Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-17/318-136
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama A.Ş.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’ne aykırı hareket ettiği iddiası
Karar Tarihi: 08.05.2014

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2014-1-17 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-17/318-136
Karar Tarihi : 08.05.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: Tuğçe KOYUNCU, Başak ARSLAN, Muhammed Safa UYGUR
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : İs-Mur Yapı Taah. Taş. Gıda Yemek Temizlik San. ve Tic. Ltd. Şti.
Atatürk Cad. No:170 Kat:2 Afşin/Kahramanmaraş
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama A.Ş.
Fatih Mah. Yakacık Cad. No:24 Ortadağ Sancaktepe/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama A.Ş.’nin yapmış
olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun ve 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup
Muafiyeti Tebliği’ne aykırı hareket ettiği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle; İs-Mur Yapı Taah. Taş. Gıda Yemek Temizlik
San. ve Tic. Ltd. Şti. (İS-MUR)’nin Gaziosmanpaşa Mahallesi, Tanır Yolu, 226 ada, 50
parselde kayıtlı taşınmazda yer alan akaryakıt istasyonunun işletmesini devir aldığı, söz
konusu taşınmaz üzerinde 2006 yılında Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama
A.Ş. (STARPET) lehine intifa hakkı tesis edildiği, üzerinde akaryakıt istasyonu işletilen
taşınmazın intifa hakkının beş yıl süre ile sınırlandırılması gerektiği, intifayı kaldırması
talebiyle STARPET’e ihtarname gönderildiği, ancak STARPET’in konuyla ilgili hiçbir adım
atmadığı ifade edilerek, STARPET hakkında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 17.02.2014 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 18.03.2014 tarih ve 2014-1-17/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 03.04.2014 tarihli
Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. Konuya ilişkin
karar uyarınca düzenlenen 30.04.2014 tarih ve 2014-1-17/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- STARPET ile başvuruya konu istasyona ilişkin olarak, önce Fatih ASLAN ardından İS-
MUR arasında imzalanan bayilik sözleşmeleri ve malik Selahattin AKÇALI tarafından tesis
edilen 29.03.2006 tarihli intifa hakkından oluşan dikey anlaşmanın, 01.03.2014 tarihine
kadar 2002/2 sayılı Tebliğ'in 5/a maddesinde düzenlenen istisna hükmünden yararlandığı,
- 01.03.2014 tarihinden itibaren dikey anlaşmanın istisna hükmü kapsamından çıktığı ve
intifa hakkı bitiş tarihi olan 29.03.2016 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup
muafiyetinden yararlandığı,
- Bu nedenle başvuru konusu dikey ilişki ile ilgili olarak 4054 sayılı Kanun çerçevesinde
herhangi bir işlem tesisine gerek bulunmadığı, şikâyetin reddedilmesi gerektiği
görüşüne yer verilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Dosya konusuna ilişkin olarak bilgi isteme yazısına cevaben STARPET tarafından
gönderilen yazıda özetle;
- Bahse konu istasyon üzerinde 29.03.2006 tarihinde taşınmaz maliki Selahattin AKÇALI
tarafından STARPET lehine 10 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği,
14-17/318-136
2/3

- Malik ile dikey ilişkiye konu olacak bir akaryakıt bayilik sözleşmesi imzalanmadığı,
taşınmaz maliki ile hiçbir bağlantısı olmayan Fatih ASLAN ile 08.12.2004 tarihinde
akaryakıt bayilik sözleşmesi imzalandığı,
- Fatih ASLAN ile STARPET arasındaki akaryakıt bayilik sözleşmesinin 31.01.2014
tarihinde karşılıklı olarak sonlandırıldığı ve İS-MUR ile STARPET arasında 01.03.2014
tarihinde bayilik sözleşmesi imzalandığı,
- Dikey ilişkinin 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinde yer alan istisna hükmüne uygun
olduğu,
ifade edilerek şikayetin reddi talep edilmiştir.
(6) Dosya mevcudu bilgi ve belgeler incelendiğinde; bahse konu istasyon üzerinde STARPET
ile işletici Fatih ASLAN arasında 08.12.2004 tarihinde 08.12.2009 tarihine kadar geçerli bir
bayilik sözleşmesi imzalandığı, istasyon üzerinde malik Selahattin AKÇALI tarafından
STARPET lehine 29.03.2006 tarihinde 10 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği
anlaşılmaktadır. Söz konusu bayilik sözleşmesinde, STARPET lehine taşınmaz üzerinde
tesis edilecek intifa hakkından bahsedilmekte ve sözleşmenin feshi halinde anılan intifa
hakkına dayanarak istasyonun STARPET’e teslim edileceği belirtilmektedir.
(7) Diğer yandan, STARPET ile Fatih ASLAN arasındaki bayilik sözleşmesinin 31.01.2014
tarihinde feshedildiği, dosya konusu akaryakıt istasyonunun İS-MUR tarafından
devralındığı ve 01.03.2014 tarihinde İS-MUR ile STARPET arasında iki yıl süreli bir bayilik
sözleşmesi imzalandığı anlaşılmaktadır.
(8) Kurulumuzun akaryakıt sektöründe dağıtım şirketleri ile bayileri arasında yapılan dikey
anlaşmalara ilişkin olarak daha önce almış olduğu kararlar uyarınca, intifa, tapuya şerh
edilmiş kira veya benzer etkiye sahip sözleşmeler, bayi üzerindeki rekabet etmeme
yükümlülüğünün süresinin 2002/2 sayılı Tebliğ ile düzenlenen beş yıllık üst sınırı fiili olarak
aşmasına neden olmaktadır. Bu bakımdan bayilik sözleşmeleri ve bunlarla bağlantılı intifa,
kira gibi sözleşmelerin, aralarındaki hukuki ve iktisadi ilişki nedeniyle tek bir anlaşma olarak
2002/2 sayılı Tebliğ’e uygunluklarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede,
Kurulumuzun yerleşik kararları uyarınca, 18.09.2005 tarihinden önce yapılan ve bu tarih
itibarıyla kalan süresi beş yılı aşan dikey anlaşmaların, 18.09.2010 tarihinde kadar 2002/2
sayılı Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlanma olanağı bulunmaktadır. 18.09.2005
tarihinden sonra yapılan dikey anlaşmalar ise yapıldıkları tarihten itibaren beş yıl süreyle
2002/2 sayılı Tebliğ ile düzenlenen grup muafiyeti kapsamındadır.
(9) Beş yıllık rekabet etmeme yükümlülüğünün süresinin hesaplanmasında başlangıç tarihi
olarak, taraflar arasında süregelen rekabet yasağına dayalı dikey ilişkiye başlangıç teşkil
eden ilk anlaşmanın yapıldığı tarih esas alınacaktır. STARPET ile Fatih ASLAN arasındaki
08.12.2004 tarihli bayilik sözleşmesi ve onunla bağlantılı olarak malik Selahattin AKÇALI
tarafından 29.03.2006 tarihinde tesis edilen 10 yıl süreli intifa hakkı 4054 sayılı Kanun’un 4.
maddesi anlamında tek bir dikey anlaşma şeklinde değerlendirilerek, Kanun’un aynı
maddesine ve 2002/2 sayılı Tebliğ’e uygunluklarının incelenmesi gerekmektedir.
(10) 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinde, anlaşmalardaki rekabet etmeme yükümlülüğüne
veya bu yükümlülüğün anlaşmanın asli bir parçası olduğu hallerde anlaşmanın tamamına
yönelik olarak getirilen beş yıllık grup muafiyeti sınırına ilişkin olarak bir istisnai durum
düzenlenmiştir. Söz konusu hüküm, “Alıcının anlaşmaya dayalı faaliyetlerini sürdürürken
kullanacağı tesisin mülkiyeti arazi ile birlikte veya alıcı ile bağlantısı olmayan üçüncü
kişilerden sağlanan bir üst hakkı çerçevesinde sağlayıcıya ait ise yahut alıcı bu faaliyetini
sağlayıcının alıcı ile bağlantısı olmayan üçüncü kişilerden elde ettiği bir ayni veya şahsi
kullanım hakkının konusu olan bir tesiste sürdürecekse, alıcıya getirilen rekabet etmeme
yükümlülüğü, söz konusu tesisin alıcı tarafından kullanıldığı süreye bağlanabilir; şu kadar
ki, rekabet etmeme yükümlülüğü, bu sürenin beş yılı aşan kısmı bakımından, sadece
alıcının söz konusu tesiste yürüteceği faaliyetini kapsar.” şeklindedir.
14-17/318-136
3/3

(11) Dolayısıyla, bir anlaşmanın istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için dağıtım şirketinin
(sağlayıcı) ilgili akaryakıt istasyonuna ilişkin ayni veya şahsi hakkını doğrudan malikten
alması ve daha sonra bu istasyonu malik ile bağlantısı olmayan başka bir şahsa işlettirmesi
şartı aranmaktadır. Bu çerçevede bir dikey anlaşmanın 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5/a
maddesinde öngörülen istisna hükmünde kabul edilebilmesi için, malik(ler) ile işletici
arasında herhangi bir hukuki veya iktisadi bağlantının bulunmaması gerekmektedir.
(12) Önaraştırma aşamasında taşınmaz maliki Selahattin AKÇALI ile işletici Fatih ASLAN
arasında 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5/a maddesinde zikredilen türden bir bağlantının bulunup
bulunmadığı taraflara sorulmuş ve malik ile işletici arasında bir kira sözleşmesi veya bu
kişiler arasında hissedarlık ya da akrabalık ilişkisinin bulunmadığı ifade edilmiştir. Bu
çerçevede, dosya konusu dikey anlaşmanın 01.03.2014 tarihine kadar 2002/2 sayılı
Tebliğ'in 5/a maddesinde düzenlenen istisna hükmünden yararlandığı anlaşılmaktadır.
Bununla birlikte, İS-MUR ve STARPET arasında intifa hakkının kalan iki yıllık süresine
tekabül edecek şekilde 01.03.2014 tarihinde yeni bir bayilik ilişkisi kurulduğu görülmektedir.
Ancak malik ile yeni işletici İS-MUR arasında 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5/a maddesinde
zikredilen türden bağlantıya delalet edebilecek 10.01.2014 tarihli bir kira ilişkisinin
bulunduğu, bu nedenle söz konusu tesisin İS-MUR’a devredilmesi ile birlikte dikey
anlaşmanın istisna hükmü kapsamından çıktığı değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, ilgili
dikey anlaşma intifa hakkı bitiş tarihi olan 29.03.2016 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ
kapsamında grup muafiyetinden yararlanmaktadır.
(13) Yukarıda açıklanan nedenlerle, başvuru konusu dikey ilişki ile ilgili olarak 4054 sayılı
Kanun çerçevesinde herhangi bir işlem tesisine gerek bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(14) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
1- Starpet Garzan Akaryakıt Dağıtım ve Pazarlama A.Ş. ile başvuruya konu istasyona
ilişkin olarak, önce Fatih ASLAN ardından İs-Mur yapı Taah. Taş. Gıda Yemek Temizlik
San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan bayilik sözleşmeleri ve malik Selahatin AKÇALI
tarafından tesis edilen 29.03.2006 tarihli intifa hakkından oluşan dikey ilişkinin, 01.03.2014
tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5(a) maddesinde düzenlenen istisna hükmünden
yararlandığına,
2- 01.03.2014 tarihinden itibaren ise bahse konu dikey ilişkinin, istisna hükmünden
yararlanamadığına, ancak tesis edilen intifa hakkı süresinin sona erdiği 29.03.2016 tarihine
kadar 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden yararlandığına,
3- Bu nedenle 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma
açılmamasına
OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy