Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-56/785-335
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: 08/05/2007 tarihinde imzalanan ve Kurulun 08.11.2007 tarih ve 07-85/1036-398 sayılı kararı ile bireysel muafiyet tanınmış olan sözleşmeden doğan franchise ilişkisinin devam ettirilmesi ve uzatılması amacıyla, GAP Europe Limited, GAP Inc. ve Banana Republic Inc. ile GAP Mağazacılık A.Ş. arasında 30.09.2012 tarihinde akdedilen “İmtiyaz Sözleşmesi”ne bireysel muafiyet tanınması talebi
Karar Tarihi: 03.10.2013


Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2013-5-32 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 13-56/785-335
Karar Tarihi : 03.10.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA,
Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER : Aytül KÜÇÜK, Mustafa SOYDAN
C. BİLDİRİMDE
BULUNAN : - GAP Mağazacılık A.Ş.
Sarıkanarya Sokak Yolbulan Plaza B Blok No: 22
Kat 4A Kozyatağı Kadıköy/İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: 08.05.2007 tarihinde imzalanan ve Kurulun 08.11.2007 tarih
ve 07-85/1036-398 sayılı kararı ile bireysel muafiyet tanınmış olan sözleşmeden
doğan franchise ilişkisinin devam ettirilmesi ve uzatılması amacıyla, GAP
Europe Limited, GAP Inc. ve Banana Republic Inc. ile GAP Mağazacılık A.Ş.
arasında 30.09.2012 tarihinde akdedilen “İmtiyaz Sözleşmesi”ne bireysel
muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 21.8.2013 tarih ve 5465 sayı ile giren
bildirim üzerine düzenlenen 23.9.2013 tarih ve 2013-5-32/MM sayılı Muafiyet/Menfi
Tespit Ön İnceleme Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- Bölge ve müşteriye ilişkin kısıtlamalar bakımından, 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı Tebliğ) kapsamında yer alan sözleşmede
GAP Mağazacılık A.Ş. (GAP A.Ş.)’ye getirilen rekabet etmeme yükümlülüğüne ilişkin
hükmün grup muafiyetinden yararlanamayacağı,
- “İmtiyaz Sözleşmesi”ne 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun
(Kanun)’un 5. maddesi çerçevesinde bireysel muafiyet tanınabileceği
sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Pazar
(4) İlgili ürün pazarı “kadın, erkek, çocuk ve bebek giyim ürünleri ile aksesuarları pazarı”;
ilgili coğrafi pazar ise “Türkiye” olarak belirlenmiştir.
G.2. Değerlendirme
(5) Dosya kapsamında 08.05.2007 tarihinde imzalanan ve Kurulun 08.11.2007 tarih ve
07-85/1036-398 sayılı kararı ile bireysel muafiyet tanınmış olan sözleşmeden doğan
franchise ilişkisinin devam ettirilmesi ve uzatılması amacıyla, GAP Europe Limited,
GAP Inc. ve Banana Republic Inc. (GAP şirketleri) ile GAP A.Ş. arasında 30.09.2012
tarihinde akdedilen “İmtiyaz Sözleşmesi”ne bireysel muafiyet tanınması talep
edilmektedir.
13-56/785-335
2/4
(6) Bu çerçevede taraflar arasında 30.09.2012 tarihinde Türkiye için Birinci Tadil Edilmiş
ve Yeniden Düzenlenmiş İmtiyaz Sözleşmesi (sözleşme) imzalanmıştır. Sözleşme ile
bay, bayan ve bebek giyim ürünleri ve aksesuarlarının "Gap", "GAPKids", "baby GAP"
ve "Banana Republic" markaları altında Türkiye çapındaki son kullanıcılara
perakende seviyesinde satımına ilişkin olarak GAP şirketleri tarafından GAP
Mağazacılık'a yeniden münhasır yetki verilmektedir.
(7) Sözleşme Kurul’un 8.11.2007 tarih ve 07-85/1036-398 sayılı kararında değerlendirilen
sözleşme ile aynı hükümleri içermektedir ve bu sözleşmeden farklı olarak Kanun
kapsamında değerlendirilmesi gereken bir hüküm ihtiva etmemektedir. Bu çerçevede
anılan kararda yer verilen tespitler doğrultusunda yapılan değerlendirmeye aşağıda
yer verilmektedir.
G.2.1. 2002/2 sayılı Tebliğ Çerçevesinde Yapılan Değerlendirme
(8) Dosya konusu sözleşme 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında bir dikey anlaşma
niteliğindedir. Bir dikey anlaşmanın Tebliğ kapsamında muafiyetten yararlanabilmesi
için sağlayıcının/alıcının dikey anlaşma konusu mal veya hizmetleri sağladığı ilgili
pazardaki pazar payının %40’ı aşmaması gerekmektedir. Sağlayıcı konumundaki
GAP şirketlerinin 2012 yılı itibariyle ilgili pazardaki payı (…..), alıcı Özyeğin Ailesi’nin1
ise payı ise (…..)’dir. Sözleşmede yer alan bölge veya müşterilere ilişkin kısıtlamalar
da 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamı içinde yer alan sınırlamalardır.
(9) Grup muafiyeti değerlendirmesi kapsamında incelenmesi gereken bir diğer husus,
sözleşme ile GAP A.Ş.’ye getirilen rekabet etmeme yükümlülüğüdür. Sözleşmenin
rekabet etmeme yükümlülüğüne ilişkin hükmü uyarınca GAP A.Ş. sözleşme süresi
boyunca, sözleşmenin ekinde yer alan markalı giyim ve aksesuarların satılacağı yeni
bir konfeksiyon ya da aksesuar markası altında herhangi bir perakende mağazası
işletmeyecektir. Sözleşme yürürlük tarihinde başlayacak ve (…..) tarihine kadar
devam edecektir.
(10) 30.9.2012-(…..) dönemini kapsayan sözleşme (…..) yıl sürelidir. Dolayısıyla sözleşme
ile GAP A.Ş.’ye yürürlük tarihinden itibaren sözleşme süresi boyunca rekabet etmeme
yükümlülüğü getirilmektedir. Bilindiği gibi 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesine göre
alıcıya getirilen belirsiz süreli veya süresi beş yılı aşan rekabet etmeme
yükümlülükleri muafiyetten yararlanamamaktadır. Bu çerçevede sözleşmede yer
verilen (…..) yıl süreli rekabet etmeme yükümlülüğü grup muafiyeti kapsamı dışında
kalmaktadır.
(11) Sözleşmeye bireysel muafiyet tanınıp tanınamayacağı aşağıda değerlendirilecektir.
G.2.2. Bireysel Muafiyet Değerlendirmesi
(12) Bilindiği üzere Kanun’un 5. maddesine göre Kurul, aşağıda belirtilen şartların
tamamının varlığı halinde bireysel muafiyet kararı verebilmektedir.
a) Malların üretim ve dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında yeni gelişme ve
iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmenin sağlanması:
(13) Üretim veya dağıtım maliyetlerini düşüren, kaliteyi arttıran, malların üretim ya da
sunumuna ilişkin yenilikler öngören anlaşmaların bu koşulu sağladığı kabul
edilmektedir. Dosya konusu sözleşmenin, GAP ve Banana Republic Mağazaları’nın
yayılmasını kolaylaştıracağı ve GAP grubunun Türkiye’de doğrudan faaliyet

1 GAP A.Ş. Fina Holding A.Ş. tarafından, Fina Holding A.Ş. ise nihai olarak Hüsnü Özyeğin tarafından
kontrol edilmektedir. Fina Holding A.Ş., hisselerinin tamamına sahip olduğu Marka Mağazacılık A.Ş.
vasıtasıyla Marks & Spencer markasının franchise haklarına sahiptir.
13-56/785-335
3/4
göstermesine kıyasla, söz konusu mağazaların münhasır olarak, bu alanda deneyim
sahibi olan GAP A.Ş. tarafından işletilmesini sağlaması bakımından, ekonomik açıdan
etkinlik yaratacağı göz önünde bulundurulduğunda, 5. maddede belirtilen ilk koşul
sağlanmış olmaktadır.
b) Tüketicinin bundan yarar sağlaması:
(14) Sözleşme ile kurulacak olan mağazaların, perakende giyim ve aksesuar üzerinde
yoğunlaştığı göz önünde bulundurulduğunda, tüketiciye yeni ürünlerin, farklı bir
mağaza kimliği ile sunulacağı, tercih imkânının fazlalaşacağı ve tüketicinin bundan
fayda sağlayacağı dolayısıyla 5. maddede belirtilen ikinci koşulun da sağlandığı
anlaşılmaktadır.
c) İlgili piyasanın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan kalkmaması:
(15) Sözleşme konusu ürünlerin pazardaki payı 2012 yılı itibariyle %0,09’dur. GAP A.Ş.’yi
kontrol eden Özyeğin Ailesi’nin ilgili pazarda Marka Mağazacılık ile elde ettiği
%0,20’lik bir pazar payı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra giyim ve aksesuar pazarında
faaliyet gösteren yerli ve yabancı çok sayıda küçük ve orta çaplı işletme
bulunmaktadır. Bu bakımdan tarafların sınırlı bir pazar payına sahip olduğu
perakende giyim pazarı genel olarak markalı ya da markasız pek çok ürünle çok
sayıda teşebbüsün faaliyet gösterdiği oldukça rekabetçi bir pazar niteliği
sergilemektedir. Bu çerçevede bu koşulun da sağlanmış olduğu anlaşılmaktadır.
d) Rekabetin (a) ve (b) bendlerindeki amaçların elde edilmesi için zorunlu olandan
fazla sınırlanmaması:
(16) Bu koşula göre, anlaşma ile getirilen rekabet kısıtlamaları, anlaşma sonucunda ortaya
çıkan ve tüketiciye fayda sağlayan, mal veya hizmetlerin üretim ya da dağıtımında
iyileşme ile ekonomik veya teknik gelişme için zorunlu olmalıdır. Esasen franchise
anlaşmalarında, sağlayıcı tarafından alıcıya devredilen know-how’dan rakip
teşebbüslerin faydalanmasını engellemek ve alıcının tüm üretim ya da satış
çabalarının sağlayıcının ürününe odaklanmasını sağlamak amacıyla, alıcıya rekabet
etmeme yükümlülüğü getirilebilmektedir.
(17) Bu çerçevede, GAP A.Ş.’ye sözleşme süresince rekabet etmeme yükümlülüğü
getirilmesinin, GAP şirketlerinin Gap ve Banana Republic markalarından rakiplerin
faydalanmasının engellenmesi, franchise ağının kimliğinin ve hizmetin kalitesinin
korunması ve GAP A.Ş.’nin satış çabalarının Gap ve Banana Republic mağazaları
üzerinde yoğunlaşması hususları göz önünde bulundurulduğunda makul olarak
değerlendirilebilecek bir sınırlama olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim Dikey Anlaşmalara
İlişkin Kılavuz’un 134. paragrafında da “Bir know-how devri genellikle, franchise
anlaşmalarında olduğu gibi arz (tedarik) anlaşmasının süresi boyunca rekabet
etmeme yükümlülüğü getirilmesini haklı gösterebilir.” ifadesi yer almaktadır.
(18) Bu çerçevede taraflar arasında imzalanan sözleşme ile rekabetin gereğinden fazla
sınırlandırılmadığı tespiti çerçevesinde Kanun’un 5. maddesinin (d) bendindeki
koşulun da gerçekleştiği ve bildirim konusu işleme bireysel muafiyet tanınması
gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
H. SONUÇ
(19) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
- GAP Europe Limited, GAP Inc. ve Banana Republic Inc. ile GAP Mağazacılık
A.Ş. arasında 30.09.2012 tarihinde akdedilen “İmtiyaz Sözleşmesi”nin, içerdiği beş
13-56/785-335
4/4
yılı aşan rekabet etmeme yükümlülüğü nedeniyle grup muafiyetinden
yararlanamadığına,
- Bununla birlikte “İmtiyaz Sözleşmesi”ne, 4054 sayılı Kanun'un 5. maddesinde
sayılan koşulların tamamını karşılaması nedeniyle sözleşme süresince bireysel
muafiyet tanınmasına
OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy