Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-09/155-75
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: Lenovo Group Limited’in, Fujitsu Limited’in kişisel bilgisayarlar iş koluna ait belirli malvarlıklarındaki çoğunluk hisselerini satın alması aracılığıyla Lenovo Group Limited ve Fujitsu Limited arasında ortak girişim kurulması işlemine izin verilmesi talebi
Karar Tarihi: 29.03.2018

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-2-7 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 18-09/155-75
Karar Tarihi : 29.03.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN,
Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER: Neyzar ÜNÜBOL, Selvi KOCABAY, Burcu ÇALIŞKAN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Lenovo Group Limited
Temsilcileri: Av. Gönenç GÜRKAYNAK, Av. Hakan ÖZGÖKÇEN,
Av. Görkem YARDIM, Av. Salih Mert SEYRAN
Yıldız Mah. Çitlenbik Sok. No:12 34349 Beşiktaş/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Lenovo Group Limited’in, Fujitsu Limited’in kişisel
bilgisayarlar iş koluna ait belirli malvarlıklarındaki çoğunluk hisselerini satın
alması aracılığıyla Lenovo Group Limited ve Fujitsu Limited arasında ortak girişim
kurulması işlemine izin verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 14.03.2018 tarihinde giren bildirim
üzerine düzenlenen 14.03.2018 tarih ve 2018-2-7/Öİ sayılı Ön İnceleme Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, bildirime konu işleme izin verilmesinde sakınca
bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. Bildirim Konusu İşlem
(4) Bildirime konu işlem, taraflar arasında imzalanmış olan 02.11.2017 tarihli Hisse Alım
Anlaşması ve Ortak Girişim Anlaşması uyarınca, Lenovo Group Limited’in (LENOVO)
Fujitsu Limited’in (FUJİTSU) kişisel bilgisayarlar iş koluna ait belirli malvarlıklarındaki
çoğunluk hisselerini satın alması aracılığıyla, Lenovo ve Fujitsu tarafından bir ortak
girişim oluşturulmasına ilişkindir.
(5) İşlem çeşitli aşamalar neticesinde gerçekleştirilecektir. Bu kapsamda FUJİTSU,
öncelikle ilgili mal varlıklarını, bunların çoğunu hâlihazırda elinde bulunduran ve
FUJİTSU’nun tamamına sahip olduğu bir iştiraki olan Fujitsu Client Computing Limited
(FCCL) içinde birleştirecek, ardından FCCL üzerinde sahip olduğu hisselerinin %51’ini
LENOVO tarafından tek başına kontrol edilen Lenovo International Coöperatief U.A’ya,
%5’ini de Development Bank of Japan’a (DBJ) devredecektir. İşlem sonrasında
FUJİTSU, FCCL’deki hisselerinin %44’ünü muhafaza edecektir. Böylece FCCL,
FUJİTSU’nun tek kontrolünden FUJİTSU ve LENOVO’nun ortak kontrolüne geçecek1,
dosya konusu işlem vasıtasıyla FCCL ortak girişim niteliğini kazanacaktır.

1 DBJ, FCCL’nin azınlık hissedarı olacak, FCCL üzerinde kontrol sahibi olmayacaktır.
18-09/155-75
2/9
G.2. İlgili Pazar
G.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(6) LENOVO, masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar, iş istasyonları, sunucular, saklama
sürücüleri ve bilişim teknolojileri (BT) yönetim yazılımlarının geliştirilmesi, üretilmesi ve
pazarlanması alanında faaliyet göstermekte, ilaveten akıllı mobil cihazlar üretmekte ve
BT hizmetleri sunmaktadır. Şirket söz konusu hizmetlerini Türkiye’ye de sunmaktadır.
LENOVO, ürünlerini “Lenovo” ve “Medion” markaları altında satmaktadır. LENOVO’nun
mevcut durumda Türkiye’de kurulu, Lenovo Global Teknoloji Sanayi ve Ticaret Ltd Şti.
unvanlı bir iştiraki ve Lenovo Technology BV Merkezi Hollanda Türkiye İstanbul Şubesi
unvanlı bir şubesi bulunmaktadır.
(7) FUJİTSU’nun faaliyet alanı ise çeşitli teknoloji ürünleri, çözümleri ve hizmetleri
sunmakla beraber kişisel bilgisayarların (masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar ve
tabletler) dizaynı, üretimi ve pazarlaması ile garanti ve bakım hizmetleridir.
FUJİTSU’nun mevcut durumda Türkiye’de kurulu Fujitsu Technology Solutions Bilişim
Ltd. Şti. unvanlı bir iştiraki bulunmaktadır.
(8) Bildirime konu işlem ile FUJİTSU tarafından ortak girişim FCCL’ye Fujitsu markalı
dizüstü bilgisayarların, belirli tipteki tabletlerin ve aksesuar/elektronik ekipmanın üretimi
ile Fujitsu markalı masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve
aksesuar/elektronik ekipmanlara ilişkin faaliyetler devredilecektir. Ancak masaüstü
bilgisayarlar ve belirli tabletlerin üretimi ile kurumsal müşteriler için yapılacak satış ve
satış sonrası destek ve bakım hizmetleri FCCL tarafından yürütülmeyecek, bu faaliyet
FUJİTSU tarafından sürdürülecektir.
(9) Yapılan bildirimde işlem taraflarının Türkiye’deki faaliyetlerinin kişisel bilgisayar ile
aksesuar/elektronik ekipman pazarlarında yatay olarak örtüştüğü, ancak Türkiye’deki
faaliyet alanları arasında herhangi bir dikey örtüşme bulunmadığı ifade edilmiştir. Buna
göre, dosya konusu işlemden etkilenen pazarlar masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar
ve tabletlerden oluşan kişisel bilgisayarlar ile aksesuar/elektronik ekipman
pazarlarından oluşmaktadır. Diğer taraftan, gerek LENOVO gerekse FUJİTSU
tarafından Türkiye’de herhangi bir üretim gerçekleştirilmemekte, kişisel bilgisayar ve
aksesuar/elektronik ekipmanın çeşitli kanallar vasıtasıyla dağıtımı yapılmaktadır.
(10) Bildirim Formunda etkilenen pazarın alternatifli olarak üç farklı şekilde tanımlanabileceği
ifade edilmiştir. Öncelikle, masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar ve tabletlerin
birbirine ikame olduğu varsayımı ile üç ürünü de kapsayan “kişisel bilgisayar pazarı” tek
bir pazar oluşturacak şekilde değerlendirilmiştir. Her üç ürünün tek bir pazar olarak
tanımlanması çeşitli gerekçelere dayandırılmıştır. Bu gerekçeler; masaüstü ve dizüstü
bilgisayarlar ile dizüstü bilgisayarlar ve tabletler arasında talep ikamesi bulunduğu,
dizüstü ve masaüstü bilgisayarların aynı özelliklere sahip olduğu, temel bileşenlerinin
aynı olduğu, bulut bilişim sistemi sayesinde depolamanın hangi cihazda yapıldığının
önemsiz hale geldiği ve bu durumun kişisel bilgisayarlar arasındaki farkı
belirsizleştirdiği, tabletlerin önemli bir gelişim gösterdiği, bu bağlamda dizüstü ve
masaüstü bilgisayarlar ile depolama ve fonksiyon anlamında benzer özelliklere sahip
oldukları; ilaveten kişisel bilgisayar sağlayıcılarının üç alanda da faaliyet gösterdikleri ve
üretimleri ile satışlarını bir üründen başka bir ürüne kısa zaman içinde önemli maliyet ve
risklere katlanmadan geçirebildikleri şeklinde sıralanabilir.
18-09/155-75
3/9
(11) Bildirim Formunda alternatif pazar tanımları ise; “masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan
oluşan kişisel bilgisayarlar pazarı” ve “tabletler pazarı” ya da “masaüstü bilgisayarlar
pazarı” ile “dizüstü bilgisayarlar ve tabletlerden oluşan taşınabilir bilgisayarlar pazarı” ve
son olarak her bir ürünün ayrı değerlendirildiği “masaüstü bilgisayarlar”, “dizüstü
bilgisayarlar” ve “tabletler” pazarları olarak belirlenmiştir.
(12) Yukarıda ifade edilen alternatif ilgili ürün pazarı tanımları bireysel müşteriler ve
kurumsal müşteriler olarak segmentlere ayrılmaktadır. Bu ayrım temel olarak iki
segmentin alıcılarının kişisel bilgisayarların özellikleri bakımından farklı ihtiyaçlara sahip
olmalarından kaynaklanmaktadır. Örneğin, oyun uygulamalarını kolaylaştıran özellikler
yalnızca bireysel müşteriler için geçerli olabilmekteyken, belirli ağ kurma özellikleri
yalnızca kurumsal müşteriler için geçerli olabilmektedir.
(13) Bireysel ve kurumsal müşteri segmenti ayrımının bir diğer nedeni, her iki segment için
dağıtım kanallarının farklılaşmasıdır. Kişisel bilgisayarların dağıtımı bireysel müşteriler
için büyük perakendeciler aracılığıyla gerçekleştirilirken, kurumsal müşteriler için
doğrudan satış yolu kullanılmaktadır. Söz konusu ayrımın bir diğer nedeni ise, kurumsal
müşterilerin bireysel müşterilere oranla, daha fazla performans sağlayabilmek adına ek
ücret harcamaya daha yatkın olmalarıdır. Bu nedenle bireysel müşterilere yönelik
belirlenen ortalama ücret kurumsal müşterilere yönelik belirlenen ücretten daha azdır.
Son olarak kişisel bilgisayar üreticileri bireysel ve kurumsal müşterilere farklı modeller
veya yöntemler sunmaktadır. İlaveten ürünlerin görünüşü de her iki segmentteki alıcılar
bakımından değişiklik göstermektedir.
(14) Avrupa Komisyonu (Komisyon) da çeşitli kararlarında benzer segment ayrımına işaret
etmiştir. Komisyon’un HP/Compaq kararında2 bireysel tüketicilerin farklı satın alma
eğilimleri gösterdikleri, farklı ürün gereksinimlerinin bulunduğu ve ekipmanları farklı
şekilde kullandıkları vurgulanmıştır. Komisyon Acer/Packard Bell kararında3 ise bireysel
müşterilere yönelik kişisel bilgisayarların, müşterilerin ve onların özellikli ihtiyaçları ile
dağıtım kanallarının farklı olmasından dolayı kurumsal müşterilere yönelik kişisel
bilgisayarlar ile rekabet etmeyeceğini belirtmiştir.
(15) Dosya kapsamında kesin bir ilgili ürün pazarı yapılması yerine yukarıda açıklanan
alternatif ilgili ürün pazarlarının her biri için bireysel müşteriler ve kurumsal müşteriler
ayrımında pazar paylarının ve işlemin rekabetçi endişe taşıyıp taşımadığının
değerlendirilmesi uygun görülmüştür.
(16) Aksesuarlar/elektronik ekipman ürünleri, kişisel bilgisayarlara bağlanan ve/veya onlarla
bağlantılı olarak kullanılan çeşitli ürünlerden oluşmaktadır. Aksesuarlar/elektronik
ekipman ürünleri; klavyeler, fare, monitör, kenetlenme istasyonu ve güç adaptörü dâhil
olmak üzere taşıma çantası gibi başka ürünleri de içermektedir. Potansiyel olarak her
bir aksesuar/elektronik ekipman ürünü ayrı bir ilgili ürün pazarı olarak
değerlendirilebilecektir.
G.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(17) Pazara giriş, arz kaynaklarına ulaşma, üretim, dağıtım, pazarlama ve satış şartlarının
bölgesel bir farklılık göstermemesi nedeni ile ilgili coğrafi pazar, “Türkiye” olarak tespit
edilmiştir.

2 COMP/M.2606-HP/Compaq (2002).
3 COMP/M.4979-Acer/Packard Bell (2008).
18-09/155-75
4/9
G.3. Değerlendirme
(18) 2010/4 sayılı Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ’in (2010/4 sayılı Tebliğ) 5. maddesinin üçüncü fıkrası hükmü
çerçevesinde, bir ortak girişimin anılan Tebliğ kapsamında bir devralma işlemi
sayılabilmesi için i) ortak kontrol altında bir teşebbüsün bulunması ve ii) ortak girişimin
bağımsız bir iktisadi varlık (tam işlevsel) olarak ortaya çıkması unsurlarının birlikte
sağlanması gerekmektedir.
(19) İki ya da daha fazla teşebbüs ya da kişinin başka bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki
uygulama imkânına sahip olması durumunda ortak kontrolden söz edilmektedir.
Belirleyici etki, bir teşebbüsün stratejik ticari eylemlerine yön veren kararları
engelleyebilme yetkisi anlamına gelmektedir. Birleşme ve Devralma Sayılan Haller ve
Kontrol Kavramı Hakkında Kılavuz’un 50. ve devamı paragraflarında ortak kontrolün
ortaya çıktığı başlıca durumlar; tarafların eşit oy hakkına sahip olması, stratejik
kararların alınmasında veto haklarının bulunması ya da oy haklarının ortaklaşa
kullanılması olarak açıklanmaktadır. Bu anlamda, ana şirketlerin kontrol edilen
teşebbüsle ilgili önemli kararlarda (üst yönetimin atanması, bütçe, işletme planı, önemli
yatırımlar gibi) mutabakata varmak zorunda olduğu hallerde ortak kontrol söz
konusudur.
(20) Dosya konusu Ortak Girişim Anlaşması’nın ilgili maddelerinde,
- (…..),
düzenlenmiştir. Dolayısıyla FUJİTSU’nun tek kontrolünde bulunan FCCL, işlem
sonrasında FUJİTSU ve LENOVO’nun ortak kontrolü altında olacaktır.
(21) Bildirim konusu işlemin 2010/4 sayılı Tebliğ kapsamında bir devralma olarak
değerlendirilmesi için aranan ikinci kriter ise üzerinde ortak kontrol tesis edilen
işletmenin bağımsız bir iktisadi varlık niteliğini taşıması, diğer bir deyişle tam işlevsel
olmasıdır. Bu kriter ile ifade edilen temel amaç, kurulacak olan ortak girişimin
kurucularından bağımsız olarak ilgili pazarda faaliyetlerini sürdürebilen ayrı bir teşebbüs
olarak tanımlanabilmesini sağlamaktır.
(22) Bildirim Formunda da belirtildiği üzere FCCL, üretim, satış ve AR-GE faaliyetlerini kalıcı
olarak yerine getirebilmek adına müşterileriyle doğrudan irtibata geçebilmek için gerekli
bütün varlık ve kaynaklara ve yeterli miktarda kaynağa erişimi bulunan bir yönetime
sahip olacaktır. FCCL, işlem sonrasında, LENOVO ve FUJİTSU haricindeki başka
şirketlerden üretimi için gerekli olan girdiyi temin etmeye devam edecektir. FCCL,
kurumsal müşteriler için üretilmiş ürünler haricindeki diğer bütün ürünlerini kendisi
pazarlayacaktır4. Ayrıca, Ortak Girişim Anlaşması’nda ortak girişime süre bakımından
herhangi bir sınırlama getirilmediği, FCCL’nin faaliyetlerine sınırsız süre ile devam
edeceği görülmektedir. Dolayısıyla kurulacak ortak girişimin tam işlevsellik niteliğine
sahip olacağı anlaşılmaktadır.

4 FCCL, kurumsal müşteriler için tasarlanmış ve üretilmiş olan ürünlerini yalnızca FUJİTSU’ya satacaktır.
FCCL’nin masaüstü bilgisayar üreticisi olan FUJİTSU ile ticari ilişkisi olacağı planlanmasına rağmen,
LENOVO ile ticari ilişkisine yönelik kısım planlanmış değildir.
18-09/155-75
5/9
(23) Nitekim FCCL işlem öncesinde de, kişisel bilgisayarların üretilmesi, satışı ve satış
sonrası hizmetler alanında faaliyet göstermektedir. Bu çerçevede, işlem öncesinde
bahse konu pazarda faaliyet göstermekte olan FCCL’nin bağımsız olarak faaliyet
göstermek için yeterli kaynaklara sahip olduğu, işlem sonrasında da aynı hizmetleri
sunmaya devam edeceği anlaşılmaktadır.
(24) Bu bilgiler doğrultusunda bildirime konu işlemin, tam işlevsel bir ortak girişim
oluşturulmasını içerdiği, dolayısıyla 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesi çerçevesinde bir
devralma işlemi niteliğinde olduğu kanaatine varılmıştır. Öte yandan ilgili tarafların
cirolarının söz konusu Tebliğ’in 7. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde
öngörülen eşikleri aşması nedeniyle, işlemin izne tabi olduğu görülmektedir.
(25) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, işlem taraflarının ve rakiplerin masaüstü
bilgisayar, dizüstü bilgisayar ve tabletleri içeren kişisel bilgisayar pazarındaki 2016 yılı
pazar payları, satış değeri bazlı olmak üzere bireysel ve kurumsal müşterilere ilişkin
segmentler dikkate alınarak aşağıdaki tabloda gösterilmiştir5:
Tablo-1: Tarafların ve Rakiplerinin Bütün Kişisel Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar Payları (%)
Bireysel Müşteriler Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..) (…..)
FUJİTSU (…..) (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..) (…..)
Asus (…..) -
Apple (…..) (…..)
Hewlett Packard (…..) (…..)
Samsung (…..) -
Dell - (…..)
(26) Bireysel tüketicilere yönelik kişisel bilgisayarlar (masaüstü bilgisayarlar, dizüstü
bilgisayar ile tabletleri kapsayan) pazarına ilişkin olarak, işlem öncesinde satış değeri
bazında LENOVO’nun pazar payı %(…..), FUJİTSU’nun ise %(…..)’dir. İşlem
sonrasında tarafların %(…..) olan toplam pazar payı, pazar lideri olan Asus’un %(…..)
olan pazar payından düşüktür. Pazardaki diğer rakiplerden Apple’ın pazar payı %(…..),
Hewlett Packard’ın (HP) ise %(…..)’dir.
(27) Kurumsal müşteriler segmentindeki kişisel bilgisayarlar pazarında ise işlem öncesinde
LENOVO’nun pazar payı satış değeri bazında %(…..), FUJİTSU’nun pazar payı ise
%(…..)’tür. En büyük rakip HP’nin pazar payının %(…..) olduğu ve tarafların toplam
pazar payının (%(…..)) pazar liderinden oldukça düşük olduğu değerlendirildiğinde
bildirim konusu işlemin rekabetçi endişe taşımadığı değerlendirilmiştir.
(28) Aşağıda yer alan tablolarda her bir ürün ayrı pazar olarak ele alınarak, tarafların ve
rakiplerinin pazar payı bilgilerine yer verilmiştir:
Tablo-2: Tarafların ve Rakiplerinin Masaüstü Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar Payları (%)
Bireysel Müşteriler Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..) (…..)
FUJİTSU (…..) (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..) (…..)
Asus (…..) (…..)
HP (…..) (…..)
Casper (…..) -
Apple (…..) -
Dell - (…..)

5 Tabloda yer alan hesaplamalarda, ondalık yuvarlamalardan kaynaklanan farklılıklar bulunabilir.
18-09/155-75
6/9
(29) İlgili teşebbüslerin satış değeri bazında bireysel müşteriler için masaüstü bilgisayarlar
pazarında yaklaşık %(…..) olan birleşik pazar payı, pazar lideri olan Asus’un yaklaşık
%(…..) olan pazar payından oldukça düşüktür. Pazarda faaliyet gösteren diğer
rakiplerden HP’nin pazar payı %(…..), Casper’ın ise %(…..)’dir.
(30) Kurumsal müşterilere yönelik masaüstü bilgisayarlar pazarında ise işlem öncesinde
satış değeri bazında LENOVO’nun pazar payı %(…..), FUJİTSU’nun pazar payı ise
%(…..)’tür. En büyük rakip HP’nin pazar payının %(…..) olduğu ve taraflardan birinin
pazar payının oldukça düşük olduğu (yaklaşık %(…..)) değerlendirildiğinde bildirim
konusu işlemin masaüstü bilgisayarlar pazarında her iki segmentte de hakim durum
oluşturmayacağı görülmektedir.
Tablo-3: Tarafların ve Rakiplerinin Dizüstü Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar Payları (%)
Bireysel Müşteriler Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..) (…..)
FUJİTSU (…..) (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..) (…..)
Asus (…..) (…..)
HP (…..) (…..)
Apple (…..) -
Acer (…..) -
Dell - (…..)
(31) İlgili teşebbüslerin satış değeri bazında bireysel tüketiciler için dizüstü bilgisayarlar
pazarında yaklaşık %(…..) olan toplam pazar payı, pazar lideri olan Asus’un yaklaşık
%(…..) olan pazar payından daha düşük olup, pazarda faaliyet gösteren diğer
rakiplerden HP’nin pazar payı %(…..)’dır. Apple ise %(…..) pazar payı ile HP’yi takip
etmektedir. Dizüstü bilgisayarlar pazarının bireysel müşteriler segmentinde LENOVO
pazar liderine çok yakın bir pazar payına sahip olmakla birlikte işlem sonrası ulaşılacak
toplam pazar payı hakim durum oluşması veya güçlenmesi endişesi oluşturacak
seviyede değildir.
(32) Kurumsal müşterilere yönelik dizüstü bilgisayarlar pazarında ise işlem öncesinde
LENOVO’nun pazar payı satış değeri bazında %(…..), FUJİTSU’nun ise %(…..)’dir. En
büyük rakip HP’nin pazar payının %(…..)ve taraflardan birinin pazar payının oldukça
düşük olması birlikte değerlendirildiğinde, bildirim konusu işlemin Türkiye dizüstü
bilgisayarlar pazarında hâkim durum yaratılması veya güçlendirmesi sonucunu
doğurmayacağı anlaşılmıştır.
(33) Tablet bilgisayarlar pazarında LENOVO’nun Türkiye’deki faaliyeti yalnızca kurumsal
müşteriler segmentinde olduğundan FUJİTSU ve LENOVO arasında pazarın “bireysel
müşteriler” alt kırılımı kapsamında bir örtüşme meydana gelmeyecektir. Bu nedenle
tablet bilgisayarlar pazarında yalnızca kurumsal müşteriler segmenti değerlendirilmiştir.
Tablo-4: Tarafların ve Rakiplerinin Tablet Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar Payları (%)
Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..)
FUJİTSU (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..)
Apple (…..)
Samsung (…..)
Casper (…..)

18-09/155-75
7/9
(34) Tabloda verilen bilgiler ışığında, Apple ve Samsung’un birbirine yakın pazar payları ile
pazarın yaklaşık %(…..)’ini oluşturduğu ve bildirim konusu işlem neticesinde ortaya
çıkan toplam pazar payının sadece %(…..) olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, bildirim
konusu işlemin, Türkiye’de tabletler pazarında hâkim durum yaratılması veya
güçlendirilmesi sonucunu doğurmayacağı görülmektedir.
(35) Alternatif olarak masaüstü bilgisayarlar ve dizüstü bilgisayarların yer aldığı kişisel
bilgisayar pazarında yapılan değerlendirmeler sonucunda da söz konusu pazar tanımı
altında her iki segmentte de hakim durum yaratılmasının veya güçlenmesinin söz
konusu olmayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Tablo-5: Tarafların ve Rakiplerinin Birleşik Masaüstü ve Dizüstü Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar
Payları (%)
Bireysel Müşteriler Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..) (…..)
FUJİTSU (…..) (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..) (…..)
Asus (…..) (…..)
HP (…..) (…..)
Apple (…..) -
Casper (…..) -
Dell - (…..)
(36) Yukarıdaki tabloda görüleceği üzere, ilgili teşebbüslerin satış değeri bazında bireysel
tüketiciler için birleşik masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar pazarında yaklaşık %(…..) olan
pazar payı, pazar lideri olan Asus’un yaklaşık %(…..) olan pazar payından daha düşük
olup, pazarda faaliyet gösteren diğer rakiplerden HP’nin %(…..) olan pazar payından
çok yüksek değildir. Apple ise %(…..) pazar payı ile HP’yi takip etmektedir.
(37) Kurumsal müşterilere yönelik birleşik masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar pazarında ise
işlem öncesinde LENOVO’nun pazar payı satış değeri bazında %(…..), FUJİTSU’nun
pazar payı ise %(…..)’dir. En büyük rakip HP’nin pazar payının %(…..) ve taraflardan
birinin pazar payının oldukça düşük olması birlikte değerlendirildiğinde, bildirim konusu
işlemin Türkiye’de birleşik masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar pazarında hâkim durum
yaratılması veya güçlendirmesi sonucunu doğurmayacağı anlaşılmıştır.
(38) Son olarak, dizüstü bilgisayarlar ve tabletlerin yer aldığı taşınabilir bilgisayar pazarında
yapılan değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir.
Tablo-6: Tarafların ve Rakiplerinin Birleşik Dizüstü ve Tablet Bilgisayarlar Pazarındaki 2016 Yılı Pazar
Payları (%)
Bireysel Müşteriler Kurumsal Müşteriler
LENOVO (…..) (…..)
FUJİTSU



(…..) (…..)
LENOVO&FUJİTSU (…..) (…..)
ASUS (…..) -
Apple (…..) (…..)
HP (…..) (…..)
Samsung (…..) -
Dell - (…..)

18-09/155-75
8/9
(39) İlgili teşebbüslerin satış değeri bazında bireysel müşteriler için birleşik dizüstü ve tablet
pazarı için yaklaşık %(…..) olan pazar payı, pazar lideri olan Asus’un yaklaşık %(…..)
olan pazar payından daha düşük olup, pazarda faaliyet gösteren diğer rakiplerden
Apple %(…..), HP ise %(…..) olan pazar payı ile ve nispeten yakın oranlarla bu
teşebbüsleri takip etmektedir.
(40) Kurumsal müşterilere yönelik birleşik masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar pazarında ise
işlem öncesinde LENOVO’nun pazar payı satış değeri bazında %(…..), FUJİTSU’nun
pazar payı ise %(…..)’dir. En büyük rakip HP’nin pazar payının %(…..) ve taraflardan
birinin pazar payının oldukça düşük olması birlikte değerlendirildiğinde bildirim konusu
işlemin Türkiye’de birleşik dizüstü ve tablet bilgisayarlar pazarında hâkim durum
yaratılması veya güçlendirmesi sonucunu doğurmayacağı değerlendirilmektedir.
(41) Yukarıda ifade edildiği üzere aksesuarlar/elektronik ekipman ürünleri kişisel
bilgisayarlara bağlanan ve/veya onlarla bağlantılı olarak kullanılan çeşitli ürünlerden
oluşmaktadır. Aksesuarlar/elektronik ekipman ürünleri; klavye, fare, monitör,
kenetlenme istasyonu ve güç adaptörünün yanı sıra taşıma çantası gibi başka ürünleri
de içermektedir. Potansiyel olarak her bir aksesuar/elektronik ekipman ürünü ayrı bir
ilgili ürün pazarı olarak değerlendirilebilecektir. Ancak bildirimde bulunan taraf, pazar
bilgilerine net olarak ulaşamamış olup, aksesuar/elektronik ekipman ürünleri pazarında
pazar payının %10’un, her bir belirli ürün kapsamında ise %5’in altında olduğunu
belirtmektedir. İlaveten aksesuarlar/elektronik ekipmanlar pazarının tarafların esas
faaliyet alanı olmamasından dolayı, LENOVO ve FUJİTSU’nun aksesuarlar/elektronik
ekipmanlar pazarına ilişkin Türkiye’de ve dünyadaki varlığının göz ardı edilebilir olması,
pazara giriş engellerinin düşük olması ve pazarın rekabetçi yapısı birlikte
değerlendirildiğinde, başvuru konusu işlemin Türkiye’deki aksesuarlar/elektronik
ekipmanlar pazarında hâkim durum yaratmayacağı ve/veya hâkim durumu
güçlendirmeyeceği kanaatine varılmıştır.
(42) Bunun yanı sıra, Bildirim Formunda belirtildiği üzere, Türkiye’de kişisel bilgisayar
ürünleri pazarının olgunlaşmış ve rekabetçi yapıda olması, yazılım ve donanım gibi ana
bileşenlerin üçüncü kişi sağlayıcılardan, fikri mülkiyet hakları lisanslarının ise üçüncü
kişi bileşen üreticilerinden yaygın biçimde sağlanabilmesi ve diğer yandan kişisel
bilgisayar üreticilerinin de fikri mülkiyet haklarını lisanslaması, AR-GE’nin pazara giriş
için engel olmaması, dağıtım hizmetlerinin üçüncü kişilerden yaygın olarak temin
edilebilmesi, yasal giriş engelinin bulunmaması ve ana bileşen sağlayıcılarının pazara
giriş ve pazarın genişlemesine yönelik finansal destek sağlaması hususları dikkate
alındığında, pazara girişlerin kolay olması nedeniyle işlemin pazarda rekabetin
kısıtlanması sonucunu doğurmayacağı anlaşılmıştır.
18-09/155-75
9/9
(43) Son olarak, 2010/4 sayılı Tebliğ’in 13. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca bir ortak
girişim işleminin 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi açısından rekabetçi davranışların
koordinasyonu riski taşıyıp taşımadığının değerlendirmesi de yapılmıştır. Bildirim
konusu işlem bu açıdan incelendiğinde, ana şirketlerden FUJİTSU’nun işlem sonrasında
masaüstü bilgisayarları üretimi ile masaüstü bilgisayar, dizüstü bilgisayar ve tabletlerin
kurumsal müşterilere dağıtımı hizmetini sunmaya devam edeceği, FUJİTSU ile
LENOVO’nun faaliyetlerinin bu alanda kesiştiği, diğer taraftan FUJİTSU ile ortak girişim
FCCL’nin faaliyetleri arasında yatay bir örtüşme olmadığı görülmektedir. Bunun yanı
sıra, LENOVO ile FCCL’nin faaliyetlerinin dizüstü bilgisayar ve tabletlerin üretimi, kişisel
bilgisayarların bireysel müşterilere dağıtımı ile aksesuar/elektronik ekipman
pazarlarında kesiştiği anlaşılmaktadır. Bahse konu yatay örtüşmenin LENOVO ve
FUJİTSU’nun faaliyetleri arasında 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi anlamında rekabeti
kısıtlayıcı işbirliği sonucunu doğurabilme ihtimali bulunmakla birlikte, kişisel bilgisayar
ürünleri pazarında çok sayıda başka rakibin faal olmasının yanı sıra pazara yeni giren
rakiplerin de bulunması, Asus, HP, Apple gibi güçlü rakiplerin faaliyet göstermesi, kişisel
bilgisayar ürünlerinin homojen ürün niteliğinde olmaması, ürünlerin teknik ve fiziksel
özellikleri itibarıyla çok çeşitli olması, bunun yanı sıra FUJİTSU’nun kişisel bilgisayarlar
alanında düşük pazar payına sahip olması gibi nedenlerle işlemin etkilenen pazarlarda
4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi anlamında rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama
amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte bir koordinasyona
yol açmayacağı değerlendirilmektedir.
H. SONUÇ
(44) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı Rekabet
Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ
kapsamında izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde yasaklanan
nitelikte hakim durum yaratılmasının veya mevcut hakim durumun güçlendirilmesinin ve
böylece rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle işleme
izin verilmesine, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy