RTÜK - Karar No: 42 - Karar Tarihi: 30.07.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 28.06.2013 tarihli ve 1889 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Benru Radyo TV ve Uydu Yay. Hiz. A.Ş’nin sahibi olduğu İstanbul’un Sesi çağrı işaretli Yayın Kuruluşu’ndan Alo RTÜK 444 1 178 hattına gelen şikayetlere istinaden Bölge Temsilciliği tarafından talep edilen 05/06/2013 tarih, 12:00-18:00 saatleri arasındaki yayınların kopya cd’si incelenmiş olup, inceleme sonucunda saat 13:33’de yayınlanan “Tanıtıcı Reklam” adlı programda düzenli kullanıldığı takdirde hiçbir diyet ya da spor yapmadan bir haftada üç, dört kilo verdirerek zayıflattığı iddia edilen “Desk” adlı ürününün tanıtımı, ve pazarlaması yapılmıştır. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan gelen 13/02/2013 tarihli ve 18816847 sayılı yazıda yayın kuruluşlarında tanıtım ve satışı yapılan gıda takviyelerinin ve bitkisel ilaçların yarardan çok zarar verdiği, bu reklamları yapanların gerçek amacının fayda sağlamaktan ziyade dolandırıcılık olduğu, hastaları tıbbi tedaviden uzaklaştırdıkları açıkça belirtilerek bu ürünlerin reklamlarına izin verilmemesi istenmektedir. Yazıda ayrıca televizyon ve radyo aracılığı ile sağlık beyanı belirtilerek ürün satış ve pazarlamasının uygun olmadığı (TCK.193.Madde) ve Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin 5. madde 3. Fıkrası gereği beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamayacağı (26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazete) hükümlerine atıfta bulunularak bitkisel ilaçların reklamlarının sakıncaları gerekçeli olarak açıklanmıştır. Program esnasında;
Sunucu: “(…) Desk yedi günlük bir uygulaması. Oldukça iddialı bir üründen bahsediyoruz. Çünkü tüm dünyada garanti belgesi olan tek zayıflama ürününden bahsediyoruz.(…) Desk yedi günlük diyet uygulaması, gıda takviyesinden bahsetmiyoruz. Yüzde yüz bir gıda maddesi diyoruz.(…) Yediden yetmişe tüm yaş grupları kullanabilir. Kalp, şeker hastalığı problemi olanlar, yüksek tansiyon problemi olanlar, herkes kullanabilir, emziren bayanlar, hamile bayanlar Desk’i kullanarak kilo veriyorlar. (…) Kargo, kdv her şey dahil, Türkiye’nin her yerine 39 TL’den gönderiyoruz ve garanti kapsamında gönderiyoruz. 0212 alan koduyla 4887700.(…) Bir haftalık kullanımla ortalama üç ya da beş kilo veremezse ücretlerini olduğu gibi iade edicez.(…) Ekonomik paketimiz var, 59 liraya sahip olabilirsiniz. Sabah kahvaltınıza, öğle yemeğinize aynen devam edin. Akşamları yemek yemiyorsunuz Desk’in bir kutusunda yedi poşet Desk diet ürünü bulunmaktadır. Bir poşetini suya ya da yoğurda karıştırıp, tüketiyorsunuz.(…) Yoğun lif dokusu sayesinde muazzam bir tokluk hissi veriyor.(…) Sizler de alışkanlıklarınızdan vazgeçmeden, yorucu egzersizler yapmadan zayıflamak istiyorsanız, ne duruyorsunuz hemen arayın.(…)”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Radyo Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendi hükmünü ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe: Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun konuyla ilgili yazısı doğrultusunda; yayın kuruluşunun rapora konu gıda takviyesi ürün tanıtımının yapıldığı söz konusu yayını ile “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek” şeklindeki yayıncılık ilkesini ihlal ettiği sabit görülmüştür. Bu itibarla, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ilk defa ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “Uyarı” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; İSTANBULUN SESİ çağrı işareti ile yayın yapan BENRU RADYO TELEVİZYON VE UYDU YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluşun; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK, Süleyman DEMİRKAN ve Ali ÖZTUNÇ’un karşı oylarıyla, oy çokluğuyla karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy