Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-36/483-208
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: 25.12.2012 tarih ve 12-67/1677-M sayılı Kurul kararı uyarınca, Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) ve Belya Ankara Basın Yayın ve Sanat Tesisleri İşletmecilik San. Tic. A.Ş. (BELYA) tarafından açıkhava reklam mecralarına ilişkin yapılan kira sözleşmelerinin 4054 sayılı Kanun’un 11. maddesi çerçevesinde incelenmesi
Karar Tarihi: 13.06.2013


Rekabet Kurumu Başkanlığından;
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2011-2-371
Karar Sayısı : 13-36/483-208
Karar Tarihi : 13.06.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ,
İsmail Hakkı KARAKELLE, Dr. Murat ÇETİNKAYA,
Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER : Burak SAĞLAM, Gözde KARABEL, Cemile YÜKSEK
C. BAŞVURUDA
BULUNANLAR : - İhbar
- Resen
D. İLGİLİ TARAFLAR: - Ankara Büyükşehir Belediyesi
Emniyet Mah. Hipodrom Cad. No:5 Yenimahalle/Ankara
- Ströer Kentvizyon Reklam Pazarlama A.Ş.
Gümüşsuyu Mah. İnönü Cad. Miralay Şefikbey Sok.
No:7 Gümüşsuyu/İstanbul
- Belya Ankara Basın Yayın ve Sanat Tesisleri İşletmecilik San. Tic. A.Ş.
Reşit Galip Cad. No:25 G.O.P./Ankara
(1) E. DOSYA KONUSU: 25.12.2012 tarih ve 12-67/1677-M sayılı Kurul kararı uyarınca,
Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) ve Belya Ankara Basın Yayın ve Sanat
Tesisleri İşletmecilik San. Tic. A.Ş. (BELYA) tarafından açıkhava reklam
mecralarına ilişkin yapılan kira sözleşmelerinin 4054 sayılı Kanun’un 11. maddesi
çerçevesinde incelenmesi.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: BELYA’nın özelleştirilmesine ilişkin olarak 25.12.2012 tarih ve
12-67/1677-614 sayılı kararda özetle;
- Özelleştirme konusu şirketin faaliyet gösterdiği reklam mecralarının özelleştirme
öncesi üçüncü taraflara 10 yıl süreli anlaşmalarla kiralanmış olması nedeniyle
özelleştirme işleminin incelenen her durumda mevcut pazar yapısında bir değişikliğe
yol açmadığı, pazarın özelleştirme öncesi yapılandığı, dolayısıyla özelleştirme
işleminin herhangi bir hâkim durumun güçlendirilmesi sonucunu yaratmayacağı, bu
bağlamda 1998/4 sayılı “Özelleştirme Yoluyla Devralmaların Hukuki Geçerlik
Kazanabilmeleri İçin Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve İzin
Başvurularında Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (1998/4 sayılı
Tebliğ)” çerçevesinde, adı geçen teklif sahiplerinden herhangi biri tarafından
gerçekleştirilecek muhtemel devralma işlemine izin verilmesinde sakınca olmadığı,
- Bununla birlikte açıkhava reklam yerleri işletmeciliği pazarında belediyeler ve diğer
kamu teşebbüsleri ile üçüncü taraflar arasında akdedilen 10 yıl süreli kira
anlaşmalarının Rekabet Kurulunun iznine tabi olup olmadığı bakımından ayrıca
değerlendirilmesi gerekebileceğinden, BELYA ile Ankara Büyükşehir Belediyesi
(ABB) veya ABB’ye bağlı işletmeler arasında akdedilen sözleşmelerin yenilenmesi
sırasında Rekabet Kurumuna bildirilmesi gerektiği
13-36/483-208
2/4
tespitlerine yer verilmiştir. Ayrıca, 25.12.2012 tarih ve 12-67/1677-M sayılı Kurul kararı
doğrultusunda, ABB ve BELYA tarafından açıkhava reklam mecralarına ilişkin yapılan
kira sözleşmelerine yönelik olarak 4054 sayılı Kanun’un 11. maddesinin birinci fıkrası
uyarınca inceleme yapılmasına karar verilmiştir. Bu çerçevede yapılan inceleme
sonucunda hazırlanan 07.06.2013 tarih ve 2011-2-371/BN sayılı Bilgi Notu görüşülerek
karara bağlanmıştır.
(3) G. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili Bilgi Notu’nda;
- ABB ve BELYA tarafından açıkhava reklam mecralarına ilişkin yapılan kira ve/veya
işletme hakkı devri sözleşmelerine ilişkin, kiralanan ya da işletme hakkı devredilen
mecralardan önceki mali yılda elde edilen cironun 2013/2 sayılı Tebliğ’de yer alan
30 milyon TL’lik ciro eşiğini aşmaması nedeniyle, 4054 sayılı Kanun’un 11. maddesi
çerçevesinde herhangi bir işlem yapılmasına gerek olmadığı,
- Bununla birlikte rekabet savunuculuğu kapsamında, ABB’ye, açıkhava reklam
mecralarına ilişkin mevcut sözleşmelerin yenilenmesi ya da uzatılması sırasında
Rekabet Kurumunun da sürece dahil edilmesi gerektiği konusunda görüş
verilmesinin yararlı olacağı
ifade edilmiştir.
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(4) Dosya kapsamında ABB ve BELYA tarafından Ankara ilinde yer alan ve ihaleye çıkılan
açıkhava reklam yerlerinin 10 yıl süre ile kiralanması veya işletme hakkının 10 yıl süre ile
devri işlemleri, geçmiş Kurul kararları doğrultusunda işletme hakkı devrinin bir devir
işlemi olarak kabul edildiği de dikkate alınarak, incelemeye tabi tutulmuştur.
(5) Ancak, değerlendirmede esas alınacak düzenleme olan, 1998/4 sayılı Tebliğ 18.04 2013
tarihinde 2013/2 sayılı Tebliğ ile değiştirilmiştir. Anılan yeni Tebliğ ile özelleştirme yoluyla
devralma işlemlerine yönelik önbildirim ve nihai izin bildiriminde bulunmaya ilişkin
kriterlerde değişikliğe gidilmiş ve Rekabet Kurumuna ihale şartlarının kamuoyuna
duyurulmasından önce önbildirimde bulunulması, özelleştirilecek teşebbüs ya da mal
veya hizmet üretimine yönelik birimin cirosunun 30 milyon TL’yi aşması halinde zorunlu
tutulmuştur. Anılan değişiklikle 1998/4 sayılı Tebliğ’de yer alan pazar payı eşiği
kaldırılmış, ciro eşiği de 20 milyon TL’den 30 milyon TL’ye çıkarılmıştır. 2013/2 sayılı
Tebliğ ile birlikte ayrıca imtiyaz kavramı da önbildirime tabi olup olmama bakımından bir
kriter olmaktan çıkarılmış, tek kriter olarak 30 milyon TL’lik ciro eşiğinin aşılıp
aşılmadığının tespiti getirilmiştir.
(6) Dosya mevcudundan, anılan Tebliğ’de yapılan değişiklik çerçevesinde ve özellikle
bildirilmesi zorunlu bir özelleştirme işleminin Kurula bildirilmemiş olması halinde idari
para cezasına tabi olacağı hususu da dikkate alınarak, söz konusu değerlendirmenin
hangi Tebliğ kapsamında yapılması gerektiğinin incelendiği görülmüştür. Bu bakımdan,
geçmiş Kurul kararları ve ceza hukukunda yer alan lehe kanunun geriye yürümesi ilkesi
(lehe hüküm ilkesi) de dikkate alınarak, dosya konusu işlem 2013/2 sayılı Tebliğ
kapsamında değerlendirilmiştir.
(7) Bu çerçevede, ABB’den ve BELYA’yı özelleştirme öncesinde kontrolünde tutan Belko
Ankara Kömür Asfalt Enerji İnşaat Sanati ve Ticaret Ltd. Şti. (BELKO)’den, geçmiş
yıllarda çıkılan açıkhava reklam mecralarının ihalelerine ve söz konusu ihalelerin
konusunu oluşturan mecralardan bir önceki mali yılda elde edilen ciroya ilişkin bilgi
istenilmiş, cevabi yazılar 17.05.2013/3067, 17.05.2013/3072, 20.05.2013/3106 ve
22.05.2013/3159 tarih ve sayılar ile Kurum kayıtlarına intikal etmiştir.
13-36/483-208
3/4
(8) Dosya mevcudundan; ABB, BELYA ve Ströer Grubu’ndan edinilen bilgiler doğrultusunda,
ABB ve BELYA tarafından üçüncü taraflarla açıkhava reklam mecralarının kiralanmasına
ya da işletme hakkının devrine yönelik akdedilen sözleşmelerin; tarafları, konusu, süresi,
tarihi, mecralardan önceki mali yılda elde edilen ciro, ilk yılındaki kira bedeli ve yenilenme
hükmü başlıkları itibarıyla incelendiği anlaşılmıştır.
(9) Bu bakımdan dikkat çeken ilk husus, ABB ve BELYA tarafından geçmiş yıllarda ihale
edilen, üçüncü bir tarafa belli bir süreliğine kiralanan ya da işletme hakkı devredilen
açıkhava reklam mecralarının, genel olarak söz konusu devir öncesinde faal durumda
bulunmadığı, bir başka deyişle ne ilgili kamu idaresi ne de üçüncü bir taraf tarafından
kiralama işlemi öncesi işletilmediğidir; dolayısıyla söz konusu mecralardan kiralama
öncesi elde edilen bir ciro bulunmamaktadır. Konuyla ilgili diğer bir husus ise, açıkhava
reklam mecralarının (örneğin; otobüs durağı, bilet satış büfesi, şehir enformasyon vitrini,
silindirik ilan ve reklam kuleleri, vb.) üçüncü bir tarafa, kiralama bedeline ilaveten,
genelde anılan reklam mecrasının kurulması, inşa edilmesi karşılığında kiralandığıdır;
dolayısıyla anılan reklam mecralarının varlığı sözleşme ile başlamaktadır. Bu durumun iki
istisnasından birini BELYA ile Ströer Grubu şirketi İnter Tanıtım Hizmetleri ve Ticaret
A.Ş. (İnter Tanıtım) arasında ilk olarak 22.06.1998 tarihinde akdedilen daha sonra ise
nihai olarak1 15.05.2009 tarihinde Belediye Meclisi kararı ile yine bir Ströer Grubu şirketi
olan Ströer Kentvizyon ile 10 yıl süre ile yenilenen 1000 adet billboarda ilişkin sözleşme
oluşturmaktadır. Söz konusu sözleşme, yenilenmesi sırasında ekonomik ömrünü yitirmiş
1000 adet billboardun yenileriyle değiştirilmesi şartını içermektedir. Diğer bir istisna ise,
Ströer Grubu şirketlerinden İlbak Neon Kent Mob. Ltd. Şti. (İlbak Neon) ile ABB
arasındaki 09.01.2013 tarihli sözleşme olup, söz konusu sözleşme 29.12.1997 tarihli ve
09.01.2013 tarihli sözleşmelerin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur.
(10) Bu bilgiler çerçevesinde, anılan iki sözleşme haricindeki sözleşmelere konu mecralardan
kiralama/işletme hakkı devri işlemi öncesinde elde edilen bir cironun bulunmaması; 1000
adet billboarda ilişkin sözleşmenin yenilenmesinden önceki senede sözleşme konusu
mecradan elde edilen (…..) TL’lik ve 09.01.2013 tarihli sözleşmeden önceki senede
anılan sözleşmenin konusunu oluşturan mecralardan elde edilen (…..) TL’lik ciroların da
30 milyon TL’lik ciro eşiğinin altında kalması nedeniyle, söz konusu sözleşmelere ilişkin
olarak 2013/2 sayılı Tebliğ uyarınca, ön bildirim zorunluluğunun bulunmadığı kanaatine
varılmıştır. Ayrıca, söz konusu kiralama işlemleri, devre konu varlık ya da faaliyetin
cirosunun 30 milyon TL’nin altında kalması nedeniyle 2010/4 sayılı Tebliğ’in 7. maddesi
1. fıkrasının her iki bendi bakımından da izne tabi değildir.2






1 15.05.2009 tarihli sözleşme öncesinde ABB ile Ströer Kentvizyon arasında imzalanmış içerik ve şekil
olarak 15.05.2009 tarihli sözleşme ile benzer bir ara sözleşme mevcuttur.
2 Öte yandan, 2010/4 sayılı Tebliğ’in 8. maddesinin 5. bendinde iki yıllık dönem içinde aynı kişiler ya da
taraflar arasında, bu maddenin ikinci fıkrası anlamında gerçekleştirilen iki ya da daha fazla işlemin bu
Tebliğin 7. maddesinde yer alan ciroların hesaplanması bakımından tek bir işlem olarak değerlendirileceği
belirtilmektedir. Ströer Kentvizyon, İnter Tanıtım ve İlbak Neon şirketlerinin aynı ekonomik bütünlük içinde
bulunduğundan hareketle, iki yıllık dönem içinde gerçekleşen işlemler (29.12.1997 ve 22.06.1998 tarihli
sözleşmeler ile 10.02.2011, 05.12.2012 ve 09.01.2013 tarihli sözleşmeler) anılan madde bakımından
değerlendirildiğinde de, söz konusu mecralardan kiralama işlemi öncesinde ciro elde edilmemesi
nedeniyle, 30 milyon TL’lik ciro eşiğine ulaşılmadığı görülmektedir.
13-36/483-208
4/4

I. SONUÇ
(11) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; Ankara Büyükşehir Belediyesi
ve Belya Ankara Basın Yayın ve Sanat Tesisleri İşletmecilik San. Tic. A.Ş. tarafından
açıkhava reklam mecralarına ilişkin yapılan kira ve/veya işletme hakkı devri
sözleşmelerine ilişkin olarak, kiralanan ya da işletme hakkı devredilen mecralardan
önceki mali yılda elde edilen cironun 2013/2 sayılı Tebliğ’de öngörülen ciro eşiğini
aşmaması nedeniyle, 4054 sayılı Kanun’un 11. maddesi çerçevesinde herhangi bir işlem
yapılmasına gerek olmadığına OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.





Full & Egal Universal Law Academy