RTÜK - Karar No: 4 - Karar Tarihi: 17.07.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 25.06.2013 tarihli ve 1862 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
"Ulusal 1 Yayın Kuruluşu tarafından 17.06.2013 tarihinde yayımlanan ve sunuculuğunu Sıla Çırpan'ın yaptığı "Özel Yayın" adlı haber bültenine yorumcu olarak katılan Türkiye Gençlik Birliği Genel Başkanı Çağdaş Cengiz, "Taksim Meydanı'nı Yayalaştırma Projesi" kapsamında yapılan düzenlemelerle ilgili olarak, kimi yurttaşlarca başlatılan protesto eylemleri sonrasında yaşanan gelişmeler hakkında görüşlerini ifade etmiştir. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, yaşanan olaylar karşısındaki tutumunu eleştiren Çağdaş Cengiz'in, "Recep Tayyip Erdoğan tam anlamıyla bir diktatör gibi hareket ediyor ama bunu da beceremiyor. Çapsız bir adam, çapsız olduğunu zaten bütün eylemleriyle görüyoruz.", "Müthiş bir kışkırtma dili kullanıyor. İki mitingde de yaptığı konuşmalarda, yani şöyle söyleyeyim, o kadar pervasızca ve anca bir sokak serserisine yakışır bir üslupla ifadeler kullanıyor ki.", "Acemice hareket ediyor. Yani çocuk gibi hareket ediyor aslında böyle, böyle tanımlıyoruz. Çok çapsız birisi oluğunu gösterdi. Ne kadar beceriksiz ve zavallı olduğunu gösterdi yaptığı eylemlerle." şeklinde ifadeler kullandığı görülmüştür. (klip 1) Mezkur yayın kuruluşu tarafından 21.06.2013 tarihinde yayımlanan ve sunuculuğunu Ulusal Kanal Ankara Temsilcisi Mustafa Kaya'nın yaptığı "Özel Yayın" adlı program ise, Ankara'nın Yenimahalle ilçesine bağlı Batıkent semtinden, canlı olarak yayımlanmıştır. Programda, Batıkent'te toplanan vatandaşlara mikrofon uzatılmış, son dönemde yaşanan olaylar hakkında vatandaşların görüşlerine başvurulmuştur. Kendisine mikrofon uzatılan bir çocuğun, "Ben 13 yaşındayım, 13 yaşındayım ama 13 gibi Tayyip'in o kadar beyni yok, yaşım kadar bir Tayyip'in beyni yok." şeklindeki ifadelerinin ardından sunucu, "Tabii yurttaşlarımız da bir yandan heyecanlılar genç arkadaşlar da tabii onların düşünceleri bu anlamda da düzeltme gereği zorunlu olarak duyuyoruz." diyerek, durumu toparlamaya çalışmıştır. (klip 2) Programın bir bölümünde "Tayyip nerdesin, Allah belanı versin." şeklinde sloganlar atılmaya başlanmış, bunun üzerine sunucu, "Evet maalesef bizim istencimiz dışında gerçekleşen bir slogan. Biz tabii düzeltmek zorundayız yayın ilkeleri gereği. Yurttaşların söylemi, bizim düzeltmemiz de gerekiyor. Düzeltiyoruz da. Bizim düşüncemiz değil, yurttaşlarımızın düşüncesi, bu anlamda programımıza katılanların düşüncesi." şeklinde konuşmuştur. (klip 3) Yine görüşüne başvurulan bir vatandaş, "Tayyip'in yıllardır dini istismar etmesinden artık bıktık, sıkıldık. Tayyip'in bir yalanını ortaya çıkarmak istiyorum." dedikten sonra "Tayyip yıllarca, kızım başörtüsünden dolayı okul okuyamadı, üniversiteye gidemedi, diye bir yalan söylemişti hatırlarsanız. Oysa ki Tayyip'in kızı Sümeyye Erdoğan, 52 milyar para alan, maaş alan Sümeyye Erdoğan, üniversite sınavında barajı bile geçemeyecek düzeyde zekaya sahip." şeklinde sözler söylemiş, bu ifadelerin ardından sunucu, "Düzeltelim ama düzeltelim. Bu sizin ifadeniz." demiştir. (klip 4)
Programın ilerleyen bölümlerinde söz alan bir başka vatandaş, "Biz buraya bayraklarımız ve Atatürk resimlerimizle geldik. Tayyip'e de sesleniyorum buradan, diyorum ki, Amerika'sını da alsın defolsun, bu ülkeden gitsin." şeklinde konuşmuş, hemen sözü alan sunucu, "Evet, teşekkür ediyoruz. Tabii yurttaşlarımızın fikirleri bir şekilde, onlar söylüyorlar. Canlı yayındayız, o yüzden de birtakım yayın kazaları da oluyor tabii, siz de görüyorsunuz." demiştir. (klip 5)
Hem 17.06.2013 hem de 21.06.2013 tarihlerinde yayımlanan "Özel Yayın" adlı programlarda, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve kızı Sümeyye Erdoğan hakkında kullanılan ifadelerin, eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ve aşağılayıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir. Her ne kadar, 21.06.2013 tarihinde yayımlanan programın sunucusu Mustafa Kaya'nın, programda kullanılan küçük düşürücü ve aşağılayıcı ifadelerden sonra, "kullanılan ifadelerin vatandaşların kendi görüşleri olduğu" şeklinde düzeltme ve ikaz çabaları olmuşsa da, bu durum yayıncının sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır."
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Ulusal 1 Yayın Kuruluşu'nun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi hükmünü ihlal ettiğikanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayında, kullanılan ifadelerin eleştiri sınırlarını aşar şekilde hakaret beyanları içermesi nedeni 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür. Anılan kuruluşa 29.07.2011,19,20,23.08.2011 tarihli yayınları nedeniyle evvelce 06.09.2011/53-26,28.09.2011/56-18 tarih vesayılı Üst Kurul Kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır. Bu itibarla; 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinin tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır
ULUSAL 1 logosuyla yayın yapan ULUSAL KANAL İLETİŞİM HİZMETLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendindeki; “"(...) kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre;
1- - İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Mayıs 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 69.384,42 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy