RTÜK - Karar No: 65 - Karar Tarihi: 26.06.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 04.06.2013 tarihli ve 1635 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
Mavi Karadeniz logolu yayın kuruluşunda 30 Mayıs 2013 tarihinde saat 15:30'da yayınlanan "Dexe" adlı ürüne ilişkin tele-alışveriş yayını (Klip 1-Dexe) raporun konusunu teşkil etmektedir. Tele-alışveriş, "Merhaba sevgili izleyicilerimiz, saçıyla başı dertte olanlar, beyaz saçlara son noktayı koymak istiyorsanız size muhteşem bir tarağı gönderiyorum, bugüne kadar 59 TL'ye satılan bu tarağı şu dakika itibariyle ekran altındaki numaraları hemen şimdi aradığınızda 3 seti tamamen 59 TL'ye veriyorum, ve aramayı başlattım, konuşmam bittiği zaman kampanya da bitmiş oluyor." ifadeleriyle başlamaktadır. Sağlık Bakanlığı'nın yazısında; Kozmetik Kanunu'na tabi olan ve haricen uygulanan jel, krem, maske, şampuan, losyon ve benzeri gibi ürünlerin endikasyon bildirilerek satışının yapılmasının uygun olmadığı, "Bakanlık onayı, kesin çözüm, yan etkisiz tedavi vb." (ilgili alanda diploma sahibi olan uzmanlar tarafından dahi bilimsel literatüre ve bilimsel etkinlik ve güvenlik çalışmalarına dayandırılmaksızın kullanılamayacak) iddia ve ibarelerle, tüketiciye ticari, bilimsel olmayan yanlış mesajlar verdikleri, bu tür ifadelerin kullanıldığı reklamlar nedeniyle halk sağlığının tehdit edildiği ve tüketicilerin yanıltılarak istismar edildiği değerlendirilmiştir. Ayrıca haricen uygulanan jel, krem vb. kozmetik ürünlerin "saçları yeniden çıkarmak, beyazlamış saçları eski rengine kavuşturmak vb." gibi bilimsel içerik ve gerçeklikten yoksun, tamamen ticari hedefle, ürünlerin satışına yönelik olarak planlanmış iddia ve ibarelerle ve konuyla ilgili bilimsel uzmanlığa sahip olmayan kişiler tarafından reklam/tanıtım ve satışının yapılmasının, tüketiciyi yanıltıp yanlış yönlendirme ve tüketiciyi aldatma özelliği taşıdığı belirtilmiştir. Söz konusu tele-alışveriş yayının, Sağlık Bakanlığı mevzuatında belirtilen hususları ihlal eder bir şekilde (gerek kullanılan ifadeler gerek de ürünün sahip olduğu belirtilen etki neticesinde beyaz saçlara kesin çözüm getireceği vb. iddiaları) olduğu, dolayısıyla da tüketiciyi yanıltmaya ve tüketicinin çıkarlarına zarar verebilecek nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır. Ayrıca, tanıtım sırasında, tele-alışveriş yayını canlı olmamasına rağmen, ürünün biri fiyatına üçünün kampanya süresi içinde yani yayın sırasındaki 5 dakikalık süre içinde arayanlara gönderileceği belirtilmektedir. Yayın canlı olmamasına rağmen bu tür süre belirten ifadelerin kullanılması ve izleyicilerin 6 dakikalık yayın sırasında sürekli olarak telefon numarasını aramaya ve kampanyaya katılmaya teşvik edilmesi de tüketiciyi yanıltmaya yönelik bir unsur olarak değerlendirilebilir.
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Kuruluşun 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendini ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe: Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Bahse konu yayında ayrıntılı tanıtımı yapılan söz konusu ürünlerin izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyici sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu değerlendirilerek 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 06.02.2012 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 01.03.2012 tarih ve 2012/15 sayılı toplantısında alınan 54 nolu kararıyla6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendini tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, MAVİ KARADENİZ TV logosuyla yayın yapan MAVİ KARADENİZ RADYO VE TELEVİZYON A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.”ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Nisan 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 6.500,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliğiile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy