RTÜK - Karar No: 22 - Karar Tarihi: 22.03.2023
Karar Dilini Çevir:



İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 20.03.2023 tarih ve 324 sayılı yazısına konu SAM TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 15.03.2023 tarihinde saat 09:54’te yayınladığı ticari iletişim yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 15.03.2023 tarihinde saat 09:54’te yayınladığı "Atasan Sürmene Bıçak Seti" isimli ürünün tanıtım ve satışına ilişkin ticari iletişim yayınında, “Sevgili izleyicilerimiz yine güzel bir kampanyayla ekranlarınıza konuk oluyoruz...Yanımızda, stüdyomuzda Türk Halk Müziği'nin sevilen ismi Ahmet Ece bizlerle birlikte... 5 bıçaktan oluşan bir set hazırladık... Sen zaten yayından önce kaliteyi kontrol ettin...Bu hakiki Sürmene bıçağı. Kaliteyi hakikaten yerinden alacaksın. Hakiki Sürmene bıçağını aldığın zaman bir ömür kullanacaksın, bunun geçmiş tarihi yok...Şimdi niçin boy boy yaptık bu bıçakları onu da söyleyelim kıymetli izleyicilerimize. Bakın kurbanda şu bıçakla çok rahat bir şekilde, tek bıçakta kurbanınızı kesebilirsiniz...Setimizin içerisinde yer alan bıçaklarımız dünyaca meşhur ustalarımız tarafından el emeğiyle, özenle imal edilmektedir. 250 yıllık geleneksel yöntemlere bağlı kalınarak tamamı el emeğiyle imal edilmekte. İmalatında T7 çelik kullanılan meşhur Sürmene bıçaklarımız yekpare çelikten tek parçadır. Sap kısmında gül ağacı kullanılmıştır. Kurban keserken, et doğrarken elinizden kayma yapmaz. Kalitesi ve keskinliği herkes tarafından bilinen tarihi, meşhur Sürmene bıçaklarını yıllarca güvenle kullanabilirsiniz...Ne aldatıyoruz ne kandırıyoruz. Ekranda neyi gösteriyorsak onu gönderiyoruz. Üstelik içerisi gözüken şeffaf kargoyla gönderiyoruz...”, “Atasan Sürmene Bıçak Seti", "Rahat Kolay Kesim", "El Emeği Göz Nuru", "1 Set 5 Adet Bıçak 149 TL Kdv Dahil +41 TL Kargo", "2 Set 10 Adet Bıçak 249 TL KDV Dahil +41 TL Kargo", "0212 918 00 …", "Tüketici, 14 (Ondört) Gün İçerisinde Herhangi Bir Gerekçe Göstermeksizin ve Cezai Şart Ödemeksizin Aldığı Ürünü İade Etme Hakkına Sahiptir. Üretici Firma: Atasan -Muhittin Ayduran Adres: Yatağan Mh. Badem Sk. No:19 20100 Serinhisar/ Denizli Tel: 0 212 912 10 …" vb şeklinde sözlü ve yazılı ifadelerle, söz konusu ürünün tanıtımı ve satışının yapıldığı görülmüştür.
İhlale konu yayında; tanıtımı yapılan ürünün benzer nitelikteki ürünlerden farklı olarak gerçek el dövmesi sürmene bıçağı olduğu, tek parça kaliteli çelikten üretildiği, son derece keskin olduğu, ahşap sapının bulunduğu, şeffaf kargo ile satışının yapıldığı, ürünün ısrarla vurgulanan ayırıcı özelliklerine rağmen satış sonrası yaşanabilecek olumsuzluklara karşı tüketiciyi koruyacak şekilde, satışı yapan gerçek veya tüzel kişiye ilişkin isim, unvan ve adres gibi iletişim bilgilerinin yayında açıkça belirtilmediği, şeffaf olmayan kargoların teslim alınmaması ve ürünün 14 gün içerisinde iade edilebileceği yönündeki ifadelerin ise cayma hakkının kullanımı ve ürünün sağlıklı bir şekilde iadesi bakımından yeteri kadar açıklayıcı olmadığı, dolayısıyla ürünlerin hangi koşullarda iade edilebileceği veya para iadesinin azami süresi gibi hususların net bir şekilde tüketicilere aktarılmadığı görülmüştür. Diğer taraftan ekrana yansıyan telefon numarası (0212 918 00 …) ile akar bantta yer alan telefon numaralarının (0 212 912 10 …) birbiriyle uyuşmadığı, ekranda sabit bir şekilde bulunan büyük puntoyla yazılmış olan telefon numarasının söz konusu ürünün satışıyla ilgili olduğu, akar bantta geçen telefon numarasının ise izleyicilerin rahatlıkla ayırt edemeyeceği kadar küçük bir puntoyla verildiği ve izleyicilerin cayma hakkını kullanabilmesi ve ürünü iade edebilmesi için satış numarasından farklı bir telefon numarasına yönlendirildiği, ayrıca üretici firma adresinin Denizli olduğu, tüketicilerin yönlendirildiği telefon numaralarının ise İstanbul iline ait alan kodu ile verildiği hususları göz önüne alındığında söz konusu yayında verilen bilgiler esasen doğru olsa bile yayının sunuluş şekliyle ortalama tüketiciyi aldatmaya elverişli olduğu, dolayısıyla ortalama tüketicinin bilinçli olarak karar verme yeteneğini azaltarak normal şartlar altında taraf olmayacağı bir hukuki işleme taraf olmasına yol açabileceği ve bu yönüyle aldatıcı eylem içeren bir haksız ticari uygulama olduğu değerlendirilerek söz konusu yayının izleyiciyi yanıltıcı ve izleyicinin çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 9'uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun'un 9’uncu maddesinin 6’ncı fıkrasının (c) bendinde yer alan, "Ticari iletişim.....Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek, zorundadır.” hükmünün ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Şubat 2023 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2023 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 85.738,00 (seksenbeşbinyediyüzotuzsekiz) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “…8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy