İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 05.09.2013 tarihli ve 2397 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“Meltem TV logosu ile yayın yapmakta olan Meltem Radyo ve Televizyon Yayıncılık A.Ş ticari ünvanlı yayın kuruluşunda 21.08.2013 tarihinde 11:30-12:23 saatleri arasında "Hayat ve Sağlık" isimli bir program genel izleyici logosu ile yayınlanmıştır. Cavit Özdoğan'ın sunduğu ilgili programa Dr. Mustafa Eraslan konuk olmuştur.
Programda 'mucizevi bir yaşam öyküsü' şeklinde nitelenen bir VTR ekrana getirilmiştir. Bu VTR de Zeynep Özkaya adlı kişiye ev ziyaretinde bulunulmaktadır. VTR "Bu bir mucizevi yaşam öyküsüdür. Hayata tutunmanın öyküsüdür. Umudun öyküsüdür. Yapacak birşey yok demeyenlerin, her hastalığın şifası mutlaka vardır diyenlerin öyküsüdür. Bu hayatın içinden bizim gibi gerçek yaşayan bir insanın Zeynep Özkaya'nın öyküsüdür." sözleriyle başlamaktadır. Zeynep Özkaya 10 sene evvel yaşadığı bir travma sonucu yatağa bağlı kalmış bir hastadır. Cavit Özdoğan ve ekibi Zeynep Özkaya'yı 2013 Mart ayında da ziyaret etmiştir. Programda hem o ziyaretin görüntülerine hem de Dr. Mustafa Eraslan'la birlikte yapılan yeni ziyeretin görüntülerine yer verilmekte, böylelikle hastadaki gelişme ekranlara getirilmektedir. Bu esnada Zeynep Özkaya'yadoktorların ölüm raporu verdiği, mevcut tıbbi bilgiler ve tecrübeler ışığında yaşamasının bile mucize olduğu, 72 gün yoğun bakımda kaldıktan sonra 10 sene yatağa bağlı kaldığı; ancak bugün kendi fındık bahçesinde yürüyebildiği, komşularını ağırlayıp çocuklarıyla sohbet edebildiği vurgulanmaktadır.
VTR'de Zeynep Özkaya'nın hastalığına ve iyileşme sürecine tanıklık eden eşi ve komşusuyla da sohbet edilmektedir. Onlar da gözlerinin önünde yaşanan bu şaşırtıcı iyileşme sürecini Cavit Özdoğan ve Mustafa Eraslan ile paylaşmaktadırlar. Programda dikkat çeken bir diğer husus ise yayın esnasında sürekli olarak ekranın altında yer alan "Görüş ve Önerileriniz için: 0212 598 90 44" telefon numarasıdır(Hayat ve Sağlık VTR isimli klip).
Programa Dr. Mustafa Eraslan'a teşekkürlerini iletmek için veya tavsiye almak için telefon yoluyla bağlananlar da olmuştur. Dr. Mustafa Eraslan damar tıkanıklığı, kısırlık, safra kesesi, kanser, eklem ağrıları gibi hastalıkları olan bu kişilere fitoterapi konusunda tavsiyelerde bulunmuştur.
Sonuç olarak programda yer alan ifadelerin insanların, modern tıbba ve doktorlara ayrıca tıbbi tedavi yöntemlerine duydukları güvenin sarsılmasına neden olabileceği toplum sağlığını olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte Dr. Mustafa Eraslan'ın tavsiyelerine uyarak ve onun tedavi yöntemlerini uygulayarak ayağa kalkabilen bir hastanın sağlık öyküsü anlatılırken, ekranın altında telefon numarasına yer verilmesinin, reklam yapmak veya kamuyu yönlendirmek maksadıyla olduğu düşünülmektedir.
Bu kapsamda, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'ndan gelen 13.02.2013 tarih ve 18816847 sayılı yazıda; insan sağlığına doğrudan veya dolaylı olarak faydalı olduğunu yahut hastalıklara veya belirtilerine karşı etkili olduğunu, koruduğunu, tedavi ettiğini belirten, ileri süren veya ima eden tüm ifadelerin Sağlık Bakanlığınca sağlık beyanı olarak kabul edildiği belirtilmiştir. Ayrıca endikasyon belirtilen ürünler için Bakanlıkça ruhsat düzenlenmesi gerekliliği hatırlatılarak ruhsatlı ürünlerin de münhasıran eczane ve ecza ticarethanelerinde satılması zorunluluğuna değinilmiştir. Diğer yandan söz konusu ürünlerin televizyon aracılığı ile endikasyon belirtilerek ürün satışı veya pazarlanmasının uygun olmadığı ifade edilmiştir.”
Şeklindeki değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
Söz konusu yayınının, 6112 sayılı Kanunun; 8/1-l ile 9/3 ilkelerine aykırı olduğu kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır
Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "fitoterapi - bitkilerle tedavi" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür
Söz konusu kuruluşa 14.07.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 23.08.2011 tarih ve 2011/52 sayılı toplantısında alınan 24 nolu kararıyla6112 Sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.
Bu itibarla; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere, MELTEM TV logosuyla yayın yapan MELTEM RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan; “Gizli ticarî iletişime izin verilemez.” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Temmuz 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 221.366,07 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2-- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin,kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine.
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy