Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-50/716-303
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Bazı banka ve otomotiv satış firmalarının, kredi verilmesi veya araç satışı sırasında sigorta işlemlerinin anlaşmalı oldukları sigorta şirketinden yaptırılması konusunda müşterileri zorladıkları, aksi takdirde faiz ve araç bedelinde indirim yapmadıkları iddiası
Karar Tarihi: 05.09.2013

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-4-70 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 13-50/716-303
Karar Tarihi : 05.09.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Kenan TÜRK (İkinci Başkan)
Üyeler : İsmail Hakkı KARAKELLE, Dr. Murat ÇETİNKAYA
Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER: Ayşe Özlem UZUN, Cihan BİLAÇLI
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
Dumlupınar Blv. No:151 Eskişehir Yolu 9. Km. 06530 Ankara
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Türkiye Garanti Bankası A.Ş.
Levent Nispetiye Mah. Aytar Cad. No:2 34340 Beşiktaş/İstanbul
- T.C. Ziraat Bankası A.Ş.
Doğanbey Mah. Atatürk Blv. No:8 Ulus/Ankara
- Arkas Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş.
Aksel İş Merkezi Kısıklı Cad. No:35/B Altunizade/İstanbul
- Göral Motorlu Taşıtlar Turizm Ticaret A.Ş.
Konya Yolu No:206 Balgat Çankaya/Ankara
(1) E. DOSYA KONUSU: Bazı banka ve otomotiv satış firmalarının, kredi verilmesi veya
araç satışı sırasında sigorta işlemlerinin anlaşmalı oldukları sigorta şirketinden
yaptırılması konusunda müşterileri zorladıkları, aksi takdirde faiz ve araç bedelinde
indirim yapmadıkları iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (Ziraat) ve Türkiye Garanti Bankası A.Ş. (Garanti)’nin
kullandırdıkları taşıt kredilerinin faiz oranında, araç kasko poliçelerinin kendileri veya
iştirakleri olan sigorta şirketlerinden yaptırılması halinde indirime gittikleri,
- Arkas Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş. (Arkas) ve Göral Motorlu Taşıtlar Turizm Ticaret
A.Ş. (Göral)’nin araç kasko poliçelerinin kendi acenteleri tarafından yaptırılması durumunda
araç fiyatlarında indirim uyguladıkları
iddia edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 15.07.2013 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 23.07.2013 tarih ve 2013-4-70/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 13.08.2013 tarihli
Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. Konuya ilişkin
karar uyarınca düzenlenen 29.08.2013 tarih ve 2013-4-70/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda, başvuru konusuna ilişkin olarak taraflar hakkında
soruşturma açılmasına gerek olmadığı ifade edilmiştir.
13-50/716-303
2/3

I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Pazar
(5) Başvuru konusu çerçevesinde, 21.10.2010 tarih ve 10-66/1393-515 sayılı Kurul kararı da
dikkate alınarak, ilgili ürün pazarları “bireysel kredi hizmetleri pazarı” ve “taşıt satışları
pazarı”, ilgili coğrafi pazar ise “Türkiye” olarak tespit edilmiştir.
I.2. Tespitler ve Değerlendirme
(6) Başvuru konusu iddialar, 4054 sayılı Kanun’un “Hakim Durumun Kötüye Kullanılması”
başlıklı 6. maddesi çerçevesinde ele alınmıştır. Bir eylemin hâkim durumun kötüye
kullanılması olarak değerlendirilebilmesi için ilgili teşebbüsün hâkim durumda bulunması ve
eyleminin kötüye kullanma olarak kabul edilebilecek nitelikte olması gerekmektedir. Sözü
edilen iki kriterden herhangi birisinin bulunmaması durumunda 4054 sayılı Kanun’un 6.
maddesinin ihlalinden bahsedilemez.
(7) Dosya mevcudu bilgiler arasında yer alan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
(BDDK) verilerine göre, 2010-2012 yılları arasında bankalar tarafından kullandırılan
kredilerin yaklaşık %43’ü kurumsal ve ticari krediler, %24’ü KOBİ kredileri, %33’ü ise
bireysel kredilerden oluşmaktadır. Bireysel kredilerin içinde en büyük pay, konut kredilerine
ait olup bunu tüketici kredileri ve ardından kredi kartları izlemektedir. Dosya konusu taşıt
kredilerinin bireysel krediler içindeki payı yaklaşık olarak %4,2 olup, toplam krediler içindeki
payı ise %1 seviyelerine inmektedir. BDDK verileri çerçevesinde tüketici kredileri hacmi
içerisinde Ziraat’in 2010 yılındaki payı %17,3 iken 2011 yılındaki payı %17,2 olmuştur.
Garanti’nin ise 2010 yılındaki payı %10,6; 2011 yılında %10,7 olmuştur. Diğer taraftan,
Garanti’nin, kasko poliçesinin acentesi olduğu Eureko Sigorta’dan yapılması şartıyla,
Ziraat’in de daha önceleri Groupama Sigorta’dan, Groupama ile işbirliği sona erdikten
sonra ise Ziraat Sigorta’dan, kasko poliçesi yapıldığı takdirde indirim sağladığı
görülmektedir. Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği’nin üye şirketlerden
derlediği 2012 yılı sonu kasko analizlerine göre kasko sigortası pazarında Eureko
Sigorta’nın payı %4,77, Groupama Sigorta’nın payı %5,98 ve Ziraat Sigorta’nın payı ise
%0,92 olarak gerçekleşmiştir. Bu veriler çerçevesinde, ne bireysel krediler bakımından ne
de kasko sigortaları bakımından Garanti ve Ziraat’in hâkim durumundan bahsedilebilir.
(8) Benzer şekilde taşıt satışları pazarında da hâkim durum tespit edilmemiştir. Zira Arkas
Ankara, Bursa, Denizli, İstanbul ve İzmir illerinde Chevrolet, Ford, Opel, Peugeot, Renault
Trucks ve Volvo marka otomotiv firmalarının bayiliğini yürütmektedir. Otomotiv
Distribütörleri Derneği (ODD)’nden açıklanan verilere göre 2012 yılı sonunda bahsi geçen
markaların Türkiye satışı içinde Ford’un payı %13,6 iken diğer markaların toplam payı
%6,5’i aşmamaktadır, Göral ise Peugeot ve Citroen marka otomotiv firmalarının bayiliğini
sadece Ankara’da yürütmektedir. Yine ODD verilerine göre 2012 yılı sonunda Peugeot ve
Citroen marka otomobillerin ülke geneline satış payları sırasıyla %3,8 ve %3,9 olarak
gerçekleşmiştir. Adı geçen otomotiv markalarının mezkur illerdeki tek bayileri Arkas ve
Göral değildir. Komşu illerde bulunan bayiler de göz önünde bulundurulduğunda markaların
bayi sayıları 20’yi aşmaktadır. Bu bilgiler doğrultusunda Arkas ve Göral’ın taşıt satışı
pazarında hâkim durumda olmadığı, dolayısıyla, şikâyet konusu ile ilgili olarak 4054 sayılı
Kanun kapsamında bir ihlal bulunmadığı kanaatine varılmıştır.


13-50/716-303
3/3

J. SONUÇ
(9) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy