Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 18-41/651-317
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Mobilya hammaddesi olan boya malzemeleri sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin aralarında anlaşarak fiyat artırdığı iddiası
Karar Tarihi: 01.11.2018

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2018-1-61 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 18-41/651-317
Karar Tarihi : 01.11.2018
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN, Mehmet AYAN,
Ahmet ALGAN, Hasan Hüseyin ÜNLÜ
B. RAPORTÖRLER: Abdullah ATEŞ, Zekeriya TURAN, Hande GÖÇMEN,
Kübra Dilara TANRIVER, Yakup GÖKALP
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Re’sen
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : Mobilya sektöründe kullanılan boya mamulleri sektöründe faaliyet
gösteren teşebbüsler
(1) E. DOSYA KONUSU: Mobilya hammaddesi olan boya malzemeleri sektöründe
faaliyet gösteren teşebbüslerin aralarında anlaşarak fiyat artırdığı iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Son dönemde mobilya hammaddelerinde (yonga levha, MDF
(medium density fiberboard), sünger, boya malzemeleri), yaşanan yüksek fiyat artışları
neticesinde ortaya çıkan sorunların basında sıkça yer alması, sektörde yaşanan söz
konusu fiyat artışlarının, hammadde üretici ve/veya dağıtıcılarının aralarında
anlaşarak ortak bir fiyat politikası belirlemesi sonucunda ortaya çıktığı iddiaları üzerine
inceleme başlatılmıştır.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Raportörlerce hazırlanan 04.09.2018 tarihli ve 2018-2-41/İİ
sayılı İlk İnceleme Raporu Kurul’un 06.09.2018 tarihli toplantısında görüşülmüş ve 18-
30/526-M sayı ile dosya konusu iddialara yönelik olarak önaraştırma yapılmasına
karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca düzenlenen 24.10.2018 tarih ve 2018-1-61/ÖA
sayılı rapor görüşülerek karara bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca
soruşturma açılmasına gerek olmadığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Hakkında Önaraştırma Yapılanlar: Mobilya Boya Malzemeleri Sektöründe
Faaliyet Gösteren Teşebbüsler
(5) Türkiye boya sektöründe üç yüzü aşkın boya firması faaliyette bulunmaktadır. Bu
firmaların bir kısmı özel bir boya grubunda, birçoğu ise farklı ürün gruplarında
üretim/pazarlama faaliyetlerini sürdürmektedir. Ayrıca ahşap-mobilya boya grubunda
faaliyet gösteren firma sayısı yüz civarındadır1. Bu firmaların çoğunluğunu küçük
ölçekli işletmeler oluşturmaktadır. Piyasada faaliyet gösteren AkzoNobel Kemipol
Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (AKZONOBEL), Aypol Solvent ve Kimya Sanayi Ticaret
A.Ş. (POLCHEM), Betek Boya Kimya ve Sanayi A.Ş. (BETEK), DYO Boya Fabrikaları

1 TMMOB, Kimya Mühendisleri Odası-Türk Boya Sanayisi Raporu

18-41/651-317
2/21

Sanayi ve Ticaret A.Ş. (DYO), Gökhan Boya Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (ÜNLÜ),
Kayalar Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (KAYALAR), İba.valresa Boya ve Kimya Sanayi
Ticaret A.Ş. (İBA.VALRESA), Kubilay İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti.nde (KUBİLAY), Ece
Boya Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (ERCO) ve Polisan Kansai Boya Sanayi ve Ticaret
A.Ş. (POLİSAN) Türkiye ahşap-mobilya boya pazarının %80’ini elinde
bulundurmaktadır. Piyasada en yüksek pazar payına sahip olan (…..) ve (…..)’ın
pazar payı tonaj olarak her biri için yaklaşık %(…..)’dir.
(6) Önaraştırma kapsamında BETEK, DYO, KAYALAR, İBA.VALRESA, KUBİLAY,
Merbolin Boya Sanayi Ticaret A.Ş. (MERBOLİN), Kalekim Kimveyi Maddeler Sanayi
ve Ticaret A.Ş. (KALEKİM), Üçel Boya Pazarlama Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (TEK
BOYA), Jotun Boya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (JOTUN), Marshall Boya ve Vernik Sanayii
A.Ş. (MARSHALL) ve POLİSAN’da yerinde inceleme gerçekleştirilmiş, AKZONOBEL,
POCHEM, ERCO ve ÜNLÜ’den dosya kapsamında bazı bilgiler istenmiştir. Aşağıda
pazarın %80’ine hâkim olan teşebbüsler hakkında genel bilgilere yer verilmiştir:
(7) BETEK, iştirakleri ve ilişkili şirketleri; Filli Boya, Fawori, Caparol, Alligator, Alsecco,
Alpina, Expert ve sair markalar altında temel olarak; gerek su bazlı, gerekse sentetik
bazlı iç cephe (plastik, silikon, tavan boyaları veya astarlar) ve dış cephe (silikon,
akrilik, astar) inşaat boyaları, mobilya, metal ve benzeri sanayi boyaları ile endüstriyel
yapıştırıcılardan müteşekkil endüstriyel boyalar ve yapıştırıcılar, ısı yalıtım unsurları,
ısı yalıtım sıva, yapıştırıcı ve son kat kaplamaları, ısı yalıtım levhası ve benzeri
ürünlerden müteşekkil dış cephe, ısı yalıtımı ve mantolama, beton katkıları, hazır
harçlar, toz fayans yapıştırıcıları ve su izolasyon malzemeleri gibi inşaat malzemeleri,
tiner, silikon ve yapı kimyasalları ile fırça, mala, sünger ve benzeri yardımcı ürünler
üretim, satış ve pazarlaması alanında yurt içi ve yurt dışında faaliyet
göstermektedirler.
(8) DYO, Yaşar Holding kuruluşu olup, ürünlerini 40'tan fazla ülkeye pazarlamaktadır.
DYO, Dewilux ve Casati markaları altında, 1.200 farklı üründe Kocaeli Dilovası ve
İzmir Çiğli'de bulunan üretim tesislerinde faaliyet göstermektedir. Çiğli fabrikasında
sanayi boyaları, mobilya boyaları ve vernikleri, oto tamir boyaları, deniz boyaları, toz
boya, yalıtım sıvaları, polyester ve alkid; Dilovası fabrikasında inşaat boyaları
üretmektedir.
(9) AKZONOBEL ahşap boyaları grubu olarak 1992 yılında sanayici ölçeğindeki
müşterilere, 1996 yılında ise ahşap boyaları pazarının yaklaşık %70'lik kısmını
oluşturan cilacı atölyelerine, küçük ve orta ölçekli mobilya imalatı yapan kuruluşlara
satış yapmaya başlayan ve bu ölçekte faaliyetlerini sürdüren bir satış ve pazarlama
şirketidir .
(10) KAYALAR üretime 1976 yılında başlamış olup yaklaşık 60 ülkeye ihracat
gerçekleştirmektedir. Özellikle mobilya boya grubunda uzmanlaşmış olan KAYALAR’ın
yıllara göre %(…..) - %(…..) oranında değişiklik gösteren pazar payı mevcuttur. Firma,
yedi bölgede toplam 22 aktif (dağıtıcı, toptancı, perakende) bayi ile çalışmalarını
sürdürmektedir.
(11) POLİSAN, ağırlıklı olarak iç pazarda faaliyet gösteren, boya üretimi, pazarlama ve
satışı yapan bir sanayi kuruluşudur. Japonya’nın boya üreticisi Kansai Paint ile boya
sektöründe imzaladıkları ortaklık ile 2016 yılında şirketin yeni adı Polisan Kansai Boya
Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak tescil edilmiştir. POLİSAN’ın ürünlerini; inşaat (iç cephe
boya, dış cephe boya, ahşap metal boya, özel amaçlı ürün, sprey boya, yardımcı
ürün), endüstriyel ürünler, deniz grubu ürünler, tutkal, mobilya grubu ürünler ve yalıtım
sistemleri oluşturmaktadır.
18-41/651-317
3/21

(12) ÜNLÜ, Gökhan Boya Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin boya markası olarak 1998 yılından
itibaren, mobilya boya ve vernikleri, genel amaçlı sanayi boyaları, su bazlı ahşap
vernik sistemleri, polyester ürünleri, sentetik reçine üretimleri, tinerler ve su bazlı
inşaat boyaları üretim alanında faaliyet göstermektedir.
(13) İBA.VALRESA, İbavalresa Boya ve Kimya San. Tic. A.Ş. ve İBAKimya San. ve Tic.
A.Ş.’nin Türk ve İspanyol ortaklığı olarak 2005 yılında Ankara’da kurulmuştur. Faaliyet
alanı yaş boya üretimi ve satışıdır. Üretilen yaş boyaların hacimce %90'ı ahşap
yüzeyler için %10'u da metal yüzeyler için kullanılmaktadır. Türkiye içerisinde bayilikler
aracılığı ile satış faaliyeti sürdürülmektedir. İhracat pazarında da 16 farklı ülkede
distribütörü bulunmaktadır.
(14) KUBİLAY, 1984 yılında Ankara’da aile şirketi olarak kurulmuş olup, mobilya boyası
sektöründe faaliyetlerine devam etmektedir. KUBİLAY’ın pazar payı tonaj bazında
tahmini %(…..)’tir.
(15) ERCO; kompozit sektörü için özel amaçlı reçine, jelkot, pigment pastalar, boya sektörü
için ahşap ve metal boya sistemlerini içeren 2000’den fazla ürün çeşidine sahiptir.
Teşebbüsün iki adet üretim tesisi bulunmakta olup, ürünler dünyada 20'den fazla
ülkeye ihraç edilmektedir.
(16) POLCHEM markasıyla üretim yapan Aypol Solvent ve Kimya San. Tic. A.Ş. ve Gökay
Boya ve Kimya San. Tic. Ltd. Şti. grup şirketleri mobilya boya, vernik, tiner imalatı
yapmakta, İstanbul-Tuzla Kimya Sanayicileri Organize Sanayi Bölgesinde üretimlerini
sürdürmektedirler.
(17) Dosya kapsamında yerinde inceleme yapılan MERBOLİN ve KALEKİM’in boya
sektöründe faaliyet gösterdikleri, fakat mobilya sektörü için boya üretim ve satış
faaliyetleri bulunmadığı tespit edilmiştir.
(18) Diğer taraftan MARSHALL, sadece sınırlı sayıda tiner ve iç ve dış cepheler için
dekoratif boya ve ahşap bakım ürünleri alanında faaliyette bulunmaktadır. Keza TEK
BOYA’nın da benzer şekilde sadece dekoratif boya grubunda yer alan yat verniği
üretiminde faal olduğu tespit edilmiştir.
I.2. İlgili Pazar
I.2.1. İlgili Ürün Pazarı
(19) Mobilya sektöründe kullanılan ahşap boyalar, her tür ahşap eşyaya ve parke, kapı,
doğrama gibi inşaat malzemelerine, fabrikada ya da atölyelerde boyanarak takılan
ahşap prefabrik ekipmana uygulanan boyalardır. İnşaatların ahşap kısımlarına yerinde
uygulanan boyalar ise bu sınıfta nitelendirilmemekte, inşaat boyaları olarak
sınıflandırılmaktadırlar.
(20) 2015 yılında Türkiye’de sanayi boya grubu toplam boya sektörünün %38’ini
oluştururken, sanayi grubunun altında yer alan ve mobilya sektöründe kullanılan boya
alt grubunun tonaj olarak toplam boya sektörünün içindeki payı %12,4’tür2.
(21) Mobilya sektöründe kullanılan boya malzemeleri de kullanıldıkları alanlara göre alt
gruplara ayrılmaktadır. Ahşaba uygulanan ürünler temelde şeffaf ve pigmentli opak
olarak ikiye ayrılmaktadır. Şeffaf sistemler ağacın veya kaplananın doğallığını
bozmadan, ahşabın damarlarının görülmesini sağlamak amacıyla kullanılan vernik
grubudur. Diğer bir değişle verniklere, boyanın pigment içermeyen, örtücü olmayan
şeffaf hali de denilebilir. Pigment opak sistemler ise ahşabın üzerine direkt örtücü

2 Dünyada ve Türkiye'de Boya ve Hammadde Sektörünün Son Durumu- BOSAD-2015
18-41/651-317
4/21

olarak kullanılan ve istenildiğinde renklendirilebilen boya grubudur. Vernik ve boya
ürün gruplarının uygulanması esnasında inceltilmesi, ürünün yüzeye doğru şekilde
uygulanması için kullanılan ve yine mobilya kategorisinde yer alan uçucu özelliğe
sahip diğer bir grup ise tiner grubunu oluşturmaktadır.
(22) Her bir ürün grubu da kimyasal özelliklerinden dolayı solvent sistem açısından
selülozik, poliüretan, akrilik, polyester ve su bazlı sistemler olarak farklılaşabilmektedir.
Ürün gruplarında ortaya çıkan bu kimyasal farklılıklar kalite ve teknik tercihler sonucu
oluşmaktadır. Örneğin tinerler, incelttikleri boyaya göre selülozik, poliüretan, akrilik,
sentetik gibi isimler alırlar. Boya ve vernikler de kullanılan reçine cinsine ve kuruma
sürelerine göre yine selülozik, poliüretan, akrilik, su bazlı, ultraviyole (UV) kürlenmeli
gibi farklılaşabilmektedir. Selülozik ürünler tek komponentli, içerdikleri nitroselüloz
sebebi ile çok hızlı kuruma özelliklerine sahip olup, fiziksel ve kimyasal dayanımları
düşük, parlaklık kaybı ve sararma eğilimleri yüksektir. Poliüretan ve akrilik ürünler iki
komponentli olup bu ürünlerin fiziksel ve kimyasal dayanımları çok yüksek, parlaklık
kaybı ve sararma eğilimleri daha düşüktür. Çizilme direnci oldukça yüksek olan akrilik,
özellikle ahşabın natürel görüntüsünün korunması istenilen açık gözenekli
uygulamalarda kullanılmaktadır. Polyester ürünler ise doldurma gücü çok yüksek
olduğu için vernik, beyaz son katlar öncesi dolgu amaçlı, sert ve parlak bir yüzey
verdiği için de son kat olarak kullanılırlar. Ancak üç komponentli olması, karışım
ömrünün kısa ve uygulamanın güç olması gibi dezavantajları bulunan polyesterin,
kolay zımparalanma ve üzerine tatbik edilecek son kat boya ve verniklere çok düzgün
bir yüzey verme özelliği bulunmaktadır.
(23) Boyalar ve vernikler; astar, sonkat, renklendirici gibi kullanım amacına göre de
farklılaşmaktadır. Astarlar ahşap yüzeyine, pürüzlerden arındırmak, boya emilimini en
aza indirmek, son uygulanacak boyanın dayanıklılığını artırmak amacıyla
uygulanmaktadır. Sonkat boyalar ve vernikler ise istenilen parlaklık aralıklarına göre
parlak, mat, ipekmat olarak farklılaşabilmektedir.
(24) Ayrıca ahşabın doğal görünümünü bozmadan farklı tonlarda verniklenmesini
sağlamak amacıyla kullanılan ahşap renklendiriciler de mobilya boya sektöründe yer
alan bir diğer boya grubunu oluşturmaktadır. Ahşap renklendiriciler kullanım
yüzeylerine (zemin gibi), kimyasal özelliklerine ve uygulama şekillerine göre (patina,
vernik renklendirici3 gibi) farklı şekilde ürün gruplarına ayrılmaktadır.
(25) Aşağıdaki tabloda dosya kapsamında incelenen teşebbüslerin üretiminde ve/veya
satışında bulunan ürün gruplarına yer verilmiştir:
Tablo:1-Mobilya Boyaları Alt Grubu
Mobilya Boyaları
Astarlar ve Sonkat
Boyalar Grubu
Dolgular ve Sonkat
Vernikler Grubu
Ahşap
Renklendiriciler Grubu
Tinerler Grubu
Poliüretan Poliüretan Selülozik Retarder
Selülozik Selülozik Sentetik UV
Akrilik Akrilik Zemin Renklendirici Özel Amaçlı
Su Bazlı Su Bazlı Vernik Renklendirici Poliüretan
UV UV Patina Selülozik
Polyester

Akrilik

Sentetik
Kaynak: Teşebbüslerden elde edilen bilgiler.

3 Patina ham ahşaba pamuklu bez benzeri ile uygulanırken, vernik renklendiriciler verniğin içine
karıştırılıp uygulanmaktadır.
18-41/651-317
5/21


(26) Sektörde faaliyet gösteren firmalar sadece bir grupta uzmanlaşabilmekle birlikte,
sektörde birçok ürün grubunu üreten, pazarlayan firmalar da mevcuttur. Örneğin
yukarıda tabloda yer verilen mobilya boyaları alt grubunda yer alan ürünleri üreten
firmalar arasında, mobilya boya grubunda yer almayan fakat özellikle mobilyaların
metal kısımlarında kullanılan dekoratif boyalar kategorisinde bulunan ahşap-metal
boya ve astarlarını üretenler de mevcuttur. Dosya kapsamının mobilya hammaddesi
olan boya malzemeleri içermesi nedeniyle, mobilyaların metal aksamında kullanılan
ahşap-metal boya ve astarları grubunun da incelenmesi gerekmektedir.
(27) Bununla birlikte büyük fabrikalarda yüksek teknoloji kullanılarak, yüksek ısıl
yöntemlerle MDF, sunta gibi mobilya mamullerinin yüzeyine uygulanan düz renkli ya
da ahşap görünümlü boya grubu; üreticilerinin, kullanıcılarının, uygulama yönteminin
farklı ve bu boya grubunun MDF, sunta, ahşap plakaların hammadde girdisi
olmasından dolayı dosya kapsamında ele alınmamıştır.
(28) Görüldüğü üzere mobilya sektöründe kullanılan boya grupları; (1) astarlar ve sonkat
boyalar grubu, (2) dolgular ve sonkat vernikler grubu, (3) ahşap renklendiriciler grubu,
(4) tinerler grubu ve (5) ahşap-metal boyalar grubu olarak sınıflandırılabilmektedir.
Tüm boya gruplarının her biri farklı işlemler için kullanılmaktadır ve grupların ikame
edilebilirliği bulunmamaktadır. Diğer yandan bu gruplar altında yer alan ve kimyasal
yapılarına göre (poliüretan, selülozik, akrilik vs.) farklılaşan tüm ürünler kendi
aralarında kullanım kolaylığı, ekonomiklik, dayanıklılık, insan sağlığına olan etkileri gibi
özellikler bakımından farklılaşsa da, sınırlı da olsa birbirlerinin yerine ikame olarak
kullanılabilmektedir.
(29) Pazardaki oyuncuların söz konusu ürün gruplarının birçoğunda aynı anda faal
oldukları dikkate alındığında, ilgili ürün pazarının tüm bu pazarları kapsayacak şekilde
mobilya sektöründe kullanılan boya malzemeleri olarak tanımlanabilmesi mümkün
olsa da mevcut dosya bağlamında, ilgili ürün pazarının yukarıda belirtilen
alternatiflerden herhangi birinin temel alınarak belirlenmesinin, dosyada ulaşılan
sonuçlar üzerinde etkisi olmadığından, kesin bir ilgili ürün pazarı tanımı yapılmamıştır.
I.2.2. İlgili Coğrafi Pazar
(30) Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerden, mobilya sektöründe kullanılan boya
malzemelerinin tüm Türkiye'de satışının yapıldığı ve ülke genelindeki rekabet
koşullarında bölgeler bazında belirgin farklılıklar olmadığı anlaşılmaktadır. Bununla
birlikte, mevcut dosya bağlamında yapılabilecek alternatif coğrafi pazar tanımları
ulaşılacak sonuçları değiştirmeyeceğinden, kesin bir ilgili coğrafi pazar tanımı
yapılmasına gerek olmadığı sonucuna varılmıştır.
I.3. Yerinde İncelemelerde ve Görüşmelerde Elde Edilen Bilgiler
(31) Önaraştırma kapsamında BETEK, JOTUN, KALEKİM, KAYALAR, MARSHALL,
POLİSAN, MERBOLİN, DYO, İBA.VALRESA, TEK BOYA ve KUBİLAY’da yerinde
inceleme yapılmıştır. Dosya ile ilgilendirilen belgelere aşağıda yer verilmiştir.
I.3.1. Betek Boya Kimya ve Sanayi A.Ş. (BETEK)
(32) 10.09.2018 tarihinde (…..) tarafından ilgililere gönderilen “2017-18 ürün grupları fiyat
alım analizleri hk.” konu başlıklı e-postada şu tablo yer almaktadır:
18-41/651-317
6/21


Kök İskonto-1 İskonto-2 Prim
(…..) (…..) (…..) (…..)
(…..) (…..) (…..)
(…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
(…..) (…..) (…..) (…..)
(…..) (…..) (…..) (…..)
(33) 19 Eylül 2018 tarihinde (…..) tarafından (…..),(…..) ve (…..)’a gönderilen “RE: BETEK
Board Meeting - 11. September 2018 ” konulu e-postada yer alan ifadeler aşağıdaki
gibidir:
“...
2.1 Rekabet
Karşılaştırma yapıldığında (…..) ve (…..) daha kötü olmakla birlikte (bkz.
Paragraf 2.2'nin sonundaki açıklama), (…..)'daki durum çok farklı görünüyor.
(…..)'nin girişi borcu sıfırladı ki şu an bu (…..) için çok iyi. Buna ek olarak, (…..),
Haziran 2019'da çok büyük bir boya fabrikasını bitirecek. Türkiye’den ihracat da
öngörüldüğü için fabrika stratejik olarak büyük. Yıllık (…..) ton yıllık kapasite ile
teorik olarak Türkiye'nin tüm talebi karşılanabilir. Bu (…..)’ın önümüzdeki birkaç
hafta ve aylar boyunca mümkün olan her yerde pazarı satın alacağı anlamına
geliyor. Mali durumu nedeniyle (…..) daha iyi koşullar sunabilir. (…..)’da hala
para kazanacak, çünkü “finansal maliyetler" yok ((…..) 08/2018 yaklaşık (…..)
milyon TL, ayrıca bkz. Madde 3). Bu da sonuç olarak, (…..)'in hakim olan
konumunun giderek daha fazla tehlikeye girdiği anlamına geliyor. Bu nedenle,
satış sürecini hareketlendirme konusunda yüksek bir baskı var (bakınız nokta 3.)
…”
(34) 13.09.2018 tarihine ait Ağustos-Eylül 2018 dönemini kapsayan BETEK Boya
Dönemsel Bölüm Faaliyet Raporu’nda şu ifadeler yer almaktadır:
“Ağustos ayı ortasında oluşan aşırı döviz artışları nedeniyle %(…..) civarında
fiyat artışları yapıldı ve vadeler (…..) güne çekildi. Buna bağlı olarak
planlarımızda ciddi aksamalar oluştu. Ayrıca 1 hafta Kurban Bayramı da
satışlarımızı olumsuz etkiledi. Rakiplerimiz oluşan döviz krizi sebebiyle radikal
kararlar alarak Ağustos ayının yarısında fabrikalarını kapattılar. Buna göre; (…..),
Eylül ayı ilk haftasına kadar fiyat belirlemede sıkıntı yaşadı ve üretim hattını
durdurdu, %(…..) civarı zam yaptı. İlk aşamada vadeleri kıstılar hatta satış
yapmamayı hedeflediler. (…..), Firma vadeli satışları durdurdu ve peşin dışında
malzeme satmadı.”
(35) 05.09.2018 tarihli “Batı Anadolu Bölge Müdürlüğü 2018 Yılı Ağustos Ayı
Değerlendirme Raporu” başlıklı belgede aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir:
“…
1. Bölgesel Çalışmalar: Alt bayi alacakları sipariş olarak girildi.
Bursa Bölge toptancımız Ağustos ayında bağlantısı biten bayilerimizden 01.11.2018
ortalamalı evrak verenlere Şubat listesi fiyatlarından ürün verilmiştir.
2.Rakip Seminer Bilgisi: Geçtiğimiz ayda bölgemizde herhangi bir seminer
yapılmamıştır.
18-41/651-317
7/21

3. Rakip Satış Uygulamaları;
DYO: Ağustos ayı içerisinde bayram öncesi 30.01.2019 vadeli yeni fiyat listesi
yayınladırlar. %(…..) iskonto uygulamaktalar. Sene başında verilen bayi primleri
devam etmektedir. Perakende bayilerin bağlantı alacaklarını çektirdiler ve yeni fiyat
listesine geçtiler. Toptancılar alacağı olan bayilere eski fiyattan mal vermeye devam
etmekteler.
MARSHALL: Toptancılar alacağı olan bayilere eski fiyattan mal vermeye devam
etmekler. Eylül başı itibariyle (…..) gün vadeli yeni fiyat listesi yayınladılar.
POLİSAN: Alacağı olan bayilere dahi yeni fiyat listesinden satış yapamaya
çalışmaktalar. Firma vade uygulamalarında farklılık göstermektedir ve 15.03.2019
vade ile ürün satışı yaptığı noktalar vardır. Bazı bayiler bağlantı iptali yaptılar. Özel
fiyatlı satış yaparak fiyat farkını azaltmaya çalışmaktalar.
JOTUN: Bağlantısı olan bayiler %(…..) arası pirim alıyor vade (…..) gün fatura tarihi
Projede (…..) gün vadeli fiyatlar verilmektedir. Projede ilave %(…..) veya %(…..)
ilave iskonto veriyorlar.
4. Rakiplerin Yaptığı Önemli Aksiyonlar: Firmalar piyasa şartlarından dolayı aksiyon
yapmamaktadırlar.
5. Pazarlama Beklentileri: Bayi içi iç cephe ve dış cephe stok renk kartelası ihtiyacı
vardır…”
(36) 23.01.2015-27.01.2015 tarihleri arasında BETEK çalışanları (…..),(…..) ile (…..)
arasında gerçekleşen yazışmalarda yer alan “Re: il: Dyo” konu başlıklı e-postalarda şu
ifadeler yer almaktadır:
23.01.2015 - (…..) > (…..)
“(…..)
Dyo kampanya sirkülerini geri topluyor, bugün tüm müdürleri İzmir de Altınyunus
otelde toplantıya çağırmış Diye bir bilgi ulaştı.
Saygılarımla,”
23.01.2015 - (…..) > (…..)
Anlamı?
23.01.2015 - (…..) > (…..)
“Sanıyorum öncelikle vadede revizyon yapacaklar ama ortak noktalarımızdan
bilgiler gelmeye de başladı. "Bekleyin iyi fiyatla yeniden bağlantıya geleceğiz”
dedikleri noktalar var. Dünkü ECB kararları ile dövizde oluşabilecek gevşeme
potansiyelini de değerlendirerek fiyat revizyonuna gidebilirler. Biz özellikle DYO
ile ortak noktalarda biraz daha gaza basma kararı aldık.”
23.01.2015 - (…..) > (…..)
“Doğru karar dyo bayilerine öncelik”
27.01.2015 - (…..) > (…..)
“Merhaba arkadaşlar
Dyo dan haber var mı İyi akşamlar”

18-41/651-317
8/21

I.3.2. Kayalar Kimya San. ve Tic. A.Ş. (KAYALAR)
(37) 09.08.2018 tarihinde (…..) tarafından (…..)’e gönderilen “Fiyat politika değişikliği” konu
başlıklı e-postada şu hususlara yer verilmiştir:
“(…..),
Seni bu konu için aramıştım. Dövizdeki dalgalanmaların daha ne kadar süreceği
belli değil. Bu belirsiz süreçte de TL ile satışlarımızdan zarar etmeye artık
dayanamıyoruz.
Bu yüzden satış şeklimizi değiştirme kararları alıyoruz. Maalesef Kıbrıs'a da bu
değişikliği yapmamız lazım.
Bu yüzden dövizli çalışmaya başlamak zorundayız. Ben arkadaşlara USD fiyat
listesi hazırlamaları için talimat veriyorum. Elimizden geldiğince makul bir liste
çıkartmaya çalışacağım.”
(38) 10.04.2018-11.04.2018 tarihilerinde (…..) ile (…..) arasında gerçekleşen yazışmalarda
yer alan “Betek Boya Mobilya ve Sanayi Boyaları” konu başlıklı e-postalarda aşağıdaki
hususlara yer verilmiştir:
10.04.2018 - (…..) > (…..)
“Merhaba (…..) Bey,
(…..) boya Mobilya boyaları 2017 yılı içerisinde (…..) ton ve (…..) TL ciro
yapmıştır. Bölümde toplam (…..) kişi çalışıyor. Yapılanma aşağıdaki gibidir.
yönetici Sekreteri Teknik Satış satış Pazarlama
(…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
Sanayi Boyaları ise 2017 de (…..) ton ve (…..) TL ciro yapmıştır. Bölümde
toplam (…..) kişi çalışıyor ve yapılanma aşağıdaki gibidir.
yönetici Sekreteri Direkt Satış satış Pazarlama
(…..) (…..) (…..) (…..) (…..)
Bu iki bölüme hizmet veren kalite kontrol ve Üretim birimleri de İnşaat
bünyesinden farklı birimlerdir. Satın alma, Planlama, finans, kurumsal iletişim, IT,
Lojistik, Çevre Yönetimi, Bakım Onarım ve IK birimleri ortak kullanılan birimleri
oluşturmaktadır.
Yapılan ciro tonaj oranlarına bakıldığında birim fiyatın çok düşük olduğu
anlaşılmaktadır. Ayrıca bu fiyat ile satılabilecek ürünlere bakıldığında dolgu ve
tiner satışının yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Basit bir hesap yapıldığında bu iki bölümde; esas faaliyet karında pozitif
durumda olsalar bile, EBİTDA değerinde negatif olacağı ve dolasıyla Net Karın
negatif olacağı kanısındayım.”
11.04.2018 - (…..) > (…..)
“Yurt dışı dahil mi Saygılarımla Tolga Kayalar”
(39) 29.11.2017 tarihinde (…..),(…..),(…..) ve (…..) arasında gerçekleşen yazışmaların
içerisinde yer alan “PİYASA KAYBIMIZ HAKKINDA” konu başlıklı e-postalarda
aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir:
29.11.2017 - (…..) > (…..)
18-41/651-317
9/21

“Piyasada ki fiyat istikrarsızlığından dolayı ve kayalar kimyanın agresif satış
politikalarından dolayı hergeçen gün piyasada kan kaybediyoruz. Niğde ve Sivas
piyasamızı (…..) Kahramanmaraş (…..) Kayseri piyasası da her geçen gün (…..)
ve diğer markalara kaymaktadır. Biz eski aldığımız fiyatları baz alarak
belirlediğimiz fiyatlarda dahi fiyat olarak diğer markaların çok üzerinde kalırken
(…..) şu anki verdiği fiyatlardan ürün satmamız neredeyse imkansız. Piyasa
kaybettikten sonra gelecek fiyatında bir önemi kalmıyor. 2018 yılı için de
politikalar bu şekilde devam edecek se piyasada genç olarak var olacağımızı
zannetmiyoruz. İyi çalışmalar.”
29.11.20017- (…..)
“Kim bu”
29.11.2017 - (…..) > (…..)
“Konuşuyorum devamlı piyasaların ve ekonominin gidişatını anlatıyorum”
(40) 12.07.2018 tarihinde (…..) tarafından Kayalar Kimya çalışanlarına gönderilen “piyasa
hareketleri” konulu e-postalarda şu hususlara yer verilmiştir:
12.07.2018 - (…..) > (…..)
“Selam arkadaşlar
Bu oynak pıyasada bölgenizdeki rakiplerde davranış sekli ve fiyatlandırma nasıl gün
içi bilgi bekliyorum İyi çalışmalar.”
12.07.2018 - (…..) > (…..)
“(…..) bey merhaba; Bölgemizde düşük sezon da olduğumuz için piyasa daha durgun.
Hareketli sezon da projeler için bütün firmalar genel olarak daha agresif davranmakta.
(…..) Mayıs ayında çıkarmış olduğu liste üzerinden maksimum (…..) ay vadeli şartlarla
satış yapıyor. 602-1000 P.Ü. Astar EKRU rengi ürünü (…..) TL'den satıyorlar. (…..)
takım ürün getirilmiş. Ürünün rengi açık kreme yakın. Muhtemelen özel bir proje için
üretilerek ellerinde kalan malzemeler olabilir. (…..) bayi bölge de en agresif satış
yapan nokta. Sene başında yıllık bağlantısını yaptığı için elinde bulunan ürünlerin
fiyatları çok uygun. 555 P.Ü. astarı (…..) TL'ye kadar sattıkları noktalar mevcut. Fakat
vade konusunda çok esneklik göstermemeye çalışıyorlar. (…..) uzun vadeli çalışmaya
devam ediyor. Çek ve senet ile her türlü vade de malzeme veriyorlar. Yaptıkları
tahsilat vadelerine göre değişken fiyatlarla çalışıyorlar. (…..) genel olarak bizim
kullanıcılarımıza karşı agresif. Bizim fiyatlarımızın her zaman %(…..) altında kalarak
fiyat veriyorlar. Vadeli satışta çek ve senet ile (…..) gün çalışıyorlar. Piyasa genelinde
her firma kendi kullanıcısını kaybetmemek adına geçişlerde daha esnek davranıyor.
Fiyat ve vadeleri birden değil, kısmi olarak uygulamaya alıyorlar. (…..) boya da fiyat
geçişlerinde bu tarzda hareket ediyor. Bizim kullanıcılarımız da (…..) ve (…..)
doğrudan sürekli olarak takipteler. Müşterilerimize sürekli fiyat teklifleri veriyorlar.
Güncel şartlarda (…..) uygun fiyatlarından dolayı tüm firmaların kullanıcılarına zaman
zaman ürün satışı yapabiliyor. Tüm firmalar riskleri azaltma yönünde güvenmedikleri
noktalarda dikkatli davranmayı tercih ediyorlar. En çok riskli görünen noktalara (…..)
ve (…..) tarafından malzeme veriliyor. Bilginize. Saygılarımla”
13.07.2018 - (…..) > (…..)
“Sn. (…..) Bey,
Rakip firmaların güncel davranış şekilleri aşağıdaki gibidir,
18-41/651-317
10/21

(…..): Şuan için bir zam geçişi içindeler. 01.06.2018 tarihinde distribütör %(…..)
civarında bir zam uyguladılar ancak yüklü kullanıcı noktasında çıkartmış oldukları net
liste üzerinde %(…..) ek iskonto yapıyorlar. 2018 Nisan ayına kadar çok uzun vade
politikası izlerler iken Şuan için vadeleri 15.04.2019.
(…..): Mayıs 2018 revize liste üzerinden satışlarına devam ediyorlar. Poliüretan Astar,
poliüretan ve akrilik son kat ürünlerde firma bazında değişik net fiyat seçenekleri
karşılaşmaktayız. Distribütörlerinden (…..) boyanın ticari sıkıntı sebebiyle ağırlıklarını
(…..) yapı üzerinden yürütüyorlar. Deklare edilen vade (…..) gün olsa da distribütörleri
piyasadan bağlantı sırasında (…..) güne kadar evrak alıyor.
(…..): Şuan için piyasayı izlemeye devam ediyorlar. Mayıs ayında vadeleri 9 ay
civarına çekmişlerdi ancak satışlarında düşmeler yaşadılar. Haziran ayının sonunda
tekrar uzun vade politikasını devreye soktular. Bu hafta kullanıcı firma samsun hilal
polyester ile 30.09.2019 ortalamalı bağlantı yaptılar. Fiyat politikaları kullanıcı firmanın
yoğunluğuna ve vereceği vadelere göre değişkenlik göstermektedir.
(…..): Stabil olarak devam etmekteler. Potansiyelleri olmadığı için belirli firmalar ile ikili
ilişki ve vade politikası ile çalışmaya devam ediyorlar. Genel olarak sözlü bağlantı
yolunu izliyorlar. Şuan için ortalama vadeleri 28.02.2019.
(…..): Bölgemizde olmadıkları için yeni yapılanma yapısını oluşturmak üzere fabrika
bayiliği ve distribütör oluşturma odaklı çalışmaya devam ediyorlar. Mayıs 2018 fiyat
listeleri güncel olup distribütör isk. %(…..) fabrika alt bayi %(…..) satış şartları mevcut.
Fiyat politikası anlamında Şuan için piyasanın en agresif firması görüntüsündeler
Güncel vadeleri Distribütör (…..) gün, fabrika alt bayi (…..) gün arası değişmektedir.
(…..): Genel olarak direk fabrikalarla çalışmayı tercih ediyorlar. Bölgemizde yok
denecek seviyedeler Güncel liste ile satış yapmaya devam ediyorlar olup 180 gün
yürüyen vade ile çalışıyorlar.
(…..): Bölgemizde distribütör ve alt bayileri bulunmamaktadır.
Bilgilerinize rica ederim
Saygılarımla”
(41) 02.08.2016 tarihinde (…..) ile (…..) arasında gerçekleşen yazışmaların içerisinde yer
alan “pazar son durum hk.” konulu e-postalarda yer elen ifadeler aşağıdaki gibidir:
02.08.2016 - (…..) > (…..)
“Bedri bey merhaba,
Pazarda belirsizlik devam ediyor. Müşteriler karamsar, tahsilatlar her geçen gün
daha zorlaşıyor Yeni bir proje olmamasından şikayet ediliyor. Rakiplerde
herhangi bir hareket yok
02.08.2016 - (…..) > (…..)
“Polcem”
02.08.2016 - (…..) > (…..)
“Polchem mevcut müşterilerini koruyor Bir tek kaybı yüksek cilada oldu.
Saraçoğlu boyadan sonra pazar içinde en belirgin olan polchem bu sene sonuna
geçen yıl yaptığı tonajı koruyacağı bekleniyor. Fiyat konusunda rekabet ihtiyacı
duymadığı noktada bizim fiyatlarımızla paralel gidiyor. Rekabet ihtiyacı olduğu
yerde her türlü altımızda fiyat veriyor.”
18-41/651-317
11/21

I.3.3. Marshall Boya ve Vernik Sanayii A.Ş. (MARSHALL)
(42) 08.09.2018 tarihinde (…..) tarafından MARSHALL çalışanlarına gönderilen “Jotun
boya Eylül 2018 fiyatları hk.” konulu e-postalarda şu hususlara yer verilmiştir:
08.09.2018 - (…..) > MARSHALL Çalışanları
“Arkadaşlar selamlar
Ekte (…..) boya'nın Eylül ayı liste fiyatlarını bulabilirsiniz. Bu fiyatlar üzerinden
%(…..) iskontoları bulunmakta. Ortalama olarak bayilerin yaklaşık %(…..) gibi
ciro primleri de bulunmakta. AIdığım bilgiye göre projenin büyüklüğüne göre
%(…..) olan iskontoyu %(…..) lere kadar çıkarabilmekteler. Sahada işinize
yaraması dileklerimle.
İyi akşamlar.”
20.09.2018 - (…..) > MARSHALL Çalışanları
“... Bu değerli bilgi paylaşımı için teşekkür ediyorum.
Sahayı çok iyi bir şekilde tanımak ve fiyatlandırma stratejilerine daha da hakim
olmak için, bu tip resmi bilgilerin anında benimle ve Tolga ile paylaşılmasını da
rica ediyorum,
Verileri ve bilgileri öncelikle kendi içimizde değerIendirip, sonrasında iç iletişimde
gereken fonksiyonlarla paylaşamamızda da fayda var.
Sizlerden ricam:
Pazarda elde ettiğiniz (özellikle resmi-yazılı) bilgileri paylaşmanız
(…..) altbayi perim sistematiğini mümkün olduğunda detaylı / kırılımlı bir şekliyle
öğrenmeniz (%(…..) primin kınlımı)
Zor geçen ve devamında da zor geçecek bir dönemde saha bilgisine hakimiyet
kesinlikle rakebete karşı duruş stratejimize katkı sağlayacaktır. İyi çalışmalar,”
I.3.4. Polisan Kansai Boya Boya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (POLİSAN)
(43) 14.02.2018 tarihinde (…..) tarafından (…..)’a gönderilen “Nazar boya şahsi evrak
değişimi hk.” konulu e-postada aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir:
“... 2017 yılının son ayında mobilya grubu ürünlerimizde yaşanan sıkıntıdan
dolayı (…..),(…..) boya gibi bayilerinde bayimizin (…..) TL si takılmış olup, bu
bayilerinden tahsilatlarını henüz alamamıştır. Bayimiz buradan gelen açık hesabı
kendi imkanları ile kapatmaktadır.
Ayrıca mevcut fiyatlarımızın rekabetçi olamayışından dolayı mobilya grubu
ürünlerinin satışında ciddi sıkıntılar çekmekte olup, sahadan alacağı olan
borçlarının tahsilatında son derece zorluklar yaşamaktadır. Bu durum bayimizin
sahadaki alacağı tahsilatlarının da uzun vade de gelmesine sebebiyet
vermektedir.
Ayrıca mobilya ve endüstriyel grup da diğer firmalar ile rekabet edememiş
olmamızda bayimizin müşterilerinin diğer firmalara yönelmesini sağlamıştır. Bu
durum bayimizi ve bizim bayi kayıplarına sebebiyet vermektedir.
Bahsi geçen sıkıntılardan dolayı Nazar boya 2017 yılı son aylarında bizlere
vermiş olduğu (…..) vadeli (…..) TL lik şahsi evrak değişimini (…..) tarih ve (…..)
TL lik müşteri evrakları ile yapmak zorunda kalmıştır.
18-41/651-317
12/21

Yapılacak olan şahsi evrak değişiminden (…..) gün için vade farkı oluşmakta
olup yukarıda bahsedilen sebeplerden dolayı vade farkının çıkartılmamasını
önemle rica etmekteyiz.
Onayınızı rica ederim. Saygılarımla,”
(44) 22.01.2018-15.02.2018 tarihleri arasında (…..) arasında gerçekleştirilen “Mobilya
grubu müşterilerimiz hakk.” konulu e- postalarda şu hususlara yer verilmiştir:
22.01.2018 - (…..) > (…..)
“Aşağıda bilgileri bulunan mobilya grubu bayilerimizde mevcut satış şartlarına
rekabetten dolayı ocak ayına ilave verdiğimiz %(…..) iskonto desteğine sürekli
olarak ihtiyacımız var, Sistem de bu bayilere sürekli olarak tanımlanması için
yardımlarınızı rica ediyorum.
Saygılarımla...”
22.01.2018 - (…..) > (…..)
“Aşağıdaki konuyla ilgili yardımını rica ediyorum.”
25.01.2018 - (…..) > (…..)
“Geriye dönüş rica ediyorum.”
25.01.2018 - (…..) > (…..)
“... Maliyete göre güncelleme yapmak zorunda kalabiliyoruz. Mart aynına kadar
%(…..) tanımlayalım. Maliyetlerimiz el verirse devam ettiririz”
14.02.2018 - (…..) > (…..)
“... Aşağıda ki bayimize mobilya ve endüstriyel grupta tanımladığımız ilave
%(…..) iskonto'nun (…..) bey'in onayı ve bilgisi dahilinde % (…..) olarak revize
edilmesini rica ederim.
BAYİ
KODU
BAYİ ADI
(…..) (…..)
14.02.2018 - (…..) > (…..)
“... 17249 Dost boyanın ilave (…..) iskontosunun (…..) olarak revize edilmesi
uygun mudur ?”
15.02.2018 - (…..) > (…..)
“Uygundur”
15.02.2018 - (…..) > (…..)
“Revize edilmiştir”
(45) 06.07.2018-09.07.2018 tarihleri arasında (…..) ile (…..) arasında gerçekleştirilen
“ahşap renkl.” konulu e-postalarda aşağıdaki ifadeler yer almaktadır:
06.07.2018 - (…..) > (…..)
“... Ahşap renklendirici iç cephe olarak Politex grubunu denemiş miydiniz?
Ürün sorumlusu (…..). İç cephe olarak kullanımı uygun olduğunu iletti.”
09.07.2018 - (…..) > (…..)
18-41/651-317
13/21

“... Evet politex grubunu denedik ve şu anda da özellikle ahşap
renklendirmede politex dekoratif mat ürünüyle ahşabı renklendirmekteyiz.
Fakat rakiplerde yer alan ve bu işe daha uygun olan sentetik reçine esaslı ürün
daha çok tercih edilmektedir. Ekte dewilux ile ilgili teknik bilgi yer almaktadır.
Politex dekoratif ile hem renklendirme de hem de fiyatta rakiplerle rekabet
edemiyoruz.
Ürünün çalışmasıyla ilgili isterseniz numune gönderebilirim. Saygılarımla”
I.3.5. İba.Valresa Boya ve Kimya Sanayi A.Ş. (İBA.VALRESA)
(46) 28.08.2018 tarihinde (…..) tarafından İba Valresa çalışanlarına gönderilen “Ticari
Bilgilendirme_28.08.2018” konulu e-postada şu hususlara yer verilmiştir:
“Satış Sorumlusu Arkadaşların Dikkatine
Yaşamış olduğumuz ekonomik gelişmeler ve bu gelişmelerin olası sonuçları
nedeniyle satış koşullarımızda yaptığımız güncellemelere devam etmemiz
gerekiyor. Bayram sonrası artışa devam eden döviz kuru nedeniyle artan
maliyetler sonucunda önümüzdeki dönemde nakit akışında sıkıntı yaşanması
çok yüksek ihtimaldedir. Bu ihtimale karşı firmamızı olumsuz sonuçlara karşı
korumak, faaliyetin devamını sağlamak ve kriz ortamını kayıpsız atlatabilmek
adına aşağıdaki uygulamalara geçmek zorunlu hale gelmiştir.
Konunun bayilerimize sebepleriyle aktarılarak biran önce bilgilendirilmesi
konusunda yardımlarınızı rica ediyoruz.
Bir sonraki duyuruya kadar alınacak önlemler ve uygulamalar :
1. Bugün duyurulacak (28.08.2018) iskontolarla birlikte Mamül satışlarımız için
vade maksimum (…..) gün, tiner satışlarımız için vade maksimum (…..) gün
olacaktır.
2. Bildiğiniz gibi bayramdan önce açık hesaplı satışları durdurduğumuzu
bildirmiş ve açık hesapları kapama adına tahsilatlar yapmıştık. Bugün
itibariyle açık hesaplı satışları maalesef devam ettiremeyeceğiz. Bu nedenle
duyurulacak olan yeni iskontolarla birlikte sipariş tutarı kadar ödeme
evrakının fabrikaya ulaşmasından sonra sevkiyat yapılabilecektir.
3. Açık hesaplı çalışmamak için yapılacak ödemelerde bayimizin kendi çeki
daha sonra müşteri evrakları ile değiştirilmek üzere alınabilir. Burada bayinin
kendi senedi kabul edilmeyecek, ya kendi çeki ya da müşteri evrakları ile
ödeme alınacaktır.
4. Alman müşteri evraklarında senetle ödeme oranı %(…..)'yi geçmeyecektir.
5. Bayinin (…..) günden daha kısa ödeme yapmak istemesi durumunda bir aylık
vade farkı dönüşü %(…..), (…..) ve (…..) aylık vade farkı dönüşleri aylık
%(…..) (2 ay için %(…..) ve 3 ay için %(…..)) ve peşin ödeme için de %(…..)
olacaktır.
6. Kredi kartı ile Netahsilat sisteminden yapılacak yeni sipariş ödemeleri için tek
çekimde %(…..) iskonto yapılacaktır.
7. Karşılıksız evraklar (…..) gün içerisinde nakit olarak kapatılacaktır. (…..)
günün sonunda kapatılmayan karşılıksız evrakların ödemesi yapılana kadar
18-41/651-317
14/21

bayimize sevkiyat durdurulacak ve (…..) günden sonra yapılacak ödemeler
için aylık %(…..) gecikme faizi uygulanmak zorunda kalınacaktır.
Yukarıda belirtilen uygulamalar, bayilerimizi zora sokmak amacıyla değil, mevcut
koşullara uyum sağlayabilmek adına hem şirketimizi hem de dolayısıyla bayimizi
korumak amacıyla belirlenmiştir. Bayilerin kendi müşterilerine bu uygulamalara
paralel satış koşulları belirlemesi kendi adına işlerini kolaylaştıracaktır.
Bu uygulamalar, mevcut ekonomik koşullar sürdüğü müddetçe uygulamada
kalacak ve önümüzdeki dönemde de ekonomideki gelişmeler Işığında
güncellenecektir. Mevcut durumdaki önemli konulardan biri de satış fiyatlarındaki
likidite (oynaklıktır). Bu nedenle gerek görülen her durumda iskontolar ve spot
fiyat listeleri haftalık olarak (artış veya düşüş yönünde) güncellenecektir.
Tavsiyemiz, bayilerimizin yapacakları bağlantılarda ve verecekleri siparişlerde bu
durumu göz önünde bulundurmalarıdır. Döviz kurlarına bağlı olarak,
maliyetlerdeki hızlı değişimler nedeniyle müşterilerden uzun dönemli sipariş ve
bağlantı alınamayacaktır.
Yukarıdaki bilgileri bayilerimizle biran önce paylaşıp önümüzdeki dönemde
yapılacak satışları yukarıdaki uygulamalara göre devam ettirmemiz büyük önem
taşmaktadır.
Bu zorlu süreçte; bayi ilişkilerinin devamının yanında her zaman olduğundan
daha da fazla bir şekilde kullanıcı iletişimlerimizi geliştirmemiz, yeni kullanıcı ve
mevcut kullanıcı ziyaretlerini arttırmamız, bayilerdeki mesai süresinden daha
fazla kullanıcılara mesai ayırmamız, ana hedefimiz olmalıdır. Önümüzdeki
dönemde mobilya boya verniklerinde yaşanacak olası talep azalmasından
mümkün olduğunca az etkilenmenin en önemli yolu kullanıcıları yakın takip
etmek, yeni kullanıcı müşterileri bünyemize dahil etmek ve mevcut
müşterilerimizi rakip markalara kaptırmamaktır. Bütün arkadaşlarımızın iş
planlarını bu yönde yapması önemlidir.
Bilgilerinize”
I.3.6. Jotun Boya Sanayi ve Ticaret A.Ş. (JOTUN)
(47) 21.05.2018 tarihinde (…..) ile (…..) arasında gerçekleştirilen “PU fiyatları” konulu e-
postalarda yer verilen ifadeler aşağıdaki şekildedir:
21.05.2018 - (…..) > (…..)
“Maliyetler böyle, diyorsunuz. Liste fiyatını artırma isteğinize itiraz edecek bir
durum yok. Artıralım artırmasına da, listeyi değiştirmekle piyasa fiyatını
belirlemiş olmadığımıza göre ne yapacağımızı konuşmamız lazım.
İtiraz edeceksek maliyetlere itiraz etmemiz lazım. Zira, rakiplerimizin gayet de iyi
olan ürünlerinin fiyat seviyeleri malum.
En yüksek baremdeki bayimizin bile, en ucuz PU Basel alış fiyatı (…..)
seviyesine gelmiş? Nasıl satmalarını bekleyeceğiz?
Eskiden tek kat renkli epokside rakiptanımazdık, şimdi değil P.Exp CF, C.HB bile
rekabetçi olamıyor.
Çinkoca zengin ürünlerimiz zaten hiç yokmuş gibi davranıyoruz.
Durum sizce de oldukça kritik değil mi?”
21.05.2018 - (…..) > (…..)
18-41/651-317
15/21

“Satınalma ile zaten gecen hafta görüştüm ama ne netice çıkar???
Öte yandan Engin le iki aşamalı geçiş üzerine görüştük.
Detayları size iletecek”
I.3.7. DYO Boya Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş. (DYO)
(48) 07.09.2018 tarihinde (…..) tarafından (…..)’e gönderilen “Rakiplerde durum.” konulu e-
postada şu hususlara yer verilmiştir:
“Bu hafta aşağıdaki bayiler ve teknik satış elemanları ile görüştüm. Polchem
firması hariç diğer firmalarda işlerin durgun olduğunu söyleyebilirim.
(…..): Teknik Satış Osman ile görüştüm. İşlerinin rolantide olduğunu bağlantı
dışında işlerin yürümediğini belirtti.
(…..): Yıldız boyadan Onur ile görüştüm. İşlerinin çok durgun olduğunu
fiyatlardaki dalgalanmadan dolayı ürün satamadıklarını belirtti. Ayrıca bu hafta
satış toplantısı yaptılar fiyatlarda ve koşullarda bir geri adım bulunmamaktadır.
(…..): İşlerinin çok iyi gitmediğini satışların durma noktasına geldiğini belirtti.
(…..): Karabağlardaki şubesinde ciddi satış yapmaktadır. Her gün bir kamyona
yakın malın sevk olduğunu belirtmektedir. Bunu sadece firma kendisi belirtmemiş
rakiplerde aynı şeyi söylemektedir. Bu kriz ortamında sattıklarını toparlarsa en
karlı çıkacak olan kendileri olacak. Eğer tökezlerler ise iflâslarını açıklarlar.
(…..): Ender boya, durumları bizimki gibidir. Büyük firmalara satışları devam
etmekte, küçük firmalar da ise temkinli gitmektedirler. Ayrıca direk
müşterilerimize iskonto oranlarını farklı vermekte, yapılan zamlara göre fiyatları
bize yaklaşmaktadır.
Denizli deki piyasa ise tüm firmalar için durgun, bağlantısı olanlar çalışıyor
bağlantısı olmayanlar ise alim yapmamaktadır.
Karabağlar ve ege bölgesi müşteri portföyünde ise direk müşteriler hariç toplu
şekilde boya alımı yapabileceklerini zannetmiyorum. Bilgilerinize İyi akşamlar.”
26.09.2018 tarihinde (…..) tarafından (…..)’a gönderilen “MOBİLYA SEKTÖRÜ HK.”
konulu e-postada şu hususlara yer verilmektedir:
“Holding bilgi notu istiyor Aşağıda sizden almış olduğumuz bilgiler var.
Eklemek/düzeltme yapmak istediğiniz varsa aşağıya ekleyip gönderir misiniz?
Sektörün genel durumu hakkında da bilgi verebilirsiniz. İyi çalışmalar.
Saygılarımla.
Mobilya Boyaları Satışlarında:
Mobilya boyaları pazarında da aynı ekonomik sıkıntılar devam etmektedir.
Mobilya boyalarında, mayıs revize listesi üzerine %(…..) Eylül başından geçerli
olmak üzere ilave zam yapılmıştır. vadelerin (…..) gün aşağı çekildiği
duyurulmuştur.
Ağustos ayında ürün kompozisyonda iyileşme ve zamlı fiyatlarla birlikte %(…..)
lık fiyat artışı olmuştur.
Eylül ayında da mevcut durumu korumayı hedefliyoruz.”
18-41/651-317
16/21

I.4. DEĞERLENDİRME
(49) 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinde, “belirli bir mal veya hizmet piyasasında
doğrudan veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını
taşıyan veya bu etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası
anlaşmalar” yasaklanmış ve aynı maddenin ikinci fıkrasında ise tahdidi olmamak
üzere yasaklanan hallere ilişkin örneklere yer verilmiştir. Söz konusu fıkranın (a)
bendinde, “mal veya hizmetlerin alım ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kar
gibi unsurlar ile her türlü alım yahut satım şartlarının tespit edilmesi” yasaklanan
hallerden sayılmıştır. İşbu dosyanın konusunu da anılan bentteki sayılan hallere
uyabilecek türden uygulamalara ilişkin hususlar içermektedir.
(50) Bu çerçevede, önaraştırma kapsamındaki teşebbüslerde yapılan yerinde incelemeler
neticesinde, teşebbüslerin ürünlerin satış fiyatlarını anlaşma ya da uyumlu eylem
şeklindeki bir danışıklı ilişkiyle birlikte artırdıklarına işaret eder nitelikte herhangi bir
delil elde edilememiştir. İncelemede teşebbüslerin rakipleriyle rekabet halinde
olabilmek amacıyla ticari istihbarat ile topladıkları bilgileri şirket iç yazışmalarında
analiz ettikleri, pazar stratejilerini buna göre planladıkları tespit edilmiştir. Örneğin,
BETEK’te elde edilen ve şirket çalışanı (…..) tarafından (…..),(…..) ve (…..)’a
gönderilen “RE: BETEK Board Meeting - 11. September 2018” başlıklı e-postada,
piyasada (…..) ve (…..)’ın durumunun iyi olmadığı, (…..)’ın görünümünün iyi olduğu ve
Haziran 2019'da çok büyük bir boya fabrikasının açılışını yapacağı, bu durumda (…..)
ton yıllık kapasite ile teorik olarak Türkiye'nin tüm talebini karşılayabilecekleri, bu
durumun ise (…..)’ın ilerleyen dönemde her yerde pazarı satın alabileceği anlamına
geleceği, bu nedenle satış sürecini hareketlendirme konusunda yüksek bir baskının
olduğu ifade edilmiştir.
(51) Yine BETEK’de elde edilen “Batı Anadolu Bölge Müdürlüğü 2018 Yılı Ağustos Ayı
Değerlendirme Raporu”nda, (…..)’nun Ağustos ayı içerisinde bayram öncesi
30.01.2019 vadeli yeni fiyat listesi yayımladığı ve %(…..) iskonto uyguladığı, (…..)’ın
toptancılardan alacağı olan bayilere eski fiyattan mal vermeye devam ettiği ve Eylül
başı itibarıyla (…..) gün vadeli yeni fiyat listesi yayımladıkları, (…..)’ın alacağı olan
bayilere dahi yeni fiyat listesinden satış yapmaya çalıştığı, özel fiyatlı satış yaparak
fiyat farkını azaltmaya çalıştıkları şeklinde ifadelerin yer aldığı görülmektedir.
(52) Benzer şekilde, (…..) çalışanı (…..) tarafından (…..) çalışanlarına gönderilen “piyasa
hareketleri” konu başlıklı e-postada hareketli sezonlar da projeler için bütün firmaların
genel olarak daha agresif davrandığı, (…..) Mayıs ayında çıkarmış olduğu liste
üzerinden maksimum altı ay vadeli satış yaptığı, (…..) bölge de en agresif satış yapan
firma olduğu, (…..) uzun vadeli çalışmaya devam ettiği, çek ve senet ile her türlü vade
de malzeme verdiği, (…..) ise genel olarak (…..) kullanıcılarına karşı agresif olduğu ve
her zaman (…..) fiyatının %(…..) altında fiyat verdikleri, piyasa genelinde her firmanın
kendi kullanıcısını kaybetmemek adına geçişlerde daha esnek davrandığı, tüm
firmaların riskleri azaltma yönünde güvenmedikleri noktalarda dikkatli davranmayı
tercih ettikleri belirtilmiştir. İnceleme yapılan teşebbüslerin çoğunda benzer ticari
istihbarat bilgisi içeren e-postalara rastlanmaktadır.
(53) Yine ticari istihbarat bilgisi olarak, BETEK’te elde edilen ve şirket içinde paylaşılan
“2017-18 ürün grupları fiyat alım analizleri hk.” konu başlıklı e-postada rakiplerin
iskonto ve prim oranlarının paylaşıldığı görülmektedir. Benzer şekilde, BETEK’te “Re:
il: Dyo” konu başlıklı e-postada, DYO’nun kampanya sirkülerini geri toplayıp dövizde
oluşabilecek gevşeme potansiyelini de değerlendirerek fiyat revizyonuna gidebileceği
hususu şirket içinde paylaşılmıştır.
18-41/651-317
17/21

(54) (…..) elde edilen “Betek Boya Mobilya ve Sanayi Boyaları” konu başlıklı e-postalarda
(…..), “piyasa hareketleri” konulu e-postalarda (…..), “pazar son durum hk.” konulu e-
postalarda (…..)’da elde edilen “Rakiplerde durum.” konulu e-postada ise benzer
şekilde (…..) ile ilgili rakip istihbarat bilgilerinin paylaşıldığı tespit edilmiştir.
(55) (…..) elde edilen “Nazar boya şahsi evrak değişimi hk.” konulu e-postada, bir şirket
çalışanının rekabetçi olmamaktan dolayı müşteri kayıpları yaşadıklarını, “Mobilya
grubu müşterilerimiz hakk.” konulu e- postalarda rekabetten dolayı bayilere %(…..)
iskonto yapıldığını ifade ettiği görülmektedir.
(56) Sektördeki firmaların ticari istihbarat bilgilerini kullanarak rakiplerin davranışlarını takip
ettikleri ve bu davranışlara göre sektörde pozisyon almaya çalıştıkları ifade edilebilir.
Bu tür şirket içi yazışmalar, teşebbüslerin bağımsız davranışlarının yerine geçen pratik
bir işbirliği içinde olduklarına işaret etmemektedir. Bir teşebbüsün, yürüttüğü bağımsız
istihbarat çalışmaları ve bu bilgilere dayalı eylem ve işlemleri 4054 sayılı Kanun’un 4.
maddesi kapsamına girmemektedir. Teşebbüslerden elde edilen bilgiler de bu
kapsamdadır.
(57) Mobilya boya mamullerinde meydana gelen fiyat artışları gerek mikro gerekse makro
düzeydeki çeşitli faktörlerden kaynaklanabilmektedir. Üretim maliyetlerinde yaşanan
değişimler, işletmelerin stratejik kararları mikro faktörler arasında yer almaktadır. Bu
noktada fiyat artışlarının teşebbüslerin birlikte aldıkları kararlar sonucunda mı, yoksa
genel ekonomik göstergelerdeki değişimler sonucunda mı gerçekleştiği, rekabet
hukuku çerçevesinde yapılacak değerlendirmeleri etkileyebilmektedir. Bu doğrultuda
aynı dönemde gerçekleşmiş fiyat artışlarının bir anlaşma sonucunda ortaya çıkması
halinde bu artışlar 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında bir ihlal niteliği
taşıyacaktır. Öte yandan Ankara 14. İdare Mahkemesinin 2017/384 E.,2018/287 K.
sayılı kararında 23.06.2016 tarih ve 16-21/355-161 sayılı Kurul kararıyla ilgili olarak
mahkeme tarafından; fiyat paralelliğinin tek başına teşebbüsler arasında uyumlu
eylemin varlığı anlamına gelmeyeceği, 4054 sayılı Kanunun 4. maddesi kapsamındaki
uzlaşmalar ile salt paralel davranışlar arasındaki ayrımın ilave çeşitli delillerle ortaya
konulması gerektiği, buna karşın yapılan yerinde incelemelerde teşebbüsler arasında
bir uyumlu eylemin varlığını gösterebilecek nitelikte bir ilişki, iletişim veya davranışın
tespit edilemediği belirtilerek, salt fiyat paralelliğinin yeterli olmadığı belirtilmiştir.
(58) Mobilya sektöründe kullanılan boyalar pazarının ürün farklılaşmasının yoğun olduğu,
üretim yapan firma sayısının da oldukça fazla olduğu, her firmanın kendine özgü
ürünü üretebildiği yapısal özelliklere sahip bir sektör olduğu görülmektedir. Bu açıdan
fiyat ile arz ve talep değişimlerini karşılaştırmak güç olsa da özellikle belirli ürünler
bakımından fiyat, maliyet hareketleri incelenerek bu tür fiyatlardaki değişimin makul
açıklamalarının olup olmadığı değerlendirilmiştir.
(59) Bu kapsamda pazar payları bakımından piyasanın yaklaşık %80’ini oluşturan
teşebbüslerden Ocak 2018- Eylül 2018 arasında satışını gerçekleştirdikleri ürünlerin
günlük ortalama birim maliyeti, günlük iskontolu KDV dâhil satış fiyatları, satışı yapılan
ürünlerin ağırlığı/hacmi, maliyeti oluşturan kalemlerin (hammadde, ambalaj, lojistik vs.)
yüzdesel ağırlığı istenmiştir. 15 teşebbüsten gelen bilgiler doğrultusunda, satış fiyatları
ve maliyet hareketleri incelenerek firmaların fiyat davranışları analiz edilmeye
çalışılmış, herhangi bir fiyat paralelliği veya aynı fiyat politikası olup olmadığı
incelenmiştir.
(60) İlgili ürün pazarı başlığı altında da değinildiği üzere, dosya kapsamında incelenen
mobilya ve dekorasyon sektöründe kullanılan boyalar temel olarak beş grupta
18-41/651-317
18/21

incelenmiştir. Bu gruplar astarlar ve sonkat boyalar grubu, dolgular ve sonkat vernikler
grubu, ahşap renklendiriciler grubu, tinerler grubu ve ahşap-metal boyalar grubudur4.
(61) Dosya mevcudu bilgilere göre, AKZONOBEL, DYO, İBAVALRESA, KAYALAR,
KUBİLAY, POLİSAN ve ÜNLÜ tüm ürün gruplarında faaliyette bulunmaktadır. Diğer
taraftan MARSHALL’ın tiner grubunda ve yapıların iç ve dış yüzeylerine koruma
amaçlı kullanılan yat verniği, TEKBOYA’nın yat verniği ürünleri ve JOTUN’un ise
ahşapların metal kısımlarında kullanılan boyalar ürün grubunda faal olduğu, kısacası
bu teşebbüslerin mobilya boyaları bakımından faaliyet alanlarının oldukça sınırlı
olduğu görülmektedir. Bununla birlikte özellikle astarlar ve boyalar, tinerler ve vernikler
ürün gruplarının en faal olunan ürün grupları olduğu, ahşap-metal boyaları ve ahşap
renklendirici gruplarının dosya kapsamında incelenen teşebbüsler tarafından sınırlı
şekilde üretildiği/pazarlandığı saptanmıştır. Ayrıca, birçok firma satışını kilogram
ölçeğinde yaparken KUBİLAY’ın ürünlerini litre bazında pazarladığı, seyrek de olsa
bazı ürünlerini litre olarak satışa sunan firmaların olduğu görülmektedir. Boyaların
ölçek birim ve miktarlarının farklı olmasının özellikle birim fiyat karşılaştırmasında
yanıltıcı olabileceği vurgulanmalıdır.
(62) Fiyatların paralel hareket edip etmediğinin tespitinde birim satış fiyatlarının
karşılaştırılması anlamlı sonuçlar verse de, fiyatların eş değer veya fiyat artışlarının
benzer oranlarda olup olmadığının tespitinde birim fiyat karşılaştırması doğru sonuç
vermeyecektir. Bunun temel sebebi birçok sektörde olduğu gibi boya ürünlerinde de
ölçek miktarları artıkça birim fiyatların düşmesidir. Örneğin bir teşebbüs için 12 kg
akrilik tinerin birim satış fiyatının, 3 kg olan aynı ürünün birim satış fiyatından daha
düşük olması beklenir. Bu sebeple farklı ölçeklerde ürün satışı yapan firmaların birim
fiyatlarının karşılaştırılması fiyat paralelliği konusunda bilgi verse de fiyat
benzerliklerinin izlenmesi konusunda yanıltıcı olacaktır.
(63) Her boya mamulünün tüm teşebbüsler tarafından satışının yapılmaması karşısında,
özellikle teşebbüslerin çoğunlukla faaliyet gösterdiği ürünlerin fiyat, maliyet
karşılaştırmasının yapılması fiyat hareketlerinin izlenmesinde kolaylık sağlayacaktır.
Ayrıca 12 kg ağırlıkta ürünlerin çoğunlukta olması sebebiyle bu ürünlerin birim fiyatının
karşılaştırılması sadece fiyat paralelliği değil, fiyat benzerliğinin tespit edilmesi
açısından da faydalı olacaktır. Aşağıda tüm firmalar tarafından yoğun olarak satışı
yapılan 12 kg ürünlerin aylar itibarıyla birim fiyat ve birim maliyet değerlerini gösteren
grafiklere yer verilmiştir:

Grafik-1:Poliüretan Dolgu Vernik Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)



4 Ayrıca sınırlı sayıda firma tarafından üretilen yardımcı ürünler grubu (pastalar, macunlar, maskeleme
bantları, sertleştiriciler vs.) bulunmakta olup dosya kapsamında incelemeye gerek duyulmamıştır.
18-41/651-317
19/21

Grafik-2:Selülozik Dolgu Vernik Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


Grafik-3: Selülozik Sonkat Vernik Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


Grafik-4: Poliüretan Tiner Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


Grafik-5: Selülozik Tiner Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


Grafik-6: Selülozik Boya Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


18-41/651-317
20/21

Grafik-7: Selülozik Ahşap Renklendirici Boya Birim Satış Fiyat ve Maliyetleri -(12 Kg)


(…..TİCARİ SIR…..)


(64) Yukarıda yer alan Grafik-1 ve Grafik-2 incelendiğinde, 12 kg poliüretan dolgu verniğin
ve selülozik dolgu verniğin yıl içinde her ay için maliyetlerinin arttığı, satış fiyatlarında
ise birbirine benzer şekilde Ağustos 2018’e kadar düşük oranda artışlar yaşandığı, bu
tarihten sonra yüksek oranda artışların meydana geldiği ve fiyatların ayrıştığı
görülmektedir. Yıl içinde maliyet artış oranının diğer tüm ürünler için de geçerli olduğu
fakat selülozik boya ve selülozik ahşap renklendiricilerin satış fiyatlarının Ocak
2018’den itibaren birbirinden ayrıştığı ve benzerlik göstermediği, bu ayrışmanın
Ağustos 2018’den sonra poliüretan tiner ve selülozik boya ürünlerinde oldukça fazla
olduğu anlaşılmaktadır. Ürünlerin birim satış fiyatlarında aynı dönemlerde artış
gözlense de, bu artışların maliyetlerdeki artışla paralel olduğu görülmektedir. Diğer bir
deyişle satış fiyatlarındaki artış paralelliği maliyet artışlarıyla orantılı devam etmiş,
hatta maliyet artış oranları kimi teşebbüs ve ürünler için satış fiyatı artış oranlarından
daha fazla oranda gerçekleşmiştir. Maliyet artışları ile satış fiyatlarının artışının
paralellik göstermesi bir ekonomik gerekçe olabileceğinden, fiyat paralelliği veya
benzerliği rekabeti sınırlayan pazar davranışı olarak yorumlanamayacaktır.
(65) Yukarıda 12 kg olarak satılan ürünlerin karşılaştırması yapılarak fiyat paralelliğinin
yanında satış fiyatlarının aynı olup olmadığı da tespit edilmeye çalışılmıştır. Bununla
beraber KUBİLAY gibi ürünlerini litre bazında veya ERCO gibi 12 kilogramdan farklı
kilogram birimlerinde paketleyen teşebbüsler bakımından da fiyat paralelliğinin olup
olmadığını tespit etmek amacıyla, Kuruma bilgisi ulaşan 105 teşebbüsün paketleme
ölçüsüne bakılmaksızın en yoğun olarak satış faaliyetinde bulunduğu ürünlerinin birim
satış ve maliyetlerinin karşılaştırması yapılarak herhangi bir fiyat paralelliği olup
olmadığına bakılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, ERCO ve KUBİLAY’ın da diğer
firmalar gibi birim maliyetlerinde yılın her döneminde bir artış olduğu, fakat birim satış
fiyatlarında özellikle Ağustos 2018’den sonra yüksek oranlarda artışların meydana
geldiği anlaşılmıştır.
(66) Teşebbüslerin Kuruma yaptıkları yazılı beyanlar, fiyat artışlarının maliyetlerden
kaynaklandığı, bu durumun satış fiyatlarına da yansıdığı yönündedir. Teşebbüslerin
yazılı beyanlarında, mobilya sektörü için üretilen boya mamullerinin ana maliyet
kalemini hammaddenin oluşturduğu, hammaddenin maliyet içerisindeki oranının
teşebbüsten teşebbüse değişiklik gösterdiği ve %70 ila %90 arasında olduğu
yönündedir. Ayrıca boyanın hammaddesini oluşturan yapı kimyasallarının ortalama
%85’inin6 yurt dışından dövize endeksli olarak ithal edildiği ve son zamanlarda
meydana gelen fiyat artışlarının asıl sebebinin döviz artışından kaynaklı maliyetlerde
aşırı artışlar olduğu ifade edilmiştir. Benzer şekilde BETEK’te yapılan yerinde
incelemede BETEK Boya Dönemsel Bölüm Faaliyet Raporu’nda Ağustos ayı

5 Bilgi istenilen 15 teşebbüsten MARSHALL, JOTUN ve TEK BOYA’nın çok sınırlı sayıda mobilya
boyasında faaliyeti varken, KALEKİM ve MERBOLİN’in mobiya boyaları alanında faaliyeti
bulunmamaktadır.
6 Hammaddenin ithal oranı: POLCHEM’in %(…..), AKZONOBEL’in %(…..), ERCO’nun %(…..),
ÜNLÜ’nün %(…..), İBA.VALRESA’nın %(…..), KAYALAR’ın %(…..), KUBİLAY’ın %(…..)’tir.
18-41/651-317
21/21

ortasında oluşan döviz kuru artışları nedeniyle %(…..) civarında fiyat artışları
yapılacağı, KAYALAR’da yapılan yerinde incelemede elde edilen “Fiyat politika
değişikliği” konu başlıklı e-postada ise dövizdeki dalgalanmaların daha ne kadar
süreceğinin belli olmadığı, bu yüzden satış şeklinde değişiklik kararlarının alındığı
ifade edilmektedir. Bu doğrultuda, 2018 yılının Ocak-Eylül arasında tüm ürün
gruplarında yer alan ürünlerin ortalama satış fiyatı, ortalama maliyeti ve ABD Doları
kuru karşılaştırıldığında, kurun ani artış gösterdiği, Ağustos ayı sonrası kurla paralel
olarak maliyetlerin ve satış fiyatlarının da arttığı görülmektedir. Dosyadaki verilerden
BETEK, KUBİLAY, POLCHEM, POLİSAN, ERCO’nun maliyetteki artışlara oranla satış
fiyatı artış oranının ÜNLÜ, KAYALAR, DYO, AKZONOBEL’in satış fiyatı artış
oranından fazla olduğu, fakat piyasada genel olarak yukarı yönlü ani fiyat hareketliliği
yaşandığı görülmektedir. Diğer bir deyişle dosyada yer alan veriler, firmaların fiyat
artışlarının dışa bağımlı maliyet kalemlerinden kaynaklandığı, döviz kurunda meydana
gelen artışların maliyetlerini de artırdığı yönündeki yazılı beyanlarını destekler
niteliktedir.
(67) Netice itibarıyla, yapılan yerinde incelemelerde teşebbüsler arasında bir anlaşma ya
da uyumlu eylem olduğunu gösteren herhangi bir belge ya da bilgiye ulaşılmamıştır.
Öte yandan, teşebbüslerin mobilya boyası mamul satış fiyatı artışlarının
maliyetlerinden bağımsız bir şekilde gerçekleşmediği tespit edilmiştir. Bu sebeple
dosya konusu iddialar çerçevesinde mobilya hammaddesi olarak kullanılan boya
malzemeleri sektöründe faaliyet gösteren teşebbüsler hakkında soruşturma
açılmasına gerek olmadığı kanaatine varılmıştır.
J. SONUÇ
(68) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca soruşturma açılmamasına, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60
gün içinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile
karar verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy