T.C.
SAKARYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
4. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/66
KARAR NO: 2023/806
KARAR TARİHİ: 28/04/2023
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN: ... (...)
ÜYE: ... (...)
ÜYE: ... (...)
KATİP: ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/09/2022
NUMARASI: 2022/186 Esas 2022/512 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: GÖLCÜK 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/02/2022
NUMARASI: 2022/19 Esas 2022/20 Karar
DAVACI: HDI SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ
VEKİLİ: Av. ... -...
DAVALI: ... - ... ...
DAVANIN KONUSU: Sigorta Poliçesine Dayalı Olarak Açılan Rücuen Tazminat
Taraflar arasında görülen davada Gölcük 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ve Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 10/02/2021 tarihinde davalı ... idaresinde ki ... plakalı aracı ile kırmızı ışık yanarken ışıkta beklemeyerek devam etmesi esnasında müvekkili sigorta şirketine sigortalı bulunan ... plakalı araca çarpması neticesinde maddi hasarlı yaralamalı trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonrasında trafik kaza tutanağı düzenlenmiş olup, hasar nedeniyle ekspertiz raporu doğrultusunda sigortalıya ödeme yapıldığını, davalının kusuru ile kaza meydana geldiğinden rucü edildiğini, Gölcük İcra Müdürlüğü 2021/1352 E sayılı dosya ile açtıkları takibe itiraz edilmesi üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, itirazın iptali davası açılmadan önce dava şartı olması nedeniyle zorunlu ticari arabuluculuğa başvurulduğunu, Gölcük Arabuluculuk bürosu 2021/118148 arabulucuk no ile görüşme sonucunda anlaşamama tutanağı tutulduğunu, hak sahibinin gerçek zararının tespit ettirilerek tespit edilen gerçek zarar tutarından kusur ve her türlü indirim tutarlarının düşüldükten sonra 44214,75-TL yapılan itirazın kaldırılarak icra takibine devam edilmesini, Gölcük İcra Müdürlüğü 2021/1352 E .sayılı dosya ile talep edilen 43.000,00-TL asıl alacak 1214,75-TL işlemiş faiz toplam 44214,75-TL alacağa vaki itirazın iptali ve icra takibinin devamına ve haksız itirazdan mütevellit inkar tazminatına ücret-i vekalet ve dava masraflarının davalıya tahmiline karar verilmesini vekaleten talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARLARININ ÖZETİ
Gölcük 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce; "HMK 114/1-c maddesine göre mahkemenin görevli olması bir dava şartıdır. Bu cümleden olarak HMK 115'e göre; "Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir". Yukarıda da açıklandığı gibi dava konusu uyuşmazlık mutlak ticari dava niteliğinde bir dava olup TTK md. 5/3 hükmü gereğince asliye hukuk mahkemeleri ile asliye ticaret mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olduğundan Mahkememizin görevsizliğine karar vermek gerekmiştir. Ancak öte yandan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun 24/03/2005 tarih ve 188 sayılı kararının 11’inci fıkrasında (I/B-a) işaret edildiği üzere; Asliye Ticaret Mahkemeleri konusunda, müstakil ticaret mahkemesi kurulmuş olan yerlerde İstanbul dışındaki yerler için büyük şehir belediyesi sınırları içerisindeki merkez ilçe ile diğer ilçelerin adı ile kurulu ağır ceza merkezlerinde oluşturulan müstakil ticaret mahkemelerinin yargı çevresinin, yalnız büyük şehir belediyesi sınırları içerisinde kalan ilçeleri kapsamına alacak biçimde, ağır ceza mahkemesinin yargı çevresi olarak tespitine karar verildiği, Gölcük ilçesi, adli yargı bakımından Kocaeli ilçesinin mülhakatı olduğu gibi büyük şehir belediyesi statüsünde olan Kocaeli ilinde müstakil ticaret mahkemesi bulunduğu için davanın Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerektiği anlaşıldığından Mahkememizin görevsiz olduğu kanaati hasıl olmuş ve davanın dava şartı noksanlığından dolayı reddine" dair hüküm kurulmuştur.
Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce; "davacının sigorta şirketi olduğu, uyuşmazlığın haksız fiilden kaynaklandığı, Mahkememizin TTK' nın 4. ve 5. maddesinde sayılan davalara bakmakla görevli olduğu, işbu davanın TTK' nın 4. ve 5. maddesi kapsamında olmadığı, uyuşmazlığın çözümünde genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu anlaşılmakla iş bu davanın dava şartları yokluğu nedeniyle usul yönünden reddine' dair karar verilmiştir.
Gölcük 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ile Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi arasında verilen görevsizlik kararlarına istinaden dosya dairemize görevli mahkemenin belirlenmesi için gönderilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE
HMK 23/1 maddesinde yargı yerinin belirlenmesine ilişkin incelemenin dosya üzerinden yapılabileceği düzenlenmektedir. Bu nedenle Dairemizce dosya üzerinden yapılan incelemede:
Davanın sigorta poliçesine dayalı olarak açılan rücuen tazminat davası olduğu, Gölcük 1. AHM tarafından davanın TTK'da düzenlenen hususlardan olduğu gerekçesi ile görevsizlik kararı verildiği, Kocaeli 1. ATM tarafından ise davanın sigorta sözleşmesinden değil, davalının kusuru ile gerçekleşen haksız fiilenden kaynaklandığı, davalıların tacir olmadığı gerekçesi ile karşı görevsizlik kararı verdiği anlaşılmaktadır.
Dava, Türk Ticaret Kanunu'nun 1472. maddesinden kaynaklanan halefiyete dayalı olarak ödenen tazminatın davalılardan rücuen tahsiline ilişkin tazminat davası olup, sigorta ettirenin kendisine zarar verene açacağı davanın, onun halefi sıfatıyla sigortacı tarafından açılmasıdır. Sigorta ettirenin dava hakkı, tazmin ettiği bedel nispetinde sigortacıya intikal eder.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının 22.3.1944 Tarih E. 37, K. 9, RG. 3.7.1944 sayılı kararında bu husus "sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dâva değildir. Bu nedenle, halefiyet dâvası bir ticarî dava sayılamaz. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa, aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur." şeklinde vurgulanmaktadır.
Bu tür rücu davalarında, sigortacının tabi olduğu mahkemenin görevine ilişkin kuralların, sigorta ettirenin aynı zarar sorumlusu aleyhine açabileceği davalarda da uygulanacağı kabul edilmiştir. Dolayısıyla sigortacı, sigorta ettirenin halefi sıfatı ile bu davayı açtığından, sigortalının tabi olduğu görevli mahkemede açabilecektir.
Somut olayda, davanın davacı sigorta şirketince sigortalanan aracın karıştığı kaza nedeniyle ödenen tazminatın rücuen tahsilinin talep edildiği, sigortalıya halef olarak açılan haksız fiile dayalı tazminat davası olduğu, tacirler arası haksız fiilin söz konusu olmadığı, mutlak ya da nisbi ticari davalardan olmadığı (örneğin Yargıtay 4. HD 2021/1231 E - 3926 K ve 30/06/2021 günlü kararı), bu nedenlerle uyuşmazlığın 6100 sayılı HMK'nın 21. ve 22. maddeleri gereğince Gölcük1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Gölcük 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
Dosyanın merci tayini talebinde bulunan Mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 23/1 ve 362/1-c maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 28/04/2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 28/04/2023
...
Başkan
...

...
Üye ...

...
Üye
...

...
Katip
...

¸Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca E-İMZA ile imzalanmıştır


Full & Egal Universal Law Academy