Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-46/833-374
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: URYAD Radyo Dinleme Hizmetleri Organizasyon Tanıtım ve Yayıncılık A.Ş.’nin, dinleyici oranları ölçüm hizmetinin teminine ve ölçüm sonuçlarının abonelerine iletilmesine ilişkin faaliyetlerine menfi tespit belgesi verilmesi veya bireysel muafiyet tanınması talebi
Karar Tarihi: 26.11.2014

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2014-2-42 (Menfi Tespit)
Karar Sayısı : 14-46/833-374
Karar Tarihi : 26.11.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Erdem AYGÜN, Nilgün KOCADAĞ, Cemile YÜKSEK
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : URYAD Radyo Dinleme Hiz. Org. Tanıtım ve Yayıncılık A.Ş.
Temsilcisi: Dr. Kemal Tahir SU
Midas Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Danışmanlık Ticaret A.Ş.,
Mustafa Kemal Mah. 2146. Sokak No:14 Demirler Atlas Plaza
Daire:13-14 Çankaya / Ankara

(1) D. DOSYA KONUSU: URYAD Radyo Dinleme Hizmetleri Organizasyon Tanıtım ve
Yayıncılık A.Ş.’nin, dinleyici oranları ölçüm hizmetinin teminine ve ölçüm
sonuçlarının abonelerine iletilmesine ilişkin faaliyetlerine menfi tespit belgesi
verilmesi veya bireysel muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına en son 21.11.2014 tarihinde giren başvuru
üzerine düzenlenen 21.11.2014 tarih ve 2014-2-42/MM sayılı Menfi Tespit Ön İnceleme
raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; URYAD Radyo Dinleme Hizmetleri,
Organizasyon, Tanıtm ve Yayıncılık A.Ş. (URYAD A.Ş.) tarafından radyo dinleyici
oranlarının ölçümü hizmetlerinin temini ve bu hizmetlerin Abone Sözleşmesi kapsamında
abonelere iletilmesi konularının 4054 sayılı Kanun’un 4., 6., ve 7. maddelerine aykırı bir
nitelik taşımaması nedeniyle başvuru konusu işleme 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi
kapsamında menfi tespit belgesi verilebileceği ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Pazar
(4) Bildirimin konusu dikkate alınarak, ilgili ürün pazarı “radyo dinleyici oranlarının
ölçümlenmesi pazarı”, ilgili coğrafi pazar ise "Türkiye" olarak belirlenmiştir.
G.2. Bildirimin Konusu
(5) Dosya konusu bildirimde, URYAD A.Ş.’nin “Radyo Yayınlarının Dinleme Oranlarının
Ölçümüne İlişkin Hizmet Sözleşmesi” (Hizmet Sözleşmesi) ile tarafsız bir araştırma
şirketinden ölçüm hizmetini temin edeceği ve “Radyo Yayınlarının Dinlenme Oranlarının
Ölçümüne İlişkin Abone ve Genel Hizmet Sözleşmesi” (Abonelik Sözleşmesi)
çerçevesinde elde edilen sonuçların abonelerle paylaşılmasının planlandığı belirtilmiştir.
(6) “Radyo Yayınlarının Dinleme Oranlarının Ölçümüne İlişkin Hizmet Sözleşmesi (Hizmet
Sözleşmesi)”nin konusu aşağıdaki gibi tanımlanmıştır:
“İşbu Sözleşme ile esas olarak Yüklenici, Ulusal Radyo Yayıncıları Derneği (URYAD)
abonesi olan radyo kanallarının karşılaştırmalı dinlenme oranları ölçümünü yaparak,
14-46/833-374
2/4

araştırma ve ölçümleme sonuçlarını Teknik Şartname'de belirlenen şekilde URYAD A.Ş.
ile sözleşme yapmış olan Abonelere teslim etmeyi, URYAD A.Ş:de araştırma ve
ölçümleme sonuçlarını teslim alıp işbu Sözleşme'de tarif edilen şekilde Abonelerin
kullanımına açmayı ve yine işbu Sözleşme'de belirtildiği şekilde kullanım bedelini
Yükleniciye ödemeyi kabul ve taahhüt etmektedirler.”
(7) “Radyo Yayınlarının Dinleme Oranlarının Ölçümüne İlişkin Abone ve Genel Hizmet
Sözleşmesi (Abonelik Sözleşmesi)”nin konusu ise;
“İşbu sözleşmenin konusu URYAD A.Ş'nin Ölçüme Dair Hizmetler hakkında elde
edilecek Ölçüm sonuçlarının Teknik Şartname'de belirlenen şekilde URYAD A.Ş. ile
sözleşme yapmış olan Aboneler'e URYAD A.Ş ile sözleşmesi bulunan YUKLENİCİ
tarafından teslim edilmesi, ayrıca Tarafların hak, sorumluluk ve yükümlülükleri ile
araştırma sonuçlarının kapsamı, aşamaları, nitelikleri, kalitesi, sürekliliği, kalite denetim
esasları ile Aboneler'e teslim edilecek işbu araştırma sonuçlarına dayanılarak
hazırlanacak olan raporlar ile Aboneler tarafından URYAD A.Ş.'ne ödenecek Ölçüme Dair
Hizmet bedelleri ile Genel Hizmet Bedellerinin belirlenmesi hakkındadır.”
(8) Abonelik Sözleşmesi’ne göre “abone” URYAD A.Ş. ile mezkûr sözleşmeyi imzalayacak
olan radyo ve reklam ajanslarını, radyo yayın kuruluşlarını ve ölçümleme hizmetinden
faydalanmak isteyen gerçek ve tüzel kişileri ifade etmektedir.
G.3. Değerlendirme
G.3.1. Menfi Tespit Değerlendirmesi
(9) 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi; “İlgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerinin başvurusu
üzerine Kurul, elinde bulunan bilgiler çerçevesinde bir anlaşmanın, kararın, eylemin veya
birleşme ve devralmanın bu Kanun’un 4, 6 ve 7. maddelerine aykırı olmadığını gösteren
bir menfi tespit belgesi verebilir.” hükmünü amirdir. Bu çerçevede bildirim konusu radyo
dinlenme oranlarının ölçümlenmesine yönelik URYAD A.Ş. faaliyetlerinin 4054 sayılı
Kanun’a aykırı nitelik taşıyıp taşımadığının belirlenmesi gerekmektedir.
(10) Dosya mevcudundan, URYAD A.Ş.’nin ulusal ve yerel olmak üzere radyo yayıncılığı
yapan ve birbirine rakip olarak nitelendirilebilecek teşebbüslerin meslek birliği
konumundaki URYAD tarafından, radyo dinlenme oranlarının ölçümlenmesini sağlamak
amacıyla, RTÜK mevzuatı çerçevesinde kurulmuş bir anonim şirket olduğu, ayrıca, ulusal
düzeyde radyo yayıncılığı yapan tüm teşebbüslerin URYAD üyesi olmadığı, bununla
birlikte URYAD’ın tüm ulusal radyo yayıncısı teşebbüslerin katılımına açık bir dernek
olduğu, bu noktada URYAD A.Ş.’den dinlenme oranı ölçümüne ilişkin hizmet alacak ve
almayacak olan ulusal radyoların, son yapılan ölçümlere göre elde ettikleri pazar
paylarının önem taşıdığı ve bu kapsamda ulusal radyo yayıncılığı alanında faaliyet
gösteren radyo kanalı sahibi teşebbüslerin tamamına yakınının URYAD A.Ş.’den hizmet
alacağı anlaşılmıştır.
(11) Diğer taraftan radyo dinlenme oranlarının ölçümlemesini yapacak olan URYAD A.Ş.
Medya Sahipleri Birliği (MSB) niteliğinde olduğu için Rekabet Kurulunun reklam
mecralarının izlenme/dinlenme oranlarının ölçümlenmesinin MSB’ler tarafından
yönetilmesine ilişkin yaklaşımının önem arz ettiği düşünülmüştür. Televizyon mecrasının
ölçümlemesi için kurulmuş olan ve müşterek edüstri komitesi niteliğini haiz TİAK’a ilişkin
kararında Kurul, MSB’lere ilişkin görüşlerini de dile getirmiştir. Kurul’a göre bir MSB
tarafından yönetilen medya ölçümleme faaliyetlerinde reklamcılar ve ajanslar, birlik
lisansının hükümlerinin belirlenmesinde veya sözleşmenin denetlenmesinde yer
almasalar da istişari kullanıcı teknik komitelerinde yer almaları için davet edilmeleri
14-46/833-374
3/4

gerekmektedir. Dosya kapsamından, URYAD A.Ş.’nin sektör temsilcilerini teknik komite
toplantılarına katılım için davet etme gerekliliğini yerine getirmiş olduğu ancak olumlu
cevap alamadığı anlaşılmıştır.
(12) Öte yandan URYAD A.Ş. tarafından yaptırılacak olan ölçümleme faaliyetinin 4054 sayılı
Kanun hükümlerine uygun olup olmadığının anlaşılabilmesi için URYAD A.Ş.’nin
ölçümlemeyi yapacak teşebbüsle imzaladığı Hizmet Sözleşmesi ve ölçümleme
sonuçlarından faydalanacak taraflarla imzalayacağı Abonelik Sözleşmesi incelendiğinde,
her iki sözleşmede de sektörün farklı temsilcilerinin ve URYAD’a üye olmayan radyo
yayıncılarının ölçümleme faaliyetlerinin sonuçlarından faydalanmalarını engelleyecek
türden herhangi bir hüküm bulunmadığı, ayrıca Hizmet Sözleşmesi’nin 9. maddesinde
ölçümleme faaliyetlerinin nasıl denetleneceğine ilişkin hükümlere yer verildiği
görülmüştür. Buna göre, URYAD A.Ş.’nin, ölçümlemenin işleyişinin denetlenmesi
maksadıyla üç kişiden oluşan bir bağımsız denetleme kurulu oluşturacağı, ayrıca kendi
bünyesinde teknik denetim ekibi kuracağı, ölçümlemeye ilişkin süreçlerin yılda bir kez
denetlenmesi için bağımsız bir süreç denetçisi kişi veya şirketle anlaşılacağının da aynı
madde kapsamında hükme bağlandığı, böylece URYAD A.Ş. tarafından yaptırılacak olan
ölçümleme işleminin denetime açık bir niteliğe kavuşturulduğu anlaşılmıştır.
(13) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, ölçümleme işlemine ilişkin finansmanın URYAD
A.Ş. tarafından sağlanacağı, Hizmet Sözleşmesinde ölçümleme hizmeti için öngörülmüş
olan bedeli URYAD A.Ş.’nin ödeyeceğinin belirtildiği, bununla birlikte Abonelik
Sözleşmesinin 7. maddesinde, abonelerin ölçümleme faaliyetleri için ne şekilde ödeme
yapacaklarının düzenlendiği, buna göre her bir abonenin (URYAD üyesi olup olmadığına
bakılmaksızın), Veri Tabanı Araştırması ve ölçüme dair hizmetler için ödenen bedelin
aboneler arasında yapılmış olan dağılımına göre ücret ödeyeceği, neticede URYAD A.Ş.
tarafından yaptırılacak olan ölçümleme faaliyetlerinin bedelinin URYAD A.Ş. tarafından
ödendikten sonra hizmetten faydalanan aboneler arasında paylaştırılacağı görülmüştür.
(14) Dosya mevcudundan ölçümleme hizmetinin URYAD A.Ş. tarafından iki aşamalı olarak
yaptırılacağı, ölçümlemenin gerçekleştirileceği ve verilerin üretildiği haneler bütününü
ifade eden panelin belirlenmesi anlamına gelen Veri Tabanı Araştırmasının, RTÜK
mevzuatına uyumlu bir şekilde, ölçümlemeyi yapacak olan teşebbüsten ayrı üçüncü bir
kişiye yaptırıldığı, Veri Tabanı Araştırmasının sonuçlarının URYAD A.Ş. tarafından
ölçümlemeyi gerçekleştirecek teşebbüsle paylaşılacağı, ikinci aşama olarak ölçümlemeyi
yapacak olan teşebbüsün Veri Tabanı Araştırması sonuçlarında ortaya çıkan haneler
bütününde ölçümlemeyi yapacağı, neticede Veri Tabanı Araştırmasının bağımsız bir
üçüncü kişi tarafından yapılmasının, ölçümlemenin objektif bir şekilde yürütülmesi
anlamında katkı sağlayacağı anlaşılmıştır.
(15) Dosya mevcudundan anlaşıldığı üzere, ölçümlemeyi yapacak olan teşebbüs ile URYAD
A.Ş. arasında yapılan hizmet sözleşmesinin süresi terditli bir şekilde 3 yıldan 5 yıla kadar
uzayabilmekte olup, sözleşmenin süreye ilişkin 2. maddesine göre her halükarda
sözleşme 5 yılın sonunda sona erecektir.
(16) Bu kapsamda, dosya konusu URYAD A.Ş. tarafından radyo dinleyici oranlarının ölçümü
hizmetlerinin temini ve bu hizmetlerin Abone Sözleşmesi kapsamında abonelere iletilmesi
hususlarının 4054 sayılı Kanun’un 4., 6., ve 7. maddelerini ihlal eder nitelikte olmadığına,
URYAD A.Ş.’nin başvuru konusu işlemlerine menfi tespit belgesi verilebileceği kanaatine
ulaşılmıştır.

14-46/833-374
4/4



H. SONUÇ
(17) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; URYAD Radyo Dinleme
Hizmetleri Organizasyon Tanıtım ve Yayıncılık A.Ş. tarafından, dinleyici oranları ölçüm
hizmetlerinin temini ve bu hizmetlerin Abone Sözleşmesi kapsamında abonelere
iletilmesine ilişkin faaliyetlere, 4054 sayılı Kanun’un 4., 6., ve 7. maddelerine aykırı bir
nitelik taşımaması nedeniyle 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi kapsamında menfi tespit
belgesi verilmesine OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy