RTÜK - Karar No: 72 - Karar Tarihi: 06.06.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 13.05.2013 tarihli ve 1267 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
TV 2000 yayın kuruluşunda 04.05.2013 tarihinde yayınlanan Kobra Show adlı program içerisinde saat 15.09 ile 15.23 arasında "Mindivan Panax Set" adlı ürünün tele-alışveriş yayını formatında tanıtımının yapıldığı tespit edilmiştir. Program sunucusunun ve konuklarının, stüdyonun ön kısmında bulunan bir masada yer alan ürünlerle birlikte tanıtım için bekleyen Kerem adlı şahsın yanına giderek mizansen şeklinde tanıtıma katkıda bulundukları görülmüştür. Ürünü tanıtmak amacıyla stüdyoda bulunan Kerem adlı şahıs, "Sizin hayatınızı tamamen değiştirecek olan muhteşem bir üründen bahsediyoruz... Panaxın anlamı iyileşmedir. Yunancadır panax.... Yüzyıllardan beri kullanılmış hatta ve hatta kısırlık tedavisinde dahi kullanılmış olan bir ürün." sözleri ile tanıtıma başlamış ve söz konusu ürünün cildi gençleştirdiğini, deriyi muhteşem bir hale getirdiğini, vücut organlarını yenilediğini iddia etmiştir.
Ürünü tanıtan kişinin "Siz bunu (panax) kullandığınız zaman tarladaki materyaller, o önemli şeyler sizin vücudunuza geçiyo ve vücudunuza geçtikten sonra organlar kendilerini yenilemeye başlıyor. Akciğer yeniliyo, karaciğer, böbrekler, mide, dalak, bağırsak, bunlar, kalp kendisini yeniliyor... Bunun haricinde deri de bir organdır... Cilt kendisini yeniliyor ve böylelikle yaşlılık belirtileri tamamen ortadan kalkıyor. Yani gözaltında kırışıklık, göz altı torbaları, cildinde kırışıklık, bunlar ortadan kalkıyor. Hem cildinizi gençleştirdiği gibi zihnini de gençleştiriyor." sözleri ile devam eden tanıtımda, ürünün kullanılmasıyla kılcal damarların açıldığı, kalbin daha iyi bir şekilde kan pompaladığı, böylelikle damarların açılarak beyne ulaşılması sayesinde unutkanlık, dalgınlık gibi rahatsızlıkların da tamamen ortadan kalkacağı ifade edilmiştir.
Stüdyodaki erkek konuğun yan etkisinin olup olmadığını sorması üzerine kadın konuğun Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının onayı olduğunu söylemesi dikkat çekmiştir.
Ürünü tanıtan kişinin "Kalp hastaları, şeker hastaları, kolesterol hastaları, damar hastaları, varis hastaları, mutlaka tüketin, çünkü vücudunuzu dengeye sokuyor." çağrısının ardından ürün setinde yer alan diğer ürünlerden ebegümeci bitki çayının ağız içi yaralarını, diş eti hastalıklarını, akciğer hastalıklarını yok ettiği, çakşırotu kökü bitki çayının ise güç verme özelliğine sahip olduğu belirtilmiştir. Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
TV 2000 yayın kuruluşunun, 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayında, Panax isimli ürünün çeşitli sağlık sorunlarını tedavi edeceği iddia edilmiştir. Sağlık Bakanlığı yazısı esas alınmak suretiyle yayında endikasyon bildirilerek ve çeşitli iddialarla tanıtımı yapılan ürünün halk sağlığının tehdit edici yönünün bulunması ve tüketicilerin yanıltılarak istismar edilmesi nedeni ile 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendini ilk defa ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “uyarı” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere TV 2000 logosuyla yayın yapan RADYO İKİBİN UYDU YAYINCILIK REKLAM MATBAA TAN. VE ORG. HİZ. A.Ş. unvanlı kuruluşun; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinde belirtilen " Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek " hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, oy birliği ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy