İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 15.08.2013 tarihli ve 2284 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
"Shopping Channel isimli yayın kuruluşunun 01.08.2013 tarihindeki 09:38 ile 09:49 saatleri arasındaki yayınında, % 100 bitkisel olduğu iddia edilen bir ürünün reklamına yer verildiği; ancak reklamı yapılan bu ürünün adının ve ne gibi bir rahatsızlığa iyi geldiğinin belirtilmediği tespit edilmiştir. Buna rağmen yayının ilerleyen dakikalarında, izleyicilerin bu ürüne yoğun taleplerinin olduğu ve yayın boyunca verilen telefon numarasını arayıp bu ürünü almaya çalıştıkları belirtilmiştir. Hatta sunucu, arayıp hattı düşüren izleyicilerin numaralarının son 4 hanesini yayında izleyicilerle paylaşmıştır. Dikkati çeken diğer bir nokta ise yayın kuruluşunun, daha önceden reklamını yayınladığı "Gergedan 4'lü Set" isimli ürünün tanıtımında yer alan görüntülere benzer görselleri bu reklamda da ekrana getirmiş olmasıdır. Yayın esnasında Ömer Hoca, insanların son zamanlarda onun üstüne çok geldiklerini, kendisinin kimseyi iyileştireceğini söylemediğini vurgulamıştır. Bunun üzerine sunucu da meyve veren ağacın taşlandığını dile getirmiştir. Ardından Ömer Hoca, "Ben kimseyi iyileştireceğim demiyorum. Bu ülkede 1219 Sayılı Yasaya göre hasta muayene etmek hekimlerin görevidir. Ben hasta muayene edicem demedim, hasta muayene ediyorum da demedim. Biz burda insanlarımıza diyoruz ki sağlıklı yaşamda bitkileri kullanabilirsiniz diyoruz. Yav biz kötü bir şey yapmadık ki. İçine kimyasal madde koymadık. Yüce Yaradanın 124 bin bitkiyi boşuna yaratmadığını, insanların faydalanması için yaptığını bilmek lazım. Şu anda ülkemizde 9 bin tane faydalı bitkimiz var, üretiliyor. Kimse biliyor mu bunu? Yok hoca şöyle yapmış, yok hoca böyle yapmış. Biraz vicdan, biraz vicdan." diyerek kendisine yöneltilen eleştirilere karşı rahatsızlığını ifade etmiştir. Reklamın ilerleyen dakikalarında Ömer Hoca, izleyicilerin sürelerinin başladığını, 4'lü setin bir tanesinin 59 TL iken, arayan herkese ikinci seti bedavadan vereceklerini; böylece tam sekiz tane ürünü bu fiyattan alabileceklerini söyleyip sipariş numarasını dile getirmiştir. O esnada ekranda "1 Alana 1 Bedava Bitkisel 4'lü Set, Kargo Dahil İade Garantili 59TL, 0216 517 57 57" yazısı yer almıştır. Ömer Hoca daha sonra "Kargo gelir, gören olur diye de endişelenmeyin; gizlilik anlaşmamız devam ediyor. Kapalı bir kutuda, siyah bir ambalajda gelicek; sizden başka da kimse görmüyor. Kapınızda ödeyeceksiniz efendim." diye uyarmıştır. Bu durum cinsel problemlerin çözümüne yönelik bitkisel ürün tanıtımlarında izleyicilerin hassasiyetleri göz önünde alınarak sarf edilen sözcüklerdir. Dolayısıyla, bu ürünün cinsel sorunların giderilmesine ilişkin bir ürün olduğu değerlendirilmektedir. Ancak bu tarz bir sunum ile o ürün hakkında net ve açık bir bilgilendirme yapılmış olmamaktadır. Rapora konu olan bu yayında ürünün ismi ve kullanım amacı verilmeden reklamının yapıldığı; ancak reklamı yapılan ürün hakkında izleyicilerin bilgi sahibi olduğunun yayıncı kuruluş tarafından da ikrar edildiği görülmektedir." Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Anılan yayında 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendini ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe: Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayının Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı bitkisel gıda takviyelerinin mevzuata uygun olmayan bir şekilde reklam ve tanıtımıyla ilgili yazısı kapsamında değerlendirilmesi neticesinde, içeriği tam belli olmayan ve tedavide etkinliği kanıtlanmamış bitkisel ürünler hakkında endikasyon belirtilerek bilgiler verilmesi nedeni ile “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” hükmünün ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Anılan kuruluşa 16.04.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 08.05.2013 tarih ve 2013/29 sayılı toplantısında alınan 3 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendini tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, SHOPPİNG CHANNEL logosuyla yayın yapan AKSİYON PAZARLAMA RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.”ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanı bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy