Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-32/654-289
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Mars Sinema Turizm ve Sportif Tesisler İşletmeciliği A.Ş.’nin, yapımcısı/sponsoru olduğu filmlerin gösterimini rakipleri nezdinde engellediği, bu suretle hâkim durumunu kötüye kullandığı iddiası
Karar Tarihi: 12.09.2014




Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2014-5-30 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 14-32/654-289
Karar Tarihi : 12.09.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
B. RAPORTÖRLER : Kerem TOMUR, İmren SEYRANTEPE, Mustafa SOYDAN
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Profilo Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Cemal Sahir Sok. No: 26-28 Mecidiyeköy Şişli/İSTANBUL

D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN :
(1) Mars Sinema Turizm ve Sportif Tesisler İşletmeciliği A.Ş.
Dereboyu Cad. Ambarlıdere Yolu No: 4/1 34340 Ortaköy Beşiktaş/İSTANBUL
(2) Pinema Filmcilik ve Sinemacılık Ticaret Ltd. Şti.
Ekinciler Cad. Ertürk Sok. No: 4 Onat Plaza Kat:6 Kavacık/İSTANBUL

(1) E. DOSYA KONUSU: Mars Sinema Turizm ve Sportif Tesisler İşletmeciliği A.Ş.’nin,
yapımcısı/sponsoru olduğu filmlerin gösterimini rakipleri nezdinde engellediği, bu
suretle hâkim durumunu kötüye kullandığı iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle, Profilo Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından
işletilen ve İstanbul ilinde Profilo Alışveriş Merkezi’nde yer alan Profilo Sinemaları’nın tüm
film dağıtıcılarından düzenli olarak birinci vizyon film temin ettiği; ancak Mars Sinema
Turizm ve Sportif Tesisler İşletmeciliği A.Ş.’nin (MARS) yapım ortağı olduğu “Kış Uykusu”
filminin, filmin dağıtımını gerçekleştiren Pinema Filmcilik ve Sinemacılık Tic. Ltd. Şti.
(PİNEMA) tarafından kendilerine sağlanmadığı ifade edilmiştir. PİNEMA tarafından
önceden duyurulan gösterim şartları kabul edilmesine ve dijital dönüşüm destek bedeli
(VPF [virtual print fee] bedeli) talep edilmemesine karşın filmin kendilerine
verilmemesinin, MARS’ın filmin dağıtımı konusunda PİNEMA’yı yönlendirmesinden
kaynaklandığı iddia edilmektedir. Söz konusu yönlendirme neticesinde Mecidiyeköy
bölgesindeki potansiyel seyircinin, MARS’in bu lokasyonda yer alan iki sinemasına ek
olarak Profilo Sinemaları’na da gitmesinin önlenmek istendiği ve MARS’ın bu yolla 4054
sayılı Kanun’un 4. ve 6. maddelerine aykırı hareket ettiği iddia edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 13.06.2014 tarihinde intikal eden başvuru
02.07.2014 tarihli Kurul toplantısında görüşülerek, 14-23/473-M sayı ile önaraştırma
yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar uyarınca yapılan inceleme üzerine hazırlanan
02.09.2014 tarih ve 2014-5-30/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu görüşülerek karara
bağlanmıştır.
(4) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; önaraştırma konusuna ilişkin olarak ilgili
teşebbüsler hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına
gerek olmadığı ifade edilmiştir.
14-32/654-289
2/4

I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(5) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, ilgili ürün pazarları “sinema filmi yapım pazarı”,
“filmlerin sinemalarda gösterimi amacıyla dağıtımı pazarı” ve “sinema salonu hizmetleri
pazarı” olarak belirlenirken, ilgili coğrafi pazar ise "Türkiye" olarak belirlenmiştir.
(6) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, yapılan başvuruda yer alan iddiaların 4054 sayılı
Kanun’un 4. ve 6. maddeleri kapsamında değerlendirilebileceği anlaşılmıştır.
(7) Başvuruda, Profilo AVM sinemasının “Kış Uykusu” filmini gösterim için talep etmesine
karşın temin edemediği belirtilmiş olup, bu durumun filmin yapım ortağı da olan MARS’ın,
seyircilerin kendisine ait sinemalar ile aynı bölgede bulunan Profilo AVM sinemasına
kaymasını önlemek amacıyla PİNEMA’yı yönlendirmesinden kaynaklandığı ve bu suretle
4054 sayılı Kanun’un 4 ve 6. maddelerinin ihlal edildiği iddia edilmiştir.
(8) Dosya mevcudundan, yapılan yerinde incelemelerden, “Kış Uykusu” filmine ilişkin olarak
başvuru sahibinin bulunduğu İstanbul ilinin yanında, Ankara ilinde de iki adet sinemanın
taleplerinin karşılanmadığının görüldüğü, MARS’ın, Zeyno Film ve Nuri Bilge CEYLAN ile
birlikte söz konusu filmin yapım ortağı olduğu, kendisinden bağımsız bir teşebbüs olan
PİNEMA ile de filmin dağıtımı için bir dağıtım sözleşmesi imzaladığı, önceki bölümde yer
verilen dağıtım sözleşmesinin ilgili hükmü uyarınca, PİNEMA’nın, filmin gösterime
gireceği salonları MARS’ın da görüşünü alarak belirlediği, MARS’ın, filmin hangi
sinemalara dağıtılacağı konusunda etkili olduğunun görüldüğü, sinema salonlarının filmi
gösterime alma taleplerinin PİNEMA tarafından MARS’a iletildiği anlaşılmıştır.
(9) Bu çerçevede 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında fiili veya muhtemel rekabet
karşıtı piyasa kapamaya yol açan dışlayıcı bir eylemin bulunup bulunmadığının, ayrıca
4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde PİNEMA ile MARS arasındaki dağıtım
anlaşmasının piyasa kapama etkisine yol açabilecek nitelikte olup olmadığının
değerlendirilmesi gerekmiştir.
(10) Dosya mevcudundan, sinema endüstrisinin yapım-dağıtım-gösterim şeklinde
özetlenebilecek bir tedarik zincirine sahip olduğu, MARS’ın esas olarak bu zincirin son
halkası olan gösterim ayağında faaliyet göstermekle birlikte, zaman zaman ithal
ettiği/yapım ortağı olduğu filmler vasıtasıyla zincirin ilk halkası olan yapım ayağında da
faaliyet gösterebildiği, PİNEMA’nın ise zincirin ara halkası olan dağıtım ayağında
faaliyetlerini sürdürdüğü, başvuru konusu filmin dağıtımının gerçekleştirilebilmesi
amacıyla “yapım ortağı” sıfatını haiz MARS ile “dağıtımcı” sıfatını haiz PİNEMA arasında
bir dağıtım sözleşmesinin imzalandığı, PİNEMA’nın farklı yapımcılarla imzaladığı
sözleşmelerde filmin gösterime gireceği sinemaların belirlenmesinde kararın yapımcıya
ait olduğunu ya da bu kararın yapımcının onayına sunulacağını düzenleyen hükümlerin
bulunduğunun görüldüğü, MARS’ın ithalatçı/yapımcı sıfatıyla daha önce birlikte çalıştığı
dağıtıcılardan (…..) ile imzaladığı sözleşmede de benzer hükümlerin yer aldığı, bu
çerçevede filmlerin asıl sahibi olan yapımcıların filmin gösterime gireceği sinemalara
ilişkin kararı dağıtıcılara devredebildikleri gibi kendi ellerinde de tutabildikleri anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, MARS’ın filmin yapım ortağı olması sıfatıyla gösterimin yapılacağı
salonların belirlenmesinde söz sahibi olmasının pazardaki genel uygulamaya uygun
olduğu değerlendirilmiştir.
(11) MARS’ın yapım ortağı sıfatıyla taraf olduğu ilgili dağıtım sözleşmelerinde 4054 sayılı
Kanun’un 4. ve ayrıca 6. maddeleri kapsamında pazarı kapama etkisi yaratabilecek, filmi
tek alıcıya (MARS’a ait Cinemaximum sinemalarına) sağlama gibi bir münhasırlık
hükmünün bulunmadığı, ayrıca “Kış Uykusu” filminin, Ankara ve İstanbul illerinde
Prestige, CinemaPink gibi rakiplerin Cinemaximum sinemalarıyla aynı mikro pazarda
bulunan, hatta yan yana olan sinemalarına sağlandığı anlaşılmıştır. Keza İstanbul ilinde
14-32/654-289
3/4

de başvuru sahibi ile aynı coğrafi mikro pazarda bulunan diğer rakiplere filmin sağlandığı
tespit edilmiştir.
(12) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında, bir filmin herhangi bir sinemaya gösterim
için sağlanmaması eyleminde sözleşme yapmanın reddinden bahsedebilmek için, alt
pazar olan sinema salonu hizmetleri pazarında faaliyet gösteren teşebbüslere ürünü
sağlamayan teşebbüsün, üst pazarlar olan dağıtım ve/veya yapım pazarında hâkim
durumda bulunması gerekmektedir.
(13) Dosya mevcudu bilgiler çerçevesinde, PİNEMA’nın dağıtım pazarındaki pazar payının
%6-8 seviyelerinde olduğu ve pazarda UIP, WARNER ve TIGLON gibi daha büyük ölçekli
dağıtıcıların bulunduğu, MARS’ın ise yapım pazarındaki faaliyeti sınırlı düzeyde olduğu,
2011-2014 yılları arasında yapım pazarından aldığı payın bilet satış adedi bakımından
(…..); bilet satış hasılatı bakımından (…..) seviyeleri ile sınırlı olduğu anlaşılmıştır. Bu
çerçevede yapım ortağı/ithalatçısı olduğu filmler bakımından MARS’ın ya da dağıtımcı
olarak PİNEMA’nın halihazırda üst pazarda hakim durumda olduğundan
bahsedilemeyeceği için başvuru konusu eylemin, sözleşme yapmanın reddi yoluyla ihlal
olarak nitelendirilemeyeceği değerlendirilmiştir.
(14) Dosya mevcudundan, “Kış Uykusu” filminin MARS ve PİNEMA tarafından bazı
sinemalara sağlanmamasının gerekçesinin, filmin sanat/festival filmi olması nedeniyle
kopya sayısının sınırlı tutulması, mevcut kopyaların dağıtımında da bölgesel olarak bilet
fiyatı yüksek olan ve yönetmenin önceki filmlerinde en çok gelir sağlayan sinemaların
hedeflenmesi; böylelikle de gösterim süresinin ve kârın azami seviyede tutulmasına
çalışılması olduğu bilgisinin, (…..) ve (…..) arasındaki 07.06.2014 tarihli elektronik posta
yazışması ile desteklendiği, ayrıca yerinde incelemelerde MARS’ın filmin dağıtımında
kendi sinemalarına yakın lokasyonlu rakipleri dışlama amacına yönelik hareket ettiğini
gösterir herhangi bir bilgi/belgeye ulaşılamadığı anlaşılmıştır.
(15) Bununla birlikte, incelemeye konu eylemin dışlayıcı etki doğurma potansiyelinin
bulunmadığı, incelenen davranışın kapsamının pazarda tüketici talebinin yüksek olmadığı
bir sanat/festival filmi ile sınırlı olduğu, MARS’a ait Cinemaximum sinemalarına yakın
lokasyonlu tüm rakip sinemaları dışlayan bir dağıtımın gerçekleştirilmediği, buna ilaveten,
“Kış Uykusu” filminin bilet satışlarının Türkiye genelinde sinemalarda gerçekleştirilen
toplam bilet satışları içerisindeki payının, %0,6 seviyesi ile sınırlı olduğu, Filmden elde
edilen hasılatın küçük-orta çaplı sinema salonlarının önemli gelir kaynağı olan yerli
filmlerden elde edilen yıllık bilet satışı içerisindeki payının % 5-6 civarında olduğu
anlaşılmıştır.
(16) Bu hususlar ışığında, dosya konusuna ilişkin olarak soruşturma açılmasına gerek
olmadığı kanaatine varılmıştır.









14-32/654-289
4/4

J. SONUÇ
(17) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.










Full & Egal Universal Law Academy