Dairesi: 2. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2019/1330
Karar No: 2020/552
Karar Tarihi: 25.09.2020



(2577 S. K. m. 45) (3194 S. K. m. 20, 21, 22, 32) (2863 S. K. m. 3, 57) (Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği m. 60)
 
İSTEMİN ÖZETİ: Trabzon İdare Mahkemesinin 08/10/2019 günlü ve E:2018/1221, K:2019/985 sayılı kararının istinaf kanun yoluyla incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
 
AKÇAABAT BELEDİYE BAŞKANLIĞININ CEVABININ ÖZETİ: Uyuşmazlığa konu yapının, ruhsata uygun olduğu, ruhsatın da mevzuata uygun verildiği, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
 
DAVALI YANINDA MÜDAHİLİN CEVABININ ÖZETİ: Cevap verilmemiştir.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren Samsun Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesince dava dosyası 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesi uyarınca incelenerek işin gereği görüşüldü:
 
Dava; Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, ….. Mahalle, …….. Mevkii, 117 ada, 6 ve 2 parsel sayılı, davacıya ait taşınmazlara komşu, 117 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz için düzenlenen 29/05/2018 tarih ve 2018/173 sayılı yapı ruhsatı ile "117 ada, 1 parselde inşa edilen yüksek bahçe duvarı sebebiyle bitişik parseldeki bahçesinin yok edildiği, yüksek taş duvarların arasını doldurarak düz bir bahçe oluşturduğu, bahçelerin ve tarihi varlığın yok edilmemesi için gereğinin yapılması" istemiyle yapılan başvurunun reddine dair Akçaabat Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 03/09/2018 tarih ve 6171 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
 
Trabzon İdare Mahkemesinin 08/10/2019 günlü ve E:2018/1221, K:2019/985 sayılı kararıyla; davaya konu 117 ada, 1 parselin kentsel sit alanı içinde yer aldığı ancak taşınmaz üzerinde tescilli bir yapının yer almadığı, davaya konu taşınmaza yönelik düzenlenen imar durum belgesinin yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına uygun olduğu, koruma amaçlı uygulama imar planında davaya konu taşınmazın yer aldığı yapı adasının ayrık nizam 3 kat (A-3) konut planlandığı ve ön ve yan bahçe mesafelerinin belirlenmediği, dava konusu taşınmazın yer aldığı yapı adası ile çevresindeki yapı adalarının aynı şekilde planlandığı, dava konusu taşınmazın yer aldığı yeni konut yapı adasında yeni kitle önerisi olmadığı, ruhsata esas mimari projede, koruma amaçlı uygulama imar planı altlığındaki mevcut yapının yerinde ve benzer boyutlarda yapı projelendirildiği, mevcut kentsel dokuyu koruyacak şekilde yapının aynı konumda projelendirilmesinin yürürlükteki uygulama imar planına uygun olduğu, yeni yapının eski yapı ile benzer konum ve boyutlarda projelendirilmesinin kentsel sitin korunmasına ve koruma amaçlı imar planına uygun olduğu, mimari projede kotlandırmanın yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına uygun düzenlendiği, davaya konu yapı ruhsatındaki bağımsız bölüm sayısı, yapının taban alanı, toplam inşaat alanı, yol kotu üstü ve altı kat sayısı ve yüksekliği bölümlerinin Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanan mimari proje ile uyumlu hazırlandığı, istinat duvarını içermeyen ve yalnızca binaya yönelik hazırlanan yapı ruhsatının istinat duvarı ile ilişkili iddialar nedeniyle iptalinin uygun olmadığı, doğudaki merdivenli yolda mevcut kadastral yol hattı korunduğu ve mimari projede de mevcut mülkiyet durumuna göre yapının projelendirildiği, davacı tarafından mimari projeye karşı açılan davanın Trabzon İdare Mahkemesi'nin 03/07/2019 tarih ve E:2018/919, K:2019/701 sayılı kararıyla reddedildiği, dava konusu yapı ruhsatının hukuka uygun olan onaylı mimari projeye, yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına uygun olduğu anlaşıldığından dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddinekarar verilmiştir.
 
