İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın 11.07.2013 tarihli ve 1965 sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;
“KANAL ÇAY logolu yayın kuruluşunda 26.06.2013. tarihinde 16:26;56 - 16:53;41 saatleri arasında sunuculuğunu Cavit Özdoğan’ın yaptığı, yaklaşık 30 dakika süren, “Ab-ı Hayat" adlı bir sağlık programı yayınlanmıştır. Dr. Mustafa Erarslan konuk olarak katıldığı söz konusu programa ilişkin deşifre metin Uzman raporu içinde sunulmuştur.
Programda Cavit Özdoğan öncelikle kalp ve damar sağlığı ve damar tıkanıklığı ile ilgili sağlık problemlerini dile getirmiş, zaman zaman da sorular sorarak Dr. Mustafa Eraslan'nın konuyla ilgili konuşmasını sağlamıştır. Eraslan ise program boyunca insanların kalp ve damar sağlıklarının bilincinde olmadığını, hayatını kaybeden insanlardan yarısının damar tıkanıklığı ve benzer sorunlar nedeniyle hayatını kaybettiğini, bunun yanında hiper tansiyon ve şeker hastası sayılarının da yüksek olduğunu belirtmiştir. MS hastalığının ise 5 yıldır damar tıkanıklığıyla ilgili olduğunu belirtmiştir. Daha sonra dünyanın birçok ülkesinden kendisinin damar tıkanıklığı konusundaki çalışmalarından yararlanmak üzere davet edildiğini ancak Türkiye'den bir talep gelmediğini belirtmiş, damarın nasıl ve neden açılabileceği konusunda görüşlerini belirtmiştir. Bu arada bitkisel ürünlerle damarların açılmasına oransal olarak örnekler de vermiştir.
Programda geçen bütün bu açıklamaların, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 01.12.2011 tarih ve 36037 sayılı yazısındaki, “...Dr. Mustafa Eraslan’a ait birçok ürünün gerçeğe aykırı beyanlarla tanıtımının yapıldığı, insanların yanıltılarak istismar edildiği, herhangi bir tedavi etkisi olmayan ürünler nedeniyle halk sağlığının tehlikeye düşürüldüğü hatta bu tarz bitkisel ürünlerin kullanımı nedeniyle ölüm olaylarının gerçekleştiğine dair ihbarların bulunduğu” şeklindeki kararına ve İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü'nün 01.12.2011 tarih ve 94615 sayılı yazıdaki “Hastaları modern tıp ve farmakoloji bilimi ile yapılan tedavilerden soğutup, bilimsel yönden eksik veya doğru olmayan bilgilerle tüketicileri yanlış yönlendirmekte ve bitkisel ürünlerin bilinçsiz tüketimine neden olmaktadır” şeklindeki kararına aykırı olduğu görülmektedir.
Program içinde "çoban çökerten" bitkisinin yararlarına, atıf yapılmış, "modern tıbbın üstesinden gelemediği birçok kronik hastalığın, bitkisel ürünlerle kesin tedavi edildiği" bu programın genel konusunu oluşturmuştur. Yine yayın süresince, Mustafa Erarslan'a ait olduğu belirlenen "Soru ve Öneriler için, 0 212 945 00 60 şeklinde telefon numarasının ekranda sıkça görüntülenmesi, programda söz konusu edilen hastalıkların tedavisine yönelik bitkisel ürünlerin pazarlamasının yapıldığını göstermektedir.”
Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,
KANAL ÇAY logosuyla yayın yapan kuruluşun söz konusu yayını ile 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde ifade edilen, “Genel sağlığa,…zarar verecek davranışları teşvik edemez” ve 9. maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen “Gizli ticari iletişime izin verilemez” hükümlerini ihlal ettiği, kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,
Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.
Gerekçe : Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;
Her ne kadar Daire Başkanlığınca söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmünün de ihlal edildiği kanaati belirtilmiş ise de öncelikle belirtmek gerekir ki, bahse konu program "Sağlık sorunlarına alternatif çözümler" ana temasıyla, çeşitli bitkisel ürünlerin tanıtımının yapıldığı bir programdır. Yani aslında anılan program, bu özelliğiyle bir reklam programından ibarettir. Nitekim program içeriği incelendiğinde de, baştan sona kadar, mezkur ürün/ürünlerin çeşitli tanıtımlarının ve bu üründen faydalandığı iddia olunan kişilere ait yine tanıtım amaçlı ifadelerin yer aldığı görülmektedir. Ayrıca, programda her ne kadar ürün ismi verilmemiş olsa da telefon numarası verilmek suretiyle istenildiğinde danışma hizmeti alma ve ürüne ulaşmanın yolu açık olarak gösterilmiştir. Bu haliyle anılan yayında Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “tanımlar” başlıklı 4 üncü maddesinde tanımlanan gizli ticari iletişimin unsurlarının bulunduğu görülmüştür.
Söz konusu kuruluşa 02.08.2011 tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun 23.08.2011 tarih ve 2011/52 sayılı toplantısında alınan 26 nolu kararıyla 6112 sayılı Kanun'un 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.Bu itibarla; aynı fıkranın tekraren ihlali nedeniyle, Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca, anılan Yayın Kuruluşu hakkında “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.
Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere; KANAL ÇAY logosuyla yayın yapan KANAL ÇAY DİJİTAL TV VE RADYO HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; 6112 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasındaki; “Gizli ticari iletişime izin verilemez.” hükmününtekraren ihlali nedeniyle, aynı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;
1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Mayıs 2013 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 5.042,38 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezası 10.000 (onbin) ( 2013 yılı için yeniden değerleme oranına göre belirlenen 11.886 -onbirbinsekizyüzseksenaltı - ) Türk Lirasından az olamayacağından 11.886 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Bilkent Şubesi, Ankara TR 84000 100 1762 00 999999-5001 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya 6112 sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, kanun yoluna başvurmadan önce peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, belirtilen süre içerisinde ödenmeyen ve kesinleşen idari para cezasının 21/7/1953 tarihli ve 6183 Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
Üst Kurul Üyeleri Esat ÇIPLAK, Süleyman DEMİRKAN ve Ali ÖZTUNÇ’un karşı oylarıyla, oyçokluğuyla karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy