T.C. SAMSUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİEsas-Karar No: 2018/320 Esas - 2021/47


T.C.
SAMSUN
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO: 2018/320
KARAR NO: 2021/47
HAKİM:
KATİP:
DAVACI :
VEKİLİ:
DAVALI : ...
VEKİLİ:
DAVALI : ... -
VEKİLİ:
DAVA İHBAR
OLUNAN: ...
VEKİLİ:
DAVA: Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen)
DAVA TARİHİ: 07/05/2018
KARAR TARİHİ: 22/01/2021
KARAR YAZIM T.: 28/01/2020
Mahkememizde görülmekte bulunan rücuen tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İddia ve savunmaların özeti;
Davacı vekili 07/05/2018 tarihli dava dilekçesinde özetle;davacı sigorta şirketine birleşik kasko sigorta poliçesi ve zorunlu trafik sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan dava dışı ... Aydınlatma İnşaat .'nin maliki olduğu ... plakalı aracın Samsun Batı Park mevkiinde oyun oynamak üzere parka getirilen çocuklardan dava dışı ...'a çarpması neticesinde ölümlü trafik kazasının meydana geldiğini, müteveffanın ailesi tarafından 2016/200 Esas sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığını 20/11/2017 tarihinde Samsun 9. İcra Müdürlüğü'nün 2017/142714 sayılı dosyasına müvekkil sigorta şirketi tarafından 249.317,00 TL yatırıldığını beyanla davanın kabulü ile 24.931,70 TL'nin ödeme tarihi olan 20/11/2017 tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı .... Tek. Tur. Otomotiv Tem. Hiz. İth. İhr. San. Ve Tic. Lmt. Şti. vekili 04/06/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle;müvekkil şirketin davaya konu olayda kusuru bulunan okul servis şoförü ve aracı ile fiili ve hukuki herhangi bir bağının bulunmadığını, davalı ...'a ait aracın kasko ve diğer zorunlu trafik poliçesi maddi açıdan daha elverişli ve indirimli olması amacıyla tamamen müvekkil şirketin bilgisi ve rızası dışında davanın ihbarında bulundukları ... Hizmetleri A.Ş. Yetkililerince haksız ve hukuka aykırı bir biçimde yapıldığını beyanla iş bu davanın ... Hizmetleri A.Ş.'ye ihbarı edilmesini, müvekkil şirket araçlarından ... plakalı araç üzerine konulan ihtiyati haciz kararının davanın sonuçlanması beklenmeden dosya üzerinden yapılacak inceleme neticesinde kaldırılmasını, davacının haksız ve mesnetsiz dava ve taleplerinin öncelikle usulü itirazları nedeni ile kabul görmemesi halinde ise esastan incelenerek reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... davaya cevap vermemiş, yargılama aşamasında vekili sözlü beyanları ile davanın reddini talep etmiştir.
İhbar olunan ... Hiz. A.Ş. vekili 03/07/2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle;davalı .... Tek. Tur. Oto. Tem. Hiz. İth. İhr. San ve Tic. San. Ltd. Şti. vekilinin davanın müvekkili şirkete ihbarı yolundaki talebini kabulünü, rücuan alacağın trafik kazasında hayatını kaybeden çocuğun ailesine davacı şirket tarafından ödendiğini ve bu kararın kesinleştiğini, dolayısıyla taraflar arasında bu kararın kesin hüküm teşkil ettiğini, bu davada ileri sürülemeyen iddiaların rücuan alacak davasında davalı tarafından ileri sürülemeyeceğini, diğer davalı gerçek kişi tarafından diğer davalının haberi olmadan sigorta sözleşmesi tanzim edildiği yönündeki savunmalarını da Mahkememizin 2016/200 Esas sayılı dosyasında yapmadığını, davalılardan gerçek kişinin %10 kusurlu olmasını gerektirir fiilin kaza tarihinde sigorta poliçesi kapsamındaki teminat altına alınan rizikolarla ilgili olmadığını, dolayısıyla bu nedenle şirketlerinden herhangi bir şekilde hak talep edemeyeceklerini beyanla, davaya davacı yanında fer'i müdahale isteklerinin kabulünü talep etmiştir.
Toplanan deliller:
Davacı vekili, dava dilekçesi ekinde Okul Servis Araçları Yönetmeliği suretini, poliçe suretini, mahkememiz 2016/200 Esas sayılı dosyasının gerekçeli karar ve bilirkişi rapor sureti ile 11/05/2018 tarihli dilekçesi ile ödeme dekontlarını ibraz etmiştir.
Mahkememizin 2016/200 Esas sayılı dosyası incelenmek üzere dosya içerisine alınmış, Samsun 9. İcra Dairesi'nin 2017/142714 Esas sayılı dosyası uyap üzerinden dosya içerisine eklenmiş, davacı ...'ın hizmet cetveli Atakum Sosyal Güvenlik Merkezi'den celp edilmiştir.
Adli trafik bilirkişisi, makine mühendisi ve sigorta hukukçusundan oluşan bilirkişi heyetinden 07/01/2021 tarihli rapor alınmıştır.
Delillerin tartışılması, değerlendirilmesi ve gerekçe:
Dava, rücuen tazminat alacağına ilişkindir. Tüm dosya kapsamından, davacı şirkete kasko sigorta poliçesi ve zorunlu trafik poliçesi ile sigortalı bulunan ... plakalı aracın Batıpark mevkine oyun oynamak üzere parka getirilen çocuklardan ...'a çarpması sonucu ölümlü trafik kazasının meydana geldiği, olay sebebiyle mahkememize açılan tazminat davası sonucu 2016/200 Esas 2017/918 Karar sayılı ilamı ile davacı sigorta şirketi aleyhine tazminata hükmedildiği, kararın Yargıtay 17. HD'nin 2017/5550 Esas 2019/11174 Karar sayılı ilamıyla onandığı, davacı şirketin ise mahkeme kararında hükmedilen tazminat miktarını 21/11/2017 tarihinde 140.583,00 TL ve 108.734,00 TL olmak üzere toplam 249.317,00 TL olarak ödediği iş bu dava ile asıl dosyada alınan raporda %10 oranında kusur atfedilen davalı sürücü ... ile bu kişinin kullandığı 55 C 0484 plakalı aracın kasko sigortacısı, diğer davalıdan yapılan ödemenin %10'u olan 24.931,70 TL'nin tahsilinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
TTK'nun 1472. maddesine göre sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalısının yerine geçer, sigortalının gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı var ise bu hak tazmin ettiği bedel kadar sigortacıyı intikal eder. Madde metninden de anlaşılacağı üzere sigortacının rücu hakkının doğabilmesi için sigortacı tarafından sigortalısına ödeme yapıldığı tarih itibari ile sigortalının kendisine zarar veren üçüncü kişilere karşı dava hakkının mevcut olması, devam ediyor olması, zararın sigorta kapsamında olması ve sigorta tazminatının sigortacı tarafından ödenmiş olması gerekmektedir.
TTK 1472. maddesine dayalı rücu davasında sigortacı, sigorta ettirene ödediği tazminatı değil ancak sigorta poliçesinde belirlenen azami sorumluluk sınırını geçememek kaydıyla rizikonun gerçekleştiği andaki gerçek zararı rücu yoluyla isteyebilir. Yani kendi sigortalısının isteyebileceği gerçek zarar miktarı kadar sigortalısına halef olur.
Meydana gelen kazada gerek kesinleşen mahkememizin 2016/200 Esas 2017/918 Karar sayılı dosyada yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan rapordan gerekse iş bu dosyada alınan 07/01/2021 tarihli rapordan davalı sürücü ...'ın %10 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Davalı ... kazada ölen öğrencinin bulunduğu kafileyi Batıpark'a getiren 55 C 0483 plakalı servis araç sürücüsüdür. Davacı sigorta şirketi kaza sonrası zarar gören üçüncü kişilere 21/11/2017 tarihinde 249.317,00 TL ödeme yapmıştır. Bu durumda araç sürücüsü davalı ... haksız fiil sorumluluğu gereği zarardan sorumlu olup, davacının zarar görenlere yaptığı ödeme nedeniyle TTK 1472. maddesi gereği onların halefi durumuna geçtiğinden ödediği tazminatın %10 kusur oranına isabet eden 24.931,70 TL'sini halef sıfatıyla davalı ...'tan talep etmesi mümkün olmakla iş bu davalı yönünden davanın kabulü gerekmiştir.
Davalı .... Tur. Otomotiv Tem. Hizm. İth. İhr. San. Ve Tic. Lmt. Şti. diğer davalı ...'ın sürücüsü olduğu 55 C 0483 plakalı aracı ihbar olunan şirkete kaza tarihini kapsar şekilde 44104749 nolu poliçe ile sigortalatmıştır. Bu davalının davacının yaptığı ödemeden sorumlu tutulabilmesi için 2918 sayılı Yasa'nın 85. maddesi gereği işleten veya malik olması gerekmektedir.
Dosyadaki trafik kaydına göre 55 C 0483 plakalı araç dava dışı Meliha Voyvat adına kayıtlı olup, davalı şirket malik değildir. İşleten tanımı ise 2918 sayılı Yasanın 3. maddesinde "araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı ariyet ve rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse bu kimse işleten sayılır." şeklinde yapılmıştır. Tanımdan anlaşılacağı üzere işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçütten yararlanılmıştır. Şekli ölçüte göre trafik sicilinde malik görünen kişi işletendir. Maddi ölçüte göre ise trafik sicilinde adı geçen kişinin önemi bulunmamakta olup, önemli olan araç üzerindeki fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yarar sağlama, masraf ve rizikolara katlanma gibi ölçütlerdir.
Gerek Doktrinde, gerekse Yargıtay uygulamalarında işleten sıfatının belirlenmesinde araç üzerindeki fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması ve fiili hakimiyetin uzun süreli olması gerekmektedir. Ancak bu konuda getirilecek delillerin üçüncü kişileri bağlayabilecek nitelikte ve güçte olması özellikle zarara uğrayanların haklarını halale uğratacak bir sonuç yaratmaması şarttır.(Yargıtay 17. HD. 2016/16080 Esas 2019/8920 Karar)
Diğer yandan, 2918 sayılı Yasa'nın 104. maddesi gereğince motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler bu araçların gözetim, onarım, bakım, alım/satım, araçta değişiklik yapılması amacıyla veya benzeri amaçlarla kendisine bırakıldığı durumlarda aracın fiili hakimiyetinde bulunduğu zamanda sebep olduğu zararlardan dolayı işleten gibi sorumludur.
Yukarıdaki açıklamalara göre dava dosyası incelendiğinde, davalı sürücü ...'ın kullandığı 55 C 0483 plakalı aracı malikinin Meliha Voyvat olduğu, trafik kaydından anlaşılmaktadır. Davalı şirketin araca kasko sigortası yaptırmış olması işleten vasfının kazanmasında yeterli değildir. Davalı sürücünün diğer davalı şirketin sigortalı çalışanı olduğu yönünde dosyada delil olmadığı aksine eşi adına çalıştığı görülmektedir. Aracın bakım ve masraflarının davalı şirket tarafından yapıldığı/üstlenildiği, davalı şirket adına taşıma faaliyetinin yürütüldüğü hususları da sabit değildir. Yani davalı şirketin bu araç üzerinde fiili hakimiyeti bulunduğu, araçtan ekonomik yarar sağladığı hususlarında kanaat verici nitelikte delil bulunmadığı ve işleten olduğunun davacı tarafından yasal delillerle ispatlanamadığı bu sebeple davacının ödediği tazminattan sorumlu olmayacağı kanaatine varılarak davalı şirket yönünden davanın reddi gerekmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM;Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı Kanarya Turizm Tekstil Otomotiv İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın reddine.
2-24.931,70 TL'nin 20/11/2017 ödeme tarihinden işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalı ...'tan tahsili ile davacıya verilmesine.
3-Alınması gerekli 1.703,08 TL harçtan peşin alınan 425,78 TL harcın mahsubu ile bakiye 1.277,30 TL harcın davalı ...'tan alınarak hazineye irat kaydına.
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalı ...'tan alınarak davacı tarafa verilmesine.
5-Davalı Kanarya Turizm Tek. Tur. Otomotiv Tem. Hiz. İth. İhr. San. Ve Tic. Lmt. Şti. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine.
6-Davacı tarafça yapılan başlangıçta ödenen 425,78 TL harç, 178,00 TL posta gideri ve 1.350,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.528,00 TL yargılama giderinin davalı ...'tan alınarak davacı tarafa verilmesine.
7-Davalı Kanarya Turizm Tek. Tur. Otomotiv Tem. Hiz. İth. İhr. San. Ve Tic. Lmt. Şti. tarafından yapılan 14,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak iş bu davalıya verilmesine.
8-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine.
9-Kullanılmayan gider avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine.
Dair, karar taraf vekillerinin yüzünde tebliğden itibaren iki hafta içinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça anlatıldı, usulen tefhim edildi.22/01/2021

Katip
¸e-imza


Hakim
¸e-imza

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İMZA ile imzalanmıştır!



Full & Egal Universal Law Academy