Davacı tarafından; dava konusu projenin 3. kişiyi korumaya yönelik olduğu, hukuka aykırı projeye dayanılarak yapı ruhsatı verildiği, 'nin tarihi evi yıkarak yok ettiği, yerine betonarme ev yaptığı, 3 katlı betonarme evin etrafına cephe açıldığı, ....mahallede mevcut tarihi özelliğe sahip evlerin arka tarafına cephesinin bulunmadığı, açık duruma rağmen mevcut kararda tarihi yapıya uyulduğundan bahsedilmesi ve yapıya ruhsat verilmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu, evin beton kolon direklerinin tarihi yolun ortasında olduğu, çatısının tarihi yolun üzerine tecavüzlü bir şekilde uzatıldığı, keşifte evin kolonlarının yolun üzerine yapıldığının görüldüğü ileri sürülerek anılan karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmakta ve kararın kaldırılması istenilmektedir.
 
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 'Yapı'başlıklı 20.maddesinde; "Yapı: a) Kuruluş veya kişilerce kendilerine ait tapusu bulunan arazi, arsa veya parsellerde, b) Kuruluş veya kişilerce, kendisine ait tapusu bulunmamakla beraber kamu kurum ve kuruluşlarının vermiş oldukları tahsis veya irtifak hakkı tesis belgeleri ile, İmar planı, yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabilir.", 'Yapı ruhsatiyesi:'başlıklı 21.maddesinde; "Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden (....) (1) yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir. Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. Bu durumda; bağımsız bölümlerin brüt alanı artmıyorsa ve nitelik değişmiyorsa ruhsat, hiçbir vergi, resim ve harca tabi olmaz. Ancak; derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk, dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin hususiyetine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir...", 'Ruhsat alma şartları:' başlıklı 22.maddesinde ise; "Yapı ruhsatiyesi almak için belediye, valilik (....) (1) bürolarına yapı sahipleri veya kanuni vekillerince dilekçe ile müracaat edilir. Dilekçeye sadece tapu (istisnai hallerde tapu senedi yerine geçecek belge), mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı kroki eklenmesi gereklidir. Belediyeler veya valiliklerce (....) (2) ruhsat ve ekleri incelenerek eksik ve yanlış bulunmuyorsa müracaat tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde yapı ruhsatiyesi verilir..." hükmüne yer verilmiştir.
 
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nin "İstinat duvarları" başlıklı 60'ıncı maddesinde; "(1) Parsel içinde istinat duvarı yapılması gereken hallerde, belediyenin ilgili biriminden istinat duvarı için, yanal yüzey alanı üzerinden ruhsat alınması mecburidir. Bu tür parsellerde yapılacak binalara istinat duvarı tamamlanmadan önce hiçbir şekilde yapı kullanma izni verilmez." hükmü yer almaktadır.
 
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun "Tanımlar" başlıklı 3/a-3 maddesinde, "Sit"; tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin ürünü olup, yaşadıkları devirlerin sosyal, ekonomik, mimari ve benzeri özelliklerini yansıtan kent ve kent kalıntıları, kültür varlıklarının yoğun olarak bulunduğu sosyal yaşama konu olmuş veya önemli tarihi hadiselerin cereyan ettiği yerler ve tespiti yapılmış tabiat özellikleri ile korunması gerekli alanlardır.", 3/a-8 maddesinde, "Koruma amaçlı imar plânı"; bu Kanun uyarınca belirlenen sit alanlarında, alanın etkileşim-geçiş sahasını da göz önünde bulundurarak, kültür ve tabiat varlıklarının sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda korunması amacıyla arkeolojik, tarihi, doğal, mimarî, demografik, kültürel, sosyo-ekonomik, mülkiyet ve yapılaşma verilerini içeren alan araştırmasına dayalı olarak; hali hazır haritalar üzerine, koruma alanı içinde yaşayan hane halkları ve faaliyet gösteren iş yerlerinin sosyal ve ekonomik yapılarını iyileştiren, istihdam ve katma değer yaratan stratejileri, koruma esasları ve kullanma şartları ile yapılaşma sınırlamalarını, sağlıklaştırma, yenileme alan ve projelerini, uygulama etap ve programlarını, açık alan sistemini, yaya dolaşımı ve taşıt ulaşımını, alt yapı tesislerinin tasarım esasları, yoğunluklar ve parsel tasarımlarını, yerel sahiplilik, uygulamanın finansmanı ilkeleri uyarınca katılımcı alan yönetimi modellerini de içerecek şekilde hazırlanan, hedefler, araçlar, stratejiler ile plânlama kararları, tutumları, plân notları ve açıklama raporu ile bir bütün olan nazım ve uygulama imar plânlarının gerektirdiği ölçekteki plânlardır.", "Koruma Bölge Kurullarının görev, yetki ve çalışma şekli" başlıklı 57.maddesinde; "Koruma bölge kurulları, Koruma Yüksek Kurulunun ilke kararları çerçevesinde olmak kaydıyla aşağıdaki işleri yapmakla görevli ve yetkilidir. c) Sit alanlarının tescilinden itibaren üç ay içinde geçiş dönemi yapı şartlarını belirlemek, d) Koruma amaçlı imar planları ile bunların her türlü değişikliklerini inceleyip karar almak, g) Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ve koruma alanları ile sit alanlarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak" hükümlerine yer verilmiştir.
 
