İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 09.05.2013 tarihli ve 1250 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
TV 2000 yayın kuruluşunun 04.05.2013 tarihindeki, 01.32 ile 01.43 saatleri arasındaki reklam kuşağında "Aki Gergedan Boynuzu Dörtlü Set" isimli, cinsel problemlerin çözümüne yönelik olduğu iddia edilen ürünlerden oluşan bir setin reklamına yer verildiği tespit edilmiştir.
Sunucunun "Bir sağlık köşesiyle sizlerle beraberiz." diyerek açtığı reklam yayınında Uğur isimli bir şahsın "Gergedan boynuzu ekstratı, erkeklerde cinsel performansı maksimum seviyeye çıkarmak için kullanılan bir hammaddedir." sözleriyle ürün setinin tanıtımına başladığı görülmüştür. "Yıllardır sorunun var, yıllardır problemin var. Kendini içine kapattın. Probleminle boğuşuyorsun. Bir türlü kendini ifade edemiyorsun. Masanın üstüne yumruğunu vuramıyorsun. Artık yeter, diyorsun ve ben diyorum ki 'işte bu spot, şu an beni dinleyenler, hayatınız değişecek. Garanti ediyorum. İddia etmiyorum. Hayatın değişecek.' diyorum. Nasıl mı? Gergedan tableti al kardeşim. Bir tablet, 3-4 bardak ılık suyla iç, bir saatten sonra hayatın değişmezse, ayağın yerden kesilmezse, yumruğunu masanın üstüne vurmazsan, evin içinde dört dönmezsen ürünü iade et." ifadelerinin kullanıldığı ticari iletişim yayınında gergedan tabletin dışında setin içerisinde yer alan büyütücü tablet, geciktirici jel ve bayan damlası adı verilen ürünlerden her birinin ayı ayrı tanıtımı yapılmıştır. "XXL büyütücü tablet" adlı ürünün tanıtımında ise "lütfen bu bir sağlık, bu bir aile problemi. Yuvalar dağılıyor, diyoruz. Sağlık problemi ya, bundan başka bir şey algılamayın. Sizin sorununuz olmayabilir. Ama yıllardır içine kapalı olan insanlar var. Small giyinmekten sıkılmış.." sözlerinin sarfedildiği görülmüştür. Söz konusu yayında kampanya yapıldığı, 10 dakika içerisinde arayan ilk 200 kişiye 139 TL'ye değil 69 TL'ye, gergedan tablet ve geciktirici jel alana büyütücü tablet ve bayan damlasının hediye edileceği söylenmiştir. Program sunucusu, telefon hatlarında çok yoğunluk olduğunu ve santralin kilitlendiğini iddia etmiştir.
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Anılan yayında 6112 sayıl Kanun'un 9/6-c maddesi hükmünün ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe: Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında tedavide etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmamış olan bitkisel gıda takviyeleri ile ilgili bu yayınlarda program sunucu ve katılımcılarının ve program jeneriklerinin sürekli olarak hastaları bitkisel tedavileri kullanmaya teşvik ettiği ve yayınların hastaların tıbbi tedaviden uzaklaşmasına neden olmasının yanı sıra hastaları yüksek maliyetli ürünleri de kullanmak zorunda bıraktığı ve reklamları yapanların gerçek amacının tüketicilere fayda sağlamaktan ziyade dolandırıcılık olduğunun düşünüldüğü ifade edilmektedir. Söz konusu yayında, cinsel sorunları çözeceği iddiaları ile tanıtımı yapılan ürünün halk sağlığının tehdit edici yönünün bulunması ve tüketicilerin yanıltılarak istismar edilmesi nedeni ile 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği ve bununla beraber, ürün tanıtımı sırasında kullanılan ifadelerin çocuk ve genç dinleyici kitlesinin ahlaki gelişimi üzerinde zarar verici etkilere yol açabileceği nedeni ile 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (ç) bendinin de ihlal edildiği sabit görülmüştür
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere TV 2000 logosuyla yayın yapan RADYO İKİBİN UYDU YAYINCILIK REKLAM MATBAA TAN. VE ORG. HİZ. A.Ş.unvanlı kuruluş hakkında;
6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinde belirtilen " Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek " ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki; “Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, deneyimsizliklerini veya saflıklarını istismar ederek, çocukları bir ürün veya hizmeti satın almaya veya kiralamaya doğrudan yönlendirmemek; çocukları reklamı yapılmakta olan ürün veya hizmetleri satın almak için ebeveynlerini veya başkalarını ikna etmeye doğrudan teşvik etmemek; çocukların ebeveynlerine, öğretmenlerine veya diğer kişilere duyduğu güveni istismar etmemek veya sebepsiz olarak çocukları tehlikeli durumlarda göstermemek” hükümlerinin ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, Üst Kurul Üyesi Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oyu ve oy çokluğuile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy