RTÜK - Karar No: 70 - Karar Tarihi: 19.06.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 22.05.2013 tarihli ve 1447 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
ASU TV logosuyla yayın yapan kuruluşun yayınlarının incelenmesi sırasında 13.05.2013 tarihinde 20:03:09-20:11:00 saatleri arasında ekranda herhangi bir "Reklam" ibaresi olmadan, inceltici ve sıkılaştırıcı olduğu iddia edilen, "AKİ 60 90 İnceltici ve Sıkılaştırıcı Jel" adlı ürünün tanıtım, reklam ve pazarlamasının yapıldığı tespit edilmiştir.
Ürün, firma yetkilisi ve sunucu tarafından aşağıdaki ifadelerle anlatılmıştır:
Firma Yetkilisi: "Kilo vermek isteyenler; Haplar, kapsüller bitti artık neden? Çünkü sağlığınızdan oluyorsunuz. Mesela kalp hastası bir insan zayıflamak için hap kullanama, şeker hastası bir insan kullanamaz, tansiyon, kolesterol varsa kullanamaz. Ama bunda öyle bir sorun yok. Bunu 7’den 77’ye herkes gönül rahatlığıyla kullanabilir. ... Nerenizde yağ var? Mesela karın bölgenizde yağlarınız mı var? Yapmanız gereken şey sadece bakın kremdir. Çok da güzel herhangi bir şekilde yan etkisi yoktur. ...
Sunucu: ... Bana öyle bir şey anlat ki ben de diyeyim ki tamam Uğur Bey’in ürünü “AKİ 60 90 İnceltici ve Sıkılaştırıcı Jel” hakikaten faydalı ve etkili. Beni ikna et ki ben şuan bizi izleyenlere diyeyim ki evet kıymetli izleyenlerimiz AKİ 90 60’ı alıp kullanın. ..."
Ürüne ilişkin yapılan tanıtım sırasında ekranda sürekli olarak "GÜNÜN FIRSATI ,Yaza Formda Girin, Üçlü Set 59 TL,. Fazla Kilolarınızdan Kurtulmanın Zamanı Gelmedi mi? Hap ve Kapsül Kullanmadan Diyet Yapmadan 15 günde 5cm incelin ve 0 212 441 85 90" yazısı yer almaktadır. (Klip AKİ Jel) Sağlık Bakanlığı'nın yazısından, hareketle söz konusu nitelikteki bu yayının toplumun genel sağlığına zarar verebilecek davranışları teşvik ettiği, izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
ASU TV yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını sebebiyle 6112 sayılı Yasa'nın;
a) 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinde yer alan "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek",
b) Reklam yapıldığına dair herhangi bir açıklayıcı ses ve görüntü bulunmaksızın yapılması sebebiyle, Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in "Reklam ve tele-alışveriş yayınlarının biçimi ve sunuşu" başlıklı 10'uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan; "Televizyon reklam ve tele-alışveriş kuşaklarının önünde ve bitiminde herhangi bir reklam unsuru içermeyen reklam veya tele-alışveriş kapağı kullanılır. Reklam veya tele-alışveriş kapağı en az 3 saniye süre ile ekranda kalır. Medya hizmet sağlayıcıları, reklam veya tele-alışveriş kapağı tasarımında serbesttirler. Ancak reklam veya tele-alışveriş kuşaklarının önünde kullanılan reklam kapağı ile birlikte başlamak üzere en az 6 saniye süre ile Ek-2’de yer alan reklam veya tele-alışveriş giriş logosu yayınlanır...." ilkesini, dolayısıyla 6112 sayılı Kanun'un 10'uncu maddesi birinci fıkrasındaki; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükümlerini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe: Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazısında; bitkisel ürün/gıda takviyesi/ Kozmetik Kanunu'na tabi olan ve haricen uygulanan jel, krem, maske şampuan, losyon vb. ürünlerin endikasyon bildirerek, hastalık tedavisine yönelik iddia ve ibarelerle reklam/tanıtım ve satışının yapılmasının uygun olmadığı, tedavi amacı ile kullanılan ürünlerin hekim önerisinde ve eczacının uyarısı doğrultusunda kullanılması gerektiği, tedavide etkinliği ve emniyeti kanıtlanmamış olan söz konusu ürünlerin tanıtım ve satışının aldatıcı, yanıltıcı olduğu, halk sağlığının tehdit edildiği ve tüketicilerin yanıltılarak istismar edildikleri düşünceleriyle bu tür reklamların yasaklanması gerektiği belirtilmektedir. Bu nedenle, 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bununla beraber reklam yapıldığına dair herhangi bir açıklayıcı ses ve görüntü bulunmaksızın yapılması sebebiyle 6112 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesinin 1 nci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 08.12.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 29.12.2011 tarih ve 2011/71 sayılı toplantısında alınan 42 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi ve 31.03.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 26.05.2011 tarih ve 2011/32 sayılı toplantısında alınan 43 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendini ve 10 uncu maddesinin birinci fıkrasını tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, ASU TV logosuyla yayın yapan ADIYAMAN RADYO TELEVİZYON TİCARET A.Ş unvanlı kuruluş hakkında;
1- Bahse konu yayında;
a) 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek." hükmünün tekraren ihlali olduğuna, Üst Kurul Üyeleri Hülya ALP, ve Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oylarıyla, oy çokluğu ile,
b) 6112 sayılı Kanunun "Televizyon ve Radyo Yayın Hizmetlerinde Reklam ve Tele-alışveriş" başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasında yer alan "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." hükmünün tekraren ihlali olduğunaoy birliği ile,
2- Söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un hem 9/6-c hem de 10/1 hükümlerinin tekraren ihlal edilmiş ve her iki ihlal için de sadece idari para cezası öngörülmüş olması nedeniyle 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına atfen en ağır (tek) idari para cezası verilmesi gerektiğinden, ASU TV logosuyla yayın yapan ADIYAMAN RADYO TELEVİZYON TİCARET A.Ş” unvanlı kuruluş hakkında; aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Nisan 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 9.000,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
oy birliği ile,
Karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy