Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-52/738-310
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: Roche Müstahzarları Sanayi A.Ş. ile Ali Raif İlaç San. A.Ş. arasında Bonviva markalı ürünlere ilişkin imzalanan Distribütörlük Sözleşmesi’ne muafiyet tanınması talebi
Karar Tarihi: 12.09.2013

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-3-58 (Muafiyet/Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 13-52/738-310
Karar Tarihi : 12.09.2013

A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER

Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ,
İsmail Hakkı KARAKELLE, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER: Pelin ERDOĞAN, İbrahim Hilmi KOÇAK

C. BİLDİRİMDE
BULUNAN :- Roche Müstahzarları Sanayi A.Ş.
Temsilcisi: Av. İlmutluhan SELÇUK
Ebulula Mardin Cad. No:57 34335 Akatlar Beşiktaş/İstanbul

(1) D. DOSYA KONUSU: Roche Müstahzarları Sanayi A.Ş. ile Ali Raif İlaç San. A.Ş.
arasında Bonviva markalı ürünlere ilişkin imzalanan Distribütörlük Sözleşmesi’ne
muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 02.09.2013 tarih ve 6217 sayı ile giren bildirim
üzerine düzenlenen 05.09.2013 tarih ve 2013-3-58/MM sayılı Menfi Tespit/Muafiyet Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle; Roche Müstahzarları Sanayi A.Ş. ile
Ali Raif İlaç San. A.Ş. arasında imzalanan Distribütörlük Sözleşmesi’nin 2002/2 sayılı “Dikey
Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği” (2002/2 sayılı Tebliğ) kapsamında olduğu kanaat
ve sonucuna ulaşıldığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Pazar
G.1.1. İlgili Ürün Pazarı
(4) 2002/2 sayılı Tebliğ’in 2. maddesinde, üretim veya dağıtım zincirinin farklı seviyelerinde
faaliyet gösteren teşebbüsler arasında belirli mal veya hizmetlerin alımı, satımı veya yeniden
satımı amacıyla yapılan dikey anlaşmaların Tebliğ kapsamında olduğu ve bu düzenleme ile
sağlanan muafiyetten ilgili pazardaki payın %40’ı aşmaması durumunda yararlanılabileceği
ifade edilmektedir. Tek alıcıya sağlama yükümlülüğü içeren dikey anlaşmalarda -belirtilen
koşula ek olarak- alıcının anlaşma konusu malları ve hizmetleri aldığı ilgili pazardaki payının
da %40’ı aşmaması, anlaşmanın Tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanabilmesi için
gereklidir.
(5) Taraflar arasında imzalanan 23.08.2013 tarihli Distribütörlük Sözleşmesi (Sözleşme)’nin
konusunu “Bonviva” markalı beşeri tıbbi ürünler oluşturmaktadır. Ürünler, Roche Grubu
tarafından yurt dışında üretilip Türkiye’ye ithal edilen Bonviva Roche 150 mg film kaplı tablet
ve Bonviva Roche 3 mg/3 ml enjeksiyonluk çözelti içeren kullanıma hazır şırıngalardır.
Roche, Türkiye’de ürünlerin aktif dağıtımını sonlandırmakta ve Sözleşme’de öngörülen
hüküm ve koşullar çerçevesinde; ürünlerin dağıtımı, pazarlanması, satışı ve tanıtımı için
Türkiye çapında Aris’i Yetkili Distribütör olarak atamakta ve münhasır yetki vermektedir.
Sözleşme’nin 31.12.2016 tarihinde sona ermesi öngörülmüştür.
13-52/738-310
2 / 3

(6) Dosya içeriğinden, adı geçen ürünlerin bulunduğu ATC-3 sınıfının (M05B Kemik Kırıklarına
Yönelik Kalsiyum Regülatörleri) kırık riski yüksek post menopozal kadınlarda kırıkların
önlenmesi için osteoporoz tedavisinde kullanılan ve içeriğinde “ibandronat sodyum” etken
maddesi bulunan ürünler olduğu anlaşılmıştır. Daha ayrıntılı değerlendirildiğinde ise, ATC-
4 sınıfında “M05B3: Osteoporoz Tedavisinde Kullanılan Bifosfonatlar” arasında yer
almaktadır. Dolayısıyla, en geniş şekilde ATC-3 sınıfına göre, en dar şekilde etkin maddeye
göre tanımlansa da hem Roche'un hem de tek alıcı konumundaki Aris'in ilgili pazardaki
payları farklılık göstermeyecektir. Dolayısıyla, mevcut dosya özelinde ilgili ürün pazarı
tanımlanmamıştır. Aris’in sözleşme konusu ürünlere rakip olan veya olabilecek bir ürüne
ilişkin üretim ya da dağıtım faaliyeti de bulunmamaktadır.
G.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
(7) İlgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak belirlenmiştir.
G.2. Taraflar
G.2.1. Roche Müstahzarları Sanayi A.Ş. (Roche)
(8) İsviçre merkezli F. Hoffmann-LaRoche Ltd.’nin Türkiye’deki iştiraki durumunda bulunan
Roche, Türkiye’de beşeri ilaç ve diagnostik cihaz alanlarında faaliyet göstermektedir.
G.2.2. Ali Raif İlaç San. A.Ş. (Aris)
(9) Merkezi İstanbul'da bulunan Aris, beşeri tıbbi ürünlerin üretimi, ithalatı ve pazarlaması ile
iştigal etmektedir.
G.3. Yapılan Tespitler ve Hukuki Değerlendirme
G.3.1. Grup Muafiyeti Değerlendirmesi
(10) Roche'un yalnızca sağlayıcı, Aris'in ise yalnızca dağıtıcı olduğu, eş deyişle Sözleşme ile
“Bonviva” markalı ürünler bakımından taraflar arasında dikey bir ilişki kurulduğu
anlaşılmıştır. Dolayısıyla, bildirim konusu Sözleşme 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında
incelenebilecek bir dikey anlaşmadır. Tek alıcıya sağlama yükümlülüğü içeren söz konusu
Sözleşme’nin Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlanıp yararlanamayacağının
belirlenmesinde incelenmesi gereken iki temel unsur bulunmaktadır. Bu unsurların ilki hem
sağlayıcının hem de alıcının pazar payının anılan Tebliğ ile belirlenen eşikleri aşıp aşmadığı,
ikincisi ise taraflara Sözleşme’yi grup muafiyeti kapsamından çıkaracak nitelikte sınırlamalar
getirilip getirilmediğidir.
(11) Sağlayıcının ve tek alıcının %40’lık eşiği aşıp aşmadığının belirlenmesinde dikkate alınacak
pazarlar, Tebliğ’in 2. maddesinin sırasıyla ikinci ve üçüncü fıkralarında belirtilmiştir. Buna
göre, hem sağlayıcının dikey anlaşma konusu mal veya hizmetleri sağladığı ilgili pazardaki
payının hem de tek alıcının dikey anlaşma konusu ürünleri aldığı ilgili pazardaki payının
%40’ı geçmemesi, Sözleşmenin grup muafiyetinden yararlanabilmesi için gereklidir.
(12) Aris'in “Bonviva” markalı ürünler dışında bu ürünlere rakip olan ya da olabilecek
ürettiği/dağıtımını yaptığı ““ibandronat sodyum” etken maddeli başka ürün
bulunmadığından, Aris'in alım yaptığı pazardaki pay, aynı zamanda Roche'un aynı ürünleri
sağladığı pazardaki paydır.
(13) 2002/2 sayılı Tebliğ'in 6/A maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi uyarınca 2012 yılı verileri
esas alındığında ve yapılabilecek alternatif ilgili ürün pazar tanımları bakımından herhangi
bir farkın ortaya çıkmayacağı dikkate alındığında, Roche'un “ibandronat sodyum” etken
maddeli “Bonviva” markalı ürün satışlarından elde ettiği pay ile Aris'in aynı etkin maddeli
ürünlerin alımları içindeki tahmini payının %(…..) olduğu, hem sağlayıcının hem de
dağıtıcının %40 eşiğini aşmadığı, ayrıca Sözleşme’yi grup muafiyeti kapsamı dışına
çıkaracak sınırlamalar içermediği dosya içeriğinden anlaşıldığından söz konusu
Sözleşme'nin 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlandığı kanaatine
13-52/738-310
3 / 3

varılmıştır.
H. SONUÇ
(14) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; Roche Müstahzarları San. A.Ş. ile
Ali Raif İlaç San. A.Ş. arasında Bonviva markalı ürünlere ilişkin imzalanan 23.08.2013 tarihli
Distribütörlük Sözleşmesi’nin 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara Ilişkin Grup Muafiyeti Tebliği
kapsamında grup muafiyetinden yararlandığına OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.











Full & Egal Universal Law Academy