Dairesi: 4. İdari Dava Dairesi
Esas No: 2018/1442
Karar No: 2020/1456
Karar Tarihi: 25.09.2020



(2709 S. K. m. 138) (2577 S. K. m. 28)
 
DAVANIN KONUSU: Davacı tarafından, 2016 Şubat öğretmen atama döneminde pazarlama ve perakende alanına atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin 21.06.2017 tarih ve E:2017/455, K:2017/832 sayılı kararı ile iptal edilmesi üzerine 02.08.2017 tarihinde Aksaray İli, Merkez İlçesi, ....... Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'ne Öğretmen olarak atanan davacı tarafından, kademe/derece vb. özlük haklarının iade edilmesine karar verilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin 11.09.2017 tarih ve 13423861 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
 
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararı doğrultusunda davalı idarece, davacının ataması gerçekleştirildiği, anılan mahkeme kararında davacının doğrudan atanmasına ilişkin bir hüküm kurulmadığı, yalnızca davacının geçici 3.maddede yer alan kazanılmış hakkının ortaya konulduğu ve davacının kazanılmış hakkını içeren geçici 3.maddeden yararlandırılmaması işleminde hukuka uyarlık bulunmadığının belirtildiği, öte yandan söz konusu alana sınırlı sayıda kadro tanındığı ve bu sınırlı sayıda kadroya KPSS puan sıralamasıyla bir atama yapılacak olması nedeniyle davalı idarece anılan iptal kararı sonrasında yeniden yapılacak bir değerlendirme sonrasında bu kadroya atama yapılacağı ve daha sonrasında yeniden yapılan değerlendirme doğrultusunda davacının anılan kadroya atamasının yapıldığı dikkate alındığında, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1.İdari Dava Dairesi'nin kararının, davacının doğrudan atanma sonucunu doğuran nitelikte bir karar olduğu şeklinde yorumlanamayacağı açık olduğundan ve bu durumun sonucu bağlamında davacının geriye dönük özlük haklarından yararlandırılması mümkün olmadığından, davacının kademe/derece vb. özlük haklarının iade edilmesine karar verilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin 11.09.2017 tarih ve 13423861 sayılı işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle Aksaray İdare Mahkemesi'nce verilen 28/06/2018tarih ve E:2018/177, K:2018/609 sayılı karar ile davanın reddine karar verilmiştir.
 
İSTİNAF DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekili tarafından; yargı kararlarının uygulanması çerçevesinde davacıya kademe/derece vb. gibi özlük haklarının iade edilmesi gerektiği, talebin bir tazmin niteliğinde olmayıp işlemin eski hale iadesinin bir gereği olduğu iddialarıyla hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kaldırılması istenilmektedir.
 
SAVUNMANIN ÖZETİ: Usul ve esas bakımından hukuka uygun Mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
 
TÜRK MİLLETİ ADINA
 
Karar veren Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi'nce işin gereği görüşüldü:
 
Dava, 2016 Şubat öğretmen atama döneminde pazarlama ve perakende alanına atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin 21.06.2017 tarih ve E:2017/455, K:2017/832 sayılı kararı ile iptal edilmesi üzerine 02.08.2017 tarihinde Aksaray İli, Merkez İlçesi, ….. Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'ne Öğretmen olarak atanan davacı tarafından, kademe/derece vb. özlük haklarının iade edilmesine karar verilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin 11.09.2017 tarih ve 13423861 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
 
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
 
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 138'inci maddesinin son fıkrasında yer verilen, "Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez." hükmü ile 2577 sayılı İdarî Yargılama Usûlü Kanunu'nun 28/1 maddesinde yer verilen, "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez." hükmünde, idare tarafından yargı kararının aynen ve gecikmeksizin uygulanması gereğine işaret edilmiştir. Buna göre; idare tarafından tesis edilen bir işlemin idarî mahkemeler tarafından iptal edilmesinin, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihten itibaren hukuksal varlığına son verdiği ve iptal kararının gereklerinin işlemin iptal edildiği tarihe kadar geriye gidilerek idarece yerine getirilmesi gerektiği idare hukuku ve idari yargılama hukukunun bilinen bir ilkesidir.
 
Bu ilkenin bir sonucu olarak; idarî bir işlemin yargı kararıyla iptal edilmesi hâlinde söz konusu işlem hiç tesis edilmemiş olsaydı hangi hukukî ve maddî sonuç ortaya çıkacaktıysa yargı kararının uygulanması kapsamında o sonucun idarece ilgiliye iade edilmesi gerekmektedir.
 
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği bölümünden 2012 yılında mezun olduğu, 2016 yılı Şubat döneminde "Pazarlama ve Perakende" alanında yaptığı başvuru sonrası programa 25 kişinin atandığı, ancak 1. öncelikli program mezunu olmaması nedeniyle kendisinin atamasının yapılamadığı, bu durum üzerine davacı tarafından 2016 Şubat öğretmen atama döneminde pazarlama ve perakende alanına atanma istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 25.02.2016 tarih ve 2184146 sayılı işlemin iptali istemiyle Ankara 17.İdare Mahkemesi'nde dava açıldığı(E.2016/1023, K.2016/3031) ve davanın reddine karar verildiği, davanın reddi kararının istinaf yoluna götürülmesi üzerine istinaf incelemesini yapan Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1.İdari Dava Dairesi tarafından (E.2017/455, K.2017/832) davacının Geçici 3. maddenin getirdiği haklardan yararlanması gerektiği belirtilerek "Yukarıda açıklandığı üzere, daha önce hiç bir ayrıma tabi tutulmaksızın Pazarlama ve Perakende alanına öğretmen olarak atanma hakkı tanınan dört programdan (Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği, Büro Yönetimi Öğretmenliği, İşletme Öğretmenliği/Eğitimi ve Konaklama İşletmeciliği Öğretmenliği) mezun olanlar yönünden doğan eşitsizliğin giderilmesi amacıyla idare tarafından 20/02/2014 tarih ve 9 sayılı Kurul kararının Geçici 3. maddesinin uygulanması gerekirken, aksi yönde yapılan tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır." gerekçesiyle istinaf isteminin kabulüne dava konusu işlemin iptaline kesin olarak karar verildiği, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1.İdari Dava Dairesi'nin bu kararı doğrultusunda davacının atamasının yapıldığı, sonraki süreçte davacı tarafından kademe/derece vb. özlük haklarının iade edilmesi istemiyle 06.09.2017 tarihli başvurunun yapıldığı, başvurunun 11.09.2017 tarih ve 13423861 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
 
Olayda; davacı, Aksaray İli, Merkez İlçesi, ....... Mesleki Teknik Anadolu Lisesi'ne Öğretmen olarak görevine geç başlamış, göreve geç başlamasına neden olan işlemin ise hukuka aykırı olduğu idare mahkemesi kararı ile sübut bulmuştur. Dolayısıyla; Anayasa'nın 138 ve 2577 sayılı Kanun'un 28'inci maddeleri uyarınca idarenin iptal kararını uygulayarak hukuka aykırı işlem hiç tesis edilmemiş olsaydı davacının elde edeceği derece/kademe haklarının sağlanması gerektiği açıktır.
 
Bu durumda, davacı tarafından, 2016/Şubat döneminde atama istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin 21.06.2017 tarih ve E:2017/455, K:2017/832 sayılı kararı ile iptal edildiğinden bahisle 2016 Şubat ayı ile göreve başladığı 16/10/2017 tarihi arasında boşta geçirdiği süreye ilişkin kademe/derece vb.özlük haklarının iade edilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmamıştır.
 
İlk derece mahkemesince, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesi'nin kararının, davacının doğrudan öğretmen olarak atanması sonucunu doğurmadığı yönünde değerlendirme yapılmış ise de, davalı idarenin tesis ettiği atama işlemi incelendiğinde, anılan yargı kararının gereği ifası amacıyla davacının atamasının gerçekleştirildiği görüldüğünden, ilk derece mahkemesince yapılan değerlendirmenin yerinde olmadığı görülmüştür.
 
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
 
1-)İstinaf isteminin kabulüne,
 
2-) Aksaray İdare Mahkemesi'nin 28/06/2018 tarih ve E:2018/177, K:2018/609 sayılı kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline,
 
3-)Aşağıda dökümü yapılan toplam 311,30-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 1.700,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
 
4-)Artan posta ücretinin istinaf isteminde bulunan tarafa Mahkemesince iadesine,
 
2577 sayılı Kanun'un 45. maddesi uyarınca kesin olarak, 25/09/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy