Dairesi: 2. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2021/52
Karar No: 2022/30
Karar Tarihi: 11.01.2022



İSTEMİN ÖZETİ: Ordu 1. İdare Mahkemesi'nin 21/12/2020 günlü, E:2020/803, K:2020/1697 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca istinaf yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
 
CEVABIN ÖZETİ: Cevap verilmemiştir.
 
Karar veren Samsun Bölge İdare Mahkemesi İkinci İdari Dava Dairesince dava dosyası 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
KARAR: Dava; Ordu ili, Fatsa ilçesi, Yenipazar Mahallesi, Ilıca Irmağı yakınlarından davacı şirket tarafından izinsiz ve ruhsatsız kum – çakıl malzemesi alındığının tespit edildiğinden bahisle 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 12.maddesinin 5.fıkrası uyarınca davacı şirkete 261.516,90-TL idari para cezası verilmesine ilişkin Ordu Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı'nın 29/04/2020 tarih ve E.5015 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
 
Ordu 1. İdare Mahkemesi'nin 21/12/2020 günlü, E:2020/803, K:2020/1697 sayılı kararıyla; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerle Mahkemenin 23/07/2020 tarihli ara kararına davalı idarece cevaben sunulan 04/08/2020 havale tarihli dilekçe ekinde yer alan belgelerden; dava konusu işleme dayanak Fatsa Jandarma Komutanlığı'nca düzenlenen 07/04/2020 tarihli tutanakta izinsiz ve ruhsatsız biçimde kum-çakıl malzemesi alınmasına dair eylemin davacı şirket tarafından işlendiği veya izinsiz alındığı ileri sürülen kum-çakıl miktarının ne kadar olduğu yolunda yapılmış fiili bir tespit olmadığı gibi davalı idarece izinsiz ve ruhsatsız biçimde alındığı iddia edilen kum - çakıl miktarının belirlenmesi hususunda yapılmış başkaca bir tespit veya ölçüm de bulunmadığı, idarece yalnızca kübaj hesabı ile izinsiz ve ruhsatsız alım yapıldığı ileri sürülen alanda boşalan hacim esas alınarak 750,00 m³ kum ve çakıl alındığı kabul edilerek davacı şirket hakkında uygulanmasına karar verilen para cezasının belirlendiği anlaşıldığından; uyuşmazlık konusu alandan davacı şirketçe izinsiz ve ruhsatsız biçimde kum-çakıl alınıp alınmadığı, alınan kum-çakıl miktarının ne kadar olduğu ve/veya boşalan hacmin ne kadarlık kısmının davacı yanca alındığı hususlarında yapılmış herhangi bir somut tespit olmaksızın, izinsiz ve ruhsatsız biçimde 750,00 m3 kum-çakıl alındığının tespit edildiğinden bahisle davacı şirket hakkında toplam 261.516,90.-TL para cezası uygulanmasına dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
 
Davalı tarafından; jandarma tarafından izinsiz kum ve çakıl alındığı ve ırmak yatağına müdahale edildiğinin tespit edildiği, durumun idarelerine bildirilmesi üzerine Maden Kanunu uyarınca verilecek cezanın hesaplanarak dava konusu işlemin tesis edildiği, dosya kapsamında bulunan delillerin değerlendirilmesi halinde 15x25 metrelik alandan çıkabilecek kum çakıl miktarının hesaplanabileceği, alandan izinsiz kum ve çakıl alındığının fotoğraf ve uydu görüntüleri ile sabit olduğu, bunun dışında fiili tespitin nasıl yapılacağının anlaşılamadığı, davacının aynı bölgeye yönelik daha önce de izinsiz kum ve çakıl alma faaliyetine ilişkin müdahalesinin bulunduğu ve bu nedenle şirkete idari para cezaları verildiği, işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek anılan karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakta ve kararın kaldırılması istenilmektedir.
 
3213 sayılı Maden Kanunu'nun, "Üretim ve sevkiyat" başlıklı 12.maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan 5.fıkrasında; "Ruhsatı olmadan veya başkasına ait ruhsat alanı içerisinde üretim yapıldığının tespiti halinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülki idare tarafından el konulur. Bu fiili işleyenlere, bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkanı ortadan kalkmış olan tüm madenin ocak başı satış bedelinin üç katı tutarında idari para cezası uygulanır. Ruhsat alanında ruhsat grubu dışında üretim yapıldığının tespiti halinde faaliyetler durdurularak üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu fiili işleyen kişilere, bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası uygulanır. El konulan madenler, mülki idare amirliklerince satılarak bedeli il özel idaresi hesabına aktarılır." düzenlemesine yer verilmiştir.
 
Olayda; Ordu İli, Fatsa İlçesi, Yenipazar Mahallesi'nde bulunan Ilıca Deresi'nden kum ve çakıl alındığı yolunda yapılan ihbar üzerine Fatsa İlçe Jandarma Komutanlığı personelince 07/04/2020 tarihinde mahallinde yapılan denetimde Ilıca Deresi'nin bitişiğindeki alandan kum ve çakıl alındığı, ayrıca davacı şirkete ait araçlardan 52 KM … ve 52 EM … plakalı araçların kum-çakıl yüklü oldukları yolunda tutanak düzenlendiği, ardından, anılan tutanağa dayanılarak tesis edilen dava konusu işlemle davacıya, kum-çakıl alınan alanda oluşan çukurun büyüklüğü üzerinden mevzuata uygun olarak hesaplanan miktarda para cezası verildiği, davacı şirketin, aynı fiil nedeniyle daha önce de para cezası ile cezalandırıldığı ve hazır beton alanında faaliyet yürüttüğü gözetildiğinde, söz konusu madenin davacı tarafından üretim yapılmak amacıyla alındığı sonucuna ulaşıldığı, kaldı ki, dava dilekçesinde, alandan malzeme alındığının davacı tarafından da kabul edildiği ve alınan malzeme miktarına yönelik herhangi bir itirazın olmadığı, davacı itirazının yalnızca alandan alınan madenin üretim amacıyla alınmayıp dere ıslah çalışması kapsamında alındığına yönelik olduğu, bu nedenle madenin tamamının davacı tarafından alındığı hususunda da bir tartışma bulunmadığı görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki idare mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
 
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, davalı idare istinaf başvurusunun KABULÜ ile Ordu 1. İdare Mahkemesi'nin 21/12/2020 günlü, E:2020/803, K:2020/1697 sayılı kararının KALDIRILMASINA, davanın reddine, aşağıda dökümü yapılan 336,70-TL dava yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta giderinden ibaret 100,00-TL istinaf yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca duruşmalı işler için belirlenen 3,890,00-TL vekalet ücretinin davacı tarafından davalı idareye ödenmesine, davalının harçtan muaf olması nedeniyle sehven alınan toplam 319,10.-TL harcın iadesine, artan posta gideri avansının kararın kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine, 2577 sayılı Kanunun 46. maddesinin (h) bendi uyarınca kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay'da temyiz yolu açık olmak üzere, 11.01.2022 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
 
KARŞI OY: Ordu 1. İdare Mahkemesi'nin 21/12/2020 günlü, E:2020/803, K:2020/1697 sayılı kararı ve dayanağı gerekçe hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren neden olmadığından istinaf başvurusunun reddi gerektiği gerekçesiyle çoğunluk kararına katılmıyorum. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy