İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 19.06.2023 tarih ve 370 sayılı yazısına konu, RumeliTV logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 03.06.2023 tarihinde saat 03:00’te yayınladığı ticari iletişim yayınlarına ilişkin uzman raporu ile video görüntülerinin incelenmesi ve değerlendirilmesiyle yapılan görüşmeler sonucunda;
Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda ayrıntıları belirtildiği üzere; medya hizmet sağlayıcı kuruluşun 03.06.2023 tarihinde saat 03:00’te yayınlanan "Cyber Sonic Plus Ses Yükseltme Cihazı" adlı ürünün tanıtım ve satışının yapıldığı ticari iletişim yayınında; “Artık her şeyi duyacaksınız, artık her şeyden, her konuşulandan haberiniz olacak... Seni duyamıyorum. Ne diyorsun? anlamıyorum, tarihe karışacak. Sohbetleri takip etmek, konuşulanları duymak çok mu zor? Etrafınızda konuşulanları duymak istemez misiniz? Torunlarınızla, çocuklarınızla rahat bir şekilde duyup anlaşmak istemez misiniz? Cyber Sonic Plus ses yükseltme cihazıyla artık bunu yapmak mümkün. Bu inanılmaz cihaz 30 metreye kadar tüm sesleri alabilmekte ve bunları yükselterek net bir şekilde duyabilmenizi sağlamaktadır. Cyber Sonic Plus yenilenen teknolojisiyle şimdi Türkiye'de. Geliştirilmiş çip teknolojisi sayesinde size inanılmaz bir duyma kabiliyeti sağlar. Bu muhteşem cihaz sayesinde kimse sonic bir duyma kabiliyetiniz olduğunun asla farkına varmayacak. İşitme kaybı 30-40'lı yaşlar arasında başlar ve gitgide kötüleşebilir. Ses yükseltme cihazı ses dalgalarını yakalar ve artırarak olağanüstü bir duyma kapasitesine sahip olmanızı sağlar. Tek yapmanız gereken Cyber Sonic Plus ses cihazını kulağınızın arkasına takmak. İşte hepsi bu kadar. Fısıltıları bile net bir şekilde duyabilirsiniz... Cihazımız 6 kademe ses ayarına sahiptir, dilediğiniz gibi açıp kısabilirsiniz. 6 kademeli ses ayarı sizlere 2 kat aşağıda bile konuşulanları duyma imkânı sağlayacak. Çocuğunuzu evde bırakıp üst komşuya gitseniz bile uyanıp ağlasa sesini hemen duyabilirsiniz. Cyber Sonic Plus ses yükseltme cihazı yeni nesil çip teknolojisi, 6 kademe ses ayarı, sadece 9 gram ağırlık, 30 metreye kadar ses alabilme. Emsalleri piyasada binlerce liraya satılmakta olan Cyber Sonic Plus ses yükseltme cihazına hemen şu anda aradığınız takdirde ekranda görmüş olduğunuz özel kampanya fiyatından sahip olabilirsiniz. Üstelik hemen şimdi arayanlara 2 adet silikon başlığı ve tam 10 tane yedek pili hediye olarak gönderiyoruz. Hemen arayın bu kampanyadan sizler de faydalanın...”, "Bu Ürün Satış Rekorları Kırıyor!!", "Sipariş Hattı: 0212 233 36 …”, "Avrupa İçin: 00359 89 888 83 ...", “399 TL+51 TL Kargo", "Cyber Sonıc Plus Ses Yükseltme Cihazı", "Duymakta zorlananlar, Daha iyi duymak isteyenler, 6 farklı Ses Seviyeli, Hafif ve Pratik Kullanım, 2 Adet Silikon Başlık 10 Adet Pil Hediye" vb şeklinde yazılı ve sözlü ifadelerle ürünün tanıtım ve pazarlamasının yapıldığı tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun 26.12.2017 tarih ve 259967 sayılı yazısında; "İşitme cihazı kullanma kararı Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzman Hekimleri tarafından; ayrıntılı muayene ve test yapmaya yetkili meslek mensubu tarafından yapılmış odyolojik testlerin sonucuna göre verilmektedir. Bu kararı verirken ayırıcı tanı ile ilgili incelemeler yapılmaktadır. İşitme kayıplarının tedavileri ilaç, cerrahi ve/veya tıbbi cihazlar ile gerçekleştirilmektedir. İşitme cihazları, tedavi yöntemlerinde yer alan üç seçeneklerden biri olduğundan "Reçeteye tabi ilaç ve tedaviler" kapsamında olduğu,
Bununla birlikte, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı tarafından reçete ve rapor olmaksızın kulağa takılan ses yükseltici adı altındaki cihazların, 87 desibel üzerindeki sesleri kulağa aktardığı, kulağın uzun süre bu yükseklikte bir sese maruz kalmasının ise kulakta ayrıca gürültüye veya yüksek sese bağlı işitme kaybına yol açabileceği, söz konusu cihazların ses rengi, gürlüğü ve kazanç ayarlarının olmadığı ve işitme cihazı kullanması öngörülen her hastanın işitme kaybının her frekans için farklılık gösterebildiği, bu nedenle de her bir hastanın işitme kaybına göre uygulanacak işitme cihazının tespiti ve uygulamasının odyoloji üzerine eğitim almış personeller tarafından yapılması gerektiği,
Ayrıca, işitme cihazı satış ve uygulaması yapan merkezlere açılış izni verilmesine ve bu merkezlerin işleyiş ve denetimlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek maksadıyla, 24/9/2011 tarih ve 28064 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ismarlama Protez ve Ortez Merkezleri İle İşitme Cihazı Merkezleri Hakkında Yönetmelik uyarınca, işitme cihazlarının ruhsatlandırılmış işitme cihazı merkezleri dışında satılamayacağı belirtilmektedir.
Yukarıda yer alan açıklamalar Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun 26.12.2017 tarih ve 259967 sayılı yazısıyla birlikte değerlendirildiğinde; ihlale konu yayında, ses yükseltme cihazı adı altında işitme cihazının tanıtım ve satışının yapıldığı, işitme cihazlarının reçeteye tabi ilaç ve tedavi kapsamında olduğu, işitme cihazlarının ruhsatlandırılmış işitme cihazı merkezleri dışında satılamayacağı, dolayısıyla "Cyber Sonic Plus Ses Yükseltme Cihazı" olarak sunulan ürünün, "Reçeteye tabi ilaç ve tedaviler" kapsamında değerlendirilerek doktor kontrolünde reçete ile satılması gerektiği kanaatiyle, söz konusu yayında, 6112 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği sabit görülmüştür.
Bu itibarla;
6112 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Reçeteye tabi ilaçlar ve tedaviler hakkında ticari iletişim yapılamaz.” hükmünün ihlali nedeniyle,
6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “8 inci maddenin birinci fıkrasının diğer bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkralarında ve bu Kanunun diğer maddelerinde belirlenen ilke, yükümlülük veya yasaklara aykırı yayın yapan ve/veya bu Kanun hükümleri kapsamında Üst Kurul tarafından belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeyen medya hizmet sağlayıcıya ihlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, ihlalin tespit edildiği aydan bir önceki aydaki brüt ticari iletişim gelirinin yüzde birinden yüzde üçüne kadar idari para cezası verilir. İdarî para cezası miktarı, radyo kuruluşları için bin Türk Lirasından, televizyon kuruluşları ve isteğe bağlı medya hizmet sağlayıcıları için onbin Türk Lirasından az olamaz.” hükmü uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği,
a) İhlalin ağırlığı, yayının ortamı ve alanı göz önünde bulundurularak, kuruluşa %3 oranında idari para cezası uygulanmasına,
Ancak, ihlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Mayıs 2023 ayına ait ticari iletişim gelir beyanının 385.778,00 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, televizyon kuruluşları için idari para cezasının 10.000 (onbin) Türk Lirasından az olamayacağından, 2023 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranına göre 85.738,00 (seksenbeşbinyediyüzotuzsekiz) Türk Lirası İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,
b) İdari para cezasının tebliğinden itibaren bir ay içerisinde, Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Tek İdare Tahsilat Alt Hesabı TR46 0001 0017 6200 9999 9955 88 no’lu hesabına “6112 sayılı kanunun 32’nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiğinin veya 6112 sayılı kanunun 32’nci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca, tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi (onbeş gün) içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunulabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,
c) 6112 sayılı Kanun'un 32’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisansının iptaline karar verilir. …” hükmü uyarınca işlem tesis edileceği hususunun yapılacak tebligatta bildirilmesine,
Oy birliği ile karar verildi.


Full & Egal Universal Law Academy