Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-45/707-347
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Onnet Elektrik Elektronik Bilgisayar İletişim Medya Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.'nin akdi ve fiili münhasırlık yaratan uygulamalar ile üye restoranlara rakip firmalarla çalışmama konusunda baskı uyguladığı ve Balıkesir ilinde hâkim durumunu kötüye kullanarak 4054 sayılı Kanun'u ihlal ettiği iddiası
Karar Tarihi: 29.11.2018

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-3-27 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 18-45/707-347
Karar Tarihi : 29.11.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Ahmet ALGAN,
Hasan Hüseyin ÜNLÜ, Şükran KODALAK
B. RAPORTÖRLER: Cumhur Atalay HATİPOĞLU, Ebru ÖZYURT, Berkay KURDOĞLU
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Ümran MUHARREMOĞLU
Temsilcisi: Av. Gökçe Nagehan ERTAGUN
Büyükdere Cad. Yonca Apt. No:151 B Blok K:4 D:25
Zincirlikuyu/İstanbul
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : Onnet Elektrik Elektronik Bilgisayar İletişim Medya Hiz. San. Tic.
Ltd. Şti.
Bahçelievler Mah. Atatürk Cad. No:31/3 Altıeylül/Balıkesir
(1) E. DOSYA KONUSU: Onnet Elektrik Elektronik Bilgisayar İletişim Medya Hiz.
San. Tic. Ltd. Şti.'nin akdi ve fiili münhasırlık yaratan uygulamalar ile üye
restoranlara rakip firmalarla çalışmama konusunda baskı uyguladığı ve Balıkesir
ilinde hâkim durumunu kötüye kullanarak 4054 sayılı Kanun'u ihlal ettiği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Başvuru sahibi Ümran MUHARREMOĞLU’nun Eren Web Tasarım-Ümran
MUHARREMOĞLU (DOYURUNBENİ) ticaret unvanı ile
adlı internet sitesi ile çeşitli yemek firmaları aracılığıyla online (çevrimiçi) yemek
siparişi hizmeti verdiği,
- Şikâyet edilen Onnet Elektrik Elektronik Bilgisayar İletişim Medya Hiz. San. Tic.
Ltd. Şti.'nin (ONNET), başvuru sahibinin de faaliyette bulunduğu Balıkesir ilinde
adlı internet sitesiyle piyasanın hâkim durumdaki oyuncusu
olduğu,
- ONNET’in çalıştığı restoranlarla akdettiği sözleşmelerde rakip firmalarla da çalışan
restoranlara %(…..) yerine %(…..) komisyon ücreti uygulanacağına dair bir hüküm
bulunduğu,
- ONNET'in başka online yemek sipariş şirketiyle de çalışan yemek firmalarına,
rakiple çalışılmaya devam edilmesi halinde komisyon oranını artırma tehdidinde
bulunduğu, çeşitli yollarla baskı kurarak yemek firmalarının rakip online yemek
şirketleriyle olan sözleşmelerini feshetmeye zorladığı,
- ONNET’in, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) “Haksız Rekabet” başlığı
altındaki 55. maddesi kapsamında değerlendirilebilecek eylemleri bulunduğu,
- Başvuru sahibinin ONNET’in bütün bu eylemlerinden maddi ve manevi olarak zarar
gördüğü, yapılan şikâyetin incelenerek ONNET’in bu eylemlerine son verilmesi
gerektiği
18-45/707-347
2/8

hususlarına yer verilmiş ve konu hakkında Kurum nezdinde işlem tesis edilmesi talep
edilmiştir.
(3) Öte yandan, ilk inceleme aşamasında başvuru sahibiyle yapılan 03.04.2018 tarihli
telefon görüşmesinde ise özetle;
- Başvuru sahibinin online yemek siparişi işini Balıkesir ilinde 2015 yılından beri
yürüttüğü, ONNET'in ise kendisinden yaklaşık 5-6 yıl önce aynı ilde faaliyet
göstermeye başladığı,
- Balıkesir ilinde online yemek siparişi alanında kendisi dışında faaliyet gösteren
firmaların Yemek Sepeti Elektronik İletişim Tanıtım Pazarlama Gıda San. ve Tic.
A.Ş. (YEMEK SEPETİ) ve ONNET'ten ibaret olduğu, üç firmanın da Balıkesir’deki
pazar paylarının eşit olduğunun tahmin edildiği,
- Kendisinin Balıkesir’deki piyasadan pay almaya başlamasıyla birlikte ONNET'in
başvuru sahibini piyasadan dışlamak için dilekçede ifade edilen uygulamaları
gerçekleştirdiği,
- Balıkesir’deki kurumsal restoranların daha çok YEMEK SEPETİ ile yerel ve güçlü
restoranların ise ONNET ile çalışmayı tercih ettiği,
- Başvuru sahibi ile ONNET'in faaliyetlerinin kesiştiği başka bir il bulunmadığı,
iddialara konu eylemleri yalnızca Balıkesir’de yaşadıkları
ifade edilmiştir.
(4) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 27.03.2018 tarih ve 2521 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 17.04.2018 tarih ve 2018-3-27/İİ sayılı İlk İnceleme
Raporu, Kurulun 24.04.2018 tarihli toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma
yapılmasına karar verilmiştir.
(5) İlgili karar uyarınca düzenlenen 20.11.2018 tarih ve 2018-3-27/ÖA sayılı rapor
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(6) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- ONNET hakkında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (4054
sayılı Kanun) 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına gerek olmadığı,
- ONNET ile üye restoranlar arasında imzalanan sözleşmelerin 2002/2 sayılı Dikey
Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı Tebliğ) ile tanınan grup
muafiyetinden yararlanabileceği
ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Taraflar Hakkında Bilgi
I.1.1. Şikayet Edilen: Onnet Elektrik Elektronik Bilgisayar İletişim Medya Hiz.
San. Tic. Ltd. Şti. (ONNET)
(7) ONNET, 2000 yılında kurulmuş olup alan adlı internet sitesiyle
2011 yılının Temmuz ayında faaliyete geçmiştir. Teşebbüs, Balıkesir başta olmak
üzere Çanakkale, Kütahya ve son olarak Eskişehir’de faaliyet göstermektedir
I.1.2. Şikayetçi: Eren Web Tasarım-Ümran MUHARREMOĞLU (DOYURUNBENİ)
(8) DOYURUNBENİ, Balıkesir ilinde 19.01.2015 tarihinde kurulmuş bir şahıs şirketidir.
Online yemek sipariş hizmetlerini alan adlı internet sitesi
18-45/707-347
3/8

üzerinden sürdüren teşebbüs, Balıkesir ile birlikte Isparta ve Bursa’da da faaliyetlerini
sürdürmektedir.
I.2. İlgili Pazar
I.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(9) Önaraştırma kapsamındaki ONNET ile şikayetçi konumundaki DOYURUNBENİ’nin
faaliyetleri online yemek siparişi hizmetleri alanında yoğunlaşmaktadır. Tüketicileri ve
restoranları bir araya getiren bu ve benzeri platformlarda, tüketiciler ilave ücret
ödemeksizin yemek siparişi verebilmektedir. Dolayısıyla, ilgili ürün pazarı
tanımlanırken başlangıç noktasını online yemek siparişi-servisi platform hizmetleri
oluşturmaktadır.
(10) Online yemek siparişi-servisi platformları, doğrudan/fiziksel olarak paket servisi
hizmeti verilmesini içermeyen, temel olarak yemek siparişi vermek isteyen
kullanıcılar/müşteriler ile paket servisi olan restoranları aynı ortamda buluşturan, diğer
bir deyişle kullanıcıların internet üzerinden sipariş verebilmesini, restoranların ise
internet üzerinden sipariş alabilmesini sağlayan bir aracılık hizmeti niteliğindedir. Söz
konusu hizmet aynı anda hem kullanıcılara hem de restoranlara sunulmakla birlikte,
aldığı hizmetin karşılığını ödeyen taraf restoranlardır.
(11) Restoranlar telefonla, kendi internet siteleri veya online yemek siparişi-servisi hizmeti
sunan bir portal üzerinden sipariş alabilmektedir. Online paket servisi hizmetleri, birçok
restoranı tek bir platformda topladığından, telefon ya da restoranların bireysel internet
siteleri üzerinden sağlanan servis hizmetlerine kıyasla kolaylık sağlamakta ve
tüketicilerin seçim tercihlerini artırmaktadır. Ayrıca çok sayıda restoran ve menü
seçeneğini aynı anda müşteriye sunabilmesi, araştırma ve karşılaştırma zamanından
tasarruf edilmesine imkân sağlamaktadır. Buna ek olarak, kişiselleştirilmiş bilgi ile
restoran ve yemek seçiminin çok daha kolay yapılması, her müşterinin favori restoran
ve menülerine kolayca ulaşabilmesi ve bunların listelenebilmesi, favori menülerin
kolaylıkla tekrarlanabilmesi ve çok daha hızlı sipariş verilebilmesi, restoran veya
sitelerin promosyonlarını ya da fiyat indirimlerini kullanıcılara daha kolay
duyurabilmesi, kullanıcıların çeşitli puanlar ve bu puanlar sonucunda hediyeler
kazanması, böylece daha ucuza yemek yeme olanağının oluşması kullanıcıların
internet üzerinden sipariş vermeyi tercih etmesinin diğer nedenleridir.
(12) Ağ etkisi, bir malın değerinin aynı mala sahip olanların sayısından etkilendiği durumu
ifade etmektedir. Müşteriler, sitede bulunan restoranların sayısı arttıkça, siteyi
kullanmayı daha fazla tercih edecektir. Restoranlar ise, siteye kayıtlı müşteri sayısı ve
siteye üye -özellikle marka- restoran sayısı arttıkça, sitenin sağladığı hizmet
karşılığında daha fazla ücret ödemeye razı olacaktır. Bunlar dikkate alındığında,
online yemek siparişi-servisi platformlarının en önemli özelliklerinden birinin ağ etkileri
olduğu aşikardır1. Her ne kadar restoranların kendi web siteleri ve farklı restoranların
iletişim bilgilerini topluca sunan platformlar kullanıcılara online sipariş hizmeti sunan
platformlara benzer kolaylıklar sunsa da, bu web siteleri ilgili pazarda kilit role sahip
olduğu düşünülen ağ etkisi özelliğinden yoksundur.
(13) Yukarıda yer verilen değerlendirmeler çerçevesinde; telefonla sipariş, restoranların
web siteleri ve yalnızca restoran, menü, fiyat ve iletişim bilgilerini sunan ve/veya
rezervasyon yapılmasını sağlayan siteler ONNET gibi online sipariş platformlarına

1 Restoran aldığı bu hizmet karşılığında ağ etkisinden yararlandığı ölçüde, diğer bir deyişle platformun
kendisine yarattığı satış tutarının belli bir oranı kadar ödemede bulunmaktadır.
18-45/707-347
4/8

alternatif olarak kabul edilemeyecektir. Bu çerçevede, ilgili ürün pazarı “online yemek
siparişi-servisi platform hizmetleri pazarı” olarak belirlenmiştir.
I.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(14) Online verilen hizmetlerde coğrafi bölgeler açısından teorik olarak kayda değer bir
sınırlama söz konusu değildir. Online yemek siparişi-servisi platformlarının
kullanıcılara sunduğu hizmetler bakımından da herhangi bir bölgeyi diğerinden ayıran
önemli bir farklılık bulunmamaktadır. Ancak işbu dosya açısından pazarın çift yönlü
olması değerlendirmeyi değiştirmektedir. Restoranların gönderim alanları ve limitleri
gibi unsurlar nedeniyle, kullanıcılar bulunduğu ille sınırlı tercihlerde bulunmaktadırlar.
Hatta kullanıcının konumuna ve ihtiyacına göre, bu bölgenin daha dar olacak şekilde
ortaya çıkması da mümkün olabilmektedir.
(15) Restoranların sağladığı paket yemek servisi hizmetleri coğrafi sınırlara tabidir. Nitekim
bir restoran başka bir ildeki restorana alternatif teşkil etmemektedir. Bunun yanında,
birçok restoran, il sınırları içinde bir ve/veya birkaç ilçe gibi daha sınırlı bölgelerde
hizmet sağlayabilmektedir. Bu durumun yarattığı bölgesellik etkisi, tüketicinin ve
restoranın konumuna, restoran ile kullanıcı arasındaki mesafeye ve trafik durumuna
göre farklılık arz etmektedir.
(16) Diğer taraftan, tüketimin bölgesel özellikler arz ettiği bu piyasada; ülke genelinde
bilinirliğin, tanıtım olanaklarının ve finansal gücün, birçok ilde faaliyet gösteren zincir
restoranlarla anlaşmalı olmanın ve ortalama sipariş tutarının büyüklüğünün yerel
seviyede etkili olduğu anlaşılmaktadır.
(17) Yukarıda yer verilen bilgiler çerçevesinde, dosya kapsamındaki şikâyetlerin temelini
ONNET’in Balıkesir ilindeki faaliyetlerinin oluşturması ve Türkiye pazarındaki
dinamikler dikkate alınarak, inceleme hem “Türkiye” hem de “Balıkesir” ilgili coğrafi
pazarları açısından yapılmıştır.
I.3. Değerlendirme
(18) Yukarıda özetlendiği gibi önaraştırma konusu başvuruda, ONNET’in Balıkesir ili online
yemek siparişi-servisi platform hizmetleri pazarında hâkim durumda bulunduğu ve bu
hâkim durumunu hizmet verdiği restoranlarla akdettiği münhasırlık yaratabilecek
sözleşmeler yoluyla kötüye kullandığı ileri sürülmektedir.
(19) Dosya konusu başvuruda ileri sürülen iddialar dikkate alındığında, ONNET’in; 4054
sayılı Kanun’un “Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması” başlıklı 6. maddesi
kapsamında, ilgili piyasada hâkim durumunu kötüye kullanıp kullanmadığının ve
müşterileriyle yaptığı sözleşmelerin yine aynı Kanun’un “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma,
Uyumlu Eylem ve Kararlar” başlıklı 4. maddesini ihlal edip etmediğinin
değerlendirilmesi gerekmektedir.
I.3.1. 6. Madde Kapsamında Yapılan Değerlendirme
(20) Hem şikâyet dilekçesi ekinde yer alan hem de önaraştırma kapsamında yapılan
yerinde incelemede elde edilen, ONNET ile restoranlar arasında imzalı sözleşmeler
incelendiğinde, sözleşmelerin 7.1. maddesinde “Firma, internet sitesi
kullanılarak alınan ve internet kullanıcısına teslim edilen siparişlerin Türk Lirası
tutarlarının %(…..) ((…..)) + KDV hizmet bedeli olarak vermeyi kabul eder. Hizmet
karşılığı (…..) günde bir (Belirtilen günde yapılmayan ödemelere %(…..) vade farkı
eklenir) ödemeyi kabul eder…2” ve 7.2. maddesinde “Firma, başka bir yemek satış

2 Noktalı kısımda sözleşme metninde "... Siparişler firmaya telefon yolu ile iletilecekse artı %(…..) ek
komisyon bedeli ilave edilir. ..." şeklinde bir hüküm bulunmakta olup ONNET'in farklı restoranlarla
18-45/707-347
5/8

firması ile sözleşme yapar ise Hizmet Bedeli oranının %(…..) (yüzde (…..)) + KDV
olmasını şimdiden kabul ve taahhüt eder.” hükümlerinin yer aldığı görülmektedir.
(21) Başvuru sahibi tarafından şikâyet konusu yapılan husus ONNET ile restoranlar
arasında yapılan sözleşmelerin anılan maddelerinin münhasırlığa yol açtığı, bu
durumun ise DOYURUNBENİ için pazarın kapanmasına neden olduğu iddiasıdır.
Ayrıca TTK’nın 55. maddesi kapsamında değerlendirilebilecek fiili bazı uygulamaların
da münhasırlık sağlamaya yönelik olduğu ifade edilmektedir.
(22) Başvuru kapsamında ileri sürülen ve TTK kapsamında olduğu belirtilen iddiaların 4054
sayılı Kanun kapsamında incelenmesi mümkün olmamakla birlikte, sözü edilen
sözleşme maddelerinin münhasırlığa yol açarak kapama etkisi ortaya çıkarabilmesi
için öncelikle ONNET’in ilgili pazarda hâkim durumda olması gerekmektedir.
(23) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesinde “Bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin
bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet piyasasındaki hâkim durumunu
tek başına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalar ya da birlikte davranışlar ile kötüye
kullanması hukuka aykırı ve yasaktır” hükmüyle hâkim durumun kötüye kullanılması
ihlal olarak nitelendirilmiştir. Bu tanıma göre iki şartın birlikte varlığı halinde ihlalden
bahsedilebilecektir: 1) hâkim durum ve 2) kötüye kullanma. Bu koşullardan birinin
eksikliği halinde mezkur Kanun’un 6. maddesi kapsamında bir ihlalin varlığını ileri
sürmek mümkün değildir. Bu çerçevede, öncelikle ONNET’in hâkim durumda olup
olmadığı değerlendirilmiştir.
(24) Kurulun 09.06.2016 tarih ve 16-20/347-156 sayılı kararında, YEMEK SEPETİ’nin
hâkim durumda olup olmadığının değerlendirildiği analiz kapsamında temel olarak
sipariş tutarları ile sipariş adetlerine dair veriler kullanılmıştır. Ayrıca, anlaşmalı
restoran sayıları da ağ etkisinin pazar gücüne katkısı açısından değerlendirmeye
alınmıştır. Mevcut dosya kapsamında da bahsi geçen karardaki yaklaşım
benimsenecektir.
(25) Esasen hâkim durumun en önemli göstergelerinden biri pazar payıdır. Dosya konusu
ilgili pazar bakımından sipariş tutarları ve sipariş adetleri pazar paylarının
hesaplanmasında esas alınmaktadır. Bu verilere ek olarak teşebbüslerin gelir elde
edebilme kapasitesinin göstergesi olarak edindikleri komisyon gelirleri de hâkim durum
analizine dâhil edilmiştir.
(26) Kurulun 09.06.2016 tarih ve 16-20/347-156 sayılı kararında, ONNET’in pazar payının
bütün ölçütlere göre düşüş eğiliminde olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu kararda yer
verilen ifadeler aşağıdaki gibidir:
(27) “Balıkesir ilinde Onnet ile birlikte faaliyet gösteren Yemek Sepeti’nin 2011-2015/6
yılları arasında pazar payı, sipariş adedine göre %(…..)’dan %(…..)’a, sipariş tutarına
göre ise %(…..)’dan %(…..)’e yükselmiştir. Bu büyüme eğiliminin devam etmesi
halinde Yemek Sepeti’nin söz konusu ilde de pazar lideri olması muhtemeldir.”
(28) İlgili kararda ifade edilen veriler dikkate alındığında 2011 yılında ONNET’in pazar
payının sipariş tutarına göre %(…..), sipariş adedine göre ise %(…..) olarak
gerçekleşmiştir. 2018 yılının dokuz aylık verilerine göre bu oranlar sırasıyla %(…..) ve
%(…..) olmuştur. Aynı dönemde YEMEK SEPETİ’nin pazar payının sipariş tutarına
göre %(…..)’dan %(…..)’a, sipariş adedine göre ise %(…..)’dan %(…..)’e yükseldiği
görülmektedir. Dolayısıyla, Kurulun 2016 yılında yapmış olduğu öngörü
gerçekleşmiştir.

yaptığı kimi sözleşmelerde bu hükmün üstü çizilmiş veya ek komisyon bedeli %(…..) olarak
belirlenmiştir.
18-45/707-347
6/8

(29) Online yemek siparişi verilen platformların pazar güçlerine etki edebilecek önemli
unsurlardan biri ise sözleşmeli restoran sayısıdır.
(30) Dosya yer alan bilgilere göre, 2015 yılından itibaren ONNET’in sözleşmeli restoran
sayısında önemli bir değişiklik meydana gelmezken, YEMEK SEPETİ’nin anlaşmalı
restoran sayısı yaklaşık olarak %(…..) artmıştır. Aynı dönem incelendiğinde
DOYURUNBENİ’nin anlaşmalı restoran sayısının da büyük bir değişime uğramadığı
görülmektedir. 2018 yılı itibarıyla YEMEK SEPETİ’nin (…..), ONNET’in (…..) ve
DOYURUNBENİ’nin (…..) sözleşmeli restoranı bulunmaktadır. Anılan teşebbüslerin
restoranlarla yaptıkları sözleşmelere göre uyguladıkları komisyon oranları ise
aşağıdaki tabloda özetlenmektedir.
Tablo – Balıkesir İlinde Faaliyet Gösteren Teşebbüslerin Uyguladıkları Komisyon Oranları (KDV hariç)
Teşebbüs Komisyon Uygulamaları
ONNET
Üç tip komisyon uygulamaktadır:
1. 1. Ulusal firmalar için uygulanan oranlar %(…..) ila %(…..) arasında değişmektedir.
2. 2. Yerel müşterilere %(…..) komisyon uygulanmaktadır. Ancak sadece teşebbüsle
çalışan yerel restoranlara %(…..) iskonto yapılarak %(…..) komisyon
alınmaktadır. Satışları, (…..) TL'yi geçen restoranların komisyonu %(…..) ‘ya,
(…..) TL'yi geçenlerin ise %(…..)’e düşebilmektedir.
3. 3. Rakip platformlarla çalışan restoranlar için komisyon %(…..)’dur.
YEMEK SEPETİ
Balıkesir ilindeki yerel restoranlar için%(…..)’dur.
Ulusal veya birden çok ilde faaliyet gösteren zincir restoranlar için uygulanan
komisyon oranları ise toplam sipariş hacmi, sepet büyüklüğü gibi kriterler
bakımından değişiklik göstermektedir.
DOYURUNBENİ
2015 ve 2016 yıllarında imzalanan sözleşmelerde komisyon %(…..)’dir.
2017 yılından itibaren imzalanan sözleşmelerde komisyon oranı %(…..)’dur.
Kurumsal firmalarla yapılan karşılıklı anlaşmalarda komisyon oranı farklılık
gösterebilmektedir.
Kaynak: Teşebbüslerce sunulan bilgiler.
(31) Bütün bu veriler birlikte değerlendirildiğinde, ONNET’in pazar payının düşüş eğiliminin
devam ettiği, anlaşmalı olduğu restoran ağının YEMEK SEPETİ’ne göre daha küçük
olduğu, ONNET’in uyguladığı komisyon oranlarının YEMEK SEPETİ tarafından
uygulanan oranlara göre şekillendiği, pazar payı verileri de dikkate alındığında
ONNET’in Balıkesir ilinde hâkim durumda olmadığı değerlendirilmektedir.
(32) Diğer taraftan, dosyadaki verilerden, YEMEK SEPETİ’nin 68 ilde faaliyet gösterdiği,
sipariş tutarları, sipariş adetleri, komisyon gelirleri ve anlaşmalı restoran sayıları
bakımından Türkiye genelindeki pazar payının çok yüksek olduğu, ONNET’in Türkiye
çapındaki payının ise %(…..)’in çok altında kaldığı anlaşılmış olup, Türkiye coğrafi
pazarında da ONNET’in hâkim durumda bulunduğundan söz edilmesi mümkün
değildir.
(33) Dolayısıyla ONNET’in hâkim durumda bulunmadığı bu nedenle de münhasırlığa yol
açabilecek sözleşmeler yoluyla 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal eder
davranışlarda bulunamayacağı değerlendirilmektedir.
18-45/707-347
7/8

I.3.2. 4. Madde Kapsamında Yapılan Değerlendirme
(34) Dosya konusu başvuruda ileri sürülen iddiaların odağındaki “acıkı Üye Firma
Hizmet Sözleşmesi” ONNET ile üye restoranlar arasında imzalanan dikey nitelikte
anlaşmalardır. Anılan sözleşmelerin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında bir
ihlale yol açabilecek nitelikte olup olmadığının da değerlendirilmesi gerekmektedir.
(35) 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi “Belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan
veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya
bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar,
uyumlu eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri hukuka aykırı ve
yasaktır.” hükmünü haizdir. Bu hüküm, bütün teşebbüsler arası anlaşma, karar ve
uyumlu eylemlere uygulanmakta olup temel amacı, her bir teşebbüsün kendi ticari
politikalarını ve piyasadaki faaliyetlerini tek başına, diğerlerinden bağımsız olarak
belirlemesidir. Diğer yandan, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında yer alan
bazı dikey anlaşmalar, 2002/2 sayılı Tebliğ’de yer alan şartları taşıması halinde
Kanun’un 4. maddesinin uygulanmasından grup olarak muaf olmaktadır.
(36) 2002/2 sayılı Tebliğ ile sağlanan grup muafiyetinden yararlanabilmek için öncelikle
sağlayıcının dikey anlaşma konusu olan ilgili pazardaki payının %40’ı aşmaması
gerekmektedir. Bir başka ifadeyle, ONNET’in online yemek siparişi-servisi platform
hizmetleri pazarı”ndaki payının %40’ın altında olması ONNET ürün ve hizmetlerini
konu alan bir dikey sözleşmenin grup muafiyetinden yararlanabilmesi için ön koşuldur.
Yukarıda belirtildiği üzere ONNET’in Balıkesir ilgili ürün pazarındaki payı 2017 yılı için
toplam sipariş tutarı bazında %(…..), sipariş adedi bazında %(…..) olarak
gerçekleşmiş, 2018 yılının ilk dokuz ayı itibariyle ise bu oranlar sırasıyla %(…..) ve
%(…..) olmuştur. Dolayısıyla, ONNET’in sunduğu hizmetler için üye restoranlar ile
imzaladığı sözleşmeler 2002/2 sayılı Tebliğ’in öngördüğü pazar payı eşiğini
aşmamaktadır.
(37) Her ne kadar pazar payı ölçütü karşılansa da dikey anlaşmaları 2002/2 sayılı Tebliğ
kapsamı dışına çıkaran durumlar söz konusu olabilmektedir. 2002/2 sayılı Tebliğ’in 4.
maddesinde belirtildiği üzere, bu durumlar özellikle yeniden satış fiyatının
belirlenmesi, bazı istisnalar haricinde müşteri veya bölge sınırlaması getirilmesi, seçici
dağıtım sistemlerindeki bazı yasaklamalar ve pasif satış yasağı uygulamalarıdır.
Sözleşmeler bu bakımdan incelendiğinde, ilgili sözleşmeleri 2002/2 sayılı Tebliğ
kapsamı dışına çıkaracak herhangi bir düzenleme olmadığı görülmüştür.
(38) Diğer taraftan anlaşmalarda yer alan rekabet etmeme yükümlülüğünün süresi de
anlaşmaların grup muafiyeti kapsamında olup olmadığının tespitinde önem arz
etmektedir. 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesine göre alıcıya belirsiz süreli veya süresi
beş yılı aşan rekabet etmeme yükümlülüğü getirilmesi, anlaşmayı Tebliğ ile sağlanan
grup muafiyeti kapsamından çıkarmaktadır. Ayrıca rekabet etmeme yükümlülüğünün
beş yılı aşacak şekilde zımnen yenilenebileceğinin kararlaştırılması durumunda,
rekabet etmeme yükümlülüğünün belirsiz süreli sayılacağı hükme bağlanmıştır.
(39) Her ne kadar sözleşmenin 7.2. maddesinde “Firma başka bir yemek satış firması ile
sözleşme yapar ise Hizmet Bedeli oranının %(…..) (yüzde (…..)) + KDV olmasını
şimdiden kabul ve taahhüt eder.” şeklinde bir düzenlemeye gidilmişse de maddenin
lafzından da anlaşıldığı üzere üye restoranların diğer online sipariş platformları ile
çalışmasının önünde rekabet yasağı olarak tanımlanabilecek mutlak bir sınırlama
bulunmamaktadır. Anılan madde hükmü bir rekabet yasağı olarak kabul edilse dahi,
sözleşmenin bir yıllık olması ve sürenin kendiliğinden uzamasını sağlayacak herhangi
18-45/707-347
8/8

bir hüküm bulunmaması nedeniyle rekabet etmeme yükümlülüğünün süresinin de
Tebliğ ile uyumlu olacağı anlaşılmaktadır.
(40) Yukarıda yer verilen değerlendirmeye göre, dosya kapsamında incelenen ONNET’in
üye restoranlar ile imzaladığı sözleşmelerin, 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup
muafiyetinden yararlanmalarını engelleyici herhangi bir kısıtlama içermedikleri
anlaşılmaktadır.
(41) Yukarıda yapılan tespit ve değerlendirmeler sonucunda, ONNET’in 4054 sayılı
Kanun’un 4 ve 6. maddelerini ihlal ettiğine ilişkin herhangi bir bilgi, belge ya da
bulgunun mevcut olmadığı dolayısıyla teşebbüs hakkında soruşturma açılmasına
gerek olmadığı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(42) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına, gerekçeli kararın
tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak
üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy