RTÜK - Karar No: 134 - Karar Tarihi: 23.10.2013
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 20.09.2013 tarihli ve 2629 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Mercek TV logosuyla yayın yapmakta olan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 16.09.2013 tarihli yayını incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda, yayıncı kuruluşun saat 11.30.31'de "Panax" isimli bir ürünün reklamını(Klip-Panax) yayınladığı görülmüştür.
Panax isimli ürünün tanıtımını aşağıdaki gibi yapmıştır:
"Sağlıklı bir hayatın kapılarını sizler için açıyoruz. Panax sayesinde sizlerde daha sağlıklı daha mutlu bir hayat yaşayabilirsiniz. Panax, damar tıkanıklıklarının tedavisine destek olmak ve bu şikayetlerin giderilmesi için geliştirilmiş doğal bir destek ürünüdür. Kalp ve damar şikayetleri günümüz toplumunda çok sık rastlanan ciddi sağlık problemleri haline gelmiştir. Sağlıksız besin tüketimi, dengesiz beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı vucutta aşırı kilo ve yağlanmaya yol açmaktadır. Aşırı kilo ve yağlanma damar daralması, damar tıkanıklığı, yüksek kolesterol, yüksek tansiyona gibi ciddi şikayetlere sebep olmaktadır. Kalp ve damar şikayetleri tüm ölüm sebepleri arasında dünyada %48 gibi büyük oranla birinci sırada yer almaktadır. Panax çayı damar tıkanıklığını gidermek ve damar şikayetlerini gidermek için size yardımcı olacak bir üründür. Panax'ın içeriğinde kalp ve damar şikayetleri üzerinde etkinliği kanıtlanmış bitkisel özler bulunmaktadır. Bu bitkiler sayesinde ürün kalp ve damar sağlığınız üzerinde olumlu etkiler göstermeye yardımcı olur. Damar açıcı bitkiler sadece el ayak kalp beyin damarları içi değil bütün vücudumuzdaki damarlar için kullanılan etkili bir bitkisel formüldür. Panax sizin bütün sağlık problemlerinize yardımcı olan çok özel bir formüldür. Panax tansiyon düşürmeye, lipid plakların yok edilmesine, damarların güçlenmesine, kan yağ seviyelerinin düşürülmesine, kan yağ seviyelerinin düşürülmesine, damarların genişlemesine, damar tıkanıklıklarının açılmasına ve önlenmesine yardımcı olur. Panax çayı damar tıkanıklığını gidermek ve damar şikayetlerini önlemek için size yardımcı olacak bir üründür. Panax sayesinde sizlerde daha sağlıklı ve daha mutlu bir hayat yaşayabilirsiniz."
Gıda kapsamında değerlendirilerek izin verilen ürünlerin, 5996 sayılı kanuna dayanılarak hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'nin 6. Maddesinin 3. fıkrasına göre ''...bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğunu bildiren veya böyle özelliklere atıfta bulunan ifadeler yer alamaz.'' hükmü dikkate alındığında sağlık beyanında bulunarak tanıtım yapılması uygun değildir. Yine Sağlık Bakanlığı, ilgi yazısında belirttiği gibi, insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadeler sağlık beyanı olarak kabul edilmekte ve bazı kozmetik ürünlerinde ''bel ve boyun fıtığı, kireçlenme, romatizma, diz ve kas ağrısı, sırt ağırısı, eklem ağrıları...''gibi semptomlarda tedavi edici özelliği belirtilerek yani sağlık beyanında bulunarak tanıtım ve satışının uygun olmadığı belirtilmektedir.
Keza 26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Beşeri ve Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetleri Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5. Maddenin 3. fıkrası ''Beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz.'' hükmü amirdir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayın ile 6112 sayılı Kanunun 9. maddesinin 6. fıkrasının (c) bendinin ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Yayın kuruluşunun rapora konu ürün tanıtımlarının izleyiciyi yanıltıcı, istismar edici ve izleyicilerin sağlığına ve çıkarlarına zarar verici nitelikte olduğu kanaatine varılmıştır.
Bu itibarla, 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendinin ilk defa ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “Uyarı” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; MERCEK TV logosu ile yayın yapan MERCEK RADYO TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluşun; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendindeki; “Yanıltıcı olmamak ve tüketicinin çıkarlarına zarar vermemek.” hükmünün ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre UYARILMASINA, aynı yayın ilkesinin tekraren ihlali halinde, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Uyarının ilgili kuruluşa tebliğinden sonra ihlalin tekrarı halinde medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden üçüne kadar idari para cezası verilir.” hükmü uyarınca idari para cezası yaptırımı uygulanacağının yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy