İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 30.09.2013 tarihli ve 2804 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“KANAL T logosuyla yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşta 22.09.2013 tarihinde, saat 07.27.23 - 07.39.43 dakikaları arasında reklam kuşağına yer verilmiştir.
"Sevgili Seyirciler Cinsel Problemleri Olanlar Ekran Başına" şeklinde yazıyla başlayan tanıtımda, Uzakdoğu ve Yakın Doğu kökenli bitkilerin (Azgın Teke Otu, Epidemium, Meyan Kökü, Ginseng) harmanlanması sonucunda mükemmel ve eşsiz bir formül sonucu Promax adlı cinsel gücü artırıcı ürünü elde ettikleri iddia edilmektedir.
Tanıtımda; ekranda bulunan 0212 995 00 99 numaralı telefonu arayan ya da bu numaraya çağrı bırakan ilk 50 kişinin, piyasa değeri 59 TL olan bu ürünü 39 TL'den satın alabileceği ifade edilmektedir. Kargo ve KDV ödemeden, kapıda ödeme yoluyla sahip olunabildiği belirtilen bu ürüne ait kampanya süresinin gizli olduğu ve bu fiyatı bir daha bulamayabilecekleri ifade edilerek izleyicilerin hemen araması tavsiye edilmektedir.
Ürünün nasıl kullanıldığına dair detaylı bilgilerin birçok kez tekrarlandığı ve ekranda çeşitli yaşlarda mutlu çiftlerin ve bazı erotik resimlerle beraber yatak üzerinde mutsuz çiftlerin de fotoğraflarına, tanıtımda yer verildiği görülmüştür. "Evlilikler çatırdamasın, kendinize güveninizin arttığını göreceksiniz" şeklindeki iddialı ifadelerle bu konuda sorun yaşayan kişilerin ilgileri çekilmeye çalışılmaktadır. Reklamdaki tanıtımda, cinsel sorunların ortadan kaldırılmasının, ürün geliştiricileri tarafından bir sosyal sorumluluk vazifesi olarak görüldüğü iddia edilmektedir.
Klipte de görüleceği üzere ürünün tanıtımının bir kısmında aşağıda yer alan ifadelere başvurulmuştur: (Raporun bu kısmında söz konusu ifadelerin deşifre metni yer almaktadır.)
Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı ilgi yazısında; [... Endikasyon belirtilen ürünler için Bakanlığımızca ruhsat düzenlenmesi gerekmekte olup... 26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Beşeri Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkındaki Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetlerinin Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5. Maddenin (3). Fıkrası "Beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizil film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz.] hükmü taşımaktadır.
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin, 5996 sayılı kanuna dayanılarak hazırlanan ve 29.12.2011 tarih ve 28157 sayılı (3. Mükerrer) Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. Maddesinin 3. fıkrasına göre "... o gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz..." hükmü dikkate alındığında yayın kuruluşunda yayınlanan reklamın sağlık beyanında bulunarak tanıtıma yer verdiği görülmüştür. Ayrıca söz konusu programda, Sağlık Bakanlığı'nın ilgide kayıtlı yazısında belirtilen hususların göz ardı edildiği görülmüştür.
Bunlara ek olarak; bu reklam yayını, korumalı saatler dışında ki bir zaman diliminde çocuk ve gençlerin izleyebileceği bir saat olan ''07.27'' da yayınlanmıştır. Yetişkin izleyici kitlesini ilgilendiren cinsel içerikli bir ürünün tanıtımına çocuk ve gençlerin ekran başında olabileceği saatlerde yer verilmesi, cinsel kimliği henüz oluşmamış bu kitleyi olumsuz etkileyeceği düşünülmektedir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Kanal T Yayın Kuruluşu'nun söz konusu reklam yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) ve (ç) bendi hükümlerinin ihlal ettiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Mezkur yayının Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yazısı kapsamında değerlendirilmesinde, anılan ürünlerin, aldatıcı ve tüketicileri yanıltılarak istismar edici şekilde sağlık beyanında bulunarak tanıtımına yer verildiğinden, 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 17.05.2012 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 06.06.2012 tarih ve 2012/34 sayılı toplantısında alınan 29 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşıldığından; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasının ( c) bendini tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği,
Bununla beraber ürünün tanıtımında ve ürünün etkinliğini anlatmada kullanılan ifadelerin çocuk ve gençlerin fiziksel, ahlaki ve zihinsel gelişimlerini zedeleyebileceği tespit edildiğinden 6112 sayılı Kanun’un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendinin de ihlal edildiği,
Kkanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, KANAL T logosuyla yayın yapan T FİLM YAY. YAP. VE PROD. HİZ. SAN. VE TİC. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında;
1-6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinde yer alan; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.”ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
a- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 22.738,59 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
2- 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (ç) bendindeki “Çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar vermemek, ...” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “UYARI” YAPTIRIMININ UYGULANMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin İkinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliğiyle karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy