İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 29.11.2022 tarih ve 1781 sayılı yazısına konu FM TV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 24.11.2022 tarihinde saat 14:01’de yayınladığı "Sahipsizlerin Umudu" adlı program yayınına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere, kuruluşun 24.11.2022 tarihinde saat 14:01’de yayınlanan "Sahipsizlerin Umudu" adlı programda, sunucu tarafından; “Biz hisseli bir çalışma yapıyoruz her çalışmamızda kıymetli Müslümanlar. Afrika'daki su kuyumuzun bedeli de 18.000 lira demiştik. Hisse bedellerimiz de 200 lira. Dolayısıyla 90 kişi olunca 18.000 lira tamamlanıyor…Kıymetli Müslümanlar Y... K... ve V... K... isimli iki bağışçımız, Arakan'daki su kuyumuz için 2 hisse bir kendisi adına, bir Y...kardeşimiz ya da abimiz bir de V... kardeşimiz ya da abimiz birer hisse bağışladılar…Üç tane çalışma Togo Afrika'da Togo'da, Afrika Kamerun'da ve Arakan'da kıymetli Müslümanlar. Mescit çalışmamız bu şekilde. Pek çok çalışmamız var kıymetli Müslümanlar. Su kuyusundan bahsettik; Afrika'da ki su kuyumuz 18.000 lira Arakan'da su kuyusu 7.000 lira. Kurbanlardan bahsetmiştik; Akika Kurbanı kestirmek isteyebilirsiniz, şükür kurbanı kestirmek isteyebilirsiniz, adaklarınız vardır adak kurbanı kestirmek isteyebilirsiniz. Adak kurbanları, şükür kurbanları bu şekilde kurban kestirmek isterseniz 1.750 lira kıymetli Müslümanlar. Not edin inşallah numaralarımızı…Bir yemeğin bedeli 30 TL kıymetli Müslümanlar, 10 kişi 300 yapıyor, 100 kişi 3.000 yapıyor. Burada da kıymetli Müslümanlar eğer iftar vermek isterseniz, yemek ikramında bulunmak isterseniz numaralarımız….Sahip Çık Derneği olarak pek çok çalışmamız var kıymetli Müslümanlar: yemek ikramından yani 30 TL'den; Kuran ikramı yani 40 TL'den; kurban 1.750 liradan; bakın yükseliyor su kuyusu 7.000 lira Arakan; su kuyusu 18.000 lira Afrika; su kuyusu dedik mescit bakın kıymetli Müslümanlar 95.000 lira Arakan; 150.000 lira Kamerun'da ki tamiratını yapacağımız mescit; Togo'da 300.000 liraya mescit inşa ediyoruz, duvarlarını gördünüz yükseldi 100.000 lirası kaldı. Gelin bu güzel çalışmalara destek verelim kıymetli Müslümanlar. ...Gelin el ele verelim bu güzel çalışmalar devam etsin "Sahip Çık Derneği" olarak. Telefon numaralarımızı 7/24 arayabilirsiniz.”, "0546 909 02 … - 0212 909 02 …", "Togo'da Mescit Açıyoruz Mescit İnşaatı 300.000 TL", "Arakan'da Mescit Açıyoruz Mescit İnşaatı 95.000 TL", "Kamerun'da Mescit Açıyoruz Mescit İnşaatı 150.000 TL", "Adak - Akika - Şükür Kurbanlarınızı Kesiyoruz Yurt Dışı Kurban Bedeli 1.750 TL", "Afrika'da Su Kuyusu 18.000 TL Hisse Bedeli 200 Lira ...", "Arakan Su Kuyusu 7.000 TL Hisse Bedeli 125 TL Hedef 280 Hisse", "Afrikada Hafızlara Kur'an-ı Kerim Hediye Ediyoruz Bir Kur'an Hediyesi 40 TL Hedef 5.000 Adet", "Yemek İkramı 30 TL Hedef 5.000 Kişilik" vb. şeklinde sözlü ve yazılı ifadelere yer verildiği görülmüştür.
Bilindiği üzere, 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun “Yardım toplayabilecek olanlar” başlıklı 3. Maddesinde “Kamu yararına uygun olarak, amaçlarını gerçekleştirmek, muhtaç kişilere yardım sağlamak ve kamu hizmetlerinden bir veya birkaçını gerçekleştirmek veya destek olmak üzere gerçek kişiler, dernekler, kurumlar, vakıflar, spor kulüpleri, gazete ve dergiler yardım toplayabilirler.” hükmü yer almaktadır. Mezkur Kanun’un 6. maddesinde izin alma zorunluğuna ilişkin hüküm “Kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar. Ancak, kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, Cumhurbaşkanınca belirlenip ilan edilir. İzin alınmadan girişilen yardım toplama faaliyetleri güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir ve sorumlular hakkında kovuşturma yapılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Aynı Kanun’un 7. maddesinde ise izin vermeye yetkili makamlar “Yardım toplama faaliyeti bir ilin birden fazla ilçesini kapsıyorsa o ilin valisinden, bir ilçenin sınırları içinde ise o ilçenin kaymakamından izin alınır. Yardım toplama faaliyeti birden fazla ili kapsıyorsa yardım toplama faaliyetine girişecek gerçek veya tüzel kişilerin yerleşim yerinin bulunduğu ilin valisinden izin alınır ve izni veren valilik tarafından ilgili valiliklere ve İçişleri Bakanlığına bilgi verilir. Yardım toplama faaliyetleriyle ilgili işlemler dernekler birimlerince yürütülür.” hükmü ile düzenlenmiştir.
Yukarıda yer verilen açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, İhlale konu programda, izleyicilerin yardıma teşvik edilmesi için başta çocuklar olmak üzere çeşitli ülkelerdeki muhtaç kişilere ilişkin görüntülerle birlikte sunucu tarafından izleyicilerden çeşitli ülkelerde ihtiyacı olanlara gönderilmesi amacıyla yardım talep edildiği, sunucunun ifadeleri ve ekrana gelen görüntülerden, toplanan yardımların “Sahip Çık Derneği” adına toplandığı, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü internet sitesinde yapılan incelemede, "Sahip Çık Derneği" adlı derneğin, izin almadan yardım toplama hakkına sahip kamu yararına çalışan kuruluşlar arasında yer almadığı, dolayısıyla söz konusu programda, izleyicilerin iyi niyetleri ve samimi yardımlaşma duygularına hitap edilerek televizyon üzerinden ulusal düzeyde çeşitli ülkelere yönelik yardım toplama izni sorgulanamayan ve yayında hakkında yeterli bilgi verilmeyen bir dernek adına yardım toplanmasının istismar ve sömürüye açık bir durum oluşturduğu, şeffaf ve yeterli denetim mekanizmaları oluşturulmadan toplanan yardımların, ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması noktasında ise suistimallerin ortaya çıkabileceği ve bu durumların haksız çıkar elde edilmesine yol açabileceği kanaatine varılmıştır.
Bu nedenlerle mezkur yayında, 6112 sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinin ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 8'inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde yer alan; "Yayın hizmetleri ... haksız çıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol açan unsurlar içeremez." ilkesinin ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanun’un diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim 2022 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 159.755,55 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 38.460,00 (otuzsekizbindörtyüzaltmış) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) 6112 sayılı Kanun'un 32’nci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “ (…) 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir…” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy