Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-28/335-107
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Türk Eczacıları Birliği İktisadi İşletmesi’nin Türkiye’de ruhsatlı olmayan, yeterli miktarda üretilmeyen ya da ithalatı yapılmayan ilaçların yurtdışından temin edilmesi alanındaki uygulamalarıyla hâkim durumunu kötüye kullandığı iddiası
Karar Tarihi: 07.07.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2015-3-14 (Geçici Tedbir)
Karar Sayısı : 15-28/335-107
Karar Tarihi : 07.07.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Pelin ERDOĞAN, Name AKÇA
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : - İlaç Dağıtım Merkezi Ltd. Şti.
Temsilcisi: Av. Başak BAŞAR
Sezenler Cad. Cihan Sok. No: 29/15 Sıhhiye/Ankara
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Türk Eczacıları Birliği
Willy Brandt Sok. No: 9 Çankaya/Ankara
- Türk Eczacıları Birliği İktisadi İşletmesi
Willy Brandt Sok. No: 9 Çankaya/Ankara
(1) E. DOSYA KONUSU: Türk Eczacıları Birliği İktisadi İşletmesi’nin Türkiye’de ruhsatlı
olmayan, yeterli miktarda üretilmeyen ya da ithalatı yapılmayan ilaçların
yurtdışından temin edilmesi alanındaki uygulamalarıyla hâkim durumunu kötüye
kullandığı iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 16.01.2015 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan rapor, 12.02.2015 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve 15-07/96-M(1)sayı
ile başvuru konusu iddialara yönelik olarak önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili
karar uyarınca düzenlenen 31.03.2015 tarih ve 2015-3-14/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; Türk Eczacıları Birliği İktisadi İşletmesi’nin ilgili
ürün pazarı olan yurtdışından temin edilen ilaçlar pazarında hakim durumda olduğu ve
münhasır uygulamaları yoluyla ve diğer eylemleriyle bu hakim durumunu kötüye kullanarak
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 6. maddesini
ihlal ettiği yönündeki bulguların ciddi ve yeterli olması nedeniyle, Türk Eczacıları Birliği
(TEB) ile Türk Eczacıları Birliği İktisadi İşletmesi hakkında aynı Kanun’un 41. maddesi
uyarınca soruşturma açılması; 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin dördüncü fıkrasında
öngörülen koşullar gerçekleşmediğinden geçici tedbir uygulanması talebinin reddedilmesi
gerektiği ifade edilmiştir.
(4) H. İDDİALARIN ÖZETİ: Yapılan başvuruda;
- Türkiye’de ruhsatlı olmayan ya da ruhsatlı olduğu halde piyasada bulunmayan
ilaçların yurtdışından temini için önceleri tek yetkili TEB iken, ilaçlarının zamanında
gelmediği ya da TEB ile iletişime geçemedikleri yönünde hastalardan gelen
şikayetler üzerine; Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK)
tarafından hizmette yaşanan aksaklıklar ve hizmet alımı zorunluluğu gözetilerek,
mevzuat değişikliğine gidildiği ve TEB dışında özel hukuk tüzel kişilerine de
yurtdışından ilaç temin etme yetkisi verilmeye başlandığı,
15-28/335-107

2/3

- İlaç Dağıtım Merkezi Ltd. Şti.’nin de (İDM) yurtdışından ilaç temini konusunda
gerekli görülen koşulları yerine getirerek TİTCK’den yetki belgesini aldığı,
- TEB tarafından TİTCK’nin ecza depolarına bu yönde yetki vermesi işleminin iptali
istemiyle Ankara 9. İdare Mahkemesinde dava açtığı ve anılan Mahkemenin
25.09.2014 tarih ve 2013/1619 E., 2014/848 K. sayılı kararı ile davayı reddettiği,
- Özel ecza depolarına yetki verilmesiyle birlikte TEB’in tekel hakkının ortadan
kalkması sonucu Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile TEB arasında imzalanan
protokol hükümleri uyarınca TEB’in yurtdışından ilaç temini hizmetine karşılık aldığı
ilaç bedelinin %10’a, hizmet bedelinin %6’ya düşürüldüğü,
- İDM ile SGK arasında 15.07.2013 tarihinde yedi yıl geçerli olmak üzere bir protokol
imzalandığı, ancak TEB’in baskıları nedeniyle SGK’nın protokolü uygulamaya
geçirmediği ve İDM’yi Medula sistemine dahil etmediği; bu itibarla İDM’nin
hastalardan alınan izin belgesiyle birlikte hasta adına ilaç bedelini şirket
sermayesinden karşılayarak ilacı tedarik etmek ve daha sonra hastaların verdiği
vekâletname ile SGK’dan tahsil etmek zorunda kaldığı, bu durumun SGK’nın aynı
koşullarda olan teşebbüslere farklı şartlar uygulaması anlamına geldiği ve 4054
sayılı Kanun’a aykırılık taşıdığı,
- TEB’in daha önce ilaç temin ettiği hastalara ulaşarak İDM’nin SGK ile anlaşması
olmadığını, hastaların İDM’ye yetki vermemesi gerektiğini, yetkilendirmenin ecza
depolarınca kötüye kullanılacağını belirten mesajlar attığının öğrenildiği, bu
durumun daha önce kendilerine yetki veren hastaların iptal etmek üzere beyanda
bulunmalarıyla ortaya çıktığı,
- TEB’in ilaç üreticilerinin yurtiçi ve/veya yurtdışındaki birimlerine baskı yaparak
sadece kendilerine satış yapmalarını istediği, mevzuata aykırı olarak ilaç
üreticileriyle münhasırlık içeren anlaşmalar yaptığı,
- TEB’in basın yoluyla, hastalara ya da doktor, eczane yahut üretici firmalar gibi
piyasanın çeşitli kademelerindeki aktörlere ulaşarak, ecza depoları hakkında soğuk
zincir oluşturma yeterlilikleri olmadığı, hasta bilgilerini çaldığı gibi yanıltıcı bilgi
verdiği; ecza depolarının ticari itibarını zedelediği, piyasada faaliyetini zorlaştırdığı,
- TİTCK’nin, TEB’e gönderdiği ek protokol yapmaya ve depo kurma, sağlıklı
koşullarda ilaç saklama gibi koşulları yerine getirmeye davet ettiği yazıya TEB’in
kendilerinin depo kurma yükümü olduğuna ilişkin herhangi bir düzenleme
bulunmadığı, bu nedenle protokolü imzalamalarının mümkün olmadığı yönünde
yanıt verdiği, TİTCK tarafından öngörülen gerekli koşulları yerine getirmemesine
karşın TEB’in denetlenemediği ve TEB’e yaptırım uygulanamadığı,
- TEB’in sayılan eylemlerinin hakim durumun kötüye kullanılması niteliği taşıdığı
ileri sürülerek, soruşturma başlatılması ve eylemlerine son verilmesi için geçici tedbir
uygulanması talep edilmiştir.
I. Geçici Tedbir Talebine İlişkin Değerlendirme
(5) Yukarıda yer verilen iddialara yönelik olarak yapılan inceleme sonucunda düzenlenen
rapor, 07.07.2015 tarihli Kurul toplantısında görüşülerek, TEB ve Türk Eczacıları Birliği
İktisadi İşletmesi hakkında soruşturma açılmasına 15-28/335-M sayı ile karar verilmiştir.
Başvuruda talep edilen diğer bir husus, rekabetin ve kamu sağlığının korunması adına
aykırılığın giderilmesi yönünde geçici tedbirlerin belirlenmesine ilişkindir.
(6) 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin dördüncü fıkrasında, Kurul tarafından nihai karar
kadar ciddi ve telafi olunamayacak zararların ortaya çıkma ihtimalinin bulunduğu
15-28/335-107

3/3

durumlarda, ihlalden önceki durumu koruyucu nitelikte ve nihai kararın kapsamını
aşmayacak şekilde geçici tedbirler alınabileceği düzenlenmiştir. Dosya konusunun
kapsamı incelendiğinde, anılan Kanun hükmünde öngörülen koşulların gerçekleşmediği
anlaşıldığından geçici tedbir talebinin reddedilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
J. SONUÇ
(7) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; başvuru sahibinin geçici tedbir
uygulanması yönündeki talebinin bu aşamada reddedilmesine OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.










Meh met Akif ERSİN




Full & Egal Universal Law Academy