İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 27.06.2013 tarihli ve 1870 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
"Üst kurul Üyesi Süleyman Demirkan tarafından verilen dilekçede; TRT Haber TV kanalında, Gezi Parkı Protestoları kapsamında Ankara'da gerçekleşen gösterilerde Türk Bayrağı'nın yakılma görüntülerine yer verildiği, bu haberin doğruluğunun araştırılmadan yayınlandığı, kamuoyunun hassasiyetinin en yüksek olduğu bir dönemde böyle bir yayının "yalan haber" olmasının yanında "kışkırtma" niteliği taşıdığı, dolayısıyla TRT Haber TV kanalının bu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (ı) bendlerini ihlal ettiği, bu nedenle de yayının incelenerek Üst Kurul'da görüşülmesini talep ettiği belirtilmiştir.
İlgi dilekçede sözü edilen Türk Bayrağı yakma görüntülerinin ekrana getirildiği haber, TRT Haber yayın kuruluşunda ilk olarak 04/06/2013 tarihinde 15:10:05'te "Bu görüntülere dikkat! Ankara'da polis kameraları da kayıttaydı." başlığıyla yayınlanmıştır. Gün içinde bir kaç kez yayınlanan haberde, polis kayıtlarından elde edilen çeşitli görüntüler peş peşe ekrana getirilmekte ve eylemcilerin arasına karışan marjinal gruplara dikkat çekilmektedir. Haberde "Başkent Ankara'da polis kamerası da eylemler boyunca kayıttaydı. Bu görüntüye dikkat! Çoğu Türk bayrağı ile alana gelenlerin arasındaki marjinal bir grup, bağımsızlığımızın simgesi Türk bayrağını yakıyor. Bu çirkin olay eyleme katılan katılmayan herkesten büyük tepki görürken bayrağımızı yakanlar kendilerince kutlama yapıyor. Eylemcilerin arasına karışan bir başka marjinal grup da ellerindeki taş dolu saksıları üst geçitten polisin üstüne yağdırıyor. Bu karelerde de polise ve işyerlerine taş atan yüzü maskeli kişiler caddeyi ateşe verdikten sonra poz verirken görülüyor. Marjinal sol grupların flamalarını taşıyan bir grubun karşıt görüşlü bir eylemciyi linç etme girişimi de polis kameralarına böyle yansıyor. Neyse ki sağduyu olanlar onu saldırgan eylemcilerin ellerinden kurtarıyor. Tepkilerden yoldan geçen araçlar da nasibini alıyor. Polisin çektiği fotoğraflarda da eylemcilerin çevreye verdikleri zarar açıkça görülebiliyor." şeklinde ifadeler yer almaktadır (Klip1).
TRT Haber yayın kuruluşunda konuya ilişkin olarak "İşte bayrak yakma görüntülerinin ayrıntısı" başlığıyla 05/06/2013 tarihinde 20:10:45'te ekrana gelen haberde ise; sosyal medyada yer alan, bayrak yakma görüntülerinin 2010 yılında bir eylemde İstanbul'da çekildiği iddialarına karşılık görüntülerin tamamına ulaşıldığı ifade edilmiş ve görüntüler ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Haberde "Mobese kayıtlarına dayanan görüntülerde sağ alt köşede yer alan tarih, olayın 31/05/2013 günü saat 21:45 sularında gerçekleştiğini gösteriyor. Ayrıca görüntülerde yer alan Hatay sokak tabelası da bayrağın yakıldığı yerin Ankara'daki Meşrutiyet caddesi olduğunu doğruluyor. TRT Haberin ulaştığı bir diğer görüntü de Türk bayrağının alındığı bankaya ait güvenlik kamerası görüntüsü... Olay 31 Mayıs akşamı tam da bu noktada meydana geldi. Hemen arkamızda bulunan bankanın camını kıran ve bayrağı alan marjinal gruplar işte buraya Hatay sokağının başına getirdiler ve işte orada bayrağı yaktılar. Bayrak yakma görüntülerinin devamında da bir eylemcinin marjinal grupların yaktığı bayrağı ateşin içinden alarak söndürdüğü ve yüksek bir yere koyduğu da gözlerden kaçmıyor. Karşılaştırmalı görüntüler olayın yaşandığı yerin Meşrutiyet caddesi olduğunu net bir biçimde ortaya koyuyor. Olayın yaşandığı gece aydınlatma direğine yapıştırılan ilan bile hala aynı yerinde duruyor. Yine görüntülerde bir eylemcinin taşladığı işyerini görebiliyorsunuz. Ayrıca Mithatpaşa üst geçidi de görüntülerden ayırt edilebiliyor. Bu görüntüler kitlelerin karanlık güçler tarafından nasıl kolaylıkla manipüle edilebildiğini ve eylemlerin hangi noktalara varabileceğini göstermesi açısından önemli olarak değerlendiriliyor." ifadeleri kullanılmıştır (Klip 2).
Son olarak 25/06/2013 tarihinde ekrana gelen "Neler Oluyor?" adlı programda da, TRT Haber Kanal Koordinatörü Ahmet Böken tarafından bayrak yakma görüntülerinin hangi kaynaklardan elde edildiğine ve olayın Ankara'daki Meşrutiyet Caddesi'nde gerçekleştiğine ilişkin detaylı açıklamalar yapılmıştır (Klip 3)
Bilgi kirliliğinin ve manipülatif haberlerin sıklıkla gözlenebildiği kriz zamanlarında toplumda özgürce kanaat oluşumunun sağlaması adına hem kamuoyunun sağlıklı bilgilendirilmesi hem de haber alma ve ifade özgürlüğünün sağlanması gerekmektedir. Böylesi dönemlerde yapılan yayınların gerçeklik ve doğruluğu, kamuoyunun doğru ve tarafsız bir biçimde yönlendirilmesi açısından son derece önem arz etmektedir.
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
TRT Haber logolu Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayınları ile 6112 sayılı Kanun'un herhangi bir hükmünü ihlal etmediği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konunun karara bağlanmak üzere Üst kurul'a havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Daire Başkanlığınca yapılan tespitlerde de belirtildiği üzere; toplumsal hassasiyetlerin yüksek olduğu "Gezi Parkı" protestolarının yapıldığı dönemde, TRT Haber yayın kuruluşunda ekrana gelen Türk Bayrağının yakılması görüntülerinin nasıl elde edildiği ve görüntülerin gerçekliği ile ilgili olarak TRT yayın kuruluşu tarafından kamuoyuna gerekli açıklamanın yapıldığı görülmektedir. Söz konusu haberde yer alan görüntülerin gerçek olup olmadığının tespiti tarafımızca mümkün olmamakla birlikte söz konusu haberin verilişinde kullanılan ifadelerin toplumda infial yaratacak veya kışkırtıcı nitelikte olmadığı, olayın marjinal bir grup tarafından gerçekleştirildiğinin özellikle vurgulandığı, yayında toplumdaki gerginliği arttırıcı bir dil ve üslup kullanılmadığı, aksine itidal çağrısında bulunulduğu görülmektedir. Özellikle yayın sırasında "..Çoğu Türk Bayrağı ile alana gelenlerin arasındaki marjinal bir grup..." ifadelerinin kullanılmış olması ile protestoya katılanların arasına karışmış sadece küçük bir grubun bu eylemi gerçekleştirdiği vurgulanarak, tüm eylemcilerin zan altında kalmasının engellenmeye çalışıldığı görülmüştür. Bunun yanı sıra, eylemcilerin arasına karışabilecek marjinal grupların olabileceği konusundaki bu görüntülerin hem haber değeri olduğu, hem de eylemcilerin, aralarına karışabilecek provokatörler konusunda bilinçlenmesi yönünde kamu hizmeti anlayışıyla hareket edildiği anlaşılmış olup, anılan yayında 6112 sayılı Kanun kapsamında herhangi bir ihlal olmadığı kanaatine varılmıştır.


Full & Egal Universal Law Academy