Sayıştay 1. Daire - Karar No: 10237 - Özel İdareler - Kamu İdaresi: Özel İdareler
Karar Dilini Çevir:




Gelir vergisi



5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 63 üncü maddesinde, “Vali yardımcıları ve kaymakamlar, valinin verdiği il özel idaresinin görevlerini yapmakla yükümlü ve bu görevlerin yapılmasından valiye karşı sorumludur. Vali yardımcılarına ve kaymakamlara yaptıkları görevler karşılığında 12000 gösterge rakamının Devlet memurlarına uygulanan aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık ödenek verilir.”denilmektedir.



193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 2 nci maddesinde de ücret gelir vergisine tabi tutulacak kazançlar arasında sayılmış ve 5302 sayılı Kanunun 28 ve 63 üncü maddeleri gereğince ödenen ücretler de gelir vergisinden istisna edilmemiştir.



5540 sayılı Dahiliye Memurları Kanunu, İl İdaresi Kanunu, İçişleri Bakanlığı Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Ve Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesi ile 09.06.1930 tarihli ve 1700 sayılı Dahiliye Memurları Kanununa eklenen “Ek Ödeme” başlıklı ek 5 inci maddesinde,



“İçişleri Bakanlığı merkez ve taşra teşkilâtında Mülkî İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfında bulunan personele, en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) % 200’ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılabilir. Ek ödemenin oranı ile esas ve usulleri, personelin görev mahalli, çalışma şartları, unvanı, görevi, aylık derecesi gibi kriterler dikkate alınarak Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine İçişleri Bakanı tarafından belirlenir. 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 28 inci ve 63 üncü maddelerine göre ödeme yapılanlar ile diğer mevzuata göre ilave ödemeden yararlananlara emsali unvanlara göre belirlenen oranların altında ek ödeme oranları tespit edilebilir veya hiç belirleme yapılmayabilir. Ek ödemenin hak kazanılmasında ve ödenmesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun aylıklara ilişkin hükümleri uygulanır ve bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesinti yapılmaz. Bu ödemenin yapılmasında, 27.01.2000 tarihli ve 4505 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (c) bendi ile 04.07.2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesi hükümleri uygulanmaz. Bu ödemeden yararlanan personele 27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesine göre ödeme yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.



Görüldüğü üzere, 5540 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, 5302 sayılı Kanunun 28 ve 63 üncü maddesine göre ve adı geçen kamu görevlilerinin İl Özel İdaresi ile ilgili görevleri karşılığında verilen ödenekler dışında, ayrı ve farklı nitelikte bir ödeme ihdas edilmiştir. Bu ödemenin 5302 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde öngörülen ödeneklerle ilgisi sadece tutarının tespitinde dikkate alınacak esaslar ile sınırlıdır. Madde metninde yer alan, “(…) bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesinti yapılmaz.” hükmü ile getirilen vergi istisnası, 5540 sayılı yasanın 1 inci maddesiyle 1700 sayılı Kanuna eklenen Ek 5 inci maddeyle getirilen ödemeye münhasır olup, bu istisnanın yine bu hüküm gerekçe gösterilerek 5302 sayılı yasanın 28 ve 63 üncü maddeleriyle öngörülen ödeneklere de teşmili yasal açıdan mümkün görülmemektedir. Zira madde metninde yer alan “bu ödemeden” ibaresiyle kastedilen ödemenin 1700 sayılı yasanın Ek 5 inci maddesiyle yapılan ödeme olduğu açıktır. Dolayısıyla 5302 sayılı Kanunun 28 inci maddeleri gereğince yapılan ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.







Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunun 03.06.2011 gün ve E.2010/290, K:2011/240 sayılı Kararında da, 5302 sayılı Kanunun 28 ve 63 üncü maddeleri gereğince yapılan ödemelerden gelir vergisi kesilmesi gerektiği ifade edilmiştir.



Diğer taraftan, Denetçi tarafından bahse konu kamu zararına ilişkin Muhasebe Yetkilisi … …’nın sorumlu tutulduğu görülmüştür. Ancak 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61 inci maddesi uyarınca, bu hususta sorumluğu bulunmamaktadır.



Açıklanan nedenlerle, … İlçesi Kaymakamına 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 63 üncü maddesi gereğince verilen il özel idaresi ödeneklerinden gelir vergisi kesintisi yapılmaması sonucu oluşan ve ayrıntısı aşağıdaki tabloda gösterilen toplam … … TL kamu zararından,



… TL’sinin Harcama Yetkilisi … … ve Gerçekleştirme Görevlisi … … ile Diğer Sorumlu … …’e,



… TL’sinin Harcama Yetkilisi … … ve Gerçekleştirme Görevlisi … …’e,



… TL’sinin Harcama Yetkilisi … … ve Gerçekleştirme Görevlisi … … ile Diğer Sorumlu … …’e,



müştereken ve müteselsilen,



6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile birlikte ve temyiz yolu açık olmak üzere ödettirilmesine oybirliğiyle,






Full & Egal Universal Law Academy