İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 28.08.2013 tarihli ve 2355 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Sahra Radyo ve Televizyon Yapım ve Yayıncılık A.Ş’nin sahibi olduğu Tutku Radyo Yayın Kuruluşu’ndan Alo RTÜK 444 1 178 hattına gelen şikayetlere istinaden Bölge Temsilciliğimiz tarafından istenen 29/06/2013 tarih, 09:00-18:00 saatleri arasındaki yayınların kopya CD’si incelenmiş olup, inceleme sonucunda;
09:24,09:51,10:19,10:47,11:17,11:45,12:14,12:43,13:11,13:38,14:09,14:36,15:04,15:32,16:0016:25,16:51,17:22,17:46 saatlerinde yayınlan reklamlarda “Gergedan” adlı cinsel performans ürününün tanıtımı, ve pazarlaması yapılmıştır. Program, hiç bir reklam uyarısı yapılmadan, müzik yayını kesilerek sanki canlı yayına bağlanılıyormuş gibi bir atmosfer yaratılarak yapılmakta, reklam bitiminde “Tanıtıcı reklam” anonsu girilmektedir. Gün boyu en az 10 dakika arayla yayınlanan reklam, toplam 4 saat 18 dakika boyunca sürmektedir. Çocukların dinleyebileceği bir saatte yapılması, gelişimlerini olumsuz etkileyebileceği kanaati uyandırmaktadır. İlgide ve ekte kayıtlı T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan gelen 13/02/2013 tarihli ve 18816847 sayılı yazıda yayın kuruluşlarında tanıtım ve satışı yapılan gıda takviyelerinin ve bitkisel ilaçların yarardan çok zarar verdiği, bu reklamları yapanların gerçek amacının fayda sağlamaktan ziyade dolandırıcılık olduğu, hastaları tıbbi tedaviden uzaklaştırdıkları açıkça belirtilerek bu ürünlerin reklamlarına izin verilmemesi istenmektedir. Yazıda ayrıca televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlamasının uygun olmadığı (TCK.193.Madde) ve Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin 5. madde 3. Fıkrası gereği beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamayacağı (26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazete) hükümlerine atıfta bulunularak bitkisel ilaçların reklamlarının sakıncaları gerekçeli olarak açıklanmıştır. Program esnasında;
Sunucu, “ Şimdi Gergedan bugün 1. yılını kutluyor. Hocam sen bir yıldır yola çıktın, Allah için gerçekten çok güzel şeyler yaptın. Hiç bir şey istediğin gibi gitmedi. Bunu çok iyi biliyorum. Sen bir ürün yaptın, sen bir çığır açtın. Sen halka, fakire. fukaraya ışık oldun. Ama maalesef kötü niyetli insanlar var, senin ürünlerin taklit edildi. Senin ses kayıtların çalındı, senin ses kayıtlarınla taklit ürünler satıldı. Şimdi biz o konulara hiç girmeyelim, Gergedan bugün 1. Yılını kutluyor, neler söylemek istersin?
Pazarlamacı: Bir yıldır biz bu ülkede garibanın, fukaranın, boynu bükük kalanların, yetimlerin umudu olduk. Ve bugün tam bir yılımızı doldurduk, şanlı şerefli bir yıl. Ama ne yazık ki merdiven altında bizim ürünlere benzer ürünler satmaya çalıştılar (…). Ben bir tane gergedan ürettim, on beş tane sahtesi çıktı (…). Bugün birinci yılımızın şerefine özel bir seri ile vatandaşlarımızı selamlayacağız.
Sunucu: Hocam nasıl yani, şimdi gene Gergedan ama özel seri diyorsun (…).
Pazarlamacı: Hem o sahteciliğin önüne geçmek, Gergedan’ın özü, özeli nasıl olurmuş, bunu görsün diye bugün özel bir seri ile halkımıza sunacağız.
Sunucu: Sen şimdi özel bir seri diyorsun. Özel olduğuna göre belli miktarda verilecektir. Sen de bunun fiyatını 89, 99, 159 yapmışsındır o zaman.
Pazarlamacı: Sen her şeyi para ile mi olacak zannediyorsun? Biz ne zaman para konuştuk seninle?(…) Bugün vatandaşımızı memnun edecek bir fiyat vereceğim. Gergedan tablet, yanında büyütücü tablet, istek arttırıcı damla ve Gergedan boynuzu, geciktirici sprey bugün birinci yılımızın şerefine 45 TL’ye vereceğiz (…).
Sunucu: Yani eczanede 180 liraya satılıyor, bunu biliyoruz (…). Sen bunu nasıl 45 TL’ye veriyorsun kusura bakma ben sana inanmıyorum.
Pazarlamacı: Ya inanmıyorsan birazdan vereceğiz telefon numarası, arayacak, sen de düşürebilirsen alacaksın 45 liraya, niye inanmıyorsun? (…) 0212 alan koduyla 664 18 80 (…) .” şeklinde ifadelere yer verilmiştir.” Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Kocaeli Radyo Tutku - Megij yayın kuruluşunun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun’un 9. maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ile, 9. maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendi hükmünün ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayının T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun bitkisel gıda takviyelerinin mevzuata uygun olmayan bir şekilde reklam ve tanıtımıyla ilgili yazısı kapsamında değerlendirilmesi neticesinde, rapora konu yayındatanıtımı yapılan ürün hakkında cinsel problemlerin ortadan kaldıracağı iddiası ile bilgiler verimek suretiyle yayıncı kuruluşun, 6112 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) ve (ç) bentleri hükümlerini ihlal ettiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla; Yayın Kuruluşu’nun; söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) ve (ç) bendlerini ihlal etmesi nedeniyle uyarılması gerektiği,
Kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, KOCAELİ RADYO TUTKU - MEGİJ çağrı adıyla yayın yapan SAHRA RADYO TELEVİZYON YAPI VE YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında;
6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek ve 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki; “Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, ...” hükümlerinin ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine, oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy