Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-28/337-109
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: İstanbul ili Bahçelievler ilçesinde faaliyet gösteren ekmek fırınlarının, Bahçelievler Ekmek Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin bünyesinde aynı ilçede faal olan bakkalları bölüşerek müşteri paylaşımında bulundukları ve bahse konu dernek tarafından bakkalların ekmek fiyatı belirleme serbestisine müdahalede bulunulduğu iddiası
Karar Tarihi: 07.07.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2015-3-8 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-28/337-109
Karar Tarihi : 07.07.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN,
Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Mazlum YALÇINKAYA, Ferhat BOZKAYA
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : Bahçelievler Ekmek Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
Siyavuşpaşa Mah. Akasya Sok. No:1 Bahçelievler/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: İstanbul ili Bahçelievler ilçesinde faaliyet gösteren ekmek
fırınlarının, Bahçelievler Ekmek Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nin
bünyesinde aynı ilçede faal olan bakkalları bölüşerek müşteri paylaşımında
bulundukları ve bahse konu dernek tarafından bakkalların ekmek fiyatı belirleme
serbestisine müdahalede bulunulduğu iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- İstanbul ili Bahçelievler ilçesinde faaliyet gösteren ekmek üreticilerinin Bahçelievler
Ekmek Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (Dernek), bünyesinde
örgütlenerek ekmek satış fiyatını ve ekmek satış noktalarına verilecek indirim oranını
birlikte belirlediği, bunun sonucunda ekmek satış noktalarına bırakılan kâr marjının
azaltılarak ekmek satış noktalarının mağduriyetine sebep olunduğu,
- Dernek çatısı altında ekmek satış noktalarının fırıncılar arasında paylaşıldığı, bu
suretle ekmek satış noktalarının istedikleri fırından ekmek tedarik etmesinin
engellendiği,
- Dernek’in üyelerinden dayanışma aidatı adı altında zorla para topladığı
ifade edilerek, söz konusu uygulamalar ile ilgili olarak 4054 sayılı Rekabetin Korunması
Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun) çerçevesinde gereğinin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 26.01.2015 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 16.02.2015 tarih ve 2015-3-8/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 26.02.2015 tarihli
Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
(4) Söz konusu karar uyarınca düzenlenen 18.05.2015 tarih ve 2015-3-8/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; dosya konusu iddialara yönelik olarak
soruşturma açılmasına gerek olmadığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Pazar
(6) Şikâyet konusu bakımından alternatif tüm tanımlar ulaşılan sonucu etkilemediğinden,
“İlgili Pazarın Tanımlanmasına İlişkin Kılavuz”un 20. maddesi dikkate alınarak, ilgili
pazar tanımı yapılmamıştır.
15-28/337-109
2/3

I.2. Yapılan Tespitler ve Değerlendirme
(7) 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinde; rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama
amacını taşıyan veya bu etkiyi doğuran ya da doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler
arası anlaşmalar, uyumlu eylemler ve teşebbüs birliği karar ve eylemleri yasaklanmıştır.
Bu kapsamda anlaşma olarak nitelendirilebilecek bir ihlalden söz edebilmek için
teşebbüslerin ortak bir amaç veya sonuca yönelik niyetlerinin örtüştüğünün ve bu
amaca yönelik bağlılığın bilinçli olduğunun ortaya konulması gerekmektedir.
(8) Dosya konusuna yönelik olarak raportörlerce Dernek genel merkezinde yerinde
inceleme gerçekleştirilmiştir. Söz konusu incelemede, Dernek’in veya Bahçelievler’de
faaliyet gösteren ekmek üreticilerinin rekabeti ihlal ettiğini gösteren herhangi bir bilgi ya
da belgeye ulaşılmamıştır.
(9) Ayrıca piyasada ekmek fiyatlarının yeknesaklık arz edip etmediğinin tespiti amacıyla,
çok sayıda ekmek üreticisi ve ekmek satış noktasına gidilmiştir. Yapılan incelemede,
azami fiyat haddinin 250 gr. standart ekmek için 1 Türk lirası olarak belirlendiği
Bahçelievler’de fiyatların ağırlıklı olarak 60 Kuruş ile 75 Kuruş arasında değiştiği
görülmüştür. Netice itibarıyla, söz konusu ekmek piyasasında belli bir aralıkta farklı
fiyatların geçerli olduğu anlaşılmıştır.
(10) Esasen çok sayıda teşebbüsün faaliyet gösterdiği, önemli miktarda kapasite fazlasının
bulunduğu ekmek piyasası oldukça rekabetçi özellik sergilemektedir. Bu nedenle,
ekmek piyasasında belirli bir fiyatı geçerli kılmak ya da ekmek satış noktalarını
aralarında paylaşmak için anlaşan rekabete aykırı oluşumların, kartelin devamlılığını
sağlayabilmeleri açısından bölge dışından ekmek girişini engelleyebilmeleri önem arz
etmektedir. Aksi takdirde, piyasanın geçirgen özelliği sayesinde ekmek fiyatları yeniden
rekabetçi seviyelerde dengelenecek, ekmek satış noktaları el değiştirecektir.
(11) Dernek Yönetim Kurulu Başkanı tarafından Bahçelievler’e yakın konumda bulunan
Bağcılar, Güngören, Esenler gibi ilçelerden ekmek girişinin olduğu ifade edilmiştir.
Coğrafi olarak Bahçelievler ilçesi etrafındaki komşu yerleşim birimlerinden ekmek girişini
kısıtlayacak herhangi bir engeli barındırmamaktadır. Bilakis ana ulaşım yollarına yakın
konumdaki bu ilçeye diğer komşu ilçelerden karlılık korunarak ekmek tedarikinde
bulunmak mümkündür. Mevcut durumdaki fiyat farklılıkları ve piyasanın önemli bir
bölümünde 60 Kuruş gibi İstanbul ekmek fiyatlarının ortalamasının altında bir fiyat
seviyesinin geçerli olması, bu durumu teyit etmektedir. Esasen, ilçeye dışarıdan ekmek
girişinin eldeki veriler itibarıyla mümkün olması ekmek üreticileri arasında ekmek satış
fiyatına ve/veya pazar paylaşımına ilişkin rekabete aykırı bir anlaşmanın var olduğu
savını zayıflatmaktadır.
(12) Yine bu kapsamda değerlendirilebilecek bir başka unsur ise İstanbul Halk Ekmek
A.Ş.’nin (Halk Ekmek) faaliyetleridir. Dosya mevcudu bilgilere göre, Bahçelievler’de Halk
Ekmek tarafından toplam 59 noktada, 60 Kuruş gibi oldukça düşük bir fiyattan ekmek
satışı gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla söz konusu unsurlar; çok sayıda teşebbüsün
faaliyet gösterdiği Bahçelievler ekmek piyasasında belli bir fiyat seviyesinin geçerli
kılınmasına yönelik bir anlaşmanın sağlanması ve sürdürebilmesini güçleştiren faktörler
olarak karşımıza çıkmaktadır.
(13) Öte yandan, Dernek bünyesinde Bahçelievler’de faaliyet gösteren ekmek üreticilerinin
fiyatları birlikte belirledikleri ve pazar paylaşımında bulunduklarını öne süren şikâyetçi
tarafından, bu iddialarını destekler nitelikte bilgi ya da belge de sunulmamıştır. Ayrıca
piyasada birbirinden farklı fiyat seviyelerinin yaygın olarak uygulanması ve rekabetçi
fiyat düzeyinin üzerinde bir fiyatın piyasada geçerli kılınmasına yönelik güçlükler, söz
konusu iddiaların piyasanın mevcut rekabetçi yapısı ile uyumlu olmadığı kanaatini
oluşturmuştur.
15-28/337-109
3/3

(14) Yukarıda yer verilen tespit ve değerlendirmeler çerçevesinde Bahçelievler Ekmek
Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği hakkında soruşturma açılmasına yer
olmadığı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(15) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, şikayetin reddine, 4054 sayılı
Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy