Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-07/131-58
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Novartis Sağlık Gıda ve Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. bünyesinde bulunan Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş.’nin, bayilerinin satış stratejilerini ve yeniden satış fiyatlarını belirlediği, bölge ve müşteri paylaşımında bulunduğu, ihalelerde danışıklı hareket ettiği ve bir ürünün satışını diğerine bağladığı iddiası
Karar Tarihi: 19.02.2014

Rekabet Kurumu Başkanlığından;
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-3-78 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-07/131-58
Karar Tarihi : 19.02.2014

A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER

Başkan : Kenan TÜRK (İkinci Başkan)
Üyeler : Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ

B. RAPORTÖRLER: Osman Tan ÇATALCALI, İbrahim Hilmi KOÇAK

C. BAŞVURUDA
BULUNAN :- Çelebi ALACAN
Cihangir Mah. Sanayi Sok. No: 6 Avcılar/İstanbul

D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA YAPILANLAR:
- Novartis Sağlık Gıda ve Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.
Rüzgarlıbahçe Mah. Şehit Sinan Eroğlu Cad. No: 6 34805
Kavacık/Beykoz/İstanbul
- Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş.
Rüzgarlıbahçe Mah. Kavak Sok. Kavacık Tic. Merkezi No:18 Kat: 1
34805 Kavacık/Beykoz/İstanbul

(1) E. DOSYA KONUSU: Novartis Sağlık Gıda ve Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.
bünyesinde bulunan Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş.’nin, bayilerinin satış
stratejilerini ve yeniden satış fiyatlarını belirlediği, bölge ve müşteri paylaşımında
bulunduğu, ihalelerde danışıklı hareket ettiği ve bir ürünün satışını diğerine bağladığı
iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: yapılan başvuruda özetle; Novartis Sağlık Gıda ve Tarım Ürünleri
San. ve Tic. A.Ş. (Novartis) bünyesinde bulunan Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş.’nin
(Alcon) bayi toplantıları düzenleyerek bayilerinin satış stratejilerini belirlediği, ihalelere
bayilerin ve alt bayilerin birlikte girerek danışıklı hareket edildiği, bayilerinin satacağı
ürünlerin yeniden satış fiyatlarının ve bölgelerin belirlendiği ve ürün satışlarında bağlama
faaliyetlerinin yapıldığı iddia edilerek gereğinin yapılması talep edilmektedir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 25.10.2013 tarih ve 7281 sayı ile giren başvuru
üzerine hazırlanan 28.11.2013 tarih ve 2013-3-78/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu’nun
görüşülmesi sonucunda önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
(4) İlgili karar uyarınca düzenlenen 14.02.2014 tarih ve 2013-3-78/ÖA sayılı Önaraştırma
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle;
- Dosya konusu iddialara yönelik olarak 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
(4054 sayılı Kanun)’un 41. maddesi uyarınca bu aşamada soruşturma açılmasına gerek
bulunmadığına,
14-07/131-58
2 / 7

- Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş. ile Distribütörleri arasında akdedilen Distribütörlük
Sözleşmesi’ne menfi tespit belgesi verilemeyeceği ve anılan Sözleşme’nin 2002/2 sayılı
Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği kapsamında grup muafiyetinden
faydalanamayacağı,
- Ancak anılan Sözleşme’nin 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinde sayılan koşulları
karşılaması nedeniyle bireysel muafiyetten yararlanabileceği,
(6) sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Taraflar
I.1.1. Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş. (Alcon)
(7) Tek hissedarı Novartis AG olan Alcon, sağlık sektörünün alt pazarları olan göz sağlığı, göz
hastalıklarının tanı ve tedavisinde kullanılan reçeteli ilaçlar ve tıbbi cihazlar pazarlarında
faaliyet göstermektedir. Söz konusu pazarların her biri için ayrı bir departman
bulunmaktadır.
I.1.2. Novartis Sağlık Gıda ve Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.(Novartis)
(8) Novartis’in şikayete konu olayla herhangi bir ilgisinin bulunmaması nedeniyle kararda
herhangi bir açıklamaya yer verilmemiştir.
I.2. İlgili Pazar
I.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(9) Mevcut dosya bakımından, detaylı bir pazar tanımı yapmanın sonuca herhangi bir etkisi
olmamasından hareketle, ilgili ürün pazarı tanımlanmamıştır.
I.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(10) Dosya özelinde ilgili coğrafi pazar tanımlanmamıştır.
I.3. Yapılan Tespitler ve Hukuki Değerlendirme
I.3.1. Yapılan Tespitler1
(11) Dosya içeriğinde yer alan ve e- postalardan oluşan belgelerden; Belge 1 ve Belge 2 birlikte
incelendiğinde, Alcon’un bayilerinden ihaleler öncesinde çeşitli bilgiler istediği, bu bilgilerin
içinde bayi tarafından ihalelerde hangi ürün için ne kadar teklif verileceği ile bu ürünlerin
bayiye geliş fiyatı bilgilerinin de yer aldığı ve ihalede verilecek fiyatların mutlaka Alcon’un
merkezi tarafından onaylanması gerektiği anlaşılmıştır. Belge 3’de; Gözmed Medikal’in
Alcon’a Ankara Numuna Hastanesi tarafından düzenlenen ihaledeki ürünler için hangi
fiyattan ürün alacaklarını ve ne kadar teklif vereceklerini sorduğu bilgisi yer almaktadır.
(12) Belge 4’ten, Gözde Medikal’in Alcon’un ihalelere ilişkin fiyatlandırma politikasını
beğenmediği, Alcon çalışanlarının üst yönetime doğru bilgileri aktarmaması nedeniyle zor
duruma düştükleri ve kendilerine gönderilen fiyatların düzeltilmemesi durumunda ihaleye
liste fiyatlarını baz alarak girecekleri anlaşılmaktadır.
(13) Belge 5’de, Alcon’un bayisinin bir müşterisine yüksek fiyatla ürün satmasının engellenerek
ürünün daha düşük bir fiyatla satılmasının sağlandığı ve Alcon’un satış fiyatı ile bayilerin
satış fiyatının aynı olması yönünde bir çalışma yapılacağı ifade edilmiştir.

1 Kabahatler Kanunu’nun 20/3 maddesinde nispî idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde zamanaşımı süresinin sekiz
yıl olduğu belirtilmektedir. Dolayısıyla bu bölümde yer verilen belgeler önaraştırmanın açıldığı tarih ile bu tarihten sekiz yıl
önce oluşturulan belgelerdir.
14-07/131-58
3 / 7

(14) Belge 6’da, Alcon’un bir bayiye ihaleyi alması için Alcon’un bayiye satış fiyatından daha
düşük bir fiyattan teklif vermesi için görüştüğü, bu görüşmenin ardından bayinin bunu kabul
ettiği ve oluşan zararın ise başka bir ihaleden karşılanabileceği görülmektedir.
(15) Belge 7’de; Alcon’un daha önce satış yapamadığı teşebbüslere ürünlerini satmak için çeşitli
ürünleri bir paket haline getirerek satmak istediği ve bu paketlerin bayi satış fiyatlarının ise
en fazla ne kadar olacağının Alcon tarafından belirlendiğine ilişkin bilgiler yer almaktadır.
(16) Belge 8’den, Alcon’un çalışanlarının, Alcon’un bayisinin Mesa Hastanesine yapacağı
satışlar için bayisinden gelen indirim talebine ne şekilde yanıt vereceklerinin tartışıldığı ve
bu kişilerin bayinin talebi doğrultusunda Alcon’un bayiye vereceği fiyatları ne kadar
indirebilecekleri konusunda bir çalışma yapacakları anlaşılmaktadır.
(17) Belge 9’dan, bir hastanenin talebi üzerine Alcon’un ve bayisinin hastane yönetimi ile
yaptıkları görüşme sonunda fiyatlarında %20 indirime gittiği anlaşılmaktadır.
(18) Belge 10’dan, Alcon’un geçmiş ihalelerde oluşan fiyatlara bakarak aynı hastane tarafından
aynı ürünler için açılacak ihaleler için ne kadar fiyat teklif edilmesinin uygun olacağı, başka
bir ihalede bir bayilerinin alt bayi kullanması nedeniyle ihaledeki tekliflerinin yüksek kalması
nedeniyle rekabet şanslarının azaldığını ve bu nedenle bu bayiye ihalelerdeki teklifinin
yüksek kalmaması için alt bayi ile çalışmamasını isteyeceklerinin belirtildiği anlaşılmaktadır.
(19) Belge 11’de, Mesa Hastanesi için İris üzerinden gidileceği ve iki üründe hem bayiye hem de
bayinin hastaneye vereceği fiyatlar yer almaktadır.
(20) Belge 12’de şikayetçi tarafından gönderilen ve Belge 7’nin devamı olduğu anlaşılan bu e-
posta’da; Alcon’un paket halindeki ürünleri ayrı ayrı/veya paket halinde Devlet Üniversitesi
Hastanlerine direkt veya ihale yoluyla veya Özel Hastanelere ayrı ayrı satmayacağına ilişkin
bir taahhütname yer almaktadır. Taahhütnamenin devamında anılan hükme uyulmaması
durumunda Alcon’un paketin tamamının bayi fiyatı üzerinde fatura edilmiş gibi fiyat farkı
faturası kesebileceği ifadesi yer almaktadır.
I.3.2. Alcon’un Eylemlerinin 4054 Sayılı Kanun’un 4. Maddesi Kapsamında
Değerlendirilmesi
(21) Yukarıda yer verilen belgeler değerlendirildiğinde, bazı belgelerde Alcon’un distribütörlerinin
ve/veya bayilerinin fiyatlarına bir müdahalesinin olduğu görülebilir. Ancak bu müdahalenin
4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olup olmadığının tartışılması gerekmektedir.
(22) Belgeler incelendiğinde, Alcon’un bayilerine satış fiyatlarının hangi yönde olmasını
belirttiğini gösteren e-postalar bu bayilerin doğrudan satışlarından çok bayiler tarafından
girilen ihalelerdeki fiyatlandırma için olduğu anlaşılmaktadır. Örneğin Belge 1, 2, 3 ve 6’da
bayilerin ihalelere verecekleri tekliflerin Alcon tarafından onaylanması gerektiği ifade
edilmektedir.
(23) Bu dosya bakımından, önaraştırmaya konu ürünler için düzenlenen ihale piyasaları özelinde
bir değerlendirme yapıldığında; üst pazarda rekabetçi bir yapının bulunması halinde bir
teşebbüsün ticari menfaatleri doğrultusunda ihaleyi ve pazar payını kaybetmemek için alt
pazarda oluşacak olan fiyatlara müdahale etmesi rekabeti azaltmaktan çok arttıracaktır. Zira
ihaleye çıkılan ürünlerin ülke çapındaki satış fiyatlarından haberi olmayan bir bayinin diğer
tekliflerden yüksek bir teklif vermesi durumunda hem Alcon hem de bayisi satış
yapamayacaktır. Nitekim Belge 4’te Alcon’un bir bayisi Alcon’u, ihalelerde verilecek
fiyatlardaki stratejisinin yanlış olduğu konusunda uyarmakta ve bu durumu sürdürmesi
durumunda daha uygun olan liste fiyatlarını baz alacağını ifade etmektedir. Bu nedenle
genel fiyat seviyesinden haberdar olan sağlayıcı teşebbüsün bayisine hangi fiyatları teklif
etmesi halinde ihalenin kazanılabileceği yönünde bilgi aktarmasının ihalelerdeki fiyat
rekabetini arttırıcı bir etki doğurması mümkündür.
14-07/131-58
4 / 7

(24) Diğer yandan Belge 5, 8, 9 ve 11’de ise Alcon’un bayilerinin ihale olmadan, doğrudan satış
yaptığı hastanelerle görüşüp bu hastanelere ürünlerini satabilmek için hem kendisinin
bayilere verdiği fiyatı indirdiğini hem de bayisinin fiyatlarını indirmesini sağladığı
görülmektedir. Bu durum ise Alcon’un bayilerinin fiyatlarına olan müdahalesinin amacının
rakiplerini pazar dışına itmek veya tüketicilere yüksek fiyatla mal satmak olmadığını
göstermektedir.
(25) Belge 10, Alcon’un bir bayisini ihalelerde alt bayi kullanmama konusunda uyarmak için bazı
girişimlerde bulunmak istediğini göstermektedir. Her ne kadar bu belge Alcon’un ihalelere
girecek olan teşebbüs sayısını azaltarak ihalelerdeki rekabeti azaltmak istediği şeklinde
yorumlanabilecekse de belgenin tamamı incelendiğinde, Alcon’un asıl amacının ihalelerin
rakip teşebbüslerin bayileri tarafından kazanılmaması için kendi bayisi tarafından ihalelere
verilecek tekliflerin daha düşük tutulmasını istediği görülmektedir. Böylece bayisinin alt bayi
kullanarak ihalelere verilecek olan fiyat tekliflerin yükselmesinin önüne geçilmek
istenmektedir.
(26) Belge 7’de ise rakip teşebbüslerin ürünlerini almaya başlayan hastaneleri tekrar
kazanabilmek için farklı ürünleri birleştirerek oluşturacakları ürün demetini bayilerin hangi
koşullarda, hangi hastanelere ve en fazla hangi fiyattan satabileceklerine yönelik bir
kampanya düzenlendiği anlaşılmaktadır.
(27) Belge 12’de de Alcon’un söz konusu paket ürünleri alacak olan bayilerin bunları ayrıştırarak
piyasa fiyatının altında satmayacağı, satmaları durumunda ise bayilerine fiyat farkı faturası
kesileceğini belirten bir taahhütname gönderdiği görülmektedir.
(28) Belge 7 ve Belge 12 birlikte değerlendirildiğinde, Alcon’un rakiplerinin ürünlerini almaya
başlayan hastanelere olan satışlarını arttırmak/yeniden başlatmak için bazı ürünleri bir
araya getirdiği, ancak bayilerinden bu ürünleri tek tek değil bir arada satmasını istediği
anlaşılmaktadır. Yapılan taahhütname de bu ürünlerin paketten ayrılarak kampanyanın
amacının dışında, ayrı ayrı satılmasını engellemeye yöneliktir.
(29) Öte yandan belgeler incelendiğinde Alcon tarafından bayilerine herhangi bir miktar
kısıtlaması getirilmediği de görülmektedir. Alcon’un, daha önce ifade edildiği üzere, tek
teşebbüs olması durumunda fiyatları tekel fiyatlarına yükseltmek için miktar kısıtlamasına
giderek tekelci karı elde etmesi olası iken, belgelerin geçtiği piyasalarda pek çok rakip
firmanın mevcut olması nedeniyle yaptığı eylemlerin amacının rekabeti kısıtlamaktan çok
ticari menfaatleri doğrultusunda ihaleleri kazanmaya yönelik olduğu izlenimi
uyandırmaktadır.
(30) Yukarıda yer verilen hususlar çerçevesinde, her ne kadar Alcon’un bayileri ile yaptığı fiyat
belirlemeye yönelik uygulamaları dikey anlamda rekabet kısıtlamalarına yol açabilecek
hususlar olsa da, bahsedilen uygulamaların çoğunun ihalelere yönelik olması ve anılan
belgelerin ihalelere danışıklı teklif verilmesini sağlamaktan çok ihaleyi kazanma güdüsüyle
hareket edildiği anlaşıldığından, söz konusu faaliyetler 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi
anlamında rekabet ihlali oluşturmamaktadır.
I.3.3. Alcon’un Distribütörlük Sözleşmelerinin 4054 Sayılı Kanun’un 4. Maddesi
Kapsamında Değerlendirilmesi
(31) Distribütörlük Sözleşmesi (Sözleşme)’nin 1. maddesinde bölge; “İşbu Sözleşmesinin Ek-
B’sinde tanımlanan şehirlerin coğrafi alanı ve bu alan içinde yer alan Alcon Ürünleri
müşterilerinden oluşan, Doğrudan Alcon Müşterileri haricindeki müşteri topluluğunu ifade
etmektedir. Distribütör’e münhasır hak tanınan mevcut müşteri topluluğunun bir listesi Ek-
B’de sınırlayıcı olmamak kaydıyla verilmektedir. Bölge içinde yeni bir müşteri ortaya çıktığı
takdirde bu müşterinin Doğrudan Alcon Müşterileri kapsamına girip girmediği Alcon
tarafından belirlenecektir.” şeklinde tanımlanmakta ve münhasır paylaşımın sınırları
çizilmektedir.
14-07/131-58
5 / 7

(32) Dosya içeriğinde yer verilen Sözleşme’nin 2., 5. ve 9. maddelerinde 4054 sayılı Kanun’un 4.
maddesi kapsamında değerlendirilen rekabet yasağı, aktif satış yasağı gibi hükümlerin
düzenlendiği görüldüğünden, Sözleşme’ye 4054 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca menfi
tespit belgesi verilemeyeceği kanaatine ulaşılmıştır.
I.3.4. Alcon’un Distribütörlük Sözleşmelerinin 4054 Sayılı Kanun’un 5. Maddesi
Kapsamında Değerlendirilmesi
(33) 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında olan anlaşmalar yine aynı Kanun’un 5.
maddesindeki şartların tamamının varlığı halinde 4. madde hükümlerinin uygulanmasından
muaf tutulabilmektedir.
I.3.4.1. Grup Muafiyeti Bakımından Değerlendirme
(34) Bu noktada öncelikle incelenmesi gereken husus, dikey nitelikteki bu anlaşmaların 2002/2
sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı Tebliğ) kapsamında
olup olmadığıdır.
(35) Bu çerçevede, Alcon’un distribütörleri ile yapmış olduğu sözleşmeler birer dikey anlaşmadır.
Sözleşme’nin 2.5. maddesinde; “Distribütör, Ürünlere ilişkin katılacağı ihalelerin tümüne
rekabetçi bir şekilde ve ihale kapsamında bulunan bütün Ürünler için katılacağını, ihalelerde
Ürünler arasında ayrım yapmayacağını kabul ve taahhüt eder.” denilerek ürünlerin teker
teker ayrıştırılmayacağı ve toplu bir şekilde değerlendirileceği ifade edilmektedir. Dosya
içeriğinden Alcon’un bazı ürünlerinin pazar payının %40’ın altında, bazı ürünlerinin pazar
payının %40’ın üzerinde olduğu anlaşılmıştır. Dosya içeriğinden birçok ürünün pazar
payının %40 eşiğini aştığı anlaşıldığından, Alcon’un distribütörleri ile akdettiği Sözleşme,
2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden faydalanamayacaktır.
I.3.4.2. Bireysel Muafiyet Bakımından Değerlendirme
I.3.4.2.1. Malların Üretim veya Dağıtımı ile Hizmetlerin Sunulmasında Yeni Gelişme ve
İyileşmenin ya da Ekonomik veya Teknik Gelişmenin Sağlanması
(36) Öncelikle belirtilmesi gereken husus üretim veya dağıtımda iyileşme ile ekonomik ve teknik
gelişme gibi yararlı etkilerden sadece işlemin taraflarının faydalanması değil, bu faydaların
ekonomiye yapacakları somut katkıların bulunması olduğudur. Üretim veya dağıtım
maliyetlerinin düşürülmesi, mal arzının arttırılması ve devamlılığının sağlanması, kalitenin
arttırılması ve yeni ürünlerin ya da üretim tekniklerinin bulunması gibi hallerde belirtilen
somut faydanın ortaya çıktığı kabul edilmektedir.
(37) Alcon distribütörleri ve/veya bayileriyle akdedeceği Sözleşme ile bu teşebbüsler yoluyla
ürünlerinin yer aldığı ihale sayısını arttırma olanağına kavuşacaktır. Bunun nedeni ise
kendilerine belirli bir bölge tahsis edilen distribütörlerinin ve/veya bayilerin bu bölgedeki
ihaleleri takip etmelerinin, iştirak etmelerinin ve ihale evraklarını hızlı ve doğru bir biçimde
hazırlamalarının mümkün olmasıdır. Diğer yandan hastaneler de bu vesileyle ihalelerde
alternatif teşebbüs sayısını arttırabilmekte ve buna paralel olarak daha ucuza ürün temini
imkanına kavuşmaktadır.
(38) Ayrıca Sözleşme ile Alcon’un yurt genelinde faaliyet gösteren distribütörleri ve/veya bayileri
vasıtasıyla ürünlerinin etkin bir şekilde dağıtımının sağlayabileceği ve dağıtımda
sağlayacağı bu etkinliğin yaratacağı faydayı distribütörleri ve/veya bayileri aracılığıyla
hastanelere yansıtma imkanına sahip olacağı söylenebilir.
(39) Dolayısıyla, söz konusu sözleşmelerin malların üretimi ve dağıtımı ile hizmetlerin
sunulmasında yeni gelişme ve iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmenin
sağlanması şartını karşıladığı sonucuna varılmıştır.
I.3.4.2.2. Tüketici Yararı
14-07/131-58
6 / 7

(40) Alcon’un ihalelerde distribütörlerinin ve/veya bayilerinin azami fiyat belirleme yoluyla
yeniden satış fiyatlarına müdahale ederek anılan teşebbüslerin ihaleleri kazanmasını
sağlaması kendisinin ve bayilerinin satış ve ciro rakamlarını arttırabileceği kadar ihalelerin
daha düşük bedellerle sonuçlanmasına da yol açabilecektir.
(41) Öte yandan ihalelerin düşük bedellerle sonuçlanabilecek olması rakip teşebbüsleri de
güdüleyeceğinden ileriki yıllarda ve ihalelerde rakiplerin fiyatlarını düşürerek bu duruma
tepki vermesi hastanelerin ve dolayısıyla da tüketicilerin lehine ürünlere daha düşük
bedellerle erişme imkanı sağlayabilecektir. Bu nedenle de sözleşmelerin 4054 sayılı
Kanun’un 5. maddesinin (b) bendinde ifade edilen tüketici faydası koşulunu karşıladığı
sonucuna varılmıştır.
I.3.4.2.3. İlgili Piyasanın Önemli Bir Bölümünde Rekabetin Ortadan Kalkmaması
(42) Alcon, göz sağlığı, tıbbi cihaz ve ilaç olmak üzere üç ana ürün grubunda ürünlerin satışını
yapmakta iken distribütör aracılığıyla piyasaya sunduğu ürün grubu ağırlıklı olarak tıbbi
cihazlar grubudur.
(43) Alcon, Sözleşme ile münhasır bölgeler belirleyerek distribütörleri ve/veya bayileri aracılığıyla
Türkiye’nin her bölgesindeki ihaleleri takip edebilecek ve aktif katılım sağlayabilecektir. Bu
şekilde ihalelerdeki oyuncu sayısı artarak Alcon’un ürünlerinin iştirak ettiği ihalelerdeki
rekabetin artması tesis edilmiş olacaktır.
(44) Her ne kadar Alcon’un bazı alt pazarlardaki pazar payı yüksek olsa da, Alcon’un faaliyet
gösterdiği pazarlardaki rakiplerinin en az Alcon kadar güçlü uluslar arası teşebbüsler olması,
Alcon’un bu pazarlarda da rekabetçi bir fiyat politikası izlemesini sağlayacağı söylenebilir.
(45) Dolayısıyla, Sözleşme’nin 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinin (c) bendinde yer alan koşulu
sağladığı sonucuna varılmıştır.
I.3.4.2.4 Rekabetin (a) ve (b) Bentlerindeki Amaçların Elde Edilmesi için Zorunlu
Olandan Fazla Sınırlanmaması
(46) Muafiyet değerlendirmesi yapılan bir anlaşmada yer alan tüm rekabet kısıtlamaları; üretimin,
dağıtımın gelişmesi ya da ekonomik veya teknik gelişmenin sağlanması ve bu iyileşmeden
tüketicilerin yararlanabilmeleri için zorunlu olmalıdır.
(47) Alcon, distribütörleri ile akdettiği sözleşmelerde aktif satış yasağı getirmekte ve kendi
ürünleri ile rekabet halinde olan rakip ürünlere karşı rekabet etme yasağı getirmektedir.
Teşebbüsün kendi ticari menfaatleri doğrultusunda distribütörleri ve/veya bayilerine sadece
ilgili ürünlerde rekabet etme yasağı getirmesi zorunlu bir sınırlama olarak
değerlendirilebilecektir. Ayrıca, aktif satışların engellenerek bayilerinin menfaatlerini
gözettiği ve münhasır bölge içinde karışıklığın önlenmesine yönelik bir hareket olduğu
düşünülmektedir. Bununla birlikte Sözleşme’de pasif satışlara herhangi bir yasak ve
engelleme getirilmemektedir.
(48) Diğer yandan Sözleşme ile Alcon’un azami fiyatları belirleme yetkisinin olması ve Sözleşme
süresinin en fazla 3 ay olması, Sözleşme’nin oluşturacağı faydalardan tüketicilerin de
faydalanmasına olanak tanımaktadır.
(49) Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında, Alcon tarafından akdedilen sözleşmelerin 4054
sayılı Kanun’un 5. maddesinin (d) bendinde yer alan koşulu sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

14-07/131-58
7 / 7

J. SONUÇ
(50) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre;
1. Dosya konusu iddialara yönelik olarak 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca
şikayetin reddi ile soruşturma açılmasına gerek bulunmadığına,

2. Alcon Laboratuvarları Ticaret A.Ş. ile distribütörleri arasında akdedilen Distribütörlük
Sözleşmesi’ne, 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinde sayılan koşulları karşılaması
nedeniyle bireysel muafiyet tanınmasına

OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy