Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-39/647-226
Karar Türü: Birleşme ve Devralma
Konu: Global Liman İşletmeleri A.Ş.’nin %10,84 oranındaki hisselerinin European Bank for Reconstruction and Development tarafından devralınarak Global Yatırım Holding A.Ş. ile birlikte Global Liman İşletmeleri A.Ş. üzerinde kurulan ortak girişime izin verilmesi talebi
Karar Tarihi: 03.11.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2015-4-52 (Ortak Girişim)
Karar Sayısı : 15-39/647-226
Karar Tarihi : 03.11.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN
Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Çiğdem TUNÇEL, Tuğba CİRİT
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : Global Yatırım Holding A.Ş.
Temsilcileri: Mehmet KUTMAN, Serdar KIRMAZ
Rıhtım Cad. No:51 Karaköy/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Global Liman İşletmeleri A.Ş.’nin %10,84 oranındaki
hisselerinin European Bank for Reconstruction and Development tarafından
devralınarak Global Yatırım Holding A.Ş. ile birlikte Global Liman İşletmeleri A.Ş.
üzerinde kurulan ortak girişime izin verilmesi talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 15.10.2015 tarihinde giren bildirim üzerine
düzenlenen 23.10.2015 tarih ve 2015-4-52/Öİ sayılı rapor görüşülerek karara
bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, bildirime konu işleme izin verilmesinde sakınca
bulunmadığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(4) Bildirim konusu işlem kapsamında; mevcut durumda Global Yatırım Holding A.Ş.
(GLOBAL YATIRIM) tarafından kontrol edilen Global Liman İşletmeleri A.Ş.’nin (GLOBAL
LİMAN) hisselerinin %10,84’ünün European Bank for Reconstruction and Development
(EBRD) tarafından devralınması suretiyle GLOBAL LİMAN’ın ortak girişime
dönüştürülmesi işlemine izin verilmesi talep edilmektedir.
(5) GLOBAL YATIRIM Holding Grubu’nun faaliyetleri; liman altyapısı, enerji, gayrimenkul ve
finans olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Liman altyapısı kapsamında GLOBAL
YATIRIM Holding Grubu, kruvaziyer ve ticari işletme faaliyetlerinde bulunmaktadır. Enerji
faaliyetleri kapsamında ise sıkıştırılmış doğalgaz satışı, dağıtımı, enerji verimliliği,
yenilenebilir enerji üretimi, madencilik ve büyük ölçekli enerji üretimi hizmetleri
verilmektedir. Ticari gayrimenkul projelerinin geliştirilmesi ve işletilmesi hizmeti veren
GLOBAL YATIRIM Holding Grubu, aracılık, danışmanlık ve varlık yönetimi gibi bankacılık
dışı finansal hizmetler de sunmaktadır. Bununla beraber, GLOBAL YATIRIM’ın liman
işletmeciliği faaliyetlerinin tamamı GLOBAL LİMAN faaliyetleri altında toplanmıştır. Global
Liman Grubu, GLOBAL LİMAN tarafından kontrol edilen iştirakleri; Ortadoğu Antalya
Liman İşletmeleri A.Ş., Ege Liman İşletmeleri A.Ş., Bodrum Yolcu Limanı İşletmeleri A.Ş.,
Container Terminal and General Cargo JSC-Bar ve Barcelona Port Investments SL’den
oluşmaktadır. GLOBAL LİMAN’ın söz konusu liman işletmelerinin hisselerini elinde
tutmanın dışında herhangi bir ticari faaliyeti bulunmamaktadır.
(6) Yatırımlarını piyasa ekonomilerinin kurulmasını desteklemek için bir araç olarak kullanan
çok taraflı bir kalkınma bankası olan EBRD, iyi yapılandırılmış mali projelere destek olup
hükümetlerle ve diğer uluslararası finans kuruluşları ile politika teatilerinde bulunup
15-39/647-226
2/3
hedeflenmiş teknik destek sağlamaktadır. Bununla beraber, borç ve alacaklara garantiler
temin ederek finansman hizmeti sunmaktadır. Girişim büyüme programı ile iş danışmanlık
hizmetleri de sunan EBRD, savunma sanayi projeleri, tütün endüstrisine yönelik unsurları
finanse etmemektedir.
(7) 2010/4 sayılı “Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar
Hakkında Tebliğ”in (2010/4 sayılı Tebliğ) 5. maddesinin üçüncü fıkrasında “Bağımsız bir
iktisadi varlığın tüm işlevlerini kalıcı olarak yerine getirecek bir ortak girişimin
oluşturulması, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında bir devralma
işlemidir.” hükmüne yer verilmiştir. Bu hüküm uyarınca, dosya konusu işlemin anılan
Tebliğ kapsamında bir devralma sayılabilmesi için “hedef şirket üzerinde ortak kontrolün
bulunması” ve “ortak girişimin bağımsız bir iktisadi varlık olması” gerekmektedir.
(8) Bildirime konu işlemin 2010/4 sayılı Tebliğ kapsamında bir işlem olarak kabul edilebilmesi
için aranan ilk kriter olan ortak kontrolden söz edebilmek için iki ya da daha fazla
teşebbüsün ya da kişinin başka bir teşebbüs üzerinde belirleyici etki uygulama imkanına
sahip olması aranmaktadır. Belirleyici etki, bir teşebbüsün stratejik ticari davranışlarını
belirleyen eylemleri engelleme yetkisi anlamına gelmektedir. Bu manada, ana şirketlerin
kontrol edilen teşebbüsle ilgili önemli kararlarda (bütçe, işletme planı, önemli yatırımlar,
üst yönetimin atanması gibi) mutabakata varmak zorunda olduğu hallerde ortak kontrol
söz konusudur1.
(9) Dosya konusu işlem bakımından değerlendirildiğinde, GLOBAL YATIRIM, GLOBAL
LİMAN ve EBRD arasında imzalanan Hissedarlar Sözleşmesinin 3. maddesinde işlem
sonrasında GLOBAL LİMAN’ın yönetim kurulunun yedi üyeden oluşacağının, bu yedi
üyenin altısının GLOBAL YATIRIM tarafından birinin ise EBRD tarafından atanacağının
düzenlendiği görülmektedir. Hissedarlar Sözleşmesinin 3. maddesinin (a) bendinde ise
yıllık bütçenin, iş planının ve şirket değer yaratma planının onaylanmasının ve bunlarda
değişiklik yapılmasının yönetim kurulunun aralarında EBRD tarafından atanan yönetim
kurulu üyesinin de bulunduğu en az dört yönetim kurulu üyesinin katıldığı toplantısında ve
EBRD tarafından atanan yönetim kurulu üyesinin de olumlu oy kullananlar arasında
bulunması kaydıyla çoğunluk oyu ile alınacak karara bağlandığı anlaşılmaktadır.
Hissedarlar Sözleşmesinde yer verilen bu düzenlemelerden hareketle EBRD tarafından
atanan yönetim kurulu üyesinin onaylamadığı herhangi bir yıllık bütçenin ya da iş planının
kabul edilerek uygulanmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla işlem sonrasında GLOBAL
LİMAN’ın GLOBAL YATIRIM ile EBRD tarafından ortaklaşa kontrol edileceği
anlaşılmaktadır.
(10) Bildirim konusu işlemin 2010/4 sayılı Tebliğ kapsamında bir devralma olarak
değerlendirilmesi için aranan ikinci kriter ise, üzerinde ortak kontrol tesis edilen işletmenin
bağımsız bir iktisadi varlık niteliği taşıması, diğer bir deyişle tam işlevsel olmasıdır. Bu
kriter ile ifade edilen temel amaç, kurulacak olan ortak girişimin kurucularından bağımsız
olarak ilgili pazarda faaliyetlerini sürdürebilen ayrı bir teşebbüs olarak tanımlanabilmesini
sağlamaktır. Bir ortak girişimin tam işlevsel olarak kabul edilebilmesi için; bağımsız olarak
faaliyet gösterebileceği yeterli kaynaklara sahip olması, ana şirketlerin belirli bir işlevinin
ötesinde faaliyet göstermesi, satış ve satın alma ilişkilerinde ana şirketlere bağımlı
olmaması ve kalıcı olarak faaliyet göstermesi aranmaktadır2.
(11) GLOBAL LİMAN, bağlı şirketleri aracılığıyla, halihazırda Türkiye’de iki kruvaziyer
limanının ve bir ticari limanın, yurtdışında ise dört kruvaziyer limanının ve bir ticari limanın
işletmeciliğini yapmaktadır. Bu çerçevede, işlem öncesinde de liman işletmeciliği alanında
faaliyet göstermekte olan GLOBAL LİMAN’ın bağımsız olarak faaliyet göstermek için
yeterli kaynaklara sahip olduğu ve ana şirketlerin belli bir işlevinin ötesinde ve satış ve

1 Birleşme ve Devralma Sayılan Haller ve Kontrol Kavramı Hakkında Kılavuz (Kılavuz), par. 48, 53.
2 Kılavuz, par. 81-93.
15-39/647-226
3/3
satın alma ilişkilerinde ana şirketlere bağımlı olmaksızın faaliyet göstereceği ifade
edilebilecektir. Bunun yanı sıra, bildirime konu işleme ilişkin olarak taraflar arasında
imzalanan İştirak Sözleşmesi ve Hissedarlar Sözleşmesi incelendiğinde, söz konusu
ortak girişimin herhangi bir süre sınırına tabi olmadığı ve kalıcı olarak faaliyette
bulunacağı görülmektedir. Bu çerçevede, GLOBAL LİMAN’ın bağımsız bir iktisadi varlık
olarak hareket etme yeteneğini haiz olduğu kanaatine ulaşılmaktadır.
(12) Yukarıdaki bilgi ve değerlendirmeler neticesinde, bildirime konu hisse devri ile GLOBAL
LİMAN’ın 2010/4 sayılı Tebliğ’in 5. maddesindeki esaslar çerçevesinde tam işlevsel bir
ortak girişim olacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla başvuru konusu işlemin, 2010/4 sayılı
Tebliğ kapsamında bir devralma olduğu değerlendirilmektedir. Öte yandan, tarafların
Türkiye ciroları incelendiğinde anılan Tebliğ’de öngörülmüş olan eşiklerin aşıldığı, bu
nedenle bildirime konu işlemin izne tabi olduğu görülmektedir.
(13) İşlemden etkilenen pazar olup olmadığı incelendiğinde, işlem sonrasında ortaya çıkacak
ortak girişimin liman işletmeciliği alanında faaliyet göstereceği görülmektedir. Bildirim
formunda, söz konusu ortak girişimin taraflarından biri olan ve halihazırda GLOBAL
LİMAN’ın kontrolüne sahip olan GLOBAL YATIRIM’ın liman işletmeciliği faaliyetlerinin
tamamının GLOBAL LİMAN tarafından yürütülmekte olduğu, GLOBAL YATIRIM’ın
GLOBAL LİMAN ve bağlı şirketleri vasıtasıyla gerçekleştirilenler dışında başka bir liman
işletmeciliği faaliyetinin ya da yakın ilişkili bir ticari faaliyetinin bulunmadığı belirtilmiştir.
Ortak girişimin diğer tarafı olan EBRD’nin ise liman işletmeciliği alanında faaliyet gösteren
herhangi bir teşebbüsü kontrol etmediği belirtilmiştir. Bu kapsamda tarafların faaliyetleri
arasında yatay ya da dikey bir örtüşme bulunmadığı için işlem neticesinde etkilenen
pazar olmayacağı, dolayısıyla işlemin herhangi bir rekabet sorununa yol açmayacağı
kanaatine varılmıştır.
H. SONUÇ
(14) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, bildirim konusu işlemin 4054
sayılı Kanun’un 7. maddesi ve bu maddeye dayanılarak çıkarılan 2010/4 sayılı Rekabet
Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ kapsamında
izne tabi olduğuna; işlem sonucunda aynı Kanun maddesinde yasaklanan nitelikte hâkim
durum yaratılmasının veya mevcut hâkim durumun güçlendirilmesinin ve böylece
rekabetin önemli ölçüde azaltılmasının söz konusu olmaması nedeniyle işleme izin
verilmesine OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy