RTÜK - Karar No: 14 - Karar Tarihi: 03.09.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 02.08.2013 tarihli ve 2201 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“HM logosu ile televizyon yayın hizmeti gerçekleştiren medya hizmet sağlayıcının, 28.07.2013 tarihinde saat 11:00 ile 14:00 saatleri arasında yaptığı yayın izlenmiş, bazı bölümlerin deşifreleri ve değerlendirmesi aşağıda sunulmuştur.
Medya Hizmet Sağlayıcı, Doktor Ömer Coşkun tarafından üretilen ve "Hemoroid Destek Seti, Damar Açıcı Panax Set, Kolestrol Destek Seti, Şeker Destek Seti, Stres Destek Seti, Varis Destek Seti, Bioter, Troid Destek Seti, Mide Destek Seti, Böbrek Destek Seti, Karaciğer Destek Seti, Akciğer Seti, Romatizma Destek Seti, Sultan Seti, Beyin Destek Seti, Behçet Destek Seti, Formula 21 Forman, ProX, Azo Sperm, Padişah Seti, My Slimmer vb." isimler verilen ve bitkisel içerikli olduğu iddia edilen ürünlerin tanıtımını yapmaktadır.
Örnek olarak alınan Damar Açıcı Panax Set tanıtımında, Doktor Ömer Coşkun, "Doktor Ömer Coşkun'dan sizlere harika bir ürün Panax". Dünyanın en büyük rahatsızlığı kalp damar problemleri. Ölümlerin yüzde ellisi kalp damar problemlerinden. Sizde de olabilir, belki çocuğunuzda olabilir, belki anne babanızda olabilir. Belki sevdiklerinizde olabilir. Onlara bir güzellik yapın. Onlara verebileceğiniz en güzel hediye Panax diyoruz...Panaxın sizlere faydalı olacağına eminim. Panax size bir telefon kadar yakın...İnsanlık adına üretilmiş en harika ürünelerden biri Panax diyoruz..." şeklinde söz konusu ürünü bir mucize ürün gibi anlatmaktadır. Ayrıca yayın süresince ürünün görüntülerine, ürünün fiyatına ve "Bilgi ve sipariş hattı" olan "+90 212 470 20 20" şeklindeki telefon numarasına ekranın altında yer verilmektedir.
Akciğer Destek Seti isimli ürünün tanıtımında ise, "Akciğer Destek Seti Doktor Ömer Coşkun güvencesiyle. Mevsiminde toplanmış yüzde yüz doğal bitkilerden oluşan hiçbir katkı maddesi içermeyen ve tıbbi ilaçlarla asla etkileşimi olmayan bitkisel gıda takviyesidir..." şeklinde ifadeler kullanılmış ve sonrasında bu ürünü kullanan hastalarla yapılan röportaj ekrana getirilmiştir. Bu yayın esnasında yine Panax adlı ürün de olduğu gibi sipariş hattı numarası ekranın altında "+90 212 470 20 20" şeklinde yer almıştır.
Ayrıca, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan gelen 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazıda "Bu tanıtımlarda, ürünleri kullandığını ve faydalı olduğunu beyan eden kişiler seçilmekte yine bu kanallarda güya toplumu bilgilendirmek amacıyla, uzmanlıkları akademik olarak kanıtlanmamış olan şahısların görüşüne yer verilmektedir. Bu programlarda kamuoyunun yakından tanıdığı Doktor unvanlı MUSTAFA ERASLAN ve ÖMER COŞKUN gibi sağlık meslek mensuplarının da doğrudan veya dolaylı yollardan rol aldığı yakından müşahede edilmektedir. Tanıtım ve programların bazılarında Bakanlığın adı veya logosu kullanılmakta, bilimsel çalışmalara dayandığı şüpheli olan tablolar veya diğer görsel materyallere yer verilmektedir.” denilmektedir.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
HM logolu yayın kuruluşunun söz konusu yayını ile 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi hükmünü ihlal ettiği, kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkikinde; Sağlık Bakanlığı’nın konuyla ilgili yazısı doğrultusunda; yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımlarının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Söz konusu yayında 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ile 10 uncu maddesinin birinci fıkrası hükümlerinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Anılan kuruluşa 07.04.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 30.04.2013 tarih ve 2013/27 sayılı toplantısında alınan 32 nolu kararıyla6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ve 04.05.2013 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 29.05.2013 tarih ve 2013/33 sayılı toplantısında alınan 55 nolu kararıyla10 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendi ile 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere;
A- Aynı yayınla birden fazla yayın ilkesi ihlali olduğundan ve her iki ihlal de idari para cezası yaptırımını gerektirdiğinden, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrası hükmü gereğince, bahse konu ihlallerden en ağır cezanın öngörüldüğü ve 6112 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasındaki; "Televizyon ve radyo yayın hizmetlerinde reklamlar ile tele-alışveriş, sesli ve/veya görüntülü bir uyarıyla açıkça fark edilebilecek ve program hizmetinin diğer unsurlarından kolaylıkla ayırt edilebilecek biçimde düzenlenir." Hükmü ile 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; "Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek." hükmünün tekraren ihlali nedeniyle, HM logosuyla yayın yapan KAFUL RADYO VE TELEVİZYON İLETİŞİM REKLAM YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Haziran 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 4.237,29 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
B- Taranan saatler dışında da benzer ihlaller varsa, İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı tarafından ayrıca süre açısından raporlanmasına,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy