Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-12/158-71
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: OMV Petrol Ofisi A.Ş.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’ni ihlal ettiği iddiası
Karar Tarihi: 18.03.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2014-1-113 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-12/158-71
Karar Tarihi : 18.03.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Başak ARSLAN, Muhammed Safa UYGUR, Metin DEMİRCİ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Golden Unlu Lokanta. Pet. İnş. Taş. Turz. Teks. San. Tic. Ltd. Şti.
Temsilcileri: Av. Cem ERYILMAZ, Av. Yelda TUĞCU ERYILMAZ
Muhsin Yazıcıoğlu Cad. No:37/4 Çankaya/Ankara
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : OMV Petrol Ofisi A.Ş.
Eski Büyükdere Cad. No:33/37 Maslak Sarıyer/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: OMV Petrol Ofisi A.Ş.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve
çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve
2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’ni ihlal ettiği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Golden Unlu Lokantacılık Pet. İnş. Taş. Turz. Teks. San. Tic. Ltd.
Şti. (GOLDEN PETROL) vekilleri tarafından yapılan başvuruda özetle; OMV Petrol Ofisi
A.Ş.’nin (POAŞ) başvuruya konu taşınmaz üzerindeki intifa hakkını terkin etmemesi
nedeniyle gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 28.11.2014 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 22.01.2015 tarih ve 2014-1-113/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 29.01.2015
tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
Konuya ilişkin karar uyarınca düzenlenen 10.03.2015 tarih ve 2014-1-113/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- GOLDEN PETROL ile POAŞ arasındaki dikey ilişkinin 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5.
maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanamayacağı; söz konusu dikey ilişkinin
16.04.2014 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden
yararlanma imkânı bulunduğu,
- Dosya konusu dikey anlaşmaya 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesi kapsamında bireysel
muafiyet de tanınamayacağı,
- Bu nedenle, 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, taraflara
gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 30 gün içinde aralarındaki dikey ilişkiyi
sonlandırmaları gerektiği, aksi takdirde haklarında 4054 sayılı Kanun çerçevesinde
işlem başlatılacağı yönünde görüş bildirilmesinin uygun olacağı
ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Dosya Konusu Dikey Anlaşmaya Yönelik Bulgular
(5) Yapılan başvuruda özetle;
15-12/158-71
2/6

- 14.09.2005 tarihinde, başvuruya konu taşınmazın Ömer Faruk KARADUMAN, Serhat
KARADUMAN ve Tahsin KARAKUŞ tarafından finansal kiralama yoluyla satın alındığı,
- 15.12.2005 tarihinde anılan kişilerin ortağı olduğu Kar-Daş Akaryakıt Ürünleri Nak. İnş.
Turz. Mad. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. (KAR-DAŞ PETROL) ile POAŞ arasında söz
konusu akaryakıt istasyonu üzerinde faaliyet göstermek üzere bayilik sözleşmesi
imzalandığı,
- 05.12.2006 tarihinde KAR-DAŞ PETROL’ün işletme hakkını Ömer Faruk
KARADUMAN'ın eşi Tuna KARADUMAN ile Necmettin AYDIN ve Mahmut AYDIN'ın
ortağı olduğu Aydınpet Akaryakıt Madencilik Unlu Mamüller İnş. Nak. Turz. Gıda San.
Tic. Ltd. Şti.’ne (AYDINPET) devrettiği,
- 26.04.2007 tarihinde AYDINPET ile POAŞ arasında söz konusu akaryakıt istasyonu
üzerinde faaliyet göstermek üzere bayilik sözleşmesi imzalandığı ve 28.10.2011
tarihine kadar AYDINPET’in bayilik faaliyetlerine devam ettiği,
- 16.04.2009 tarihinde gayrimenkulün Necmettin AYDIN ve Mahmut AYDIN'ın kardeşi
olan Haşim AYDIN ile Ömer Faruk KARADUMAN'ın eşi olan Tuna KARADUMAN'ın
ortakları olduğu GOLDEN PETROL tarafından satın alındığı,
- 16.04.2009 tarihinde ilgili istasyon üzerinde POAŞ lehine 18 yıl süreli intifa hakkı tesis
edildiği,
- Taşınmaz üzerindeki intifa hakkının 4054 sayılı Kanun, 2002/2 sayılı Tebliğ ve
Rekabet Kurulu kararları çerçevesinde geçersiz hale geldiği,
- Bununla birlikte POAŞ’ın gönderilen ihtarlara rağmen intifa hakkını terkin etmekten
kaçındığı
ifade edilerek, POAŞ hakkında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
(6) Konuya ilişkin bilgi isteme yazısına cevaben POAŞ’dan gönderilen yazıda ise özetle;
- Başvuruya konu gayrimenkulün ilk malikinin Garanti Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.
(GARANTİ) olduğu ve söz konusu gayrimenkul üzerinde 16.06.1993 tarihinden geçerli
olmak üzere POAŞ lehine 15 yıl sureyle intifa hakkının tesis edildiği,
- Daha sonra gayrimenkulün Family Finans Katılım Bankası A.Ş. (FFKB) tarafından
14.09.2005 tarihinde GARANTİ'den satın alındığı,
- AYDINPET ile POAŞ arasında 20.04.2007 tarihinde İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi
imzalandığı ve 16.04.2009 tarihinde malik FFKB tarafından 18 yıl süreyle POAŞ lehine
intifa hakkı tesis edildiği,
- Bayilik Sözleşmesi ekinde yer alan devir taahhütnamesi uyarınca AYDINPET’in KAR-
DAŞ’ın tüm borç ve taahhütlerini üstlendiğinin anlaşıldığı ancak KAR-DAŞ ile ilgili
olarak bayilik sözleşmesinin dosya kayıtlarında bulunmadığı,
- AYDINPET'in Mayıs 2007 ve Ekim 2007 tarihleri arasında kısa süre ile POAŞ’tan
akaryakıt tedarik ettiği, sonrasında istasyonun faaliyet göstermediği,
- GOLDEN PETROL ile POAŞ arasında 13.04.2009 tarihinde yapılan Protokol’de,
GOLDEN PETROL’ün açıkça inşa edilecek tesisin Javdes Savunma Güvenlik Turizm
İnşaat Reklam Elektrik Gıda İç ve Dış Ticaret A.Ş. (JAVDES) tarafından işletilmesine
muvafakat ettiği,
- 06.10.2009 tarihli sahadan alınan görüntülerden istasyonun tamamen yıkıldığı ve
yerine yeni istasyon inşaat çalışmalarının başladığının görüldüğü,
- 20.09.2011 tarihinde POAŞ ile JAVDES arasında İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi
akdedildiği,
- Özetle, Aydınpet’in kısa süre ile faaliyet gösterdiği, birtakım teknik nedenlerden dolayı
2007 yılında üstlenmiş olduğu istasyonu işletemediği, GOLDEN PETROL ile yapılan
Protokol’den de görüldüğü üzere istasyonun tamamen yıkılarak yenilendiği ve gerek
15-12/158-71
3/6

AYDINPET gerekse de GOLDEN PETROL ile hiçbir ilişkisi olmayan JAVDES ile bayilik
sözleşmesi yapıldığı,
- 2007 yılından istasyonun yenilenerek işletmeye açıldığı Eylül 2009 ayına kadar
POAŞ’ın iki yıl süreyle ürün satışı yapamadığı, işletilemeyen bu istasyon için GOLDEN
PETROL'e karşı Protokol’den doğan yükümlülüklerini getirdiği,
- JAVDES ile yapılan sözleşme neticesinde 2002/2 sayılı Tebliğ'e tamamen uygun işlem
tesis edilmiş olup, grup muafiyeti kapsamı dışında kalınmasını gerektiren bir durum
bulunmadığı,
- Bayi JAVDES ile arazinin mevcut maliki GOLDEN PETROL arasında herhangi bir
irtibat bulunmaması nedeniyle intifa hakkı ve bayilik ilişkisinden oluşan dikey
anlaşmanın, Tebliğ'in 5/a.3. maddesinde öngörülen istisna hükmünden yararlandığı,
- Zira 16.04.2009 tarihinde GOLDEN PETROL ve POAŞ’ın, 2005 ve hatta daha
öncesinden bu yana aralıklarla devam etmekte olan dikey ilişkiyi sonlandırdığı ve
GOLDEN PETROL’ün (salt malik sıfatıyla) POAŞ tarafından belirlenen ve kendisi ile
ilgili olmayan bir kişinin (teşebbüsün) istasyonu işletmesine 13.04.2009 tarihli
Protokol'ün 2. maddesi ile açık bir şekilde rıza gösterdiği,
- Bunun üzerine POAŞ’ın, 13.04.2009 tarihinde şu anda istasyonda bayi olan ve
Jandarma Asayiş Vakfı işletmesi olan JAVDES ile İşletme Protokolü akdettiği,
taşınmaz üzerindeki intifanın 16.04.2009 tarihinde terkin edilip yine aynı tarihli mevcut
intifa hakkının (18 yıl süreli) tesis edildiği, dolayısıyla bu tarihte dikey ilişkinin
yenilendiği,
- Söz konusu istasyon üzerinde kısa süreyle akaryakıt istasyonu işletilmiş olmakla
birlikte, Protokol’den de açıkça görüleceği gibi malike yapılacak ödemelerin inşaat
ruhsatı alınması ve inşaatın tamamlanması gibi bir takım kriterlere dayandığı ve sırf bu
açıdan bakıldığında dahi malik açısından bu istasyonun yeni bir istasyon niteliği
taşıdığı, ayrıca Protokol’ün ekinde yer alan belgelerden açıkça yapılacak işlerden ve
ekteki belgelerden istasyonun tamamen yenilendiğinin görüldüğü
ifade edilmiştir.
I.2. Değerlendirme
(7) Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde;
- İnceleme konusu taşınmazın 14.09.2005 tarihinde Ömer Faruk KARADUMAN, Serhat
KARADUMAN ve Tahsin KARAKUŞ tarafından finansal kiralama yoluyla satın alındığı
ve POAŞ ile adı geçen kişilerin ortağı olduğu KAR-DAŞ PETROL arasında söz konusu
akaryakıt istasyonu üzerinde faaliyet göstermek üzere 22.9.2005 tarihinde bayilik
sözleşmesi imzalandığı, 15.12.2005 tarihinde KAR-DAŞ PETROL’ün BAY/594-
102/15299 numaralı bayilik lisansını aldığı, ancak tesisin AYDINPET’e devredilmesi
sebebiyle ve kendi talebi üzerine 26.04.2007 tarihinde lisansının iptal edildiği,
- Ömer Faruk KARADUMAN'ın eşi Tuna KARADUMAN ile Necmettin AYDIN ve Mahmut
AYDIN'ın ortağı olduğu AYDINPET ile POAŞ arasında 20.04.2007 tarihinde söz
konusu akaryakıt istasyonu üzerinde faaliyet göstermek üzere bayilik sözleşmesi
imzalandığı, 26.04.2007 tarihinde AYDINPET’in BAY/939-82/21945 numaralı bayilik
lisansını aldığı ve tesisin JAVDES’e devredilmesi sebebiyle ve kendi talebi üzerine
lisansının iptal edildiği tarih olan 28.10.2011 tarihine kadar AYDINPET’in bayilik
faaliyetine devam ettiği,
- 13.04.2009 tarihinde POAŞ ile Necmettin AYDIN ve Mahmut AYDIN'ın kardeşi olan
Haşim AYDIN ile Ömer Faruk KARADUMAN'ın eşi olan Tuna KARADUMAN'ın
ortakları olduğu GOLDEN PETROL arasında Protokol imzalandığı, söz konusu
Protokol’ün 2. ve 6. maddeleri uyarınca; söz konusu taşınmaz üzerinde POAŞ lehine
15-12/158-71
4/6

18 yıl süreli1 yeni bir intifa hakkı tesis edilmesinin ve ayrıca taşınmazda POAŞ
tarafından belirlenen JAVDES’in işletici olarak faaliyet göstermesinin GOLDEN
PETROL tarafından kabul ve taahhüt edildiği,
- 16.04.2009 tarihinde ise taşınmazın Necmettin AYDIN ve Mahmut AYDIN'ın kardeşi
olan Haşim AYDIN ile Ömer Faruk KARADUMAN'ın eşi olan Tuna KARADUMAN'ın
ortakları olduğu GOLDEN PETROL tarafından satın alındığı ve aynı tarihte POAŞ
lehine 18 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği,
- Son olarak 20.09.2011 tarihinde POAŞ ile JAVDES arasından bayilik sözleşmesi
akdedildiği
görülmektedir.
(8) Konuyla ilgili olarak 2002/2 sayılı Tebliğ hükümleri, anılan Tebliğ’in açıklanmasına yönelik
çıkarılan Dikey Anlaşmalara İlişkin Kılavuz ve Kurulumuz kararları çerçevesinde; dosya
konusu dikey ilişkinin söz konusu istasyonda sırasıyla bayilik faaliyeti gösteren KAR-DAŞ
PETROL ve AYDINPET ile ortaklarının malikler ile aynı kişi ve ilişkili kişiler olmaları
sebebiyle bağlantılı sayıldığı ve dolayısıyla 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5 (a) maddesinde
düzenlenen istisna hükmü kapsamında olmadığı; ayrıca dosya konusu akaryakıt
istasyonunun daha önce üzerinde akaryakıt bayilik faaliyeti yapılmamış arazi üzerinde
sıfırdan kurulan bir tesis niteliği de taşımaması nedeniyle Kurulumuzun yerleşik
kararlarında ortaya koymuş olduğu koşulları karşılamadığı ve dikey anlaşmaya bireysel
muafiyet de tanınamayacağı değerlendirilmektedir.
(9) Diğer taraftan Kurulumuzun geçmiş tarihli kararlarında2 da belirtildiği üzere, uzun süreden
beri devam eden dikey ilişkilerde, taraflar arasındaki dikey ilişkiye esas teşkil eden
sözleşmelerin, tarafların özgür iradeleriyle imzaladıkları yeni sözleşmeler yoluyla
yenilenmesi yeni bir irade beyanı olarak kabul edilebilmekte ve bu şekilde duruma göre
taraflar arasında yeni bir dikey anlaşmanın yapıldığından bahisle bu durum, grup
muafiyeti kapsamındaki sürelerin hesaplanmasında göz önüne alınmaktadır.
(10) Somut olayda da, başvuru konusu akaryakıt istasyonu ile ilgili olarak taraflar arasında
2005 yılından bu yana süregelen bir ilişki bulunmakla birlikte, POAŞ lehine eski malik
tarafından 16.06.1993 tarihinde 15 yıl süreli tesis edilen intifa hakkının süresinin bittiği
tarih sonrasında yeni malik GOLDEN PETROL’ün 16.04.2009 tarihinde söz konusu
taşınmaz üzerinde POAŞ lehine 18 yıl süreli yeni bir intifa hakkı tesis etmiş olması ve
taraflar arasında 13.04.2009 tarihinde akdedilen Protokol’de de bu intifa hakkının tesis
edilmesi ile söz konusu taşınmazda JAVDES’in işletici olarak faaliyet göstermesinin
GOLDEN PETROL tarafından kabul ve taahhüt edilmesi dikkate alındığında, anılan
sözleşmeler yoluyla yeni bir dikey anlaşma kurmak yönünde tarafların iradelerinin
yenilendiği görülmektedir. Bu çerçevede, söz konusu dikey ilişkinin 16.04.2009 tarihinden
itibaren 16.04.2014 tarihine kadar beş yıl süreyle 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup
muafiyetinden yararlanma olanağının bulunduğu ve bu tarihten itibaren grup muafiyeti
kapsamının dışında kaldığı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(11) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre;
1- Golden Unlu Lokantacılık Pet. İnş. Taş. Turz. Teks. San. Tic. Ltd. Şti. ile OMV Petrol
Ofisi A.Ş. arasındaki dikey ilişkinin 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinde düzenlenen
istisnadan yararlanamayacağına OYBİRLİĞİ ile,
2- Söz konusu dikey ilişkinin 16.04.2014 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında
grup muafiyetinden yararlanma imkanı bulunduğuna OYBİRLİĞİ ile

1 Söz konusu Protoklol’de 18 yıllık intifa ivazı (…..) Amerikan Doları+KDV olarak belirlenmiştir.
2 Kurulumuzun 09.02.2011 tarih, 11-08/160-52 sayılı; 06.06.2012 tarih, 12-30/877-261 sayılı; 13.06.2013 tarih, 13-
36/465-201 sayılı ve 09.10.2013 tarih, 13-57/796-336 sayılı kararları.
15-12/158-71
5/6

3- Dosya konusu dikey anlaşmaya 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesi kapsamında
bireysel muafiyet de tanınamayacağına OYBİRLİĞİ ile,
4- Bu nedenle, 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, taraflara
gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 30 (otuz) gün içinde aralarındaki dikey
ilişkiyi sonlandırmaları gerektiği, aksi takdirde haklarında 4054 sayılı Kanun
çerçevesinde işlem başlatılacağı yönünde görüş bildirilmesini teminen Başkanlığın
görevlendirilmesine OYÇOKLUĞU ile
karar verilmiştir.

KARŞI OY GEREKÇESİ
(18.03.2015 tarihli ve 15-12/158-71 sayılı Kurul Kararı)


Kurulun 18/03/2015 Tarih ve 15-12 Sayılı Toplantısında görüşülen OMV Petrol Ofisi
A.Ş.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Kanun’u
ve 2002/2 sayılı Tebliğ’i ihlal ettiği iddiasına yönelik olarak hazırlanan rapor ve incelenen
dosya kapsamına göre Kurul'ca alınan kararın 4. Maddesinde Grup Muafiyeti
kapsamında olduğuna karar verilen sözleşme ile ilgili olarak 4054 sayılı Kanun’un 9.
maddesinin 3. fıkrası uyarınca taraflara gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 30
(Otuz) gün içinde aralarındaki dikey ilişkiyi sonlandırmaları gerektiği, aksi takdirde
haklarında 4054 sayılı kanun çerçevesinde işlem başlatılacağı yönünde görüş
bildirilmesini teminen Başkanlığın görevlendirilmesi… kararına aşağıdaki gerekçelerim
nedeniyle karşıyım,

Bilindiği üzere Kurul’un 28.03.2013 tarih ve 13-17/243-118 sayılı kararıyla ilgili olarak
Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin verdiği 22/04/2014 tarih ve 2014/501K. sayılı kararında
“…müdahil tarafa tek taraflı yetki verildiği hem davacı lehine bireysel muafiyet tanındığı hem de bireysel
muafiyetin gerçekleşebilmesi için 60 günlük anlaşma şartı getirildiği, bu şekilde müdahil tarafça anlaşmama
hakkı verilerek bireysel muafiyetin gerçekleşebilmesi için 60 günlük anlaşma şartı getirildiği, bu
şekilde müdahil tarafça anlaşmama hakkı verilerek bireysel muafiyetin uygulanmamasının
önünün açıldığı, dava konusu işlemin ikinci kısmında zaten müdahil tarafa üstlenilen ilişkiye
özgü yatırımın varsa kalan süreye tekabül eden kısmını ödeyerek anlaşmayı sona erdirme
imkanı tanındığı, müdahil tarafça yatırım bedeli ödenerek anlaşmanın sonlandırılabileceği,
böyle bir hakkın verildiği bir durumda ayrıca müdahil tarafa anlaşmayarak bireysel muafiyetin
sona erdirebilmesinin önünün açılmasının davacı tarafından yatırım bedelini alamaması
sonucunu doğuracağı, bu durumun ise hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığından, dava
konusu işlemin anılan kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı" sonucuna ulaşılmaktadır.

İşbu dosyada da 2002/2 sayılı tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlanma ve
uygulanma imkanı bulunduğuna karar verilen bir anlaşma için benzer şekilde 4054 sayılı
kanunun 9. Maddesinin 3. Fıkrası uyarınca gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 30
günlük süre verilerek ilişkiyi sonlandırmaları gerektiği, aksi takdirde Kurumca işlem
başlatılacağı yönünde görüş bildirilmesi kararı verilmiştir.

Kurul kararında yer alan tarafların 30 gün içinde aralarındaki dikey ilişkiyi sonlandırmaları
kararı Ankara 15. İdare Mahkemesi’nin benzer nitelikli bir uyuşmazlıkta verdiği kararda
belirtilen taraflardan birine anlaşmama ya da aralarında var olan alacak ilişkilerini yok
15-12/158-71
6/6

sayma ya da taraflardan birini diğerine avantajlı hale getirecek sonuçlar doğurabilecek
nitelik arz etmektedir.

Sonuç olarak Kurul’un Rekabet Hukuku açısından taraflar arasındaki uzun yıllara sari
sözleşmelerin niteliğini tespit eden kararından sonra tarafların aralarındaki alacak
haklarına tesir edecek şekilde mevcut durumu uyuşmazlık konularını göz ardı ederek
“…taraflar aralarındaki anlaşmazlığı 30 gün içinde gidermeleri, aksi takdirde…” şeklinde
karar alması hakkaniyete uygun bulunmamakta ve bu kararın bu haliyle uygulamaya
konulması halinde tarafların hak ve alacaklarını ihlal eder nitelikte sonuçlar
doğurabileceği düşünülmektedir.

Bahse konu gerekçeler nedeniyle de anılan karara karşı oy kullanmamız gerekmiştir.






Fevzi ÖZKAN
Kurul Üyesi


Full & Egal Universal Law Academy