RTÜK - Karar No: 46 - Karar Tarihi: 25.06.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 28.05.2013 tarihli ve 1534 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
TEMPO TV (TEMPO TÜRK) Yayın Kuruluşunda, 22.05.2013 tarihinde, saat 15:33:44'te "Doktorunuz Sizinle" adlı program, sunucu Cavit Özdoğan'ın, "İyi günler sevgili izleyicilerimiz, sağlık sorunlarına alternatif çözümleri uzmanlarıyla ele aldığımız yeni bir programla sizlerin karşısındayız..." sunumu ile başlamış, program boyunca sunucu, Dr. Mustafa Eraslan ile sohbet etmiş, stüdyoda bulunan ve şifalı bitkilerden şifa bulduğunu iddia eden konuklar ve/veya onların yakını kişilerle diyaloğa girilmiştir. (ekli Klip-Eraslan) Program boyunca çeşitli aralıklarla "Sorularınız İçin: 0212 ...-0543 ..., 0212 ...-...Yaz ad, soyad ve numaranı ekle ...'e gönder" yazıları ekrana yansımıştır. 3 yaşında havale geçirip, konuşamayan, yürüyemeyen, şu an 21 yaşında olan Derya isimli hastanın, bir aydır Dr. Eraslan'ın tavsiyeleri sayesinde konuşmaya başladığı annesi tarafından belirtilmiştir. Bu esnada, tekerlekli sandalye/yatak benzeri bir araç içinde, el, ayak hareketlerini kontrol edemez, ağzından salya akar halde (zaman zaman yakınları tarafından silinmek suretiyle) hastanın görüntülerine, yakın çekimle/yoğun bir biçimde yer verilmiştir. Dr. Mustafa ERASLAN'ın tedavisi sayesinde hastalıklarından kurtulduklarını beyan eden stüdyo konukları/konuk yakınları, günümüz modern tıp literatüründe, önemli hastalıklar olarak dercedilen; kalp-damar hastalıkları, MS, bel fıtığı, diz ve eklem ağrıları, başdönmesi gibi ciddi rahatsızlıklardan Dr. Mustafa Eraslan'ın tavsiyeleri doğrultusunda fevkalade iyileşme kaydettiklerini hatta sağlıklarına kavuştuklarını belirterek, memnuniyetlerini dile getirmişlerdir. Böyle bir sunumun insanların tıp doktorlarına, hastanelere ve tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin temelden sarsılmasına neden olabileceği ve sonuçta da toplum sağlığını etkileyebileceği mülahaza edilmektedir. Program saat 16:04:55'te sona ermiş olup, 27 dakika 11 saniye sürmüştür. Program boyunca, Dr. Mustafa ERASLAN ve sunucu Cavit Özdoğan'ın karşılıklı diyaloglarında, söz konusu bitkisel tedavinin ciddi sağlık sorunlarını çözdüğü vurgulanmış, ekli klipten de izleneceği üzere, günümüzde gittikçe artan son derece önemli hastalıkların bitkisel çözümlerle tedavi edilebileceği açık ve kesin bir dille anlatılmıştır. Ayrıca program süresince, "Sorularınız İçin: 0212 ...-0543 ..., 0212 ...-...Yaz ad, soyad ve numaranı ekle ...'e gönder" yazısının ekrana getirilmesinden dolayı, izleyicilerin doğrudan bitkisel tedavi yöntemlerine yönlendirildiği düşünülmektedir. Programın başında, Derya isimli hastaya/özürlüye ilişkin görsel aktarımların, 6112 sayılı Yasanın "Yayın Hizmeti İlkeleri" başlıklı 8. maddesinin, 1. fıkrasının (ğ) bendinde belirtilen "Çocuklara, güçsüzlere ve özürlülere karşı istismar içeremez ..." hükmüne aykırı olduğu, hastanın/özürlünün durumunun istismar edildiği düşünülmüştür.
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanun'un 9/3 ve 8/1-l maddesi hükümlerini ihlal edildiği, kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "Sağlık sorunlarına alternatif çözümler" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür
Söz konusu kuruluşa 28.01.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 21.02.2013 tarih ve 2013/12 sayılı toplantısında alınan 27 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.Bu itibarla; aynı fıkranın tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; TEMPO TV (TEMPO TÜRK) logosuyla yayın yapan “EL CEZİRE YAYINCILIK SAN. VE TİC. A.Ş.” unvanlı kuruluş hakkında 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki; “Gizli ticari iletişime izin verilemez.” hükmününtekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Nisan 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 64.307,51 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Üst Kurul Üyesi Süleyman DEMİRKAN’ın karşı oyu, oy çokluğu ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy