Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 16-33/562-243
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: N-Pet Petrol Ürün Pazarlama Nakliye San. ve Tic. Dağ. Ltd. Şti.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı Kanun’u ve 2002/2 sayılı Tebliğ’i ihlal ettiği iddiası
Karar Tarihi: 13.10.2016

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2016-1-38 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 16-33/562-243
Karar Tarihi : 13.10.2016
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Adem BİRCAN, Şükran KODALAK
B. RAPORTÖRLER: Hilmi BOLATOĞLU, Metin DEMİRCİ, Bilge YILMAZ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Cennet ÇİFTÇİ
Aşağı Mah. Halide Edip Cad. No:3 Çivril/Denizli
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : N-Pet Petrol Ürün Pazarlama Nakliye San. ve Tic. Dağ. Ltd. Şti.
Abdullah Şahutoğlu Mah. Kervan Yolu Üzeri, No:18 Karacailyas
Akdeniz/Mersin
(1) E. DOSYA KONUSU: N-Pet Petrol Ürün Pazarlama Nakliye San. ve Tic. Dağ. Ltd.
Şti.’nin yapmış olduğu dikey anlaşma ve çeşitli uygulamalar yolu ile 4054 sayılı
Kanun’u ve 2002/2 sayılı Tebliğ’i ihlal ettiği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Denizli ili, Çivril ilçesi, Haydan Mah., 1090 ada, 6 parselde kayıtlı bulunan taşınmaz
üzerinde N-Pet Petrol Ürün Pazarlama Nakliye San. ve Tic. Dağ. Ltd. Şti. (N-PET)
lehine tapuda 10.09.2009 tarihinde dokuz yıl süreli intifa hakkı tanındığı,
- Taşınmaz üzerindeki intifa hakkının ve aralarındaki dikey ilişkiye dair tüm sözleşmelerin
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun), 2002/2 sayılı
Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nin (2002/2 sayılı Tebliğ) ve Rekabet
Kurulu kararları çerçevesinde geçersiz hale gelmesine rağmen N-PET tarafından intifa
hakkının terkin edilmediği ve bu nedenle taşınmazın halihazırda malik tarafından
kullanılamadığı
iddia edilerek, N-PET hakkında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 07.04.2016 tarihinde giren başvuru üzerine
hazırlanan 01.06.2016 tarih ve 2016-1-38/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu, 09.06.2016 tarihli
Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. Konuya
ilişkin karar uyarınca düzenlenen 12.07.2016 tarihli ve 2016-1-38/ÖA sayılı Önaraştırma
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- N-PET, Türktaş Petrol Ürünleri Madencilik İnşaat Nakliyat Tarım Ürünleri İthalat İhracat
San. ve Tic. Ltd. Şti. (TÜRKTAŞ), Müberra İBİL, Fuat ÇİFTÇİ ve Cennet ÇİFTÇİ
arasındaki dikey ilişkinin 10.09.2018 tarihine kadar 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup
muafiyetinden yararlandığı,
- Dolayısıyla N-PET hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma
açılmasına yer olmadığı ve şikâyetin reddinin gerektiği,
ifade edilmiştir.


16-33/562-243
2/4

I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Konuya ilişkin bilgi isteme yazısına cevaben N-PET tarafından gönderilen ve Kurum
kayıtlarına 22.06.2016 tarihinde giren yazıda özetle;
- Söz konusu taşınmaz üzerinde Çivril Tapu Müdürlüğünün 10.09.2009 tarih ve 7615
yevmiye numarası ile malik Müberra İBİL tarafından (…..) TL karşılığında N-PET lehine
dokuz yıl müddetle intifa hakkının tesis edildiği,
- İntifa resmi senedine imzanın malik Müberra İBİL’e vekaleten Fuat ÇİFTÇİ tarafından
atıldığı, daha sonra taşınmazın 22.12.2009 tarihinde Fuat ÇİFTÇİ’ye satıldığına dair
Çivril Tapu Müdürlüğünden N-PET’e bildirim yapıldığı,
- N-PET lehine tesis edilen intifanın ardından N-PET ile TÜRKTAŞ arasında 05.12.2011
tarihinde beş yıl süreli bayilik sözleşmesinin imzalandığı, daha sonra aynı bayi ile
05.12.2016 tarihinden itibaren bayiliğin bir yıl dokuz ay uzatılacağına dair yeni bir
sözleşme imzalandığı,
- TÜRKTAŞ’ın ortaklarının Aysel AYHAN ve Ahmet AYHAN olduğu, ancak TÜRKTAŞ’ın
veya adı geçen ortakların taşınmazın maliki ile hiçbir hukuki ve fiili ilişkisinin olmadığı,
ifade edilmiştir.
(6) Akaryakıt sektöründe uygulanan dikey anlaşmalara ilişkin olarak 4054 sayılı Kanun ve
2002/2 sayılı Tebliğ çerçevesinde Kurulumuz ile Danıştay tarafından alınan çok sayıda
karar ile sabit olduğu üzere, bayilik sözleşmeleri ile bu sözleşmelerde yer alan rekabet
etmeme yükümlülüğünün süresine etki eden intifa sözleşmeleri ve kira sözleşmelerinin
tamamı tek bir dikey anlaşma olarak kabul edilmektedir. Yine yerleşik kararlarında
Kurulumuz, bu tür sözleşmelerin yapıldıkları tarihten itibaren en fazla beş yıl süre ile
2002/2 sayılı Tebliğ’de düzenlenen grup muafiyetinden yararlanabileceğine ve bu tarihten
sonra muafiyet koşullarının ortadan kalkacağına; bu sürelerin hitamından itibaren intifa
hakkı çerçevesinde bayilerin yeniden sözleşme yapmaya zorlanması halinde 4054 sayılı
Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde işlem başlatılacağının ilgili taraflara bildirilmesine
karar vermiştir.
(7) Öte yandan 2002/2 sayılı Tebliğ’in açıklanmasına ilişkin olarak çıkarılan Dikey
Anlaşmalara İlişkin Kılavuz’un (Kılavuz) 35. paragrafında “…Taraflar arasındaki, rekabet
yasağı içeren bayilik, işleticilik, tedarik vb. sözleşmeler ile birlikte bu sözleşmelerin
süresine etki eden intifa, tapuya şerh edilmiş kira, ekipman gibi sözleşmelerin hepsinin
ortadan kalktığı tarih ise, rekabet yasağının sona erme tarihi olarak değerlendirilecektir.
Bayilik, işleticilik, tedarik vb. sözleşmeler sürmekteyken intifa, kira, ekipman vb.
sözleşmelerin sona erdirilmesi veya tam tersine; intifa, kira, ekipman vb. sözleşmeler
sürmekteyken mevcut bayilik, işleticilik, tedarik sözleşmeleri sona erdirilerek bu nitelikte
yeni bir sözleşme yapılması hallerinde dikey ilişkinin kesintiye uğramadığı kabul edilecek
ve beş yıllık süre bu doğrultuda hesaplanacaktır. ...” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla,
söz konusu istasyon üzerinde dağıtıcının sahip olduğu intifa hakkı dikey anlaşmadaki
rekabet etmeme yükümlülüğünün süresine etki ettiğinden, taraflar arasındaki
sözleşmelerin ve tapuya şerh edilmiş intifa ve kira gibi hakların hepsinin ortadan kalktığı
tarih rekabet yasağının sona erme tarihi olarak değerlendirilecek ve dikey anlaşma,
taraflar arasında süregelen rekabet yasağına başlangıç teşkil eden ilk anlaşmanın (bayilik
sözleşmesi) yapıldığı tarihten itibaren en fazla beş yıl süre ile 2002/2 sayılı Tebliğ’de
düzenlenen grup muafiyetinden yararlanabilecektir.



16-33/562-243
3/4

(8) Bununla birlikte 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde,
“Alıcının anlaşmaya dayalı faaliyetlerini sürdürürken kullanacağı tesisin mülkiyeti arazi ile
birlikte veya alıcı ile bağlantısı olmayan üçüncü kişilerden sağlanan bir üst hakkı
çerçevesinde sağlayıcıya ait ise, yahut alıcı bu faaliyetini sağlayıcının alıcı ile bağlantısı
olmayan üçüncü kişilerden elde ettiği bir ayni veya şahsi kullanım hakkının konusu olan
bir tesiste sürdürecekse, alıcıya getirilen rekabet etmeme yükümlülüğü, söz konusu
tesisin alıcı tarafından kullanıldığı süreye bağlanabilir…” denilerek, alıcıya süresi beş yılı
aşacak şekilde rekabet etmeme yükümlülüğü getirebilmek için, akaryakıt istasyonunun
mülkiyetinin ya da üst hakkının alıcı ile bağlantısı olmayan üçüncü kişilerden elde edilmiş
olması şart koşulmaktadır. Yine Kılavuz’un 39. paragrafında bu durum, “…Bir başka
deyişle, sağlayıcı tesisin mülkiyetini alıcı ile bağlantısı olmayan üçüncü kişilerden
sağlanan bir ayni veya şahsi hak (kira, ariyet, üst ve intifa gibi) çerçevesinde elinde
bulunduruyor ise ancak o zaman beş yıldan daha uzun bir süre için alıcıya rekabet
etmeme yükümlülüğü getirebilir…” şeklinde açıklanmıştır.
(9) Kurulumuzun geçmiş tarihli kararlarında da görüleceği üzere, akaryakıt sektöründe malik
ile alıcı (bayi) arasında herhangi bir iştirak ilişkisinin bulunması, kira veya benzeri
sözleşmelerin bulunması ya da akrabalık ilişkisinin olması ile tarafların aynı ekonomik
bütünlük içinde yer alması gibi hallerde, taraflar arasında bağlantı olduğu kabul
edilmektedir1. Dosya içeriğinde yer alan bilgi ve belgeler incelendiğinde, N-PET lehine
10.09.2009 tarihinde dokuz yıl süreli intifa hakkı tesis edildiği, TÜRKTAŞ ile N-PET
arasında 05.12.2011 tarihinde beş yıllık bayilik sözleşmesi imzalandığı, daha sonra aynı
bayi ile 05.12.2016 tarihinden itibaren bayiliğin bir yıl dokuz ay uzatılacağına dair yeni bir
sözleşme imzalandığı görülmektedir. Bu çerçevede, söz konusu dikey ilişkinin kurulduğu
esnada malik Fuat ÇİFTÇİ ile bayi TÜRKTAŞ arasında rekabet hukuku açısından bağlantı
sayılabilecek herhangi bir ilişkinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla söz konusu
dikey ilişkinin, 2002/2 sayılı Tebliğ’in 5. maddesinde öngörülen istisna hükmü kapsamında
bulunduğu ve bu nedenle anlaşmanın grup muafiyetinden yararlandığı kanaatine
varılmıştır.
















1Kurulumuzun 28.03.2013 tarihli, 13-17/244-119 sayılı ve 26.06.2013 tarihli, 13-40/512-222 sayılı kararları.
16-33/562-243
4/4

J. SONUÇ
(10) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre;
- N-Pet Petrol Ürün Pazarlama Nakliye San. ve Tic. Dağ. Ltd. Şti., Türktaş Petrol Ürünleri
Madencilik İnşaat Nakliyat Tarım Ürünleri İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti., Müberra
İBİL, Fuat ÇİFTÇİ ve Cennet ÇİFTÇİ arasındaki dikey ilişkinin 10.09.2018 tarihine
kadar 2002/2 sayılı Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlandığına,
- 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma
açılmamasına
OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.




Full & Egal Universal Law Academy