Rekabet Kurumu - Karar Sayı 14-34/668-294
Karar Dilini Çevir:
Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-34/668-294
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 03.02.2014 tarih ve 2013/3394 E., 2014/139 K. sayılı kararı ve 03.02.2014 tarih ve 2013/691 YD İtiraz Nolu kararları üzerine Turpak Elektromanyetik Yakıt İkmal Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. ile Asis Otomasyon ve Servis Hizmetleri A.Ş. tarafından akaryakıt istasyonlarına arka ofis yazılımları sağlayan firmaların faaliyetlerinin engellendiği iddiası. - Asis Otomasyon ve Servis Hizmetleri A.Ş.’nin otomasyon yazılımını kullanan istasyonlara anılan sistemdeki arızanın giderilmesine yönelik sunacağı servis hizmeti için talep ettiği ücretin fahiş olduğu iddiası
Karar Tarihi: 17.09.2014

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
(Yargı Kararları Üzerine Verilen)
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2014-2-25 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-34/668-294
Karar Tarihi : 17.09.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Erdem AYGÜN, Tuba YEŞİL, Hacı Mustafa DUMAN
C. BAŞVURUDA
BULUNANLAR : - Gizlilik talebi bulunmaktadır.
- Mustafa Cemal ER
Alibaba Mah. Çayboyu Cad. No: 158 Sivas
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Turpak Elektromanyetik Yakıt İkmal Sistemleri San. ve Tic. A.Ş.
Vatan Cad. Ortadoğu İş Merkezi No:2 Kat 3-4 Çağlayan/İstanbul
- Asis Otomasyon ve Akaryakıt Sistemleri A.Ş.
Tatlısu Mah. Akif İnan Sok. No: 14 Ümraniye/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: - Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 03.02.2014 tarih ve
2013/3394 E., 2014/139 K. sayılı kararı ve 03.02.2014 tarih ve 2013/691 YD İtiraz Nolu
kararları üzerine Turpak Elektromanyetik Yakıt İkmal Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. ile
Asis Otomasyon ve Servis Hizmetleri A.Ş. tarafından akaryakıt istasyonlarına arka
ofis yazılımları sağlayan firmaların faaliyetlerinin engellendiği iddiası.
- Asis Otomasyon ve Servis Hizmetleri A.Ş.’nin otomasyon yazılımını kullanan
istasyonlara anılan sistemdeki arızanın giderilmesine yönelik sunacağı servis
hizmeti için talep ettiği ücretin fahiş olduğu iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 17.01.2011 ve 15.02.2011 tarihlerinde giren
başvuru üzerine yapılan önaraştırma sonucunda Rekabet Kurulu tarafından 21.04.2011
tarih ve 11-25/478-147 sayı ile soruşturma açılmasına gerek olmadığına, şikayetin
reddine karar verilmiştir.
(3) Bahse konu Kurul kararının iptali istemiyle açılan davada Danıştay 13. Dairesi tarafından
18.04.2013 tarih ve 2011/2711 E., 2013/1140 K. sayılı karar ile söz konusu Kurul
kararının usul ve hukuka uygun olduğundan hareketle anılan iptal istemi reddedilmiştir.
(4) Danıştay 13. Dairesi’nin kararı davacı tarafından temyiz edilmiş, bunun üzerine Danıştay
İdari Dava Daireleri Kurulu 03.02.2014 tarih ve 2013/3394 E. 2014/139 K. sayı ile
şikayet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Rekabet Kurulu kararında hukuka
uyarlık1, davanın reddine ilişkin Daire kararında ise hukuki isabet görülmediği
gerekçesiyle davacının temyiz isteminin kabulüne ve anılan kararın bozulmasına karar
vermiştir. 12.06.2014 tarihli Rekabet Kurulu kararı gereğince sözü edilen bozma
kararına karşı karar düzeltme talebinde bulunulmamıştır.

1 Anılan kararda, önaraştırma sürecinde eksik inceleme yapıldığı, akaryakıt istasyonlarında ve diğer
pompa otomasyonu yapan teşebbüslerde inceleme yapılmadığı belirtilmiştir.
14-34/668-294

2/13

(5) Bu süreçte şikayetçi tarafından yeni belge ve bilgiler sunulması üzerine yürütülen
önaraştırma sonucunda 17.11.2011 tarihinde 11-57/1469-526 sayılı Kurul kararı
alınmıştır. Bu karara yönelik olarak açılan davada, Danıştay 13. Dairesi’nin 18.04.2013
tarih, 2012/388 E. sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması istemi reddedilmiş, bunun
üzerine şikayetçi tarafından yapılan itiraz nedeniyle, İdari Dava Daireleri Kurulu
03.02.2014 tarihinde 2013/691 YD itiraz nolu kararı almıştır. Bahse konu kararda özetle;
tarafları ile içeriği aynı olan ve yıl içerisinde yapılan aynı nitelikte bir başka şikâyet
başvurusu üzerine Rekabet Kurulunca alınan, dava konusu uyuşmazlık ile aynı yönde
olan 21.04.2011 tarih ve 11-25/478-147 sayılı karara karşı açılan davada Danıştay İdari
Dava Daireleri Kurulunca verilen bozma kararı uyarınca, davalı idarece yeniden tesis
edilecek işlemlerin sonuçları bakımından dava konusu uyuşmazlığı da kapsayacak
nitelikte olması karşısında, bakılan davada yürütmenin durdurulması için koşulların
gerçekleşmediği sonucuna ulaşılmıştır.
(6) Diğer taraftan, Kurum kayıtlarına 22.04.2014 tarihinde 2275 sayı ile giren başvuruda
Asis Akaryakıt Servis İstasyon Sistemleri ve İnş. Ltd. Şti.’nin2 (Asis) servis hizmetlerinde
aşırı yüksek ücretler talep ettiği iddia edilmiş, başvuru üzerine Kurul 29.05.2014 tarih ve
14-19/371-M sayı ile Asis hakkında önaraştırma yapılmasına karar vermiştir.
(7) Yukarıda belirtilen yargı kararlarının gereğinin yerine getirilmesine yönelik olarak
başlatılan önaraştırma kapsamına dahil edilmek üzere, gelişmeleri ve konuya ilişkin
değerlendirmeleri içeren 11.07.2014 tarih ve 2014-2-25 sayılı Bilgi Notu, 14-24 sayılı
Kurul toplantısında ele alınmıştır. 16.07.2014 tarih ve 14-24/497-M sayılı Rekabet Kurulu
kararı ile ilgili yargı kararlarında yer verilen hususlar dikkate alınmak suretiyle, Turpak
Elektromanyetik Yakıt İkmal Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. (Turpak) ve Asis’e yönelik
olarak önaraştırma yapılmasına ve bu önaraştırmanın 29.05.2014 tarih ve 14-19/371-M
sayılı Kurul kararı ile başlatılan önaraştırma ile birleştirilerek yürütülmesine karar
verilmiştir.
(8) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Akaryakıt istasyonlarına yönelik olarak geliştirilen uygulamalar arasında istasyon
verilerinin cep telefonlarından görüntülenmesini sağlayan yazılım sistemlerinin,
akaryakıt istasyonlarının uzaktan yönetilmesini sağlayan programların, istasyon
satışlarına yönelik raporlama ve analizlere internet ortamından ulaşılmasına imkan
veren uygulamaların olduğu,
- Akaryakıt istasyonlarında pompa satış verilerinin ofisteki bilgisayara taşınması ve
depolanması işine “pompa otomasyonu” adı verildiği, bu otomasyon sistemlerinin
ülkemizde 6-7 firma tarafından kurulduğu,
- Her petrol dağıtım firmasının kendi bayileri için ihale açtığı ve en uygun teklifi veren
otomasyon firmasına bütün bayilerine bu sistemin kurulması için sipariş verdiği,
örneğin Shell&Turcas Petrol A.Ş., Opet Petrolcülük A.Ş., Total Oil Türkiye A.Ş. gibi
firmalarda Turpak otomasyonu kurulu iken, Petrol Ofisi A.Ş., Petline Petrol Ürünleri
Ticaret A.Ş. gibi firmalarda Asis'in otomasyonunun kurulduğu,
- Turpak ve Asis'in son yıllarda akaryakıt istasyonlarının arka ofislerine (muhasebe,
market vb.) yönelik olarak geliştirdikleri yazılım programlarını da pazarlamaya
başladıkları,

2 Önaraştırma açılmasına ilişkin ilk Kurul kararında Asis Akaryakıt Servis İstasyon Sistemleri ve İnş. Ltd.
Şti. ve aşırı fiyat iddiasına yönelik ikinci Kurul kararında ise Asis Otomasyon ve Servis Hizmetleri A.Ş.
unvanlı teşebbüslerin ismi yer almaktadır. Ancak, yerinde incelemeden elde edilen bilgilerden şirketin
unvanının Asis Otomasyon ve Akaryakıt A.Ş. olarak değiştiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, kararda Asis
kısaltması bahsi geçen unvanlı teşebbüs için kullanılacaktır.
14-34/668-294

3/13

- Yazılımlar için gerekli olan verilerin pompa otomasyon sistemlerinin çalıştığı
otomasyon bilgisayarından alındığı, bir istasyonda iki farklı otomasyon olamayacağı
için verilerin sadece bu bilgisayardan alınabileceği,
- Bu verilerin gerçekte akaryakıt istasyonuna ait özel veriler olduğu ve ne Turpak ne de
Asis'in bu veriler üzerinde hak sahibi olmadığı, sahada yoğun olarak rekabet ettikleri
bu şirketlerin firmalarına ait uygulamaları sabote etmek için otomasyon bilgisayarlarını
ağdan çıkarma veya şifreleme yoluna gittikleri ve ihalesini aldıkları dağıtım firmalarına
sözü edilen bloke etme operasyonunu kural haline getirmelerini salık verdikleri,
- Bu durumun ilk uygulamasının Ocak 2011'de Petrol Ofisi tarafından hayata geçirildiği,
Petrol Ofisi tarafından bayilere gönderilen bir yazıda bundan sonra hiçbir bilgisayarın
otomasyon bilgisayarına erişimine izin verilmeyeceğinin ve sadece otomasyon
firmasının verdiği kısıtlı bilgi ile yetinilmesinin gerektiğinin belirtildiği,
- Öte yandan, bu otomasyon firmalarının kendi arka ofis programlarını satmaya
çalıştıkları istasyonlara söz konusu verilere ulaşma taahhüdünde bulundukları, ancak
bu istasyonların başka bir arka ofis yazılımı tercih etmeleri durumunda verilere
ulaşılmasını engelledikleri,
- Söz konusu uygulamaların devam etmesi halinde Turpak ve Asis firmalarının
otomasyon ihalelerini kazandıkları dağıtım firmalarında yazılım konusunda da tekel
haline gelecekleri
iddia edilmektedir.
(9) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 41. maddesi gereğince soruşturma açılmasına gerek
olmadığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(10) Önaraştırma kapsamında Turpak ve Asis ile Danıştay kararında incelenmesi gerektiği
belirtilen akaryakıt istasyonlarında incelemelerde bulunulmuştur. Bu kapsamda,
Shell&Turcas Petrol A.Ş. (Shell), BP Petrolleri A.Ş. (BP), OMV Petrol Ofisi A.Ş. (Petrol
Ofisi), Opet Petrolcülük A.Ş. (Opet) ile bu teşebbüslerin dağıtıcısı olduğu ve rastgele
seçilen toplam 8 adet istasyonda3 raportörlerce incelemeler yapılmıştır. Ayrıca, dosya
kapsamında hakkında şikayet bulunmayan pompa otomasyonu yazılımı yapan bir diğer
şirket olan Mepsan Petrol Cihazları San. ve Tic. A.Ş. (Mepsan) ile de görüşülmüştür.
Son olarak, Miron Yazılım ve Bilgi Teknolojileri Ltd. Şti. (Miron) ve diğer arka ofis
yazılımı yapan teşebbüslerden Sibercom Yazılım & Bilgisayar Otomasyon Sistemleri
San. ve Tic. Ltd. Şti. (Sibercom) ve Promaks Yazılım San. ve Tic. A.Ş. (Promaks) ile de
görüşmeler yapılmıştır. Yukarıda yer verilen teşebbüsler ile EPDK ve arka ofis yazılımı
yapan bir başka şirket olan Bitakep Yazılım ve Otomasyon Sistemleri San. Tic. Ltd. Şti.
(Bitakep)4’den de yazılı olarak bilgi talep edilmiştir.
I.1. Hakkında İnceleme Yapılan Taraflar
I.1.1.Turpak
(11) İstanbul merkezli Turpak’ın ana faaliyet konusu pompa otomasyon ve tank otomasyon
sistemleridir. Bunun yanında Turpak akaryakıt istasyonlarının faaliyetlerine özel olarak
yazılımlar da geliştirmektedir. Teşebbüsün sağladığı yazılım programlarının adları ve
kullanım alanlarına aşağıda özetle yer verilmiştir;

3 Mehmetçik Vakfı Turizm Petrol İnş. Sağ. Gıda ve Tic. Ltd. Şti., Macit Petrol Tic. Ltd. Şti., Şahin Petrol
Tic. A.Ş., BC Madencilik Nak. Petrol İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti., Reis Otomotiv Tic. ve San. A.Ş., Akgüç
Petrol San. ve Tic. Ltd. Şti. ile BP ve Shell’in kendilerine ait iki istasyonunda incelemelerde bulunulmuştur.
4 Bitakep’ten herhangi bir bilgi ya da belge raporun yazım tarihi itibarıyla gelmemiştir.
14-34/668-294

4/13

- PumpOmat Yazılımı (Pompa Otomasyonu): İstasyon pompaları ve akaryakıt yazar
kasalarıyla iletişim kurarak merkez noktada, oluşmuş verileri online görüntüleyen,
raporlayan ve diğer modüllerle paylaşan programdır.
- TankOmat Yazılımı (Tank Otomasyonu): Bu yazılım sayesinde tank otomasyon
sistemlerinden alınan bilgiler doğrultusunda; tank envanterleri, alarmlar, dolumlar,
tank kaçak testleri, anlık envtanterler vb. raporlamaları elde edilmektedir.
- PetrOmat Yazılımı (Market Otomasyonu): İstasyon yönetimi ve resmi muhasebeyi
bünyesinde bulunduran, pompa ve tank otomasyon sistemleri ile çevrimiçi çalışan bir
yazılımdır.
- FuelOmat Yazılımı (Taşıt ve Müşteri Tanıma Sistemi): Cari müşteri takibi, kilometreli
taşıt tanıma, kilometresiz taşıt tanıma, pompacı tanıma, tanker otomasyonu, deniz
taşıtları otomasyonu, lokomotif otomasyonu sistemlerinde kullanılmaktadır.
- TankerOmat Yazılımı (Tanker Otomasyonu): Bu yazılım sayesinde, dolum yapılacak
olan geniş araç ve iş makinelerine ne kadar dolum yapıldığı ve ikmal-şoför bilgileri gibi
unsurlar tespit edilmektedir.
- CentrOmat Yazılımı (Petrol Şirketi Merkezi Yönetim Programları): TDS programı
aracılığıyla oluşan verileri raporlamada ve istasyona gönderilmek üzere veri
tabanında değişiklikler yapmakta kullanılan kapsamlı bir programdır. Petrol şirketi
merkez ofis tarafında kullanılmaktadır.
- Trackteck Yazılımı (Turpak Araç Takip Sistemleri): Sistem, takibi istenilen taşıt ya da
diğer emtianın bulunduğu noktaların tespiti ve üzerinde takibi istenilen bilgilerin
oluşturularak bir merkezde toplanması ve kullanıcılara hem gerçek zamanlı hem de
geçmişe dönük olarak raporlamasının yapılmasını sağlamaktadır.
(12) 1999 yılında, Türk girişimciler ile Hollandalı yatırımcıların ortaklığı ile kurulan Turpak’ın
mevcut hissedarları; Trp Systems B.V. (%(…..)); Tamer ŞENGÖNÜL (%(…..)); Feyhan
ŞENGÖNÜL (%(…..)); Adil ANJEL (%(…..)) ve Ömür ANJEL (%(…..))’dir.
I.1.2. Asis
(13) Asis’in ana faaliyet alanı pompa otomasyon sistemleridir. Bu sistemler sayesinde
kullanıcıların pompalardan ikmal edilen tüm yakıt ikmal bilgileri (pompa numarası,
tabanca numarası, verilen litre, ikmal tarihi ve saati, ürün cinsi, birim fiyatı ve tutarı),
tanklardaki yakıtın envanter bilgileri (tankın içerisindeki yakıt yüksekliği ve hacmi (brüt ve
net olarak), su yüksekliği ve hacmi, yakıtın sıcaklığı) ve tankta oluşan alarm durumları
(düşük yakıt, aşırı dolum, yüksek su) takip edilebilmekte, ayrıca kayıt altına alınmaktadır.
Böylece kullanıcı, istasyondaki tüm yakıt giriş ve çıkış hareketlerini tek bir noktada
elektronik olarak kontrol altına alabilmektedir.
(14) Yapılan inceleme sonucunda, Asis’in %(…..) hissesine Yusuf KAYA’nın, %(…..)
hissesine Salih GÜÇBİLMEZ’in ve %(…..) hissesine de diğer ortakların sahip bulunduğu
anlaşılmıştır.
I.2. Pazara İlişkin Genel Bilgiler ve İlgili Pazar
(15) Yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan temin edilen petrolün kullanıcılara sunumuna ilişkin
piyasa faaliyetleri 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve ilgili ikincil mevzuatla
düzenlenmektedir. 5015 sayılı Kanun’un 2. maddesinde dağıtım, serbest kullanıcılara
akaryakıt toptan satışı ve ikmali dahil bayilere akaryakıt satış ve ikmal faaliyetlerinin
bütünü olarak tanımlanmış, akaryakıt dağıtım yetkisi olan firmalara ise dağıtıcı adı
verilmiştir. Bu anlamda başvuru dilekçesinde yer verilen Petrol Ofisi, Opet gibi firmalar
birer dağıtıcı olarak değerlendirilmektedir.
14-34/668-294

5/13

(16) Dağıtıcılar akaryakıt dağıtım faaliyetlerini bayilikler aracılığıyla sürdürmektedir. 5015
sayılı Kanun’un 2. maddesine göre bayilik, karşılıklı yükümlülüklerin, ekinde fizibilite olan
bir sözleşmeye bağlanarak, akaryakıt dağıtım şirketleri tarafından gerçek ve tüzel
kişilere akaryakıtın kullanıcılara ikmali yetkisi verilmesi işlemini; bayi ise bayilik faaliyeti
için gerekli donanıma sahip gerçek ve tüzel kişileri ifade etmektedir. Bayiler istasyonlu
ya da istasyonsuz olabilmektedir. Büyük dağıtım şirketleri genellikle istasyonlu bayilik
sistemiyle çalışmaktadır. Dolayısıyla, başvuru dilekçesinde yer verilen akaryakıt
istasyonu kavramıyla istasyonlu bayiler kastedilmektedir.
(17) Akaryakıt satışlarının takibi bayiler ve dağıtıcılar için oldukça önemlidir. Zira dağıtıcı,
5015 sayılı Kanun’un 8. maddesiyle getirilen kendisiyle sözleşme yapan bayilerin kendisi
dışındaki dağıtıcılar veya onların bayilerinden akaryakıt almamasının temin edilmesi
hükmünün yerine getirilip getirilmediğini takip etmek, bayii ise akaryakıt tüketimini ve
satışlarını kontrol etmek istemektedir.
(18) Bayilerdeki akaryakıt kullanımının takip edilmesi ve denetimi için geliştirilen sistemlere
pompa otomasyon sistemleri adı verilmektedir. Otomasyon, herhangi bir işlemin
yürütülmesi ve her adımında kontrol edilmesi amacıyla, insan gücü yerine otomatik
sistemlerin (makine, bilgisayar vb.) kullanılması anlamını taşımaktadır. Pompa
otomasyonları da, istasyonlardaki pompalardan yapılan akaryakıt satışları, depodaki
akaryakıt miktarı gibi verilerin bilgisayar ortamına aktarılarak izlenmesine ve
denetlenmesine imkan tanıyan otomasyon sistemini ifade etmektedir.
(19) Akaryakıt bayi ve dağıtıcıları pompa otomasyon sistemleriyle, pompalardan ikmal edilen
tüm yakıt ikmal bilgilerini, tanklardaki yakıtın envanter bilgilerini ve tankta oluşan alarm
durumlarını takip edebilmektedir. Söz konusu bilgiler, otomasyon bilgisayarına
aktarılarak, denetimi ve takibi yapılmaktadır.
(20) Bayilerde kurulacak otomasyon sistemine dağıtım firmaları tarafından karar
verilmektedir. Belirlenen otomasyon firması, dağıtım firması tarafından uygun görülen
bayilere sistem kurulumunu gerçekleştirmektedir.
(21) Akaryakıt istasyonlarında bulunan marketlerin yönetimi, istasyonun genel yönetimi ve
akaryakıt satışlarının muhasebeleştirilmesi gibi uygulamalar için ise özel olarak
tasarlanmış yazılım programları kullanılmaktadır. İstasyonlarda yürütülen faaliyetlere
özel olarak tasarlanan bu yazılım çözümlerine arka ofis yazılımları adı verilmektedir. Bu
yazılımlar tarafından kullanılan ve işlenen bilgiler otomasyon bilgisayarından
alınmaktadır. Söz konusu yazılımlarla; istasyonların uzaktan yönetilmesi, istasyon
verilerinin cep telefonlarından görüntülenmesi, istasyon satışlarının raporlanması ve
çeşitli kriterler bakımından analizi ile bu rapor ve analizlere internet ortamından
ulaşılması mümkün olmaktadır.
(22) Arka ofis yazılım firmaları ürünlerini doğrudan bayilere pazarlamaktadır. İstasyonlarında
arka ofis yazılımı kullanmak isteyen bayiler, bu konuda herhangi bir düzenleme veya
mevzuatla getirilmiş bir yükümlülük/zorunluluk bulunmaması nedeniyle yazılım satın
alacakları firmayı kendi tercihlerine göre ve dağıtıcılardan bağımsız olarak
belirlemektedir.
I.2.1. Pompa Otomasyonu Yazılımı Pazarı
(23) Pompa otomasyon yazılımı pazarında faaliyet gösteren başlıca teşebbüsler Turpak, Asis
ve Mepsan’dır. İlgili tüm taraflardan (pompa otomasyon firmaları, dağıtıcılar ve arka ofis
yazılım firmaları) edinilen bilgilere göre, söz konusu firmaların dışında bu alanda faaliyet
gösteren birkaç firma daha bulunmakta (Trigon, Petronet, Elfo ve IFS gibi), ancak bu
firmaların pazar payları toplam %(…..)’yi geçmemektedir.
14-34/668-294

6/13

(24) Faaliyet konuları arasında pompa, yağ makinası, elektronik hava saati, yazar kasa ve
hava kompresörleri imalatı bulunan Mepsan, 2006 yılından bu yana pompa otomasyon
alanında da çalışmaktadır. Mepsan’ın arka ofis yazılım hizmetleri alanında bir faaliyeti
bulunmamaktadır. Turpak ve Asis ise hem pompa otomasyonu hem de arka ofis
yazılımları alanında faaliyet göstermektedir.
(25) Dosya konusu şikayetin Kurum kayıtlarına ilk geldiği 2011 yılının Nisan ayında elde
edilen bilgiler ile mevcut bilgilerin karşılaştırılması ilgili pazarın gelişimi açısından önem
taşımaktadır. 2011 yılı verilerine göre pompa otomasyonu yazılımı pazarındaki
teşebbüslerin pazar payları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Tablo 1: Pompa Otomasyon Firmalarının 2011 Yılına Ait Pazar Payları
Hizmet Verilen Bayi Sayısı Pazar Payı (%)
Turpak (…..) (…..)
Mepsan (…..) (…..)
Asis (…..) (…..)
Toplam (…..) (…..)

(26) Anılan ilk dönem itibarıyla Turpak, Mepsan ve Asis’in pompa otomasyonu olan
istasyonların %(…..)’inde faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır. Bu bilgi çerçevesinde
pompa otomasyonu olan istasyon sayısının anılan dönem itibarıyla yaklaşık (…..) olduğu
anlaşılmıştır. EPDK düzenlemesi çerçevesinde tüm istasyonlarda otomasyon
zorunluluğu geldikten sonra bu rakam yaklaşık (…..) artarak (…..)’e çıkmıştır. Yeni
kurulan pompa otomasyonları neticesinde oluşan tablo ise aşağıdaki gibidir.
Tablo 2: Pompa Otomasyon Firmalarının Mevcut Durumdaki Pazar Payları
Hizmet Verilen İstasyon Sayısı Pazar Payı (%)
Turpak (…..) (…..)
Asis (…..) (…..)
Mepsan (…..) (…..)
Diğer (Trigon,Petronet, Elpo,IFS) (…..) (…..)
Toplam (…..) (…..)

(27) Bu çerçevede, yeni kurulan (…..) istasyonun yaklaşık (…..)’sinde (%(…..)) Asis,
(…..)’sinde (%(…..)) Turpak, (…..)’ünde Mepsan (%(…..)) ve (…..)ünde (%(…..)) diğer
pompa otomasyonu firmalarının kurulum yaptığı anlaşılmaktadır. Diğer bir ifadeyle, 3
yıllık süreç içinde yeni kurulumların olduğu istasyonlarda Turpak ve Asis’in 2011
yılındaki pazar payı oranlarının (…..) kurulum yaptığı, Mepsan’ın pazar payını (…..)
anlaşılmaktadır.
I.2.2. Arka Ofis Yazılımları Pazarı
(28) Arka ofis yazılımları alanında faaliyet gösteren firmaların başlıcaları; Miron, Bitakep,
Sibercom, Asis ve Turpak’tır. Miron (1992) ve Bitakep (1988) sektörün en eski firmaları
arasında yer almaktadır. Asis (2000) ve Turpak’ın (2006) ise sektöre görece yeni girdiği
anlaşılmaktadır.
(29) Arka ofis yazılımı kullanan toplam bayi sayısına yönelik olarak herhangi bir resmi bilgi
bulunmamaktadır. Bununla birlikte, EPDK, Promaks, Mepsan, Turpak, Asis, Sibercom
ve Miron’un göndermiş olduğu bilgiler çerçevesinde yapılan pazar payı değerlendirmesi
aşağıda sunulmuştur.



14-34/668-294

7/13


Tablo 3: Arka Ofis Yazılım Firmalarının Pazar Payları
Hizmet Verilen İstasyon Sayısı Pazar Payı (%)
Turpak (…..) (…..)
Asis (…..) (…..)
Sibercom (…..) (…..)
Miron (…..) (…..)
Diğer5 (…..) (…..)
Toplam (…..) 100

(30) 2011 yılı verilerine göre arka ofis yazılımı pazarındaki teşebbüslerin hizmet sundukları
bayi sayısı ise aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
Tablo 4: Arka Ofis Yazılımı Yapan Firmalarca 30.03.2011 Tarihi İtibarıyla Hizmet Sunulan Bayi Sayısı
Turpak (…..)
Asis (…..)
Miron (…..)
Sibercom (…..)

(31) Yukarıdaki tablolar birlikte değerlendirildiğinde, üç yıllık süreçte, Turpak’ın arka ofis
yazılımı hizmeti sunduğu bayi sayısı (…..) (%(…..)), Asis’in (…..) (%(…..)), Miron’un
(…..) (%(…..)) ve Sibercom’un (…..) (%(…..)) artmıştır. Turpak’ta bayi sayısında
%(…..)’lık bir artış yaşanmakla birlikte, mevcut durumda Turpak’ın %(…..)’lük pazar payı
ile adı geçen teşebbüsler arasında (…..) paya sahip olduğu anlaşılmaktadır.
I.2.3. İlgili Pazar
(32) Dosya konusu iddiaların, Turpak ve Asis’in aralarında veya başka bir teşebbüsle
yaptıkları bir anlaşmadan kaynaklanan eylemleri konu edinmemesi nedeniyle 4054 sayılı
Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde bir değerlendirme yapılmasına gerek duyulmamıştır.
Bununla birlikte, dosya kapsamında Turpak ve Asis arasında Kanun’un 4. maddesi
çerçevesinde değerlendirilebilecek herhangi bir anlaşma olup olmadığı da incelenmiş,
ancak herhangi bir bilgi ya da belgeye ulaşılamamıştır. Söz konusu iddialar temel olarak,
pompa otomasyonu ile ilgili faaliyet gösteren teşebbüslerin tek taraflı eylemlerini konu
edinmektedir. Bu nedenle, mevcut incelemeler temel olarak 4054 sayılı Kanun’un 6.
maddesi çerçevesinde yapılmıştır. Ayrıca, dosya kapsamında yer alan iddialar “birlikte
hakim durumun kötüye kullanımını” da konu edinmemektedir. Önaraştırma kapsamında
temel olarak, Turpak ya da Asis’in herhangi bir ilgili pazarda hakim durumda olup
olmadıkları, hakim durum söz konusu ise bu durumlarını kötüye kullanıp kullanmadıkları
incelenmiştir. Bu çerçevede, ilgili pazarın tespiti dosya kapsamında önem arz
etmektedir.
(33) Turpak ve Asis hakkında ileri sürülen iddialar, 2011 ve 2012 yıllarında çeşitli Rekabet
Kurulu kararlarında6 incelenmiş ayrıca, 2006 yılında Turpak hakkında yürütülen başka
bir incelemede de benzer ilgili pazarlar dikkate alınmıştır.
(34) Yukarıda yer verilen bilgiler çerçevesinde, ilgili ürün pazarlarının “Akaryakıt İstasyonları
İçin Pompa Otomasyonu Yazılımı Pazarı” ve “Akaryakıt İstasyonları İçin Arka Ofis
Yazılımı Pazarı”; ilgili coğrafi pazarın ise her iki ürün için “Türkiye” olduğu kanaatine
varılmıştır.


5 Bitakep’ten bilgi talebine cevabi yazı gelmediği için pazar payı bilgisi diğer kısmında verilmiştir. Ancak,
Miron’dan alınan bilgiler çerçevesinde (…..) değerlendirilebilir.
6 07.09.2006 tarih ve 06-61/820-235 sayılı, 21.04.2011 tarih ve 11-25/478-147 sayılı, 17.11.2011 tarih ve
11-57/1469-526 sayılı Rekabet Kurulu kararları.
14-34/668-294

8/13

I.3. Değerlendirme
(35) Önaraştırma kapsamında 18 ayrı teşebbüste incelemelerde bulunulmuş, 7 ayrı
teşebbüsten ve EPDK’dan da bilgi istenilmiştir. Bu incelemeler kapsamında elde edilen
bilgiler çerçevesinde, öncelikle Turpak veya Asis’in hakim durumda olup olmadıkları,
sonrasında ise önceki değerlendirmeden bağımsız olarak, hakim durumda bulunulduğu
varsayımı altında, her iki teşebbüsün yaptıkları eylemlerin amaç veya etki bakımından
kötüye kullanma olup olmadığı incelenmiştir.
I.3.1. Hakim Durum Değerlendirmesi
I.3.1.1. Pazar Payları
(36) Pompa otomasyonu üreten, bu ürünü satın alan (müşteri), ürünü kullanan (kullanıcı7), bu
ürünü girdi olarak kullanan (arka ofis yazılım yapan teşebbüsler) tüm tarafların konuya
ilişkin görüşleri çerçevesinde, pazar payı hesaplamasında pompa otomasyonu sahibi
teşebbüsün kurulu olduğu istasyon sayısının tüm Türkiye’de bulunan lisanslı istasyon
sayısına bölünmesinin doğru yaklaşım olacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca, daha önceki
Kurul kararlarında da benzer hesaplama yönteminin kullanıldığı görülmüştür.
(37) Bu bilgiler ve Tablo 2’de yer alan rakamlar çerçevesinde; Turpak’ın ilgili pazarda
%(…..)’luk pazar payı ile lider konumda olduğu; Asis’in %(…..)’lük pazar payı ile ikinci
sırada, Mepsan’ın %(…..) pazar payı ile üçüncü sırada olduğu; diğer pompa
otomasyonlarının ise %(…..) pazar payını paylaştıkları anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, ilgili
pazarda herhangi bir teşebbüsün %(…..) anlaşılmaktadır. “Hakim Durumdaki
Teşebbüslerin Dışlayıcı Kötüye Kullanma Niteliğindeki Davranışlarının
Değerlendirilmesine İlişkin Kılavuz”un 12. paragrafında; “…aksini gösterecek bir durum
söz konusu değilse, Kurul’un yerleşik uygulamasında %40’ın altında pazar payına sahip
olan teşebbüslerin hakim durumda olması ihtimalinin düşük olduğu kabul edilmekte…”
ifadeleri yer almaktadır. Bu çerçevede, incelenen teşebbüslerin pazar paylarına ilişkin
bilgiler hakim durum değerlendirmesinde önemli bir gösterge olmakla birlikte, dosya
kapsamında sadece pazar payı bilgilerine bakılmamış, diğer unsurlar da
değerlendirmede dikkate alınmıştır.
I.3.1.2. Alıcı Gücü
(38) Pompa otomasyonu pazarında akaryakıt istasyonları yerine akaryakıt dağıtıcısı
teşebbüsler (Petrol Ofisi, Shell, Opet gibi) alıcı konumunda yer almaktadır. Anılan
alıcılardan Shell ve Opet’in, 2013 yılında Türkiye’de yaklaşık (…..)TL net satış geliri elde
ettikleri anlaşılmaktadır. Petrol Ofisi’nin ise net satışları yaklaşık (…..) TL’yi bulmaktadır.
Ayrıca, bahsi geçen teşebbüslerin bağlı oldukları holdinglerin ya da grupların Türkiye
veya dünya ölçeğinde önemli ekonomik aktörler olduğu da bilinmektedir. Bu kapsamda,
lider teşebbüsün en büyük müşterisine yıllık ortalama (…..)TL’lik satış yaptığı bir
piyasada herhangi bir teşebbüsün söz konusu alıcılar karşısında güçlü konumda
olduğunu ifade etmek mümkün görülmemektedir. Diğer bir ifadeyle, ilgili pazarda
alıcıların güçlü konumda olduğu anlaşılmaktadır.
I.3.1.3. Pazara Giriş Engelleri
(39) Pompa otomasyonu yazılımları sektör içinde yer alan diğer yazılımlardan teknik olarak
farklılıklar içermektedir. Özellikle sektör hakkında know-how’a ihtiyaç duyulabilmektedir.
Ancak, belirtilen bu hususlar önemli giriş engelleri olarak değerlendirilmemektedir.
Nitekim, BP tarafından 2007 yılı öncesinde (…..) yakın istasyonda Turpak haricinde

7 Pompa otomasyonu pazarında müşteri ile kullanıcı arasında bir ayrım yapılabilmektedir. Zira pompa
otomasyonunun hangi teşebbüsten alınacağına akaryakıt dağıtıcısı teşebbüsler karar verirken yazılımlar
istasyonlarca kullanılmaktadır.
14-34/668-294

9/13

başka pompa otomasyonu kullanıldığı ifade edilmiştir. Bahsi geçen teşebbüs mevcut
pompa otomasyonu sunan teşebbüsler arasında yer almamaktadır. Diğer bir ifadeyle,
Turpak’ın, BP’de 2007 öncesi dönemde yerleşik olan teşebbüsün ardından piyasaya
girerek pazar payı kazandığı anlaşılmaktadır. Benzer şekilde, Asis de piyasaya daha
sonra giren teşebbüsler arasında yer almaktadır. Mevcut durumda ise küçük ölçekli
akaryakıt dağıtıcılarının kendi pompa otomasyonlarını geliştirmeye çalıştıkları
görülmektedir. Bu çerçevede, pazara giriş engellerinin normal seviyede olduğu, herhangi
bir yasal ya da piyasaya özgü engellerin var olmadığı kanaatine varılmıştır.
I.3.1.4. Geçiş Maliyetleri
(40) Dosya kapsamında pompa otomasyonu için ilk yatırım maliyetleri ile yıllık bakım
maliyetleri ilgili teşebbüslerden talep edilmiştir. Bu bilgiler çerçevesinde, ortalama olarak
ilk yatırımın istasyon başına (…..)TL, yıllık bakım maliyetlerinin ise (…..)TL olduğu
anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, bin istasyona sahip bir akaryakıt dağıtıcısı teşebbüs için ilk
yatırım bedeli yaklaşık (…..)TL olarak hesaplanmaktadır. Bu çerçevede, yukarıda bahsi
geçen alıcı konumundaki teşebbüsler açısından pompa otomasyonlarını değiştirmek
istediklerinde katlanılması gereken ilk yatırım maliyetlerinin, yıllık net satışları dikkate
alındığında, başka bir pompa otomasyonu firmasına geçişi engelleyecek seviyede
olmadığı kanaatine ulaşılmıştır8. Ayrıca, (…..) gibi önemli dağıtıcı firmaların birden fazla
pompa otomasyonu ile çalıştığı dikkate alındığında, başka bir otomasyon daha
kullanmak isteyen teşebbüsün geçiş maliyetlerinin önemli oranda düşeceği
anlaşılmaktadır. Ancak, yazılım için harcanacak bedelden daha önemli olabilecek bir
diğer maliyet ise pompa otomasyonunun değişimi sırasında faaliyet
gösterilememesinden kaynaklanan fırsat maliyetleridir. Zira özellikle şehir içlerinde
yerleşik akaryakıt istasyonlarında pompa otomasyonu arızalandığında dakikaların bile
önemli maddi kayıplara yol açtığı, dağıtıcı firmalarca ifade edilmektedir. Pompa
otomasyonu arızalı iken ilgili akaryakıt istasyonun, düzenlemeler çerçevesinde, faaliyet
gösteremediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, bahsi geçen alternatif maliyetler önem
taşımaktadır. Ancak, inceleme kapsamında elde edilen bilgilerden;
 BP’nin önceki dönemlerde pompa otomasyonu sunan teşebbüsü değiştirdiği,
 (…..) bir dağıtıcı firmada (…..) söz konusu olduğu,
 EPDK düzenlemeleri çerçevesinde veri güvenliğinin önemli olması nedeniyle pompa
otomasyonunda veri güvenliği konusunda herhangi bir tereddüdün oluşması halinde
akaryakıt dağıtıcısı teşebbüslerin başka bir otomasyona geçişi yapmayı göze
alabilecekleri
anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, geçiş maliyetlerinin piyasadaki alıcılar bakımından yüksek
seviyelerde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
I.3.1.5. Diğer Unsurlar
(41) Hakim durum değerlendirmesinde dikkate alınabilecek diğer hususlardan biri sözleşme
süreleri ve dinamik pazar koşullarıdır. (…..) gelen bilgilerden anlaşılacağı üzere, (…..)
sözleşmesi 2014 yılı sonunda, (…..) sözleşmesi ise 2015 yılının Ocak ayının sonunda
bitmektedir. Diğer bir ifadeyle, (…..) adet istasyon (mevcut durumda yaklaşık %(…..)’lük
pazar payına tekabül etmektedir) 6 aylık bir dönem içinde değişiklik gösterebilecektir.
(…..) mevcut pompa otomasyonu sunan teşebbüsleri değiştirmesi durumunda mevcut
piyasa (…..) teşebbüsün piyasada (…..) konuma düşmesi ihtimal dahilindedir. Bu
nedenle, piyasanın dinamik koşulları ve alıcı tercihleri doğrultusunda piyasa görünümü
önemli oranda değişiklik gösterebilmektedir.

8 Nitekim (…..)’da ifade edildiği üzere, pompa otomasyonunun değişimi, muhasebe programının
değiştirilmesinden daha zor olmamaktadır. Mevcut durumda (…..) da ifade edilmiştir.
14-34/668-294

10/13

Yukarıda yer verilen bilgiler çerçevesinde;
 Turpak ve Asis’in her birinin (…..) pazar payına sahip olduğu,
 İlgili pazarda alıcıların önemli güce sahip oldukları,
 Yüksek seviyede giriş engelinin ve geçiş maliyetlerinin olmadığı,
 Sözleşme sürelerinin ve dinamik pazar koşullarının piyasa yapısını değiştirme
ihtimalinin olduğu
dikkate alındığında, ilgili pazarda herhangi bir teşebbüsün hakim durumda olmadığı
sonucuna varılmıştır.
I.3.2. Eylemlerin Değerlendirmesi
(42) Herhangi bir teşebbüsün ilgili pazarda hakim durumda olmaması nedeniyle anılan
pazarda faaliyet gösteren teşebbüslerin tek taraflı eylemlerinin kötüye kullanım olarak
değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşılabilmektedir. Ancak dosya kapsamında, önceki
bölümdeki analizinden bağımsız olarak, hakim durumun bulunduğu varsayımı altında,
ilgili teşebbüslerin davranışlarının amaç ya da etki bakımından kötüye kullanma sayılıp
sayılmayacağı değerlendirmesi de yapılmıştır.
(43) Söz konusu iddiaların ilk kısmında özetle, Turpak ve Asis’in, akaryakıt istasyonlarının
bilgilerini şifreleyerek veya kısıtlı bilgi sunmak suretiyle yazılım firmalarının faaliyetlerini
zorlaştırdığı iddia edilmektedir. İkinci kısım iddiada ise Asis’in servis hizmetlerinde aşırı
fiyat uyguladığı ifade edilmektedir.
(44) İddialarda yer verilen ifadelere göre, Turpak ve Asis ülkemizdeki akaryakıt
istasyonlarının büyük bir çoğunluğunda pompa otomasyon hizmeti sunmaktadır. Bu
hizmet, akaryakıt pompalarından alınan satış verileri ile depolardan alınan yakıt
bilgilerinin otomasyon bilgisayarına aktarılması ve izlenmesi amacıyla kullanılmaktadır.
Her akaryakıt istasyonunda bir otomasyon sistemi kurulmakta ve tüm bilgiler tek bir
otomasyon bilgisayarlarına aktarılmaktadır. Burada oluşan bilgiler, akaryakıt
istasyonlarının yönetimi ve muhasebe uygulamaları amacıyla diğer yazılım firmaları
tarafından da kullanılmaktadır. Bu firmalar tarafından geliştirilen ve arka ofis programları
olarak adlandırılan yazılımlar ile otomasyon bilgisayarında toplanan veriler birtakım
raporlama ve analizlere tabi tutularak bayi sahibine sunulmaktadır.
(45) Başvuruda yer alan ifadelere göre, önceleri bu verilere ulaşmak bakımından herhangi bir
engelle karşılaşılmamaktayken, Turpak ve Asis’in arka ofis alanında da faaliyete
geçmesi akabinde verilere ulaşım engellenmekte veya kısıtlı veri sunulmaktadır. Buna
göre, Turpak ve Asis kendi yazılımlarını pazarlamak amacıyla kurulumunu yaptıkları
otomasyon bilgisayarlarından diğer yazılım firmalarının veri almasını engellemektedir.
Verilerin şifrelenmesi veya yeterli bilgi verilmemesi suretiyle yapılan bu uygulama
neticesinde diğer yazılım firmaları bayilere sağlıklı hizmet sunamamaktadır. Diğer bir
ifadeyle, başvuru konusunu, pompa otomasyon firmaları tarafından, otomasyon
bilgisayarındaki bilgilerin şifrelenmesi veya yeterli seviyede verilmemesi suretiyle arka
ofis yazılım firmalarının faaliyetlerinin zorlaştırılması şeklinde özetlemek mümkündür.
Ancak, 2011 yılı Rekabet Kurulu ve ilgili Danıştay kararlarından, otomasyon
bilgisayarlarının veri tabanlarının, ilgili düzenlemeler gereğince dağıtım firmalarının
talebiyle şifrelendiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle, şifreleme konusunda herhangi bir
eylemin 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi çerçevesinde ihlal niteliği taşımadığı kanaatine
varılmıştır.
(46) Bilgilerin yeterli seviyede verilmemesi konusunda ise önaraştırma sürecinde detaylı
incelemelerde bulunulmuştur. Bu incelemelerde Turpak veya Asis’in arka ofis yazılımı
piyasasında faaliyet gösteren teşebbüslerin faaliyetlerinin zorlaştırılarak kendilerine ait
arka ofis yazılımları lehine bir durum oluşturulmasını amaçladığını gösteren herhangi bir
14-34/668-294

11/13

bulguya rastlanılmamıştır. Diğer bir ifadeyle, otomasyon firmaları tarafından yazılım
firmalarının faaliyetlerinin zorlaştırılması amacıyla verilerin verilmediği, yeterli bilginin
sunulmadığı veya zamanlamada problemler yaratıldığına ilişkin olarak yeterli bilgi ve
belgeye ulaşılamamıştır.
(47) Bununla birlikte, 21.04.2011 tarih ve 11-25/478-147 sayılı kararda yer verilen bir e-
postada: “Turpak firmasına ait pompa otomasyon sistemlerinin satış yöneticisi Buğra
Durukan tarafından yazılan ve Alper Önkol’a gönderilen e-postada: Dün Tekirdağ
Sevinçler Petrol de demo yaparken (…..) arkadaşlarla karşılaştım. Benden öncede (…..)
dan arkadaşlar gelmiş, bizim yapmış olduğumuz WEB PRO anlık satışları izleme ve
raporlama modülünü (…..)da ve (…..)da çalıştığını söylediler. Hani Turpak makinesine
şifre koymuştuk, bunlar buraya ulaşamayacaklardı, ama bu adamlar işi gücü bırakıp bu
konula şifreyi kırmak için uğraşıyorlar ve kırıyorlar. Çünkü yıllar (…..) ve (…..)firebird le
çalıştı ve çalışıyor firebird e çok hakimler, etik olmayan bir teklifim olacak (…..)olarak
dışarıya vrd ve online klasörlerinde tüm satışları satır atıyoruz ya oraya bu satırları
yazarken her (…..) satırda (…..) satırı yazmazsak bu adamların hem vardiyası tutmaz
hem de bu satışları izleme ekranları sıkıntılı olur. Ama (…..) şifre koyma konusunda
biraz daha sıkı çalışırsak bu adamların fdb den veri almasını engelleyebiliriz.” ifadeleri
bulunmaktadır. Bu ifadelerden, arka ofis yazılımı sunan teşebbüslerin faaliyetlerini
zorlaştırarak kendi ürünleri lehine bir durum ortaya çıkarmaya çalıştıkları
anlaşılabilmektedir. Ancak, bahsi geçen e-postaya cevap verilip verilmediği, verildiyse
bu cevabın teşebbüs yöneticilerince onaylanıp onaylanmadığına ilişkin herhangi bir bilgi,
belge veya bulguya ulaşılamamıştır.
(48) Dosya konusu şikayetlerin ilk geldiği tarih olan 2011 yılından günümüze kadar olan
dönemde arka ofis yazılımları piyasasında yaşanan değişimlerin incelenmesi, iddia
edilen eylemlerin etkilerinin olup olmamasını anlamak bakımından önem arz etmektedir.
(49) Bu kapsamda, arka ofis yazılımı sunan teşebbüslerden elde edilen son 4 yıla ait satış
rakamları ve pazar bilgileri ile arka ofis yazılımı kullanan istasyonlardan sağlanan çeşitli
bilgiler çerçevesinde;
 Rastgele gidilen (…..) istasyonun (…..) tanesinde Miron yazılımlarının kullanıldığı,
geriye kalan (…..) tanesinde ise Turpak’ın satışını yaptığı Petromat yazılımının
olduğu,
 Petrol Ofisi istasyonlarının her ikisinde de (…..) yazılımının kullanıldığı ve Asis’in
kendine ait arka ofis yazılımını kullanmaya zorlayan herhangi bir davranışının
olmadığı,
 (…..) yazılımı kullanan istasyonların üründen memnun oldukları ve pompa
otomasyonundan veri alırken kayda değer sıkıntı yaşamadıkları,
 Asis’e ait arka ofis yazılımından 2010 yılında (…..) , 2011 yılında (…..), 2012 yılında
(…..) ve 2013 yılında (…..) adet yeni satış yaptığı, dolayısıyla son 4 yıl içinde yeni
satışların önemli ölçüde (…..), satış gelirleri bakımından da benzer durumun geçerli
olduğu ve 2010 yılında (…..) TL olan satış gelirlerinin 2013 yılında (…..) TL’ye (…..),
 Turpak’a ait arka ofis yazılımından 2010 yılında (…..), 2011 yılında (…..), 2012
yılında (…..) ve 2013 yılında (…..) adet yeni satış yaptığı9, dolayısıyla son 4 yıl
içinde yeni satışların önemli ölçüde (…..), satış gelirleri bakımından da benzer

9 Taraftan alınan bilgilerde, bu satış rakamlarının %(…..)’inin diğer arka ofis yazılımlarını kullanmaktan
vazgeçip Petromat kullanmaya başlayanlar oluşturmaktadır. Örneğin, 2013 yılında sadece (…..)
istasyonun Miron, Sibercom ya da Bitakep gibi arka ofis yazılımları kullanırken Petromat kullanmaya
başladıkları ifade edilmektedir.
14-34/668-294

12/13

durumun geçerli olduğu ve 2010 yılında (…..)TL olan satış gelirlerinin 2013 yılında
(…..)TL’ye (…..),
 Sibercom’a ait arka ofis yazılımından 2010 yılında (…..), 2011 yılında (…..), 2012
yılında (…..) ve 2013 yılında (…..) adet yeni satış yaptığı10, dolayısıyla son 4 yıl
içinde yeni satışların Turpak ve Asis’e göre (…..), satış gelirleri bakımından da
benzer durumun geçerli olduğu ve 2010 yılında (…..)TL olan satış gelirlerinin 2013
yılında (…..)TL’ye (…..)
 Miron’a ait arka ofis yazılımından 2010 yılında (…..), 2011 yılında (…..), 2012 yılında
(…..) ve 2013 yılında (…..) adet yeni satış yaptığı11, dolayısıyla son 4 yıl içinde yeni
satışların Turpak ve Asis’e göre sayı olarak (…..), satış gelirleri bakımından da
benzer durumun geçerli olduğu ve 2010 yılında (…..)TL olan satış gelirlerinin 2013
yılında (…..)TL’ye (…..),
 Arka ofis yazılımlarını değiştiren istasyonların eğilimlerine bakıldığında, transfer
satışlardan sayıca en çok pay alanın (…..) olduğu,
 Turpak ya da Asis’in pompa otomasyonu pazarındaki güçlü konumlarını kullanarak
arka ofis yazılımı pazarındaki ürünlerine avantaj sağladığını gösteren herhangi bir
bulguya ulaşılamadığı, arka ofis yazılımı pazarında böyle bir uygulamanın etkisinin
görülmediği
anlaşılmaktadır.
(50) Yukarıda yer verilen bilgiler çerçevesinde;
 Akaryakıt istasyonları için pompa otomasyonu pazarında herhangi bir teşebbüsün
hakim durumda olmadığı,
 Hakim durumun söz konusu olması halinde dahi bu durumun kötüye kullanılması
amacını gösteren yeterli bilgi ve belgenin olmadığı,
 Arka ofis yazılımları pazarında son 4 yıla ait veriler incelendiğinde, başvuru
sahiplerinin faaliyetlerinin zorlaştığının ya da Turpak ya da Asis lehine herhangi bir
olumlu etkinin oluştuğunun tespit edilemediği
kanaatine varılmıştır.
(51) Bu çerçevede, gerek yapılan yerinde incelemelerde gerekse ilgili tüm taraflardan
edinilen bilgilerin incelenmesi sonucunda, Asis ve Turpak’ın otomasyon bilgisayarlarında
oluşan bilgilerin arka ofis yazılım firmalarına sunulması bakımından 4054 sayılı Kanun’u
ihlal ettiklerini gösterecek yeterli delil veya bulguya ulaşılamaması nedeniyle, Asis ve
Turpak hakkında soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
(52) Ayrıca, dosya kapsamında incelenen diğer bir konu da Asis’in servis hizmetlerinde aşırı
fiyat uyguladığı iddiasıdır. Bu kapsamda yapılan incelemeler neticesinde öncelikle
belirtilmelidir ki, yukarıda incelendiği üzere Asis, pompa otomasyonları pazarında hakim
durumda bulunmamaktadır. Ayrıca, gerek istasyonlardan gerekse Asis ve Petrol
Ofisi’nden alınan bilgilerden, servis hizmetlerinde ücretler Asis ve Petrol Ofisi arasında
yapılan anlaşmalar çerçevesinde belirlenmektedir. Diğer bir ifadeyle, servis bakım

10 Taraftan alınan bilgilerde, 2010 yılında (…..), 2011 yılında (…..), 2012 yılında (…..) ve 2013 yılında
(…..) istasyonun Miron, Petromat (Turpak), Akaria (Asis) ya da Bitakep gibi arka ofis yazılımları
kullanırken Sibercom kullanmaya başladıkları ifade edilmektedir.
11 Taraftan alınan bilgilerde, 2010 yılında (…..), 2011 yılında (…..), 2012 yılında (…..) ve 2013 yılında
(…..) istasyonun Sibercom, Petromat (Turpak) ya da Bitakep gibi arka ofis yazılımları kullanırken Miron
kullanmaya başladıkları ifade edilmektedir.
14-34/668-294

13/13

hizmetinden yararlanan taraf ile bu hizmet için ödenecek ücreti belirleyen tarafların aynı
olmadığı anlaşılmaktadır.
(53) Asis’in pompa otomasyonunu kullanan istasyonlar, herhangi bir arıza durumunda Asis
ve Petrol Ofisi tarafından imzalanan genel sözleşme hükümlerinde yer alan ücreti
ödemeyi kabul etmektedir. Bu nedenle ücretlendirme konusu Asis’in tek taraflı bir eylemi
olarak değerlendirilmemektedir.
(54) Bu kapsamda, Asis’in hakim durumda bulunmaması ve ücretlendirmede tek taraflı bir
eylemin söz konusu olmaması nedeniyle herhangi bir kötüye kullanma eyleminden
bahsedilemeyeceği kanaatine ulaşılmıştır.
J. SONUÇ
(55) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.








Full & Egal Universal Law Academy