Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-37/586-205
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: Eskişehir Bilecik Kütahya İş Kümesi Derneği üyeleri tarafından elektrik ve doğal gaza ilişkin danışmanlık hizmeti alınması ve alınacak hizmet sonucunda elde edilecek verilerin küme aktörlerine raporlanması faaliyetlerine menfi tespit/muafiyet tanınması talebi
Karar Tarihi: 06.10.2015


Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2015-5-12 (Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 15-37/586-205
Karar Tarihi : 06.10.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN,
Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK

B. RAPORTÖRLER : Mert KARAMUSTAFAOĞLU, Mücteba ALTUN, Serap TOPALÖMER,
Hakan EREK
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - Eskişehir Bilecik Kütahya Seramik İş Kümesi Derneği
Temsilcileri: Av. İ. Yılmaz ASLAN, Av. Elif GÖKDAĞ ÖNER
Gazi Umur Paşa Sokak Bimar Plaza 38/7-8 Balmumcu
Beşiktaş/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Eskişehir Bilecik Kütahya İş Kümesi Derneği üyeleri tarafından
elektrik ve doğal gaza ilişkin danışmanlık hizmeti alınması ve alınacak hizmet
sonucunda elde edilecek verilerin küme aktörlerine raporlanması faaliyetlerine menfi
tespit/muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 02.04.2015 tarihinde giren bildirim üzerine
düzenlenen 08.09.2015 tarih ve 2015-5-12/MM sayılı Menfi Tespit Raporu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; Eskişehir Bilecik Kütahya İş Kümesi üyeleri
tarafından gerçekleştirilmesi planlanan enerji verimliliği çalışmasının 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 4., 6. ve 7. maddelerine bir aykırılık
oluşturmadığı, bu nedenle söz konusu verimlilik çalışmasına aynı Kanun’un 8. maddesi
kapsamında menfi tespit belgesi verilebileceği sonucuna ulaşıldığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Teşebbüsler: Eskişehir Bilecik Kütahya Seramik İş Kümesi Derneği (EBK) ve
Üyeleri1
(4) 2010 yılının Mayıs ayında kurulan ve merkezi Eskişehir’de bulunan EBK, bünyesindeki 37
üye ile faaliyetlerini yürütmektedir. EBK’nin tüzüğünün 2. maddesinde EBK’nin amaçları;
kümelenme oluşumlarını organize etmek, ar-ge faaliyetlerini, inovasyonu ve girişimciliği
teşvik etmek, aktörler arası iş ağları kurmak, küme oluşturma faaliyetlerini kolaylaştırmak,
faktör şartlarını güçlendirmek, küme tabanını geliştirmek, üyeleri arasında kültürel, mesleki,
teknik, ticari, ekonomik, hukuki ve idari konularda işbirliği, dayanışma ve bilgi alışverişi
sağlamak, imalat sanayi ve satışıyla iştigal eden gerçek ve tüzel kişileri bir çatı altında
toplamak, ortak menfaatlerini korumak, ihtiyaç duydukları makine-teçhizat hammadde temini
gibi konularda yardımcı olmak, pazar bulmalarını kolaylaştırmak, sonuç olarak tüm üyelerin
birlikte güçlenmelerini sağlamak olarak tanımlanmıştır. Türkiye’deki kümelenme
uygulamalarının başarılı örneklerinden biri olan EBK, kurulduğu tarihten bu yana, tüzükte yer

1 Dosya kapsamında, Kurum kayıtlarına 12.08.2015 tarih ve 3791 sayı ile intikal eden belgede, menfi tespit
başvurusunun konusunu oluşturan elektrik ve ısı yönetimi çalışmasının EBK tarafından kurulan Eskişehir
Bilecik Kütahya Seramik İş Kümesi Derneği İktisadi İşletmesi üzerinden gerçekleştirileceği belirtilmiştir.
15-37/586-205
2/8
verilen amaçlar doğrultusunda, ilgili kuruluşlardan fon bulma, üniversiteler ile ar-ge
konusunda işbirliği yapma ve üyelerinin maliyetlerini azaltılma gibi çalışmalarda
bulunmaktadır.
(5) İşbu dosya kapsamında değerlendirilen başvuru dışında, EBK üyeleri; zirkon, koalen, reotan
ve medyum gibi hammaddelerin ortak alımı için Rekabet Kurumuna muafiyet başvurusunda
bulunmuştur. Söz konusu başvuruya ilişkin olarak Rekabet Kurulu, 13.03.2013 tarih ve 13-
14/201-103 sayılı kararı ile bazı hammaddelerin ortak alımını öngören anlaşmaya muafiyet
verilmesine ve söz konusu muafiyet uygulamasının sonuçlarının üç yıl süreyle izlenip, bu
süre sonunda raporlanarak Kurul gündemine getirilmesine karar vermiştir.
(6) EBK’nin yönetim kurulu üyeleri aşağıda Tablo 1’de gösterilmektedir.
Tablo 1: EBK’nin Yönetim Kurulu Üyeleri
Yönetim Kurulundaki Görevi İsim
Başkan Zeki Şafak OZAN (Vitra Karo)
Başkan Yardımcısı
Celal ÜSTÜNDAĞ (Kütahya Seramik)
Abdülhekim YAKUT (Seranit)
Üyeler
Ersan PÜTÜN (Anadolu Üniversitesi)
Ali ERCAN (Bien Yapı)
Beyhan ÖZDEMİR (Kümaş Manyezit A.Ş)
Tülin MURATHANOĞLU (Genel Sekreter)
Yedek Üyeler
Selim ŞEN (Silpo Elek)
Mehmet MERCAN (Eczacıbaşı Yapı)
Ali ALUÇ (Aluçlar Makine)
Yunus Bahri KARAER (Smaltochimica Kimya)
Vakkas YILDIRIM (Berm-Mak)
Emin YÜCE (Ünsa Madencilik)
Mustafa KIRATLI (Altın Çini)
Kaynak: Bildirim formu
(7) EBK mensuplarının büyük bir kısmı ve faaliyet alanları ile elektrik/doğal gaz verimlilik
çalışmasından yararlanacak olan üyeler ise aşağıda Tablo 2’de gösterilmektedir.












Tablo 2: EBK Üyeleri, Üyelerin Faaliyet Alanları ve Elektrik ile Doğal Gaz Verimlilik Çalışmasından
Yararlanacak Üyeler
15-37/586-205
3/8
Üye Verimlilik Çalışmasından Yararlanacağı Alan Faaliyet Alanı
Altın Çini A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemesi
Aluçlar Makine Ltd. Şti. - Makine İmalatı
Anka Toprak Ürünleri San. ve
Tic. A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemesi
Berm-Mak Mühendislik Ltd. Şti - Makine İmalatı (Kalıp)
Bien Yapı Ürünleri San. ve Tic.
A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz
Seramik Kaplama Malzemesi
ve Seramik Sağlık Gereci
Eczacıbaşı Yapı Gereçleri
Sanayi Ticaret A.Ş. Elektrik Seramik Sağlık Gereci
Esan Endüstriyel Hammadde
A.Ş. - Seramik Hammadde
EsmalglassItaca Cam ve
Seramik San. ve Tic. Ltd. Şti. - Kimyasal Ürünler
Hayrettin Pamık (Makser) - Seramik Makineleri Otomasyonu
Hepşen Kimya Sanayi ve
Ticaret Ltd. Şti - Metal ve Kimyasal Ürünler
Hızaltaş İnş. ve Tesisat Malz.
San. ve Tic. A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemeleri
Karopak Endüstriyel Ürünler
San. ve Tic. Ltd. Şti. -
Endüstriyel Ürünler ve Seramik
Malzemeleri
Keramika (Ünsa Madencilik
San. ve Tic. A.Ş. - Seramik Sofra Ürünleri
Kümaş Manyezit A.Ş. Elektrik Refrakter
Lirkim Kimya San. ve Tic. Ltd.
Şti. - Seramik Kimyasalları
Medlog Lojistik ve Gemicilik
Turizm A.Ş. - Lojistik
NG Kütahya Seramik Porselen
A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemesi
Elit Mobilya Seramik San. Tic.
İnş. Ltd. Şti. - Seramik Sağlık Gereci
Seranit Granit Seramik Sanayi
ve Ticaret A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemesi
Silpo Elek Ltd. Şti. - Seramik Kimyasalları
Smaltochimica Kimya San. Tic.
Ltd.Şti. - Seramik Kimyasalları
Teknosera Teknolojik
Seramikler Tic. Ltd. Şti. -
Seramik Kaplama Malzemesi
ve İkincil İşlemler
Torrecid Seramik Fritve Glazür
Ltd. Şti. - Seramik Kimyasalları


Tablo 2’nin Devamı: EBK Üyeleri, Üyelerin Faaliyet Alanları ve Elektrik ile Doğal Gaz Verimlilik Çalışmasından
Yararlanacak Üyeler
15-37/586-205
4/8
Üye Verimlilik Çalışmasından Yararlanacağı Alan Faaliyet Alanı
Turkon Demiryolu Taşımacılık
A.Ş. - Lojistik
Türevmak Mak. Elek. Dgaz. Isı
Sis. Ltd. Şti. - Makine İmalatı
Vitra Karo Sanayi ve Ticaret
A.Ş. Elektrik/ Doğal Gaz Seramik Kaplama Malzemesi
Anadolu Üniversitesi - Üniversite
Bilecik Şeyh Edebali
Üniversitesi - Üniversite
Cemil Onur SÜRMELİ - Eskişehir Sanayi Odası
Dumlupınar Üniversitesi - Üniversite
Ersan PÜTÜN -
Eskişehir Osmangazi
Üniversitesi - Üniversite
Habib ESEL - Sanayi ve Ticaret Odası
Tülin MURATHANOĞLU - Yönetim Danışmanlığı
Kaynak: Bildirim formu
G.2. Yapılacak Olan Enerji Verimliliği Çalışmasının Kapsam ve Niteliği
(8) Dosya konusu enerji verimlilik çalışması, EBK’nin Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
(BAKANLIK) ile 05.09.2014 tarihinde imzaladığı “Müzakere Protokolü”2 çerçevesinde alınan
14.10.2014 tarih ve 2014/7 sayılı EBK yönetim kurulu kararı ve EBK’nin BAKANLIK’tan elde
ettiği destek sonucunda gündeme gelmiştir.
(9) Enerji verimliliği kavramı en geniş tanımı ile gaz, buhar, ısı, hava ve elektrikteki enerji
kayıplarını önlemek, çeşitli atıkların geri kazanımı ve değerlendirilmesi veya ileri teknoloji ile
üretimi düşürmeden enerji talebinin azaltılmasıdır3. Bu bağlamda, binalara yalıtım yapılması,
üretim süreçlerinin geliştirilmesi vb. uygulamalar enerji verimliliğinin birer parçasıdır. Son
zamanlarda yapılan çevre ve sürdürülebilirlik tartışmaları çerçevesinde, enerji verimliliği başlı
başına bir arz kaynağı olarak düşünülmeye başlanmıştır. Dünyadaki gelişmelere paralel
olarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) da 2015-2019 yılları için hazırladığı
Stratejik Plan’da4, enerji verimliliğinin önemini vurgulayarak, ETKB’ye bağlı tüm iş yerlerinde
çeşitli enerji verimliliği çalışmaları yapılacağını belirtmiştir.
(10) Enerji verimliliği konusundaki bir diğer önemli belge 25 Şubat 2012 tarih ve 28215 sayılı
Resmi Gazete’de yayınlanan “Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023”tür. Anılan belge
ile enerji verimliliğinin; enerjide arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan
risklerin azaltılması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilir kılınması gibi hedefleri tamamlayan
bir kavram olduğu ifade edilmektedir. Bu çerçevede özellikle enerjinin bilinçsiz
kullanılmasının ve israfının önlenmesi, enerji yoğunluğunun gerek sektörler bazında gerekse
makro düzeyde azaltılması ulusal bir politika olarak benimsenmiştir. Söz konusu belgede
“Stratejik Amaçlar” başlığı altında sanayi ve hizmet sektörlerindeki enerji yoğunluğunu ve

2 Söz konusu protokol çerçevesinde, EBK 15.10.2014 tarihinde BAKANLIK’a Sürdürülebilir Kurumsallık ve
İşbirlikleri, Seramik Hammadde Analizleri ve Potansiyellerinin Araştırılması, Temiz Üretim Projesi, Enerji
Verimliliği, Bozüyük Lojistik Merkezi, Seramik Trafik Kurgusunun Oluşturulması, Ortak İnjekt & Mürekkep
Üretim Tesisinin Kurulması başlıklarını içeren bir faaliyet planı sunmuştur.
3
4
2019+Stratejik+Plani.pdf
15-37/586-205
5/8
tüketimini azaltmak sayılmış ve yine aynı başlık altında bu çerçevede kurumsal işbirliklerinin
güçlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Buna paralel olarak anılan belgenin yayım
tarihinden itibaren 10 yıl içinde her bir sanayi alt sektöründeki indirgenmiş enerji
yoğunluklarının % 10’dan az olmamak üzere sektör işbirlikleri ile belirlenecek oranlarda
azaltılacağı öngörülmüştür. Dolayısıyla ulusal bir politika olarak benimsenen enerji verimliliği
çerçevesinde sanayideki enerji yoğunluğunun ve tüketiminin sektörel işbirlikleri yoluyla
düşürülmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır. Başvuru konusu dosya kapsamında
amaçlanan enerji verimliliği çalışmasının da buna paralel amaçlar çerçevesinde yürütüleceği
değerlendirilmektedir.
(11) Enerji verimliliği çalışması kapsamında özetle, elektrik yönetimi ve ısı yönetimi olmak üzere
danışmanlık hizmeti satın alınması planlanmakta, danışman kuruluşların enerji
taramasından elde edecekleri enerji tüketimi, emisyon seviyeleri vb. verileri her bir teşebbüs
nezdinde raporlamaları sonucunda ilgili teşebbüsün enerji tüketiminin paylaşılacak kümülatif
raporlarda değinilecek “öneriler” kapsamında enerji kullanımında en iyi uygulamaların
yaygınlaştırılarak enerji tüketiminin sektör genelinde azaltılması/iyileştirilmesi
hedeflenmektedir.
(12) Süresinin sekiz ayla5 sınırlandırılması kararlaştırılan enerji verimliliği çalışması kapsamında,
elektrik ve ısı olmak üzere eş zamanlı yürütülmesi düşünülen iki ayrı enerji verimliliği
danışmanlığı hizmeti satın alımı planlanmaktadır. Anılan enerji verimliliği çalışmasının
temelinde ise, enerji tüketen sistem veya tesisin derinliğine incelenmesi olarak adlandırılan
“Enerji Taraması” bulunmaktadır. “Enerji Taraması”nın eş zamanlı olarak iki ayrı ayakta
yürütülmesi öngörülmektedir. İlk ayağı elektrik yönetimine ilişkin iken, ikinci ayak ısı yönetimi
ile ilgilidir.
(13) Enerji verimliliği çalışmasının amacı, seramik sektöründeki maliyetlerin yaklaşık %25’ini
oluşturan enerji maliyetlerinde (%7’si elektrik, %18’i doğal gaz) azalma sağlayarak
uluslararası alanda sektörünün rekabetçiliğini artırmak ve tüketilen enerjiyi daha verimli
kullanarak daha çevreci olma konusunda adım atmaktır.
(14) Mevcut aşamada 7 üyenin hem elektrik hem ısı yönetimi ayağına, 2 üyenin ise sadece
elektrik yönetimi ayağına katılması beklenmektedir. Söz konusu enerji verimliliği çalışması
tüm EBK üyelerinin katılımına açık durumdadır.
G.2.1. Elektrik Yönetimi
(15) Enerji verimliliği çalışmasının elektrik yönetimi ayağında, çalışmanın bu kısmına katılan EBK
üyelerinin elektrik tüketimi verilerinin her bir teşebbüse ve EBK’ye özel veri analizi
çalışmalarında kullanılmak üzere toplanması planlanmaktadır. Yapılacak çalışma
kapsamında, danışmanlık hizmetini veren şirket ile çalışmanın elektrik ayağına katılan üyeler
arasında gizlilik sözleşmesi imzalanacak, böylece küme üyelerinin birbirlerinin verilerine
erişme durumu ortadan kalkacaktır.
(16) Danışman şirket, yapılan analizlerin sonuçlarını her bir katılımcı ile sadece o katılımcı
özelinde ve tüm katılımcılarla toplulaştırarak paylaşacaktır. Buna ek olarak, danışman
şirketin hazırlayacağı raporlarda “Öneriler” başlığı ile yer alması planlanan bölümde katılımcı
ismi verilmeden, analizler sonucunda en iyi durumda olan katılımcının verileri tüm katılımcılar
ile paylaşılacaktır.
(17) Enerji verimliliği çalışması çerçevesinde katılımcılar rakiplerine ilişkin satın aldığı/ürettiği
enerji oranı, enerji tüketim oranı, tüketim kapasitesi gibi rekabete duyarlı bilgileri görme
imkânına sahip olmayacak, bu sebeple her bir katılımcı sadece kendi durumunu görerek,
verimliliğini artırmaya çalışacaktır.

5 Çalışma kapsamında yaşanabilecek gecikmeler nedeni ile sekiz aylık sürenin uzama ihtimali bulunmaktadır.
15-37/586-205
6/8
G.2.2. Isı Yönetimi
(18) Dosya konusu enerji verimliliği çalışmasının ısı yönetimi ayağında elde edilecek sonuçların,
Türkiye seramik endüstrisinin rakibi olan Avrupa Birliği seramik endüstrisindeki en iyi
uygulamalarla kıyaslanması ve bu uygulamaların Türkiye’de de yaygınlaştırılması
amaçlanmaktadır.
(19) Isı yönetimi analizleri çerçevesinde elde edilecek neticeler, elektrik yönetiminde olduğu gibi
tamamen ilgili katılımcılara özel hazırlanacak ve rekabete duyarlı bir bilgi başka bir katılımcı
ile paylaşılmayacaktır. Katılımcıların tümüne ilişkin elde edilen sonuçlar, yine elektrik
yönetimi safhasında olduğu gibi katılımcı ismi verilmeden toplulaştırılmış olarak
yayımlanacaktır. Buna ek olarak, elde edilen toplulaştırılmış sonuçlar Türkiye seramik
endüstrisinin küresel anlamda rakibi olan İspanya, İtalya ve Brezilya verileri ile
karşılaştırılarak EBK’nin uluslararası arenadaki yerinin belirlenmesi planlanmaktadır.
(20) Isı yönetimi kapsamında öngörülen bir diğer husus da danışman şirketin inceleme yaptığı
katılımcıları verimli/verimsiz olarak tasnifleyerek verimliliği artırabilecek teknoloji önerilerinde
bulunması olacaktır.
(21) Sonuç olarak enerji verimliliği çalışmasının her iki ayağında da, katılımcılar hem kendi
verimlik performanslarını hem de içinde bulundukları kümenin ve uluslararası alanda rekabet
ettikleri diğer önemli seramik üreticilerinin performanslarını görerek, kendi verimliliklerini
iyileştirmeye çalışacaklardır.
(22) Dosya konusu enerji verimliliği çalışması bağlamında, katılımcıların bir araya gelerek elektrik
ve doğal gaz ihtiyaçlarını ortak alım yaparak karşılamaları veya ortak bir elektrik üretim tesisi
kurmaları planlanmamaktadır.
G.2.3. Kümelenme Faaliyetleri ve Yasal Çerçevesi
(23) Kümelenmeler, aynı bölgede ve aynı iş kolunda, aynı değer zincirinde faaliyet gösteren,
birbiriyle işbirliğinde bulunan ve aynı zamanda birbirine rakip olan, aralarında ticari ilişki
bulunan işletmelerin ve onları destekleyici kurumların (üniversiteler, kamu kuruluşları,
araştırma kuruluşları, mesleki dernekler, teknoloji ve yenilikçilik merkezleri, bankalar, sigorta
şirketleri, lojistik firmaları vb) bir araya geldikleri örgütlenme modelleridir6. Kümelenme ve
rekabet ilişkisi kapsamında, kümelenmelerin rekabeti üç şekilde etkilediğinden
bahsedilmektedir7. Bunlar; bölgedeki teşebbüslerin verimliliklerinin artması, yeniliklerin ve
iyileştirmelerin meydana gelmesi ve yeni işletmelerin teşvik edilmesidir.
(24) Seramik sektörü özelinde ise dünyadaki kümelenme örneklerine bakıldığında, Castellon
(İspanya), Sassuolo (İtalya) ve Santa Caterina’daki (Brezilya) kümelenmeler dikkat
çekmektedir. Dünya seramik üretiminin %40’ı bu kümelerden sağlanmaktadır8.
(25) Türkiye’de de son dönemlerde kümelerin oluşturulması ve yaygınlaştırılması için politikalar
geliştirildiği ve çalışmalar yapıldığı görülmektedir. Bu bağlamda, Bakanlar Kurulunun
kümelenmeye yönelik yatırımların desteklenmesini içeren 2012/3305 sayılı “Yatırımlarda
Devlet Yardımları Hakkında Karar”ı önem arz etmektedir. Anılan karar kapsamında bölgesel
destek verilecek sektörler içerisinde, seramikten yapılan sıhhi ürünler, seramik karo ve
kaldırım taşı imalatı da yer almaktadır9.
(26) Anılan Bakanlar Kurulu kararının oluşturulmasının öncesinde, rekabet gücü olan sektörlerin
geliştirilerek ulusal kümelenme politikasına temel teşkil etmesi ve nihai olarak sürdürülebilir

6 .
7 Michael E. Portes, “Clusters and the New Economics of Competition”, Harvard Business Review, November-
December 1998, s.80.
8 2012-2016 Türkiye Seramik Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, s. 38.
9 Anılan Karar uyarınca bölgesel teşvikler kapsamında gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, vergi indirimi,
yatırım yeri tahsisi, faiz desteği gibi çeşitli teşviklerin verilmesi planlanmaktadır.
15-37/586-205
7/8
ihracat artışını sağlayacak rekabetçi yapının geliştirilmesine katkı sağlaması amacıyla, Dış
Ticaret Müsteşarlığı önderliğinde 2 yıl süreli “Ulusal Kümelenme Politikasının Geliştirilmesi
Projesi” başlatılmıştır. Söz konusu proje çerçevesinde kümelenme politikasının
oluşturulması ve ayrıntılarının belirlenmesini sağlamak üzere yine Dış Ticaret Müsteşarlığı
öncülüğünde “Beyaz Kitap” hazırlanmıştır. Söz konusu kitapta kümelenmelerden
sağlanabilecek faydalar genel olarak, “ölçek ekonomileri”, “verimlilik artışı” ve “öğrenme ve
yenilikçilik” şeklinde üç başlık altında ele alınmaktadır.
G.3. Değerlendirme
(27) 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi kapsamında bir anlaşmanın, kararın, eylemin veya
birleşme/devralmanın, aynı Kanun’un 4., 6. ve 7. maddelerine aykırı olmaması durumunda
ilgili işleme menfi tespit belgesi verilebilmektedir.
(28) Dosya konusu enerji verimliliği çalışmasının aynı pazarlarda faaliyet gösteren teşebbüsler
arasında gerçekleştirilecek olması sebebi ile anılan çalışmayla ilgili menfi tespit
değerlendirmesi 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde yapılmıştır. 4054 sayılı
Kanun’un “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar” başlıklı 4. maddesinde,
belirli bir mal veya hizmet piyasasında doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme,
bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte
olan teşebbüsler arası anlaşmaların, uyumlu eylemlerin ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar
ve eylemlerinin hukuka aykırı ve yasak olduğu hükme bağlanmıştır. Ticaretin aynı
seviyesindeki rakipler arasındaki rekabeti kısıtlayıcı yatay anlaşmalar kadar; üretim ve
dağıtım zincirinin farklı seviyelerinde faaliyet gösteren teşebbüsler arasındaki dikey ilişkiler
de belirli hallerin varlığında aynı yasaklama kapsamında değerlendirilebilmektedir.
(29) İncelemeye konu olan enerji verimliliği çalışmasının, EBK üyelerinin ortak elektrik ve doğal
gaz tedarikini kapsamadığı, sadece tarafların sahip oldukları üretim süreçlerindeki enerji
verimliliğinin artırılmasının ve böylece seramik üretiminde önemli bir maliyet olan enerji
maliyetinin düşürülmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır. Başka bir deyişle, küme üyelerinin
ortak bir çatı altında enerji danışmanlığı hizmeti satın alması durumunda, teşebbüslerin
birlikte (toplu) enerji satın alması veya enerji üretimi gibi uygulamaları söz konusu
olmayacağından, üye teşebbüslerin birbirleri ile fiyat ve diğer rekabete duyarlı bilgileri
paylaşması, dolayısıyla da taraflar arasında bir koordinasyonun doğma ihtimalinin olmadığı
değerlendirilmektedir. Ayrıca, her bir katılımcı sadece kendi sonuçlarıyla ilgili bilgiye sahip
olacak, diğer katılımcıların durumuna ilişkin olarak ise herhangi bir üye ismi verilmeyen,
toplulaştırılan ve geçmişe ait sonuçları görüntüleyebilecektir.
(30) Bu kapsamda değinilmesi gereken bir diğer husus seramik gibi enerji yoğun üretim yapılan
bir sektör açısından yukarıda da yer verildiği üzere enerji verimliliği kavramının çok büyük
önem arz ettiği ve ulusal bir sanayi politikası çerçevesinde ele alındığıdır. EBK içinde ağırlıklı
olarak seramik üreticileri yer almakla birlikte başka pazarlarda faaliyet gösteren
teşebbüslerin de yer aldığı görülmektedir. Dolayısıyla ulusal bir politika çerçevesinde sanayi
kollarındaki enerji verimliliğini artırmanın amaçlandığı, bu amaca paralel olarak teşebbüslerin
proje geliştirmeleri için çeşitli özendirici teşviklerin öngörüldüğü ve bu teşviklerin EBK
aracılığı ile proje sahibi teşebbüslere dağıtılacağı anlaşılmaktadır. Bu anlamda teşebbüslerin
pazardaki stratejik davranışlarına ilişkin herhangi bir bilginin EBK aracılığıyla
paylaşılmayacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca elde edilecek kazanımlar teşebbüs bazında
yapılacak projelere göre teşebbüs bazında farklılık gösterebilecektir. Dolayısıyla her bir
teşebbüsün elde edeceği kazanım, maliyetlerinde sağlayacağı düşüş farklılaşacaktır. Ayrıca
yatay işbirliği anlaşmaları kapsamında dikkate alınabilecek olan teşebbüslerin maliyet ve
fiyat benzeşmesi riskinin, hizmeti alacak olan her bir üyenin danışman firma ile üzerinde
anlaşacağı fiyat hizmeti alacak üyenin büyüklüğüne göre değişiklik arz edeceği için, başvuru
15-37/586-205
8/8
konusu enerji verimliliği çalışması bakımından söz konusu olmayacağı kanaatine
varılmıştır10.
(31) EBK üyeleri tarafından gerçekleştirilecek olan enerji verimliliği çalışmasının mevcut koşullar
altında rekabetçi bir endişeye yol açmayacağı, bu kapsamda dosya konusu enerji verimliliği
çalışmasına menfi tespit belgesi verilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
H. SONUÇ
(32) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, Eskişehir Bilecik Kütahya İş
Kümesi üyeleri tarafından gerçekleştirilmesi planlanan enerji verimliliği çalışmasına 4054
sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca menfi tespit belgesi verilmesine OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.




10 Dosya konusu enerji verimliliği projesine, Kümelenme Destek Programı Yönetmeliği kapsamında BAKANLIK
tarafından, bütün iş planı bütçesinin %50’sini geçmeyecek şekilde geri ödemesiz destek verilmesi
öngörülmektedir. BAKANLIK tarafından verilecek destek miktarının, iş planının toplam maliyetinden düşülmesi
ve kalan kısmın, her bir üye ile danışman firmanın üzerinde anlaşacağı fiyata göre ödeme yapılması
planlanmaktadır.


Full & Egal Universal Law Academy