RTÜK - 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki; "Gizli ticarî iletişime izin verilemez." hükmünün ihlali. (UMUT TV -DÖRT EYLÜL ANADOLU TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş.) - Karar No: 37
Karar Dilini Çevir:



İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 17.09.2013 tarihli ve 2522 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Umut TV logolu yayın kuruluşun 07.09.2013 tarihli yayınları incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda 10:01:09 saatinde, sunuculuğunu Meltem Satun'un yaptığı ve konuk olarak bitkisel ürünler uzmanı Resul Akkaya'nın katıldığı ''Sağlıklı Yaşam'' adlı bir sağlık programı yayınlandığı görülmüştür (Klip 1 ''Sağlıklı Yaşam'' Program Tamamı ).
Programa konuk olarak katılan Resul Akkaya ilk olarak magnezyum yağının genel özelliklerini verdikten sonra magnezyum yağının eklemlere, kaslara, disklere ve sinir sistemine iyi gelen bütün mineralleri barındıran çok güzel bir ürün olduğunu belirtmiştir. Magnezyum yağının kullanımının çok kolay,hem bilimsel hem % 100 doğal(Klip 2''Tüketiciyi Yanıltıcı İfade'')hem de tıbbi bir ürünolduğu devam eden söylemler arasında yer almıştır. Aynı zamanda bütün ağrı sorunu olan insanlar için iyi netice ve müşteri memnuniyeti verdiğini ifade etmiştir. Özellikle migren ve baş ağrıları için kesinlikle tavsiye etmiş, migren ağrılarının başlamasıyla 15 dk içerisinde kullanıldığında tamamen ağrıların kesildiğini de söylemiştir. Bu söylemlere müteakip telefonla programa katılan Sezer Aslan isimli şahıs, kalçasında sinir sıkışması olan sporcu oğlu için ilaçlar, kremler kullandığını, doktorlara gittiğini ama çare bulamadığını, daha sonra alternatif olarak bitkisel bir çözüm bulmak için araştırma yaptığını ve bu ürünü kullandığını, 10 gün sonra tamamen iyileştiğini, ve artık her ağrısı olduğunda yağı kullandığını ve bir gün içinde iyileştiğini, çok ciddi bir şey olduğunda ise bir kaç gün içinde iyileştiğini belirtmiş ve tüm sporculara tavsiye etmiştir. Aynı zamanda bitkisel ürünler uzmanı olan şahıs Amerika'daki çok ünlü bir sporcunun bu ürünü kullandığını ve herkese tavsiye ettiğini belirtmiş ve dünyaca bilinençok doğal bilimsel ve tıbbi bir ürün olduğunu(Klip 3 ''Tüketiciyi Yanıltıcı İfade''), hamilelerin özellikle kullanması gerektiğini ve yeni doğmuş bir çocuğun bile kullanılabileceğini söylemiştir. Halsizlik, uyku, romatizma, stres problemlerine de çare olduğunu belirtmiştir. Bununla birlikte deha hormonunun stresi kontrol ettiğini, erkeklerde testesteron ve kadınlarda ostrojen hormonunu arttırdığını ve bu hormonun da magnezyum yağını, karın bölgesine masaj yaparak kullandığında güçlendiğini söylemiştir.
Aynı zamanda ''Sağlıklı Yaşam'' programı devam ederken ekranın alt tarafında danışma hattı görüntüsü ve 0212 963 12 63 telefon numarası program boyunca bulunmakta ve izleyici ürün temini için buraya yönlendirilmektedir. Telefonla iletişime geçildiğinde ürünün tamamen doğal, tıbbi ve bitkisel olduğu aynı zamanda Sağlık Bakanlığı'ndan izinli olduğu söylenmekte ve fiyatı belirtilmektedir.
Keza 26 Ağustos 2011 tarih, 28037 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Beşeri ve Tıbbi Ürünlerin Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Yönetmeliğin Tanıtım Faaliyetleri Kapsamı ve Esaslarının anlatıldığı 5. Maddenin 3. fıkrası ''Beşeri tıbbi ürünlerin internet dahil halka açık yayın yapılan her türlü medya ve iletişim ortamında program, film, dizi film, haber ve benzeri yollarla doğrudan veya dolaylı olarak topluma tanıtımı yapılamaz.'' hükmü amirdir.
Söz konusu program değerlendirildiğinde, bitkisel ürünler uzmanı olduğu söylenen şahısın söylemleri ve ileri sürdüğü tezler insanları alternatif tıbba ve bitkisel tedavi yönetmelerine yönlendirdiği, bu savını gerek kendi ifadeleriyle gerek programa katılan şahıslarla desteklediği görülmektedir. Ayrıca sağlık programı boyunca danışma hattı numarası sürekli ekranda durmakta ve bu numaradan iletişime geçildiğinde ürünün çabucak temin edileceği belirtilmektedir. Bu yüzden programda gizli ticari iletişim yapıldığı tespit edilmiştir."
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayınının, 6112 sayılı Kanunun; 8/1-l ile 9/3 ilkelerine aykırı olduğu kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "fitoterapi - bitkilerle tedavi" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 16.09.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 20.10.2011 tarih ve 2011/60 sayılı toplantısında alınan 43 nolu kararıyla 6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, UMUT TV logosuyla yayın yapan DÖRT EYLÜL ANADOLU TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ağustos 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanı bulunmadığı değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2-- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy