T.C.
SAMSUN
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
2. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO: 2023/518
KARAR NO: 2023/434

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN: ... (...)
ÜYE: ... (...)
ÜYE: ... (...)
KATİP: ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/02/2023
NUMARASI: 2022/1341 Esas, 2023/157 Karar
DAVACI: ...
VEKİLİ: ...
DAVALI: ...
DAVA: İtirazın İptali
DAVA TARİHİ: 26/10/2022
KARAR TARİHİ:06/04/2023
KARARIN YAZILMA
TARİHİ :12/04/2023
Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi ve Vezirköprü 1.Asliye Hukuk Mahkemeleri'nce ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının Trabzon İli'nde pide salonu işletmekte olup davacı şirketten un satın aldığını, davacı şirket ile davalı arasında gerçekleştirilen alım-satım işlemleri tek sefere mahsus olmayıp öncesinde birçok kez ticari anlaşma yapıldığını, davalı borçlunun davacı şirketten takip konusu faturaların içeriğinde belirtilen nitelik ve miktarda ürün satın aldığını ve bunların bedelini davacı şirkete ödemediğini, davalı borçlu aleyhine Vezirköprü İcra Müdürlüğü'nün .... Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını ancak davalı borçlunun davacıyı zarara uğratmak ve tahsili geciktirmek için takibe itiraz ettiğini, davalı borçlunun borca yeter miktarda menkul, gayrimenkul ve 3.şahıslarda hak ve alacaklarının haczi ve menkullerin muhafazası için ihtiyati haciz talep etme zaruretinin hasıl olduğunu beyanla borçlunun harsız ve hukuka aykırı olan itirazın iptaline, Vezirköprü İcra Müdürlüğü'nün .... Esas sayılı dosyasında takibin devamına, davalının haksız ve kötü niyetli itirazı ile alacaklının alacağını geç alması nedeniyle %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Vezirköprü 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, "Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin yargı çevresinin Samsun İli'nin mülki sınırları olarak belirlenmesine dair Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu'nun 07/07/2021 tarihli, 608 numaralı kararının 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanacağı, bu tarih itibariyle Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla yargılama yapma görevinin sona erdiği, bu tarihten sonra açılan davalarda görevli mahkemenin Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu, (benzer yönde Samsun BAM 3. H.D. ... Esas, .... Karar sayılı ilam) görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu, yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilmesi gerektiği, 01.09.2021 tarihinden sonra açılan iş bu davada mahkemelerinin görevli olmadığı, görevli mahkemenin Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu" gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Samsun Asliye Ticaret Mahkemesi'nce "görevli mahkemenin dava tarihindeki şartlar esas alınarak belirlenmesi gerektiği (Bkz: Yargıtay 23. HD.nin 09.10.2015 tarih ve 5264/6438 sk.), kişinin tacir iken tarafı olduğu bir sözleşmeden kaynaklı uyuşmazlığın, onun ticareti terk edip mükellef kaydının sicilden terkin edilmesinden sonra dava edilecek olması durumunda, davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görüleceği, davalının dava tarihi itibari ile vergi kaydının olmadığı ve tacir sıfatını taşımadığı, davanın mutlak ticari davalar arasında da yer almadığı," gerekçesiyle karşı görevsizlik kararı verilmiştir.
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
Asliye Ticaret Mahkemeleri 5235 sayılı Kanun'un üçüncü fıkrasında hükme bağlanmış ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 5. maddesinin 1 numaralı bendi uyarınca bu mahkemelerin, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu belirtilmiştir.
Bir davanın ticari nitelikte olup olmadığı, bir diğer ifade ile asliye ticaret mahkemesinde görülüp görülmeyeceğinin belirlenmesi işi de Türk Ticaret Kanunu'nun 4 üncü maddesinde gösterilen ilkelere göre yapılmalıdır. Öğretide de benimsenen görüşe göre ticari davalar mutlak ticari davalar ve nispi ticari davalar olarak iki gruba ayrılmaktadır. TTK'nın 4/1 maddesine göre her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları nispi ticari dava niteliğindedir. Nispi ticari davalarda, uyuşmazlığın taraflarının tacir olması ve uyuşmazlık konusunun da tarafların ticari işletmesine ilişkin olması şarttır. Ancak, TTK'nın 4/1. fıkrası (a)-(f) bentlerinde sayılan mevzuat ile düzenlemelerde öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları herhangi bir şart aranmaksızın mutlak ticari dava olarak kabul edilmektedir.
Yapılan açıklamalardan sonra somut uyuşmazlığa gelindiğinde ise, davanın, mal satımından kaynaklı alacak talebine ilişkin olduğu, nispi ticari davalarda, uyuşmazlığın taraflarının tacir olması ve uyuşmazlık konusunun da tarafların ticari işletmesine ilişkin olması gerektiği, Trabzon Vergi Dairesi Başkanlığı'nın 03/01/2023 tarihli yazısına göre davalının faal mükellef olmadığının belirtilmesine, 11/06/2003-115/2022 tarihleri arası bilanço hesabı esasına göre defter tutma hadlerine göre esnaf olduğu, bu sebeple davanın TTK 4.maddesi gereğince nispi ticari dava niteliğinde olmadığı, yine uyuşmazlığın TTK'nın 4/1. fıkrası (a)-(f) bentlerinde sayılan mevzuat ile düzenlemelerde öngörülen hususlardan doğan hukuk davalarından olmadığından mutlak ticari dava olarak da kabulünün mümkün olmadığı anlaşıldığından davanın genel hükümler uyarınca Vezirköprü 1.Asliye Hukuk Mahkemesi'nce değerlendirilip sonuçlandırılması gerekmektedir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Vezirköprü 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
HMK'nın 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.06/04/2023
...
Başkan
...
e-imza
...
Üye
...
e-imza
...
Üye
...
e-imza
...
Katip
...
e-imza





Full & Egal Universal Law Academy