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının Trabzon ili, Akçaabat ilçesi, .... Mahalle, .... Mevkii, 117 ada, 6 parsel sayılı, Trabzon Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'nun 26.09.2018 tarih ve 4471 sayılı kararıyla tescil edilerek koruma altına alınan avlulu ahşap ev bulunan ve kentsel sit alanı içinde kalan taşınmaz ile 117 ada, 2 parsel sayılı bahçe vasfındaki taşınmazın maliki olduğu, komşu parsel olan 117 ada, 1 parsel sayılı taşınmazın kentsel sit alanı içinde yer aldığı, Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 28/03/2018 tarih ve 4101 sayılı yazısı ile kentsel sit alanı içinde kalan ve bitişiğinde tescilli taşınmaz bulunan özel mülkiyete konu 117 ada, 1 parsel sayılı taşınmaza ilişkin mimari projenin onaylanmasına ve uygulamanın onaylanan proje doğrultusunda yapılmasına karar verildiği, onaylı mimari projeye istinaden 29/05/2018 tarih ve 2018/173 sayılı yapı ruhsatının düzenlendiği, davacının 117 ada, 1 parselde inşa edilen yüksek bahçe duvarı sebebiyle bitişik parseldeki bahçesinin yok edildiği, yüksek taş duvarların arasını doldurarak düz bir bahçe oluşturduğu, bahçelerin ve tarihi varlığın yok edilmemesi için gereğinin yapılması istemini içeren başvurusunun Akçaabat Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 03/09/2018 tarih ve 6171 sayılı işlemle inşaatın, koruma amaçlı imar planına uygun olarak Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca onaylanan ve davalı idarece ruhsatlandırılan proje ve ekleri doğrultusunda devam ettiği, uygunluk denetimleri yapılmadan yapı kullanma izni verilmeyeceği belirtilerek reddedildiği anlaşılmaktadır.
 
Mahkemesince Trabzon ili, Ortahisar ilçesi, ....mahalle, .... Mevkii, 117 ada, 1 parselde kayıtlı taşınmazın konumu, imar planında özgülendiği fonksiyon ve halihazırdaki yapılaşma durumu ile kentsel sit alanında kaldığı ve tescilli taşınmaz bitişiğinde bulunması dikkate alındığında davalı idarece verilen yapı ruhsatının; işlem tarihindeki durum ve mevcut durum göz önünde bulundurularak imar mevzuatına, imar planına ve plan notlarına uygun olup olmadığının, inşaatın yapı ruhsatına uygun olarak inşa edilip edilmediğinin tespiti için yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen raporda özetle; "Dava konusu taşınmazın yer aldığı .... Mahallenin, Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 26.04.1988 tarihinde kentsel sit alanı ilan edildiği ve alanın koruma amaçlı imar planı çalışmalarına başlandığı, 1992 yılında .... Bankası İmar Planlama Dairesi Başkanlığı tarafından koruma amaçlı imar planı hazırlandığı, davaya konu 117 ada, 1 nolu parselin kentsel sit alanı içinde yer aldığı, ancak taşınmaz üzerinde tescilli bir yapı bulunmadığı, davaya konu taşınmazın köşe başı parsel olduğu, kuzeybatısında asfalt kaplamalı, motorlu taşıtların kullandığı .... Sokak, kuzeydoğusunda genişliği 1,3-4 m arasında değişen büyük bir kısmı merdivenli yaya yolu, güneydoğusunda davacıya ait 117 ada, 2 parsel sayılı, güneyinde davacıya ait 117 ada, 6 parsel sayılı, üzerinde tescilli bina bulunan taşınmaz ve batısında 117 ada, 9 parsel sayılı ve 117 ada, 10 parsel sayılı taşınmazların yer aldığı, davacıya ait 6 nolu parsel üzerindeki yapının Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 26.09.2018 tarih ve 4471 sayılı kararı ile tescil edilerek koruma altına alındığı, davaya konu taşınmazın yamacın üst kısmında (yüksek kotta), davacıya ait 2 ve 6 nolu parsellerin ise dava konusu taşınmazın alt kısmında (düşük kotta) yer aldığı, davaya konu taşınmaza yönelik düzenlenen imar durum belgesinin yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına uygun olduğu, koruma amaçlı uygulama imar planında davaya konu taşınmazın yer aldığı yapı adasının ayrık nizam 3 kat (A-3) konut planlandığı ve ön ve yan bahçe mesafelerinin belirlenmediği, dava konusu taşınmazın yer aldığı yapı adası ile çevresindeki yapı adalarının aynı şekilde planlandığı, yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planında dava konusu taşınmazın kuzeybatısındaki mevcut yolun 10 m en kesitinde taşıt yolu ve kuzeydoğusunda en kesiti sürekli değişen mevcut merdivenli yolun mevcut hali korunacak şekilde planlandığı, koruma amaçlı uygulama imar planında mevcut yapılaşmanın karakteristik özellikleri, tescilli yapılar, mülkiyet durumu, ulaşım sistemi, topografya vb. hususlar dikkate alınarak bazı parsellerde kitleler planlandığı, dava konusu taşınmazın yer aldığı yapı adasında yeni kitle önerisi olmadığı, mevcutta üzerinde yapı olan ve gerekli parsel cephesi, derinliği olan taşınmazlarda yapılacak yapıların kat sayısı 3 kat olarak belirlendiği ve çekme mesafeleri planda belirlenmediği ve bu konudaki takdirin Koruma Bölge Kuruluna bırakıldığı, koruma amaçlı uygulama imar planı altlığındaki hâlihazırda davaya konu 117 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 2 katlı bir yapı var olduğu, bu binanın derinliğinin yaklaşık 8,13m ve bina cephe uzunluğunun 10,82 m olduğu ve hâlihazırdaki bu yapı kuzeybatıdaki .... Sokak ve kuzeydoğudaki (merdivenli yola) yola sıfır, batıdaki 10 parsel sayılı taşınmazın olduğu kısımda ise yaklaşık 1,8 m yan bahçe mesafesinin olduğu, ruhsata esas mimari projede, koruma amaçlı uygulama imar planı altlığındaki mevcut yapının yerinde ve benzer boyutlarda yapı projelendirildiği, hâlihazırdaki yapı ile çok benzer şekilde .... Sokak ile kuzeydoğuda merdivenli yolun birleştiği köşede dikdörtgen formlu bir yapı projelendirildiği, davaya konu taşınmaz üzerinde projelendirilen yapının genel itibariyle meri koruma amaçlı uygulama imar planı hâlihazır paftasında var olan mevcut yapının konumunda projelendirildiği, mevcut kentsel dokuyu koruyacak şekilde yapının aynı konumda projelendirilmesi yürürlükteki uygulama imar planına uygun olduğu, yeni yapının eski yapı ile benzer konum ve boyutlarda projelendirilmesinin kentsel sitin korunmasına ve koruma amaçlı imar planına uygun olduğu, mimari projede kotlandırmanın yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına uygun düzenlendiği, davaya konu yapı ruhsatındaki bağımsız bölüm sayısı, yapının taban alanı, toplam inşaat alanı, yol kotu üstü ve altı kat sayısı ve yüksekliği bölümlerinin Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylanan mimari proje ile uyumlu hazırlandığı, yapı ruhsatının yalnızca yapıya ilişkin olduğu, bahçe duvarları, istinat duvarları ve bahçe tesviyesini içermediği, davacının dile getirdiği bahçe duvarının niteliği itibariyle istinat (ihata) duvarı olduğu, istinat duvarlarının sonradan yapılan dolgunun veya arkasındaki zeminin kaymasını ve aşınmasını önlemek amacıyla kırma taş, beton ve betonarme olarak inşa edilen tutma yapısı olan mühendislik eseri olduğu, ruhsata esas mimari projenin 117 ada 1 nolu parsel üzerinde inşa edilen yapıya ilişkin olduğu ve bu projede bahçe duvarının çizildiği ancak bu duvar ve bahçe tesviyesine ilişkin herhangi bir proje bilgisi yer almadığı, davaya konu yapı ruhsatının yalnızca 1 nolu parsel üzerindeki yapıya ilişkin olduğu ve bahçe duvarlarını içermediği, duvarın mimari projenin çeşitli kesitlerinde görüldüğü, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin 60.maddesi uyarınca davaya konu bahçe duvarları istinat duvarı niteliğinde olduğundan ruhsat alınmasının mecburi olduğu, Yönetmelikte yapı ruhsatı ve mimari projenin hazırlanması aşamasında istinat duvarı ruhsatının da alınması şartı bulunmadığı, yapı inşa edilirken ya da inşa edildikten sonra yapı kullanma izni almadan önce istinat duvarı ruhsatı alınmasının şart olduğu, proje hazırlanırken yapı projesi ile birlikte istinat duvarları ve bahçe tesviyesine ilişkin projelerinde hazırlanarak koruma bölge kuruluna sunularak onay alınmasında fayda bulunduğu, istinat duvarını içermeyen ve yalnızca binaya yönelik hazırlanan yapı ruhsatının istinat duvarı ile ilişkili iddialar nedeniyle iptalinin uygun olmadığı, Koruma Bölge Kurulunun 25.10.2018 tarih ve 4559 sayılı kararında; " 117 ada, 1 parselin bahçe duvarlarına ilişkin sunulan mimari proje bitişik tescilli yapıya zarar verdiğinden, söz konusu bahçe duvarlarına ait projenin koruma alanındaki yapıya zarar veren uygulamalar kapsamında reddine, bahçe duvarının eski haline getirilmesi gerektiğine" karar verildiği, istinat duvarı projesinin reddedildiği, kentsel sit alanında doğal yapının bozulmamasının, kentsel sit alanının parçası olan bahçe duvarları, merdivenli yollar ve benzeri kentsel sitin parçası olan unsurların korunmasının esas olduğu, koruma amaçlı imar planı araştırma raporunun 27. sayfasında" .... geç Osmanlı Dönemi konut birimleri, geniş ve yeşil bahçeler içindeki mekansal dengesi çok başarılı örneklerini sergilemektedir. Konutların tümünde yerel iklim verilerine, manzaraya, topoğrafyaya duyarlık ve özen etkileyicidir." denilerek bu özelliklere vurgu yapıldığı, duvar projesinin davanın konusu olmaması sebebiyle bu konuda değerlendirme yapılmadığı, mevcut kadastral yol hattı korunduğu ve mimari projede de mevcut mülkiyet durumuna göre yapının projelendirildiği, dava konusu yapı ruhsatının onaylı mimari projeye, yürürlükteki koruma amaçlı uygulama imar planına, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve imar mevzuatına uygun olduğu" görüş ve tespitlerine yer verilmiştir.
 
Yukarıda belirtilen mevzuatın birlikte değerlendirmesinden; yapının, üzerinde inşaat yapılmasına uygun taşınmazlar üzerinde yönetmelik, ruhsat ve eklerine uygun olarak yapılabileceği, istinat duvarının yapı ruhsatına tabi olduğu, yapı ruhsatiyesi almak için yapılacak müracaatta tapu, mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa, ebatlı krokinin eklenmesi gerektiği, sit alanı içerisinde koruma amaçlı uygulama imar planına uygun olarak ve Koruma Bölge Kurulunun izni ile yapı inşa edilebileceği ve bu kapsamda yapı ruhsatlarının ve projelerin bölge kurulunca onaylanacağı anlaşılmaktadır.
 
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği'nin 60. maddesinde istinat duvarının ruhsata tabi olduğu, duvar tamamlanmadan binalara yapı kullanma izni verilmeyeceği düzenlenmiş olup, istinat duvarı ruhsatının, yapı ruhsatına ilişkin süreçle beraber yürütüleceğine ilişkin açık bir hükme yer verilmemiş olmakla birlikte; istinat duvarının, sonradan yapılan dolgunun veya arkasındaki zeminin kaymasını ve aşınmasını önlemek amacıyla kırma taş, beton ve betonarme olarak inşa edilen tutma yapısı olduğu göz önüne alındığında, yapı ruhsatı ve istinat duvarı ruhsatına ilişkin sürecin eş güdümlü olarak yürütülmesinde fayda bulunduğunda duraksama bulunmamaktadır.
 
Öte yandan, yürürlükte bulunan koruma amaçlı imar planına ilişkin araştırma raporunda, .... Mahallenin geç Osmanlı Dönemi konut birimleri, geniş ve yeşil bahçeler içindeki mekansal dengesi çok başarılı örneklerini sergilediği, konutların tümünde yerel iklim verilerine, manzaraya, topoğrafyaya duyarlık ve özenin etkileyici olduğuna vurgu yapıldığı da dikkate alındığında, inşa edilecek bina için gerekli görülen ve yapılması planlanan istinat duvarının niteliği, yüksekliği, genişliği gibi detaylara yer vermeyen mimari projenin kentsel sit alanına ve koruma amaçlı uygulama imar planı hükümlerine uygunluğunun yeterince değerlendirilemeyeceği açıktır.
 
Bu durumda, ruhsata esas mimari projede bahçe duvarının çizildiği (proje kesitlerinde duvarın göründüğü), ancak projede söz konusu duvar ve bahçe tesviyesine ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmediği, duvarın niteliği itibariyle yapı ruhsatına tabi istinat duvarı olduğu, istinat duvarına ilişkin projenin Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 25.10.2018 tarih ve 4559 sayılı kararı ile uygun bulunmayarak reddedildiği göz önüne alındığında, istinat duvarına ilişkin herhangi bir bilgiye yer vermeyen mimari proje esas alınarak düzenlenen yapı ruhsatında hukuka uygunluk, davanın bu kısmının reddine dair kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.
 
Akçaabat Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 03/09/2018 tarih ve 6171 sayılı işlemine gelince; davacı tarafından 117 ada, 1 parselde inşa edilen yüksek bahçe duvarı sebebiyle bitişik parseldeki bahçesinin yok edildiği, yüksek taş duvarların arasını doldurarak düz bir bahçe oluşturduğu, bahçelerin ve tarihi varlığın yok edilmemesi için gereğinin yapılması istemiyle idareye başvuruda bulunulduğu, gerek başvuru gerekse işlem tarihi itibariyle istinat duvarına ilişkin yapı ruhsatının bulunmadığı göz önüne alındığında, davacının başvurusu üzerine 3194 sayılı Kanun'un 32. maddesi hükmü uyarınca işlem tesisi gerekmekte iken anılan başvurunun; inşaatın, koruma amaçlı imar planına uygun olarak Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca onaylanan ve davalı idarece ruhsatlandırılan proje ve ekleri doğrultusunda devam ettiği, uygunluk denetimleri yapılmadan yapı kullanma izni verilmeyeceğinden bahisle reddedilmesinde ve davanın bu kısmının da reddine dair kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
 
Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun kabulüne, Trabzon İdare Mahkemesince verilen istinaf başvurusuna konu 08/10/2019 günlü ve E:2018/1221, K:2019/985 sayılı kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemlerin iptaline, aşağıda dökümü yapılan dava ve istinaf aşamasına ait 3.137,80-TL yargılama gideri ile kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.700,00-TL vekalet ücretinin davalı tarafından davacıya ödenmesine, dava aşamasında davalı yanında müdahil tarafından yapılan 39,90-TL yargılama giderinin müdahil üzerinde bırakılmasına, artan posta gideri avansının davacıya iadesine, 2577 sayılı Kanunun 45. maddesi uyarınca kesin olarak, 25/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy