Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-49/759-366
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş. tarafından “Sertifikalı Firma Performans Değerlendirmesi Tablosu”nun internet sayfasında paylaşılması işlemine menfi tespit belgesi ya da muafiyet verilmesi talebi
Karar Tarihi: 27.12.2018

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-1-46 (Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 18-49/759-366
Karar Tarihi : 27.12.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN (İkinci Başkan), Adem BİRCAN, Mehmet AYAN,
Hasan Hüseyin ÜNLÜ, Şükran KODALAK
B. RAPORTÖRLER: Çağlar Deniz ATA, Bilge YILMAZ, Öykü SARIASLAN,
Esma AKSU
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş.
Hoşnudiye Mah. İsmet İnönü-1 Cad. No:131 Eskişehir
(1) D. DOSYA KONUSU: Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt
A.Ş. tarafından “Sertifikalı Firma Performans Değerlendirmesi Tablosu”nun
internet sayfasında paylaşılması işlemine menfi tespit belgesi ya da muafiyet
verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 24.07.2018 tarih, 5334 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 13.08.2018 tarih, 2018-1-46/MM sayılı Rapor Kurulun
27.08.2018 tarihli toplantısında görüşülmüş olup, 18-29/478-Mİ sayı ile dosya
konusunun ek çalışma yapılmak üzere Kurul gündeminde incelemeye alınmasına
karar verilmiştir.
(3) Anılan kararı takiben bazı değişiklikler yapılarak 25.09.2018 tarih ve 6895 sayı ile yeni
bir başvuru yapılmış olup, müteakiben bu başvuruya ilişkin açıklayıcı bilgiler de
26.11.2018 tarih ve 8474 sayı ile Kurum kayıtlarına girmiştir.
(4) Söz konusu başvuru çerçevesinde hazırlanan 17.12.2018 tarih, 2018-1-46/BN sayılı
Bilgi Notu ve 13.08.2018 tarih, 2018-1-46/MM sayılı Rapor görüşülerek karara
bağlanmıştır.
(5) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda,
- Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş.’nin (ESGAZ) ilgili
pazarda doğrudan bir ekonomik faaliyetinin bulunmadığı ve planladığı işlemin
mevzuata dayalı hak ve görevlerden kaynaklandığı hususları dikkate
alındığında, bildirim konusu işlemin bir teşebbüs davranışı olmaktan ziyade
düzenleyici bir işlem olduğu, bu nedenle işlemin esasen 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun) kapsamında olmadığı,
- Bununla birlikte benzer bir konuda alınmış Kurul kararına paralel olarak işlemin
Kanun kapsamında bir teşebbüs faaliyeti olarak değerlendirilmesi halinde,
tüketiciler nezdinde bilgi asimetrisinin giderilmesine, uzun vadede denetimden
kaynaklanan işlem maliyetlerinin azaltılmasına ve piyasaya yeni giren ve/veya
nispeten daha küçük iç tesisat firmalarının da varlıklarını gösterebilmesine
imkan tanıması nedeniyle söz konusu işlemin 4054 sayılı Kanun’un 4., 6. veya
7. maddesi anlamında mevcut haliyle herhangi bir rekabetçi endişe
18-49/759-366
2/10
yaratmayacağı, bu nedenle dosya konusu işleme yönelik olarak aynı Kanun’un
8. maddesi uyarınca menfi tespit belgesi verilebileceği,
- Dağıtım şirketlerinin dosya konusuna benzer nitelikteki düzenlemelerinin ilgili
pazarda rekabeti etkileyebileceği, bu tür düzenlemelerin diğer dağıtım
şirketlerince de geliştirilebileceği, her başvurunun ayrı ayrı değerlendirilmesinin
şirketler açısından işlem maliyetlerine yol açacağı ve farklı uygulamalara
neden olabileceği, bu nedenle sektörel düzenleyici konumundaki Enerji
Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) yeknesak bir düzenlemeye
gitmesinin gerek dağıtım şirketlerinin işlem maliyetlerinin azaltılması gerekse
de tüketiciler için daha şeffaf bir piyasa yapısının oluşturulması bakımından
uygun olacağı hususları dikkate alınarak, anılan idareye konuyla ilgili olarak
görüş gönderilmesinin yerinde olacağı
ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (ESGAZ)
(6) Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan
Eskişehir İşletme Müdürlüğü, 06.06.2002 tarih ve 2002/T-15 sayılı Yüksek Planlama
Kurulu (YPK) kararı ile anonim şirket haline dönüştürülmüştür. BOTAŞ’ın bağlı
ortaklığı şeklinde yapılandırılan şirket, 16.09.2002 tarih ve 2002/47 sayılı Özelleştirme
Yüksek Kurulu Kararı ile özelleştirme kapsamına alınmıştır1.
(7) Şehir içi doğal gaz dağıtımı faaliyetiyle iştigal etmekte olan ESGAZ, mevcut durumda
270.706 aboneye hizmet vermektedir. Söz konusu şirket, 4646 sayılı Doğal Gaz
Piyasası Kanunu (4646 sayılı Kanun) ile EPDK’nın doğal gaz piyasasını düzenlemek
amacıyla çıkarmış olduğu yönetmelikler uyarınca faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.
Eskişehir ili doğal gaz dağıtımı faaliyeti yasayla münhasıran bu şirkete verilmiştir.
G.2. İlgili Pazar
G.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(8) ESGAZ doğal gaz dağıtım pazarında hukuki tekel olarak faaliyet göstermekte ve ilgili
mevzuat uyarınca iç tesisat projelerinin hazırlanması ve yapımı pazarlarında da ilgili
mevzuat tarafından kendisine devredilmiş olan, bir tür düzenleme ve gözetim yetkisini
kullanmaktadır. Bu doğrultuda, iç tesisata yönelik faaliyetlerin ESGAZ’ın yürütmekle
görevli olduğu asli faaliyeti olan doğalgaz dağıtım faaliyeti ile bağlantılı olduğu, ancak
farklı özelliklere sahip olduğu değerlendirilmektedir. Bu kapsamda, Kurulun geçmiş
tarihli kararları2 da dikkate alınarak, dosya konusu uygulamanın yalnızca ESGAZ’ın
sertifikalandırdığı başkaca firmaların iç tesisat ve servis hatları yapım, bakım-onarım
faaliyetlerine yönelik olmasından dolayı, ilgili ürün pazarı “doğal gaz iç tesisatlarının
proje ve yapımı hizmetleri pazarı” olarak tanımlanmıştır.
G.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(9) Dosya konusu uygulamanın Eskişehir ilinde faaliyet gösteren ESGAZ’ın
sertifikalandırdığı teşebbüslere ilişkin olması ve proje uygulayıcılarının da Eskişehir ili
sınırlarında faaliyet göstermesi nedeniyle, ilgili coğrafi pazar “Eskişehir ili” olarak
tespit edilmiştir.

1 Kurulun 15.01.2004 tarih ve 04-03/47-12 sayılı kararı
2 Kurulun 25.08.2016 tarih, 16-29/483-217sayılı; 22.08.2017 tarih, 17-27/434-188 sayılı; 22.08.2017
tarih, 17-27/433-188 sayılı kararları.
18-49/759-366
3/10


G.3. Yapılan İnceleme ve Tespitler
G.3.1. 24.07.2018 tarih ve 5334 sayılı İlk Başvuru
(10) Kuruma yapılan bildirimde özetle;
- ESGAZ’ın Eskişehir ili lisans sınırları içinde doğalgaz dağıtım faaliyeti
yürüttüğü; sorumluluk sınırları içerisinde iç tesisat ve servis hatları yapım ve
hizmet faaliyetlerini sürdürecek gerçek veya tüzel kişileri Doğal Gaz Piyasası
Sertifika Yönetmeliği çerçevesinde EPDK adına sertifikalandırdığı,
- 4646 sayılı Kanun “Yapım ve Hizmet Faaliyetleri” başlıklı 5. maddesinin birinci
fıkrasında “Doğal gazla ilgili herhangi bir yapım ve hizmet faaliyeti, sertifika
sahibi olmayan kişiler tarafından gerçekleştirilemez” hükmünün bulunduğu,
- Doğal Gaz Piyasası İç Tesisat Yönetmeliği’nin “Hak ve Yükümlülükler” başlıklı
6. maddesinde “Müşteri, iç tesisatı veya mevcut iç tesisatta yapılacak tadilatı,
bedeli karşılığında sertifika sahibine projelendirir, inşa ettirir” hükmünün
bulunduğu,
- Bu kapsamda müşterinin seçim yapacağı sertifikalı firmanın iç tesisat
faaliyetleri sürecinde göstermiş olduğu performanslara yönelik bilgi
edinebilmesi, sertifikalı firma faaliyeti nedeni ile oluşacak müşteri
mağduriyetlerinin önüne geçilebilmesi, gaz alma süreçlerindeki sıkıntıların
önlenmesi, müşteri memnuniyetinin sağlanması ve hizmet kalitesinin
arttırılması amacıyla ESGAZ tarafından EPDK adına iç tesisat ve servis hatları
kategorilerinde sertifikalandırılan gerçek ve tüzel kişilerin belirlenen
dönemlerde (azami yılda dört defa olacak şekilde) tek bir formatta internet
sitesinden paylaşılmasının düşünüldüğü,
- Söz konusu paylaşımın firma adına göre A’dan Z’ye sıralı halde iç tesisat
yapım, bakım-onarım faaliyetlerindeki aktif firmalar için geçerli olacağı,
- Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda sertifikalı firma
tarafından onaya gönderilen projelerin; proje onay başarıları, tesisat kontrol
süreçlerindeki tesisat kabul başarıları ve bunlara ait değerlendirme puanları ile
puanların belirlenen kategorilere göre yapılan (A+, A, B, C, D ve F gibi)
sınıflandırması ve ayrıca firmanın kuruluş yılı bilgisinin bu tabloda yer alacağı,
- Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu hesaplama metodunun
detaylarının da internet sitesinde aynı bölümde yayımlanacağı,
- Söz konusu listenin/tablonun, müşterinin kolay analiz edebilmesi adına
tablodaki tüm sütunların filtrelenecek şekilde yayımlanacağı
hususları ifade edilmektedir.
G.3.2. 25.09.2018 tarih ve 6895 sayılı İkinci Başvuru
(11) Kuruma yapılan ikinci başvuruda özetle;
- Kuruma yapılan önceki başvuruda doğal gaz iç tesisatı yaptıracak müşterilerin
daha kaliteli hizmet alma amacıyla seçim yapabilmesi için sertifikalı firmaların
iç tesisat yapım faaliyetleri sürecinde göstermiş oldukları performanslarına
yönelik bilgi edinilmesi, müşteri memnuniyetinin sağlanması, gaz alma
süreçlerindeki sıkıntıların önlenmesi ve hizmet kalitesinin arttırılması amacıyla
18-49/759-366
4/10
ESGAZ tarafından EPDK adına verilen iç tesisat ve servis hatları sertifikası
sahibi gerçek ve tüzel kişilerin belirtilen formatta azami yılda dört defa olacak
şekilde şirketin internet sitesinde yayımlanmasının düşünüldüğünün belirtildiği,
- Kurum ile yapılan görüşmelerde hesaplamaların karmaşıklığı, firmaların
kategorize edilmesi gibi hususların rekabete engel olabileceğinin belirtilmesi
nedeniyle, hesaplamalar yapılırken proje onay ve tesisat kontrol işlemlerinde
sadece 1. kontrolün toplam sayıya oranının dikkate alındığı; 2. ve 3. kontrol
oranlarının performansa etkisinin hesaplamadan çıkarıldığı; ayrıca firmaların
kategorize edilmesine yönelik uygulamanın iptal edildiği,
- Buna rağmen, değerlendirme sonucu ortaya çıkan proje onay ve tesisat kontrol
yüzdelerinin birlikte değerlendirilerek tek bir yüzde çıkarılmamasının vatandaşı
karar verme noktasında zora sokacağının düşünüldüğü,
- Bir şirketin proje onay oranı yüksek iken bir diğerinin tesisat kontrol oranının
yüksek olması durumunda başarılı olan firmanın nihai alıcı tarafından tespitin
güç olacağı, bu sebeple vatandaşın doğru karar verebilmesi için proje onay ve
tesisat kontrol oranlarının aritmetik ortalamasının (proje onay başarıları %50 ve
tesisat kontrol süreçlerindeki tesisat kabul başarıları %50 oranında)
alınmasının yapılan işe daha fazla katkı sağlayacağı ve daha adil olacağının
düşünüldüğü3,
- Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nun başvuruda belirtildiği
şekilde değiştirilmesinin talep edildiği
hususları ifade edilmektedir.
(12) Öte yandan, ilgili tarafça gönderilen ikinci başvuruya ilişkin ek açıklamaları içeren yazı
26.11.2018 tarihinde Kurum kayıtlarına girmiştir. Anılan yazıda özetle;
- Abonelerin karar verme sürecinin kolaylaştırılması amacıyla, bir önceki
başvuruda farklı olan sertifikalı firmaların proje onay oranları ve tesisat kontrol
oranlarının aritmetik ortalamasının (%50-%50) alınmasının öngörüldüğü,
- Ancak yapılan mütalaalarda projelerin internet üzerinden online olarak
gönderilebiliyor olması sebebiyle hataların daha az yapıldığının ve tesisat
kontrol süreçlerinin doğal gaz açılması surecinde müşteri memnuniyetini daha
çok etkilediğinin anlaşıldığı,
- Firma performans puanının belirlenmesinde müşteri memnuniyetini daha çok
etkileyen tesisat kontrolü oranının %70 ağırlıkta, proje onay oranının %30
ağırlıkta olması gerektiğinin anlaşıldığı,
- Kurumun Başkent Doğal Gaz Dağıtım Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’ye
verdiği menfi tespit belgesinde4 sertifikalı firmaların proje ve tesisat kontrol
onay oranlarının herhangi bir ortalamaya tabi tutulmadan ayrı ayrı
yayımlandığı, bu hususta bir önceki başvuruda sertifikalı firmaların proje ve
tesisat kontrol onay oranları arasında büyük farklar olabildiğinin belirtildiği ve
firma performans puanlarının belirli bir ortalama alınmadan ayrı ayrı
yayımlanmasının aboneleri firma belirlerken hangi puana göre karar vereceği
hususunda yanlış yönlendirebildiği,

3 ESGAZ 26.11.2018 tarih ve 8474 sayılı başvurusu ile proje onay başarı oranını %30 ve tesisat kontrol
süreçlerindeki tesisat kabul başarı oranını %70 olarak revize etmiştir.
4 05.07.2018 tarih ve 18-22/374-182 sayı ile Başkent Doğal Gaz Dağıtım Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı
A.Ş.’ye menfi tespit belgesi verilmiştir.
18-49/759-366
5/10
- Bu sebeplerle ağırlık oranlarında ortalama alınarak firma performans
değerlendirmesi yapılmasının tüketicinin doğru karar verme sürecini olumlu
yönde etkileyeceği
hususları ifade edilmiştir.
G.3.3. İç Tesisat Firmalarıyla Yapılan Telefon Görüşmeleri
(13) ESGAZ’ın ilk başvurusunu güncelleyerek yaptığı ikinci başvuruda yer alan ve
Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda bulunması planlanan firma
başarı oranı bölümünün piyasada faaliyet gösteren sertifikalı iç tesisat firmalarınca
nasıl karşılanacağını öğrenebilmek amacıyla, Eskişehir’de mukim çeşitli
büyüklüklerdeki sertifikalı iç tesisat firmalarıyla görüşmeler yapılmıştır.
(14) (…..) yetkilisi tarafından aşağıdaki hususlar ifade edilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yer alması, puanı düşük firmalar açısından
müşterileri korumak için yapılan bir uygulamadır. Tüketici her sektörde olduğu gibi
bu sektörde de önemli. Tüketicinin bilinçli olması önemli, bir sürü mağdur oluyor
performansı düşük firmalar nedeniyle. Doğalgaz işi temel bir ihtiyaç. Söz konusu
uygulama ile puanı kötü olan firmalar da iyi olmak için çalışıp uğraşır. Ben bu
sisteme olumlu bakıyorum.”
(15) (…..) yetkilisinin konuya ilişkin görüşüne aşağıda yer verilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasına gerek yok, ayrıca gerçekçi
olmaz. Her firmanın proje yapma sayısı farklı; az proje yapan firma ile çok yapan
firma arasında hakkaniyetli bir değerlendirme olmaz. Firmaların arasında böyle
rekabet edilmesi birbirleriyle karşılaştırılması hoş olmaz.”
(16) (…..) firması yetkilisinin yapılan telefon görüşmesinde belirttiği hususlar aşağıdaki
gibidir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanması sorun değil, ancak eşit
şarttakilere eşit muamele yapılmıyor. Projelerimiz eşit şekilde onaylanmıyor, eğer
öyle olursa böyle bir değerlendirmenin yayımlanması bizim için sorun teşkil
etmez.”
(17) (…..) firması yetkilisinin konu hakkındaki görüşlerine aşağıda yer verilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasını doğru bulmuyorum. Biz üç
senedir bu sektörde faaliyette bulunuyoruz, kendimize güveniyoruz fakat yeni bu
işe girecek firmalar rekabet edemez. Tesisat firmaları zaten belli bir yeterliliği
almış sertifikalandırmış firmalardır haliyle yeniden bir değerlendirme yapmaya
gerek yok, burası bir okul değil. Eskişehir Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’ye doğru bir
proje yolladık ama hataya düşürdü. Daha sonra gittik anlattık ikna oldular ama
bizim puanlamamız etkilenmiş oldu. Sonuçta orada çalışanlar da mühendis insan,
hataya düşebilirler kimi zaman. Bu hataların bizim puanlarımıza etki etmemesi
gerek. Ben bu şekilde bir değerlendirme tablosunun yayımlanmasını doğru ve
uygun bulmuyorum.”
(18) (…..) firması yetkilisi ile yapılan görüşmede aşağıdaki hususlar ifade edilmiştir:
18-49/759-366
6/10
“Ben eskiden Eskişehir Doğalgaz Dağıtım A.Ş.’de (ESGAZ) çalışıyordum.
Oradayken Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nun
yayımlanması konusu gündemdeydi. Söz konusu tabloda firma genel başarı
performansına ilişkin bölümün yayımlanması kaliteyi arttırmak ve firmaların
müşterilerle görüşmesinin kurumsallaştırılması amacıyla yapılmış bir
uygulamadır. Bu değerlendirmenin belli periyotlarla yenilenmesi gerek. Ben de
uygun buluyorum, ancak proje onayına ilişkin bölümün çıkarılması gerek
tablodan. Çünkü proje onayı firmaların rekabet ettiği bir alan değil, ESGAZ
küçük bir yazım hatasında bile projeyi hataya düşürebiliyor bu da firmanın
değerlendirilmesine yansıyor ve hakkaniyetli olmuyor. Firmalar tesisat kontrol
onayında rekabet ediyor asıl, tesisatın ilk seferde kontrolsüz onay alması bir
başarıdır bu kalabilir. Firmaların A, B, C gibi sınıflandırılmayıp sayısal verilerin
yayımlanması da uygundur benim açımdan. ”
(19) (…..) yetkilisinin yapılan telefon görüşmesinde belirttiği hususlar aşağıdaki gibidir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasını tüketicilerin hangi firmanın
ne kadar iş yaptığını bilmeye hakkı olduğundan doğru buluyoruz. Hangi firma
iyiyse müşteri bunu bilmelidir. Biz müşteri memnuniyetine önem veren bir
firmayız. Bu nedenle konuya olumlu yaklaşıyoruz.”
(20) (…..) firması yetkilisinin konu hakkındaki görüşlerine aşağıda yer verilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanması veya yayımlanmaması bizim
için fark etmez. Biz küçük bir firmayız ve kendimize göre bir çevremiz var. Bu
sistem müşterilerin lehine olabilir ancak bizi etkilemez.”
(21) (…..) firması yetkilisi ile yapılan telefon görüşmesinde aşağıdaki hususlar ifade
edilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasını hem olumlu hem olumsuz
buluyoruz. İşini yapan ve yapmayan firmaların belli olması bakımından iyi olur.
Ayrıca küçük firmalar da daha iyi olmaya çalışırlar. Ancak bu şekilde müşteriler
iyi firmaları tercih edecektir. Bu durumda ESGAZ az sayıda iş yapan firmalar
üzerinde yaptırım uygulamış gibi olur. Ancak biz daha çok olumlu bakıyoruz.”
(22) (…..) yetkilisinin konu hakkındaki görüşlerine aşağıda yer verilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasını tüm firmaların ne kadar iş
yaptığının gözükmesi açısından olumlu buluyoruz. Ancak çok proje yapan iyi, az
proje yapan kötü algısı oluşabilir. 2000 tane proje yapan ile 300-400 tane proje
yapan bir olmaz. Bizim de proje sayımız az olduğundan kararsızız. ”
(23) (…..) yetkilisi ile yapılan telefon görüşmesinde aşağıdaki hususlar ifade edilmiştir:
“Sertifikalı Firma Performans Değerlendirme Tablosu’nda yer alacak firma genel
başarı performansına ilişkin bölümün yayımlanmasını firmalara derecelendirme
verilmesi nedeniyle doğru bulmuyorum. Derecelendirme sitemine karşı değilim
ama derecelendirmenin tam ve doğru yapılacağını düşünmüyorum. Aynı
zamanda doğalgaz açmaya giderken yanımızda dağıtım şirketinden bir yetkili de
oluyor. Dağıtıcı yetkilisi durumu kişiselleştirilip firma ile bir husumeti olduğundan
ya da o anki ruh haliyle keyfi onay vermeyebilir. Bu durum derecelendirme
18-49/759-366
7/10
sistemi olduğunda haksız yere puanımızın düşmesine sebep olacaktır. Ayrıca
bizim işimizde sadece proje çizen firmalar var. Onların dereceleri bu durumda
daha düşük çıkar ve bu da çok doğru bir değerlendirme olmaz. Müşteriler iyi
firmaları tercih edeceğinden az iş yapan firmalarında iş yapma sayısı daha da
azalır ve firmanın kapanmasına yol açabilir. Bu da az sayıda firmanın olduğu ve
yüksek fiyatlı bir sektörün oluşumuna neden olabilir.”
G.4. Değerlendirme
(24) ESGAZ tarafından yapılan 24.07.2018 tarih ve 5334 sayılı ilk başvuruda sübjektif
değerlendirmeleri içeren katsayı puanlama ve sınıflandırma sistemleri yer aldığından,
söz konusu değerlendirmelerin sertifikalı proje firmalarının aralarındaki rekabeti
özellikle yeni giren firmalar adına kısıtlayacağı endişesi doğmuştur. İlgili tablo aşağıda
yer almaktadır:
Tablo 1: Sertifikalı Firma Performansı Değerlendirme Tablosu (1. Başvuru)
Proje Onay Tesisat Kontrol
Firma
Adı
Proje
Sayısı
Hatasız
Onay
Sayısına
Göre
Toplam
Puan
Katsayılı
Puan
Proje
Sayısı
Hatasız
Onay
Sayısına
Göre
Toplam
Puan
Katsayılı
Puan
Ağırlıklı
Ortalama
Sınıflandırma
ABC
134 108 85,07 88,48 129 105 85,85 89,29 89,04
B
BCD
20 13 0,00 0,00 16 14 0,00 0,00 0,00
Değ. Dışı
…
… … … … … … … … …
…
(25) Görüldüğü üzere, tabloda firmaların aldıkları proje sayısı, hatasız proje sayısı gibi
somut verilerin yanı sıra belli kriterlere dayandırılan katsayı puanları ve
sınıflandırmaya ilişkin bölümler bulunmaktadır.
(26) Kuruma yapılan ikinci başvuruda söz konusu tablo ESGAZ tarafından revize edilmiş,
firmaların sınıflandırılması ve katsayılara göre puanlandırılması bölümleri çıkarılmıştır.
ESGAZ’ın güncellenen tablosu aşağıda yer almaktadır:
Tablo 3: Sertifikalı Firma Performansı Değerlendirme Tablosu5 (Güncellenmiş Hali)
Firma
Adı
Firma
Kodu
Sertifika
Başlangıç
Tarihi
Sertifika
Vize
Tarihi
Toplam
Puan
Değerlendir
me dönemi
içerisinde
kayda alınan
proje sayısı
Değerlendir
me dönemi
içerisinde
kayda alınan
projelerin ilk
gönderimde
(redsiz)
onay sayısı
Proje
Onay
Başarı
Perfor
mansı
(%)
Değerlendir
me dönemi
içerisinde 1.
Tesisat
kontrolü
yapılan birim
sayısı
Değerlendirme
dönemi
içerisinde 1.
Tesisat kontrolü
yapılan ve bu
kontrolde gaz
arzı sağlanan
birim sayısı
Tesisat
Onay Başarı
Performansı
(%)
Firma Genel
Başarı
Performansı
(%)
ABC … … … … … … … … … …
BCD … … … … … … … … … …
(27) Görüldüğü üzere tabloda firmalara ilişkin somut verilere ek olarak firmaların proje
onay ve tesisat kontrol oranlarının ağırlıklı ortalaması (proje onay başarıları %30 ve
tesisat kontrol süreçlerindeki tesisat kabul başarıları %70 oranında) alınarak firma
genel başarı performansı sütununda yer verilmektedir. ESGAZ tarafından, tabloda
proje onay ve tesisat kontrol oranlarının ağırlıklı ortalamalarının alınarak bir başarı
puanı yazılmasının sebebi tüketicilerin söz konusu oranların anlamlarını bilmemeleri
ve bu şekilde yazılmasının tüketicileri daha doğru yönlendirecek olması şeklinde
belirtilmiştir.

5 Tabloda yer alan proje onay ve tesisat kontrol oranları 26.11.2018 tarih ve 8474 sayılı başvuruda
%50-%50 şeklinde sunulmuşken yapılan mütalaalar sonucu %30-%70 olarak değiştirilmiştir.
18-49/759-366
8/10
(28) Sektöre yönelik yapılan incelemelerden, doğalgaz iç tesisat yapım işinin şu şekilde
yürütüldüğü anlaşılmaktadır: Öncelikle, ilgili proje firma tarafından dağıtım firmasına
gönderilerek onay alınmaktadır. Projede hata olması halinde ise geri gönderilerek
uygun hale getirildikten sonra onay işlemi gerçekleştirilmektedir. Proje onay puanı geri
gönderme durumunda düşebilmektedir. Ancak, projelerin internet üzerinden dağıtım
firmasına gönderildiği ve hata oranlarının düşük olduğu; çoğunlukla işin asıl niteliğiyle
ilgili olmayan -imla hatası gibi- sebeplerle geri dönebildiği ESGAZ tarafından ifade
edilmektedir. Dolayısıyla proje onay oranının ilgili firmanın başarısını tam anlamıyla
yansıtmadığı değerlendirilmektedir.
(29) Proje onay aşamasından sonraki tesisat yapım aşamasında, dağıtım firması kontrolü
gerçekleştirerek doğal gaz arzını başlatmaktadır. Birinci kontrolde gazın açılmaması
durumunda abonelerin ikinci kontrol için 10 güne kadar beklemek zorunda olduğu ve
bu nedenle müşterinin durumdan etkilenebileceği anlaşılmaktadır. İlgili tabloda yer
alan tesisat kontrol oranı da söz konusu kontroller neticesinde belirlenmekte ve
dolayısıyla firmanın başarısının müşteri tarafından değerlendirilmesine imkân
sağlamaktadır.
(30) Özetle, firma performans puanının belirlenmesinde müşteri memnuniyetini daha çok
etkileyen tesisat kontrol oranının %70 ağırlıkta, proje onay oranının %30 ağırlıkta
olmasının tüketicilerin daha iyi değerlendirme yapabilmesi adına faydalı olacağı
değerlendirilmektedir.
(31) Sertifikalı Firma Performansı Değerlendirme Tablosu, proje onay ve tesisat kontrol
oranlarının sırasıyla %30 ve %70 olmak üzere ortalamasının alındığı başarı
performansına yönelik değerlendirme içermektedir. ESGAZ, firma performans
puanlarının belirli bir ortalama alınmadan ayrı ayrı yayımlanmasının aboneleri firma
belirlerken hangi puana göre karar vereceği hususunda yanlış yönlendirebildiğini, bu
sebeplerle ağırlıklı ortalama alınarak firma performans değerlendirmesi yapılmasının
tüketicinin doğru karar verme sürecini olumlu yönde etkileyeceğini ifade etmektedir.
Buna karşın, Sertifikalı Firma Performansı Değerlendirme Tablosu’nda proje onay ve
tesisat kontrol oranlarının ortalamasının yer aldığı firma genel başarı performansına
ilişkin sütunun yer alması firmalar arasında ayrımcılığa yol açabilecektir.
(32) Bunlara ek olarak Sertifikalı Firma Değerlendirme Tablosu ile ilgili görüşlerini almak
üzere sertifikalı firmalar ile telefon görüşmeleri yapılmıştır. Söz konusu görüşmelerde
“2018 İkinci Çeyrek Firma Performans Raporu” kapsamında puanı yüksek olan
firmalar ile düşük olan firmaların konu ile ilgili değerlendirmelerinin iki ayrı grupta
toplandığı görülmektedir. Puanı yüksek olan firmalar söz konusu tablonun
yayımlanmasının kendileri için bir sorun teşkil etmeyeceğini nitekim müşteriler
nezdinde kalitenin anlaşılması, müşterilerin mağdur edilmemesi ve işin
kurumsallaştırılması konusunda fayda sağlayacağını ifade etmektedir. Buna ek olarak
işini layıkıyla yapmayan firmaların da söz konusu değerlendirmeler neticesinde iş
yapış performanslarını artırabilecekleri belirtilmiştir. Puanı düşük olan veya az sayıda
iş yapan firmalar ise, müşteriler nezdinde bu şekilde bir tablonun yayımlanmasının az
sayıda iş yapan firmanın başarısız olduğu algısı oluşturabileceğini; üstelik
derecelendirme gibi bir durumun sübjektif yapılıp yapılmayacağı konusunda kaygıları
olduğunu dile getirmişlerdir. Ancak bu kaygı, ESGAZ tarafından yapılan ikinci
başvuruda firmalar arasında herhangi bir sınıflandırma veya derecelendirme
yapılmayacağının bildirilmesiyle giderilmiştir.
(33) Sertifikalı firmalarla yapılan görüşmelerden de anlaşıldığı üzere, tablonun
yayımlanması, firmaların iş kalitesini artırması ve tek sefere mahsus bir hizmet olan
18-49/759-366
9/10
proje ve yapım konusunda tüketiciler açısından asimetrik bilginin ortadan kalkması
gibi faydalı bir amaca hizmet etmekle birlikte pazara yeni girişlerin engellenmesine de
yol açabileceği endişesi yaratmaktadır. Güncellenmiş başvurudaki tabloda bir önceki
başvuruda olduğu gibi firmalar arasında herhangi bir sınıflandırma bulunmadığı fakat
firmalar arasında ayrımcılığa yol açabilecek ağırlıklandırılmış ortalamanın yer aldığı
görülmektedir. Söz konusu ağırlıklandırmanın yer aldığı “Firma Genel Başarı
Performansı”na ilişkin sütun ilave bir sübjektif değerlendirme içerdiğinden tabloda yer
alması firmalar nezdinde rekabeti bozucu etkiler doğurabilecektir.
(34) ESGAZ tarafından Kuruma yapılan başvurunun asıl amacının tüketici yararı olduğu
iddia edilmektedir. Bu kapsamda ESGAZ planladığı işlem ile subjektif değerlendirme
niteliğinde olan “Firma Genel Başarı Performansı”na ilişkin sütun hariç olmak üzere
tüketicilere daha daraltılmış ve net bir bilgi sunacağından, asimetrik bilgiyi giderme
konusunda daha başarılı olabilecektir. Ayrıca söz konusu işlem ile uzun vadede işlem
maliyetleri azalacağı gibi piyasaya yeni giren ve/veya nispeten daha küçük iç tesisat
firmalarının da varlıklarını gösterebileceği bir platform oluşturulacaktır.
(35) Sonuç olarak yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde, “Sertifikalı
Firma Değerlendirme Tablosunun” tadil edilmiş halinin, “Firma Genel Başarı
Performansı” kriteri/sütunu hariç olmak üzere, ESGAZ’ın internet sitesinde
yayımlanmasının yukarıda yer verilen sebeplerle 4054 sayılı Kanun’un 4., 6. veya 7.
maddesi anlamında herhangi bir rekabetçi endişe yaratmayacağı, dolayısıyla söz
konusu işleme, bahsi geçen kriter/sütun hariç olmak üzere, aynı Kanunun 8. maddesi
uyarınca menfi tespit belgesi verilebileceği kanaatine varılmıştır.
(36) Tüm bu açıklamalara ek olarak, Türkiye’de bulunan 726 doğalgaz dağıtım firmasının
da yukarıda belirtilen kaygı ve amaçları güdeceği ve dolayısıyla ESGAZ’da olduğu
gibi sertifikalı iç tesisat firmaları üzerinde denetim ve gözetim yetkisine sahip olduğu
dikkate alındığında, “Sertifikalı Firma Performansı Değerlendirme Tablosu”nun
internette yayımlanmasına ilişkin uygulamanın diğer dağıtım firmaları açısından da
örnek teşkil edeceği kanaati oluşmuştur. Bu kapsamda doğalgaz dağıtım firmalarının
denetim sınırlarının 4646 sayılı Kanun ve ilgili yönetmeliklerle EPDK tarafından
düzenlendiği göz önünde bulundurulduğunda bildirime konu işlemin sınırlarının da
EPDK tarafından belirlenmesinin uygun olacağı anlaşılmaktadır. Söz konusu işlemin
EPDK tarafından yeknesak bir hale getirilmesi ile dağıtım firmaları açısından işlem
maliyetleri azaltılacağı gibi söz konusu uygulamaya kanuni bir dayanak da
oluşturulacaktır. Bu çerçevede bildirime konu işlemle ilgili olarak EPDK’ya görüş
bildirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.

6Doğal gaz dağıtım sektöründe 2017 yıl sonu itibarıyla 72 doğal gaz dağıtım şirketi bulunmaktadır.
Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) 2017 Yılı Doğal Gaz Dağıtım Sektörü Raporu’ndan
alınmıştır.
18-49/759-366
10/10
H. SONUÇ
(37) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
- Eskişehir Şehir İçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş. tarafından
internet sayfasında “Sertifikalı Firma Performans Değerlendirmesi Tablosu”nun
yayımlanmasına yönelik uygulamaya, “Firma Genel Başarı Performansı” kriteri
hariç olmak üzere 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca menfi tespit
belgesi verilmesine,
- Dağıtım şirketlerinin dosya konusuna benzer nitelikteki düzenlemelerinin ilgili
pazarda rekabeti etkileyebileceği, bu tür düzenlemelerin diğer dağıtım
şirketlerince de geliştirilebileceği, her başvurunun ayrı ayrı değerlendirilmesinin
şirketler açısından işlem maliyetlerine yol açacağı ve farklı uygulamalara
neden olabileceği, bu nedenle sektörel düzenleyici konumundaki Enerji
Piyasası Düzenleme Kurumunun yeknesak bir düzenlemeye gitmesinin gerek
dağıtım şirketlerinin işlem maliyetlerinin azaltılması gerekse de tüketiciler için
daha şeffaf bir piyasa yapısının oluşturulması bakımından uygun olacağı
hususları dikkate alınarak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna konuyla ilgili
olarak görüş gönderilmesi için Başkanlığın görevlendirilmesine,
gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde
yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy