Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-39/620-300
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: General Electric Company, Sumitomo Corporation, Shikoku Electric ve Sharjah Asset Management Holding tarafından Birleşik Arap Emirlikleri’nde elektrik üretimi ve toptan satışı gerçekleştirmek üzere ortak girişim kurulması işlemine izin verilmesi talebi
Karar Tarihi: 17.10.2018




Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-1-67 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 18-39/620-300
Karar Tarihi : 17.10.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN (İkinci Başkan), Adem BİRCAN, Ahmet ALGAN,
Hasan Hüseyin ÜNLÜ, Şükran KODALAK
B. RAPORTÖRLER : Emine TOKGÖZ, Esma AKSU
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - General Electric Company
Temsilcisi: Av. H. Emre ÖNAL
River Plaza 17. Kat Büyükdere Cad. Bahar Sokak No 13 34394
Levent İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: General Electric Company, Sumitomo Corporation, Shikoku
Electric ve Sharjah Asset Management Holding tarafından Birleşik Arap
Emirlikleri’nde elektrik üretimi ve toptan satışı gerçekleştirmek üzere ortak
girişim kurulması işlemine izin verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 26.09.2018 tarih 6934 sayı ile giren ve
bildirim üzerine düzenlenen 08.10.2018 tarihli ve 2018-1-67/Öİ sayılı Ön İnceleme
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, bildirim konusu işleme izin verilmesinde
sakınca bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME, GEREKÇE VE HUKUKİ DAYANAK
(4) Bildirim konusu işlem General Electric Company (GE), Sumitomo Corporation
(SUMİTOMO), Shikoku Electric (SHİKOKU) ve Sharjah Asset Management Holding
(SHARJAH) tarafından Birleşik Arap Emirlikleri’nde elektrik üretimi ve toptan satışı
gerçekleştirmek üzere iki ayrı ortak girişim kurulmasına ilişkindir. Bildirim konusu işlemin
temelini taraflar arasında imzalanan “ProjectCo Hissedarları Arasındaki Sözleşme”
oluşturmaktadır. Buna göre oluşturulacak ortak girişim, iki ayrı tüzel kişilik olacak şekilde
kurgulanmıştır. Kurulacak ortak girişimler Sharjah Hamriyah Independent Power
Company PJSC (PROJECTCO) ve Sharjah Hamriyah O&M Company Ltd.’dir
(O&MCO).
(5) PROJECTCO’da dört ana şirket, O&MCO’da ise üç ana şirket kontrol sahibi olacaktır.
SHARJAH, O&MCO’nun hissedarı olmamasına rağmen, her iki ortak girişimin
kurulması bütünlük arz etmektedir. Ayrıca PROJECTCO ve O&MCO’nun kuruluş ve
diğer işlemleri bir diğeri olmadan gerçekleşmeyecektir.
(6) 2010/4 sayılı “Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ”in (2010/4 sayılı Tebliğ) 5. maddesinin dördüncü fıkrasında “Şartla
bağlanan ya da kısa bir zaman dilimi içerisinde menkul kıymetlerle seri bir şekilde
gerçekleşen yakın ilişkili işlemler, bu madde kapsamında tek bir işlem olarak kabul
edilir.” hükmü bulunmaktadır. PROJECTCO ve O&MCO’nun kuruluş ve diğer işlemleri
bir diğeri olmadan gerçekleşmeyeceğinden bildirilen işlem, 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5.
maddesinin dördüncü fıkrası hükmü uyarınca tek bir işlemdir. Dolayısıyla, kurulacak
18-39/620-300
2/3

ortak girişim, elektrik üretimi için kombine çevrim santralinin inşası, işletilmesi, elektriğin
toptan satışı ve santralin bakım hizmetlerini dikey bütünleşik olarak gerçekleştirecektir.
(7) 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinin üçüncü fıkrasına göre, “Bağımsız bir iktisadi
varlığın tüm işlevlerini kalıcı olarak yerine getirecek bir ortak girişimin oluşturulması, bu
maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bir devralma işlemidir”. Bu çerçevede
2010/4 sayılı Tebliğ kapsamında bir ortak girişim işleminin; i) ortak bir kontrolün
bulunması, ii) ortak girişimin bağımsız bir iktisadi varlık olarak kurulması unsurları
açısından değerlendirilmesi gerekmektedir.
(8) i)Ortak kontrolün bulunması: PROJECTCO’nun planlanan hissedarlık yapısında GE
%(…..), SUMİTOMO %(…..), SHİKOKU %(…..) ve SHARJAH %(…..) oranında paya,
O&MCO’nun hissedarlık yapısında ise GE %(…..), SUMİTOMO %(…..), SHİKOKU
%(…..) oranında paya sahip olacaktır. Ana şirketlerin her birine stratejik kararların
alınmasına ilişkin veto hakkı verilmiştir. Buna göre, PROJECTCO’da (…..)
aranmaktadır. O&MCO’da da benzer şekilde (…..) olumlu oyu aranmıştır. Dolayısıyla,
hem PROJECTCO hem de O&MCO’nun kurucuların ortak kontrolünde olduğu
kanaatine varılmıştır.
(9) ii) Bağımsız iktisadi varlık olarak kurulması: İktisadi bağımsızlık, ortak girişimin,
stratejik kararların alınması bakımından taraflarından tamamen ayrı hareket etmesini
değil, operasyonel anlamda bağımsız faaliyette bulunabilmesini ifade etmektedir.
Kurulacak çevrim santralini esas inşa edip işletecek ve elektrik satışını yapacak olan
PROJECTCO olup, O&MCO, PROJECTCO’ya operasyonel destek ve bakım hizmetleri
sunacaktır. Planlanan işlem sonucu kurulacak şirketler, faaliyetlerini kalıcı olarak yerine
getirmek için tüm kaynaklara sahip olacak olup bu amaçla şu sözleşmeler akdedilmiştir:
GE ile mühendislik, tedarik ve inşaat sözleşmesi, PROJECTCO ve O&MCO arasında
operasyon ve işletme sözleşmesi, GE ile uzun vadeli hizmet sözleşmesi, Sharjah
Electricity and Water Authority ile arazi kiralama ve elektrik satın alma sözleşmesi. Bu
sözleşmeler, elektrik sektöründeki (…..) MW gibi geniş ölçekli bir yatırımın
öngörülebilirliği ve risk yönetimi için makuldür. Ayrıca PROJECTCO için (…..) çalışan
ve O&MCO için (…..) çalışan; santral müdürü ve ayrı departmanlar öngörülmekte olup
PROJECTCO ve O&MCO’nun gerekli tüm lisanlara ve kendi personeline sahip olacağı
anlaşılmıştır. PROJECTCO ve O&MCO’nun ana şirketlere; (…..) dışında bir bağlılığı
olmayacaktır. Dolayısıyla, bildirime konu işlem kapsamında kurulacak PROJECTCO ve
O&MCO’nun tam işlevsel bir ortak girişim olarak nitelendirilebileceği
değerlendirilmektedir.
(10) Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde bildirime konu işlem 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5.
maddesi çerçevesinde bir devralma işlemi niteliğindedir. Dosya mevcudu bilgi ve
belgelerden, tarafların cirolarının 2010/4 sayılı Tebliğ’in 7. maddesinin birinci
fıkrasındaki ciro eşiklerini aştığı, dolayısıyla işlemin izne tabi olduğu görülmektedir.
(11) Ana teşebbüslerden Amerika Birleşik Devletleri merkezli ve halka açık bir şirket olan
GE’nin hisseleri New York, Boston, Londra ve Euronext Paris borsalarında işlem
görmektedir. GE, küresel çapta faal olan bir imalat, teknoloji ve hizmet şirketidir. İş
birimleri sermaye, enerji bağlantıları ve aydınlatma, yenilenebilir enerji, sağlık
hizmetleri, havacılık, ulaşım, petrol ve doğal gazdan oluşmaktadır. GE, ülkemizde
havacılık (jet motorlarının Ar&Ge’si), sağlık hizmetleri (teşhis ve görüntüleme ürünlerinin
tedariki ve ilişkili hizmetler), ulaşım (lokomotiflerin üretim, bakım ve tedariki), enerji (gaz
türbinleri, biyogaz teknolojilerinin tedariki ve bakımı), petrol ve gaz (boru hattı sistemleri
teçhizatlarının tedariki ve bakımı), aydınlatma (iç mekan ve dış mekan aydınlatma
18-39/620-300
3/3

ekipmanlarının tedariki ve bakımı) ve dijital hizmetler (dijital endüstriyel platform
hizmetinin tedariki ve bakımı) alanlarında faaldir.
(12) Diğer ana teşebbüs Japonya merkezli halka açık bir şirket olan SUMİTOMO, Tokyo,
Nagoya ve Fukuoka borsalarına kotedir. SUMİTOMO’nun faaliyetleri küresel olup metal
ürünleri, ulaşım ve inşa sistemleri, altyapı, medya ve bilişim, enerji ve madencilik
işkollarından oluşmaktadır. SUMİTOMO’nun ülkemizdeki faaliyetleri metal (demir, çelik,
demir dışı ürünler ve otomotiv parçalarının tedariki), altyapı (Kocaeli ve Birecik
barajlarında yatırım), gıda (domates ürünleri, makarna ürünleri, tahıl ürünler, yenilebilir
yağ, dondurulmuş meyveler, işlem görmüş gıdalar ve çekirdekler), kimyasal ve plastikler
(organik ve inorganik kimyasallar, ince kimyasal maddeler, plastikler, polyester reçinesi
ham maddeleri) ve yaşam bilimleridir (tarım ve entomoloji için kamu sağlığı ürünleri).
(13) Üçüncü ana teşebbüs SHİKOKU, Japonya’da kurulmuş olup hisseleri Tokyo
Borsası’nda işlem görmektedir. Ülkemizde faal olmayan SHİKOKU’nun esas faaliyet
alanı elektrik üretimi, iletimi, dağıtımı ve satışıdır.
(14) Dördüncü ana teşebbüs SHARJAH, Birleşik Arap Emirlikleri Sharjah Hükümeti’nin
yatırım kolu olarak Sharjah Finans Bölümü’nün bünyesinde 2008 yılında kurulmuştur.
2012 yılında yatırım, varlık yönetimi ve mülkiyet faaliyetlerini kapsayacak şekilde
genişlemiş olup proje ve işletme finansmanı da yapmaktadır. Şirketin portföyünde
emlak, yatırım bankaları, hava yolu, telekomünikasyon, yiyecek-içecek ve doğal gaz
bulunmaktadır. Teşebbüsün ülkemizde faaliyeti yoktur.
(15) Kurulacak ortak girişimde, Sharjah Emirliği’nde (…..) MW kurulu güce sahip kombine
çevrim santralini esas inşa edip işletecek ve elektrik satışını yapacak olan PROJECTCO
olup, O&MCO, PROJECTCO’ya operasyonel destek ve bakım hizmetleri sunacaktır.
(16) Bildirime konu işlem 4054 sayılı Kanun’un 7. maddesi kapsamında değerlendirildiğinde
kurulacak ortak girişim en dar anlamda Birleşik Arap Emirlikleri, en geniş anlamda ise
Körfez bölgesi ile sınırlı bir alanda faaliyet gösterecektir. Ana şirketlerden yanlızca GE
ve SUMİTOMO ülkemizde faaliyet göstermekte olup faaliyetleri arasında yatay ya da
dikey bir örtüşme bulunmamaktadır. Nitekim GE’nin ülkemizde gaz ve buhar türbini işi
mevcutsa da SUMİTOMO bu alanda ülkemizde aktif değildir. GE ve SUMİTOMO
küresel ölçekte gaz türbini ve buhar türbini bakımı işinde faalse de SUMİTOMO
ülkemizde bu işle iştigal etmemektedir. Son olarak ana şirketlerden hiçbirinin ülkemizde
elektrik üretimi/toptan satışı faaliyeti söz konusu değildir.
(17) Türkiye’de tarafların faaliyetleri arasında yatay ya da dikey bir örtüşme olmadığından
söz konusu işlemin hâkim durum yaratılması veya mevcut bir hâkim durumun
güçlendirmesi sonucuna yol açmayacağı kanaatine varılmıştır.

H. SONUÇ
(18) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı Rekabet
Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ
kapsamında izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde yasaklanan
nitelikte hakim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin ve
böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle işleme
izin verilmesine, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy