Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-36/533-168
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Şikayetçi Bayram KAMAN’ın işletmecisi olduğu Yosun Restorant’ta kullanılmak üzere Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii’nden LPG alımına yönelik yapılan sözleşmenin rekabet etmeme yükümlülüğü içermesi ve süresinin uzunluğu sebebiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u ihlal ettiği iddiası
Karar Tarihi: 09.09.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2015-1-45 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-36/533-168
Karar Tarihi : 09.09.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Harun GÜNDÜZ, Yavuz KÜÇÜKTAŞÇI
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Bayram KAMAN
Temsilcisi: Av. Elvan KAMAN ELVEREN
Nadir Nadi Cad. No:19 K:2/212 Tibaş İşhanı Konak/İzmir
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : Güldaniye DENİZ (Aygaz Urla Bayisi)
Yeni Mah. Çay Sok. No:2/H Urla/İzmir
(1) E. DOSYA KONUSU: Şikayetçi Bayram KAMAN’ın işletmecisi olduğu Yosun
Restorant’ta kullanılmak üzere Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii’nden LPG
alımına yönelik yapılan sözleşmenin rekabet etmeme yükümlülüğü içermesi ve
süresinin uzunluğu sebebiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u
ihlal ettiği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Yapılan başvuruda özetle;
- Şikayetçi Bayram Kaman’ın işletmecisi olduğu Yosun Restorant’ta kullanılmak üzere
Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii’nden LPG alımına yönelik 02.11.2012 tarihinde
yedi yıllık “LPG Satışı, Sanayi Tüpü ile Tesisatı Emanet Sözleşmesi’’ imzalandığı,
- Söz konusu sözleşmenin 8. maddesine göre alıcının LPG ürünlerini, yedi yıl gibi çok
uzun bir süre boyunca sözleşme imzaladıkları aynı firmadan satın almak zorunda
bırakıldıklarını,
- Şikayete konu sözleşmenin rekabet etmeyi zorlaştırıcı uzun süreli ve ağır hükümler
içermesi sebebiyle 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’u (4054 sayılı
Kanun) ihlal ettiği
iddia edilerek, gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 20.05.2015 tarihinde giren başvuruya ilişkin
olarak hazırlanan 10.07.2015 tarih ve 2015-1-45/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu,
28.07.2015 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar
verilmiştir.
(4) Söz konusu karar uyarınca düzenlenen 02.09.2015 tarih ve 2015-1-45/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- Taraflar arasında imzalanan başvuruya konu sözleşmenin imza tarihinden itibaren beş
yıllık süre ile 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2
sayılı Tebliğ) kapsamında grup muafiyetinden yararlandığı,
- Bu çerçevede dosya konusu şikayetin reddi gerektiği ve 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii hakkında soruşturma
açılmasına gerek olmadığı
ifade edilmiştir.
15-36/533-168
2/4

I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Hakkında Önaraştırma Yürütülen Teşebbüs ve Bulgular
(6) Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii, İzmir’in Urla ilçesinde Aygaz Bayii olarak faaliyet
göstermekte olup, 02.11.2012 tarihinde yapılan LPG Satışı ve Sanayi Tüpü ile Tesisatı
Emanet Sözleşmesi ile Yosun Restorant ile yedi yıllığına LPG satışı konusunda
anlaşmıştır.
(7) Yürütülmekte olan önaraştırma çerçevesinde, konuyu inceleyen raportörlerce bilgi
istenen Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii’nden cevaben gönderilen yazıda özetle;
- Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii ile Bayram KAMAN arasında 02.11.2012 tarihinde
LPG Satışı ve Sanayi Tüpü ile Tesisatı Emanet Sözleşmesi imzalandığı, anılan
sözleşmenin 1. maddesinde “Müşteri bu anlaşma süresince ihtiyacı olan tüm LPG’yi
Aygaz Bayisinden almayı ve yine bu anlaşma süresince bir başka LPG firması ya da
bayisinden almamayı kabul ve taahhüt etmiştir.” hükmü yer almasına rağmen Bayram
KAMAN’ın bu sözleşmeyi hiçe sayarak 2014 yılı Nisan ayından itibaren LPG alımını
durdurduğu,
- Aynı sözleşmenin 8. maddesine göre “İş bu anlaşma imza tarihinden itibaren 7 yıl süre
ile akdedilmiş olup müşteri sözleşmenin bitiminden bir ay önce yazılı bir şekilde
ihbarda bulunmadığı takdirde sözleşme 1 yıl süreyle kendiliğinden uzamış
sayılacaktır.” hükmüne rağmen şikayetçinin, bu sözleşmeyi hiçe sayarak sözleşmenin
akdedildiği tarihten itibaren 17 ay boyunca LPG alımı yaptıktan sonra Aygaz
kolektörünü sökerek zarar verdiği ve bu durumu Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii’ne
bildirmediği,
- Bunun üzerine Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii tarafından Urla Sulh Hukuk
Mahkemesi 2014/47 Değişik iş tespit dosyası ile Yosun Restorant adresinde
inceleme yaptırıldığı ve yapılan tespit ile Aygaz kolektörünün söküldüğü, Milangaz
tarafından yeni bir sanayi tesisatı kurulduğunun tespit edildiği, yapılan tespite
istinaden Yosun Restorant’a yönelik İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/1467
Esas sayılı dava ikame edilerek sözleşmeden kaynaklanan edimlerin yerine
getirilmesinin talep edildiği ve işbu davanın Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii lehinde
sonuçlandığı,
- Her ne kadar sözleşme yedi yıl süre ile akdedilse de şikayetçinin bu sözleşmenin tüm
şartları ile birlikte batıl olduğunu düşünerek hareket etmesinin Medeni Kanun’un 2.
maddesine göre dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiği,
- Alıcıya en fazla beş yıllık süre için rekabet etmeme yükümlülüğü getirebileceğine
ilişkin düzenlemenin bir istinası bulunduğu ve bu durumda, alıcının anlaşmaya dayalı
faaliyetlerini sürdürürken kullanacağı tesisin tümüyle sağlayıcıya ait olduğu,
sağlayıcının kendisine ait bir tesiste kendi izni olmadan rakip malların satılmasına izin
vermemesinin mantıklı bir sınırlama olduğu görüşünden hareketle, alıcıya getirilecek
rekabet etmeme yükümlülüğünün herhangi bir şekilde süre sınırlamasına tabi
tutulmadığı,
- Sonuç olarak yukarıda yer alan açıklamalar dikkate alındığında şikayete konu olayın
4054 sayılı Kanun’a aykırılık teşkil etmediği,
ifade edilmiş ve yine Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii temsilcisinin Kurum kayıtlarına
intikal eden ek bilgi yazısında ise özetle;
- İzmir’in Urla ilçesinde Aygaz, BP Gaz, İpragaz, Milangaz, Total Gaz, Mutfak Gaz,
Ergaz, Likitgaz, Mogaz ve Bizimgaz tüpgaz bayilerinin yer aldığı,
- Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii olarak faaliyetini sürdürdüğü Urla’daki tüpgaz
pazarında yaklaşık %(…..) oranında paya sahip olduğu,
belirtilmiştir.
15-36/533-168
3/4

I.2. Değerlendirme
(8) Yapılan şikâyette esas itibarıyla, Bayram KAMAN’ın işletmecisi olduğu Yosun Restorant
ile Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii arasında akdedilen sözleşmenin, 4054 sayılı
Kanun’a aykırı hükümler içerdiği ileri sürülmektedir. Bu çerçevede şikâyet konusuyla ilgili
olarak, anılan sözleşme hükümlerinin 4054 sayılı Kanun ile 2002/2 sayılı Tebliğ
karşısındaki durumunun değerlendirilmesi gerekmektedir.
(9) Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden, taraflar arasında şikâyete konu olan sözleşmenin
2002/2 sayılı Tebliğ’de belirtilen nitelikte bir dikey anlaşma olduğu anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden yararlanıp
yararlanamayacağının belirlenebilmesi noktasında incelenen sözleşme hükümlerine
ilişkin değerlendirmelere aşağıda yer verilmiştir.
(10) Şikâyet konusu sözleşmenin “Konu” başlıklı 1. maddesi, “Müşteri, bu anlaşma süresince
ihtiyacı olan tüm LPG'yi Aygaz Bayisinden almayı ve yine bu anlaşma süresince bir
başka LPG firması ya da bayisinden almamayı kabul ve taahhüt etmiştir.” şeklindedir.
(11) 2002/2 sayılı Tebliğ’in 3. maddesine göre rekabet etmeme yükümlülüğü, “Alıcının
anlaşma konusu mal veya hizmetlerle rekabet eden mal veya hizmetleri üretmesini, satın
almasını, satmasını ya da yeniden satmasını engelleyen doğrudan veya dolaylı her türlü
yükümlülük’’ olarak tanımlanmıştır. Bu çerçevede, şikâyet konusu sözleşmenin 2002/2
sayılı Tebliğ anlamında rekabet etmeme yükümlülüğü içerdiği görülmektedir.
(12) Yine aynı sözleşmenin “Süre ve Fesih” başlıklı 8. maddesi, “İşbu anlaşma imza
tarihinden itibaren 7 yıl süre ile akdedilmiş olup müşteri sözleşmenin bitiminden bir ay
önce yazılı bir şekilde ihbarda bulunmadığı takdirde sözleşme 1 yıl süreyle kendiliğinden
uzamış sayılacaktır." şeklindedir.
(13) 2002/2 sayılı Tebliğ’in “Rekabet Etmeme Yükümlülüğü” başlığını taşıyan 5. maddesinde,
alıcıya belirsiz süreli veya süresi beş yılı aşan rekabet etmeme yükümlülüğü getirilmesi
durumunda söz konusu Tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanılamayacağı, rekabet
etmeme yükümlülüğünün yukarıda belirtilen beş yıllık süreyi aşacak şekilde zımnen
yenilenebileceğinin kararlaştırılması halinde ise rekabet etmeme yükümlülüğünün belirsiz
süreli sayılacağı düzenlenmektedir. Sözleşmenin 8. maddesi hükmünden anlaşılacağı
üzere, şikâyet konusu sözleşmenin süresinin yedi yıl olduğuna ve bu sürenin sonunda
zımnen yenileceğine ilişkin hüküm ihtiva ettiği görülmektedir.
(14) Kurulumuzun, süresi beş yılı aşan rekabet yasağı hükümleri içeren veya rekabet
yasağının süresini belirsiz kılan hükümleri barındıran anlaşmaları değerlendirdiği çeşitli
kararları1 ile benimsenen ve Kurulumuz tarafından birçok kararda yeknesak bir biçimde
uygulanan “azami hadde indirme” ilkesine göre, 2002/2 sayılı Tebliğ’de öngörülen
limitlerin üzerinde bir süre için alıcıya rekabet etmeme yükümlülüğünün getirilmesine
rağmen henüz 2002/2 sayılı Tebliğ’de öngörülen limit doldurulmamış ise, rekabet
etmeme yükümlülüğünün süresi 2002/2 sayılı Tebliğ’de öngörülen azami hadde indirilmiş
olarak değerlendirilebilmektedir. Böyle bir durumda alıcı, kalan süre kadar, başka bir
ifadeyle 2002/2 sayılı Tebliğ’deki üst sınır dolana kadar, rekabet etmeme yükümlülüğü
altında kalmaktadır2.
(15) Bu çerçevede, şikayet konusu sözleşmenin 02.11.2012 tarihinde imzalandığı ve
uygulanma süresinin 2002/2 sayılı Tebliğ’de öngörülen üst limiti aşmadığı görülmektedir.
Dolayısıyla söz konusu sözleşmenin, imza tarihinden itibaren beş yıllık azami süre
dolana kadar 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden yararlanabileceği
kanaatine varılmıştır.


1 Kurulumuzun 25.03.2004 tarihli, 04-22/231-48 sayılı; 08.07.2004 tarihli, 04-46/587-142 sayılı ve
20.07.2006 tarihli, 06-53/709-201 sayılı kararları.
2 Nitekim bu husus, Dikey Anlaşmalara İlişkin Kılavuz’un 37. paragrafında da belirtilmektedir.
15-36/533-168
4/4

J. SONUÇ
(16) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
1. Şikayetçi Bayram KAMAN ile Güldaniye DENİZ Aygaz Urla Bayii arasında LPG
alımına yönelik 02.11.2012 tarihinde imzalanan LPG Satışı, Sanayi Tüpü ile Tesisatı
Emanet Sözleşmesi’nin imza tarihinden itibaren 5 yıllık süre ile 2002/2 sayılı Dikey
Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği kapsamında grup muafiyetinden
yararlandığına,
2. 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma
açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy