Muğla ili Datça ilçesinde faaliyet gösteren hazır beton üreticilerinin 01.10.2013 tarihinden itibaren aralarında anlaşarak hazır beton fiyatlarını yükselttikleri iddiası - Karar Sayı 14-01/5-4
Karar Dilini Çevir:
Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-01/5-4
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Muğla ili Datça ilçesinde faaliyet gösteren hazır beton üreticilerinin 01.10.2013 tarihinden itibaren aralarında anlaşarak hazır beton fiyatlarını yükselttikleri iddiası
Karar Tarihi: 09.01.2014


Rekabet Kurumu Başkanlığından;

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-5-46 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-01/5-4
Karar Tarihi : 09.01.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER: A. Özlem UZUN, Mehmet TOKGÖZ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Gizlilik Talebi Bulunmaktadır.
D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA
YAPILAN : Datça Beton Tur. Tic. San. İnş. Haf. Mer. İşl. Ltd. Şti.
Babayanı Mevkii Datça/Muğla
Özberk İnşaat. Tur. Tic. Mad. ve San. Ltd. Şti.
İskele Mah. Kazım Yılmaz Bulvarı üzeri Datça/Muğla
(1) E. DOSYA KONUSU: Muğla ili Datça ilçesinde faaliyet gösteren hazır beton
üreticilerinin 01.10.2013 tarihinden itibaren aralarında anlaşarak hazır beton
fiyatlarını yükselttikleri iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu kayıtlarına 21.10.2013 tarih ve 7161 sayı ile
giren ve 2012/2 sayılı Rekabet İhlallerine İlişkin Başvuru Usulüne Dair Tebliğ’in 5.
maddesinin 4. fıkrası kapsamında değerlendirilen başvuruya ilişkin 12.11.2013 tarihli
Bilgi Notu Rekabet Kurulu’nun 21.11.2013 tarih ve 13-64/910-M sayılı toplantısında
görüşülerek başvuru konusu iddiaya yönelik olarak önaraştırma yapılmasına karar
verilmiştir. Bunun üzerine hazırlanan 27.12.2013 tarih ve 2013-5-46/ÖA sayılı rapor
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle, Muğla ili Datça ilçesinde faaliyet gösteren
Datça Beton Tur. Tic. San. İnş. Haf. Mer. İşl. Ltd. Şti. (DATÇA BETON) ve Yarbay İnş.
Nakliye Tur. İşl. Tic. Ltd. Şti. (YARBAY BETON)’nin 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren
aralarında anlaşarak C25 sınıfı hazır beton fiyatlarını 125 TL’den 175-180 TL’ye
yükselttikleri ifade edilmiştir.
(4) H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle, önaraştırma konusu iddialar ile
ilgili olarak soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı ifade edilmiştir.

I.İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) İlgili ürün pazarının Rekabet Kurulunun yerleşik içtihatları dikkate alınarak, “hazır beton
pazarı” olarak belirlendiği bu incelemede önaraştırma konusu rekabet ihlalinin
değerlendirilmesi bakımından sonuca etkisi olmaması nedeniyle kesin bir ilgili coğrafi
pazar tanımının yapılmasına gerek görülmemiştir.
(6) Dosya konusu iddialar çerçevesinde, Muğla ili Datça ilçesinde faaliyet göstermekte olan
DATÇA BETON ve Özberk İnşaat Tur. Tic. Mad. ve San. Ltd. Şti. (ÖZBERK İNŞAAT)
teşebbüsleri incelenmiştir. İhbar dilekçesinde adı geçen YARBAY BETON’un ihbara
konu zaman diliminde Datça’da faal olmadığı tespit edildiğinden teşebbüs hakkında bir
14-01/5-4
2/3
inceleme yapılmamıştır. YARBAY BETON’un Datça tesisi yaklaşık iki yıl önce DATÇA
BETON ve ÖZBERK İNŞAAT tarafından devralınmıştır.
(7) Yukarıda belirtildiği gibi ihbar, 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren Datça’da faaliyet
gösteren hazır beton tesislerinin C25 hazır beton fiyatlarını 125 TL’den 175-180 TL’ye
ortaklaşa arttırdıklarına ilişkindir. Bu sebeple işbu rapor çerçevesinde, belirtilen tarihte
Datça’da faaliyet gösteren hazır beton tesislerinin ortalama fiyatları ve maliyetleri
incelenmiştir. Satış fiyatları ve maliyetlerdeki genel eğilimi görebilmek için Ocak 2012-
Kasım 2013 dönemindeki veriler değerlendirilmiştir. İlgili dönemde Datça’da faal olan
DATÇA BETON ve ÖZBERK İNŞAAT’ın aylık ortalama satış fiyatlarına bakılmıştır.
(8) Yapılan bu inceleme sonucu ilk göze çarpan nokta, iki teşebbüsün fiyatlarında istikrarlı
bir paralelliğin bulunmadığı olmuştur. Nitekim, Ocak 2012’den Ekim 2012’ye dek
ÖZBERK İNŞAAT’ın fiyatları DATÇA BETON’un üzerinde seyrederken bu tarihte
fiyatlar örtüşmekte, daha sonra Temmuz 2013’e dek DATÇA BETON’un fiyatları
ÖZBERK İNŞAAT’ın fiyatlarının üzerinde seyretmektedir. Temmuz 2013’ten sonra ise
ÖZBERK İNŞAAT’ın fiyatları tekrar yükselişe geçerek DATÇA BETON’un fiyatlarını
aşmaktadır. Dolayısıyla fiyatlarda istikrarlı bir artış ya da azalış tespit edilememiştir.
Bunun gibi, iddia konusu Ekim 2013 tarihinde ise teşebbüslerin fiyatları arasında bir
örtüşme ve/veya fiyatların 175-180 TL’ye artırımından da bahsetmek mümkün değildir.
Ekim 2013’te DATÇA BETON’un ortalama satış fiyatı yaklaşık (…..) TL iken ÖZBERK
İNŞAAT’ın ortalama fiyatı yaklaşık (…..) TL’dir. Ekim 2013’ten sonraki dönem için
teşebbüslerin fiyat artış oranları bakımından da bir paralellik söz konusu değildir.
Nitekim, bu tarihten sonra DATÇA BETON’un fiyatları 8,75 TL artarken ÖZBERK
İNŞAAT’ın fiyatları 2,45 TL düşmüştür.
(9) İlgili dönemde maliyet kalemlerinde meydana gelen fiyat değişimlerine de bakılmıştır.
Çimento alış fiyatları incelendiğinde de bir istikrardan bahsedilememiştir. Nitekim
DATÇA BETON’un alış fiyatlarının genelde ÖZBERK İNŞAAT’ın alış fiyatlarının
oldukça üzerinde seyrettiği, ÖZBERK İNŞAAT’ın fiyatlarının da çok dalgalı olduğu
görülmüştür. Öte yandan, teşebbüslerin toplam maliyetlerinde ise bu büyüklükte fark
tespit edilememiştir.
(10) İlgili dönemde, m3 başına maliyetlerdeki değişimler hesaplandığında ÖZBERK
İNŞAAT’ın çimento alış ve toplam maliyetleri arasında bir tutarsızlık olduğu şüphesi
uyanmıştır. Zira, teşebbüsün çimento alış fiyatları DATÇA BETON’un alış fiyatlarının
oldukça altında seyrederken toplam maliyetler açısından bu büyüklükte bir fark
görülmemiştir. Teşebbüs yetkilileriyle yapılan telefon görüşmesinde, söz konusu
durumun, bazı dönemlerde çimento alımı gerçekleştirmeyerek stoklarındaki çimentoyu
kullanmalarından kaynaklandığı belirtilmiştir. Ayrıca, ÖZBERK İNŞAAT tarafından
Kuruma gönderilen ek bilgi yazısında da çimento fiyatlarındaki dalgalanmanın sektörde
büyük sıkıntılara yol açtığı, ilgili dönemde bant fiyatının (nakliye ve KDV hariç) 52
TL/ton ile 105 TL/ton arasında dalgalandığı belirtilmiştir.
(11) Belirtilen tarih aralığında DATÇA BETON’un maliyetlerinin ÖZBERK İNŞAAT’ın
maliyetlerinin üzerinde seyrettiği ve Ekim 2013’te maliyetlerin birbirine yaklaştığı
görülmüştür.
(12) Bilindiği gibi, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 4. maddesi
kapsamında rekabeti engelleyen, bozan, kısıtlayan veya bu amacı taşıyan teşebbüsler
arası anlaşma ve uyumlu eylemler yasaktır. Yapılan incelemeler neticesinde, başvuru
konusu iddiaların Kanun’un 4. maddesi kapsamında ihlal niteliği taşımadığı kanaatine
ulaşılmıştır. Nitekim veriler iddia konusu teşebbüslerin ilgili dönemdeki hazır beton
fiyatlarının 175-180 TL’nin oldukça altında olduğunu ortaya koymuştur. Bunun gibi,
14-01/5-4
3/3
teşebbüslerin maliyetlerinin, özellikle çimento alış maliyetlerinin, birbirinden farklılık
göstermesi teşebbüslerin kar marjlarını da farklılaştırmaktadır. Ekim 2013’ten sonra
DATÇA BETON fiyatlarını arttırırken ÖZBERK İNŞAAT düşürmüştür.
(13) ÖZBERK İNŞAAT tarafından Kuruma gönderilen ek bilgi yazılarında, hazır beton satış
fiyatının belirlenmesinde çimento alış fiyatının, nakliye maliyetinin, inşaatta kullanılacak
beton metrajının ve inşaatın yapılacağı topografyanın birer etken olduğu belirtilerek
ÖZBERK İNŞAAT’ın Ekim ve Kasım 2013 tarihlerinde fiyat artışı yaptığı, bu aylara dek
maliyetin altında ve/veya maliyetine satış yaptıkları, %20 kar marjı eklemeden satış
yapmanın ticari açıdan sürdürülebilir olmadığı, sanayi altyapısı olmayan, çimento
santrallerine uzak olan Datça gibi küçük bir beldede düşük beton metrajları ve
nakliyedeki zorlukların hazır beton üretimi ve satışını İzmir, Ankara, İstanbul gibi büyük
şehirlere göre daha zor ve pahalı hale getirdiği, hazır beton tesis ve araçlarında
meydana gelen arızalarda en yakın servisin İzmir’den geldiği vurgulanmaktadır.
(14) Dosya mevcudu bilgi ve belgeler çerçevesinde başvuru konusu iddiaları destekler
nitelikte tespitlere ulaşılamamıştır. Bu sebeplerle 4054 sayılı Kanunun 4. maddesinin
ihlal edildiği iddiasına katılmak mümkün olmamıştır.
J.SONUÇ
Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.








Full & Egal Universal Law Academy