T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
T.C.
KONYA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:
KARAR NO:
HAKİM: ... ...
KATİP: ... ...
DAVACI : ... - ...
VEKİLLERİ:
DAVALI : ... - ... ...
VEKİLİ: Av. ... - ...
DAVA: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firma yaptığı işlerde kullandığı 26.10.2020 tarihli faturaya istinaden ... Elektrik isimli firmadan bir malın birim fiyatı 5.772,78-TL ve bir mal için 1.089,10-TL KDV olmak üzere 5 adet malı toplamda 17.361,74-TL bedellindeki malları satın aldığını ve faturayı karşı tarafa ödediğini, malların taşınması için davalı firma ile anlaşmalı olarak satın aldığı malların İstanbul' dan taşınarak Konya' ya teslimi için davalı nakliye firmasına bilgi verildiğini, mallar İstanbul' dan davalı firma tarafından taşınmak üzere 26.10.2020 tarihinde irsaliye ile satıcı firmadan davalı taşıma firması Kent Kargo tarafından teslim alındığını, müvekkili firmanın adresi olan Konya' ya doğru yola çıktığını fakat müvekkiline teslim edilemediğini, müvekkilinin mallar süresinde teslim edilmeyince ilgili kargo firması ile görüşmeler yaptığını, kargo firmasının malların yolda olduğunu söylediğini fakat uzun bir süre geçtikten sonra davalı taşıma firması şifahen malları kendi yedlerinde iken kaybetmiş olduklarını, malların kendi uhdelerinde zayi olduğunu kabul ettiklerini, mallara ne olduğunu bilmediklerini, bunun üzerine müvekkili malların bedelinin kendisine iadesini talep etmiş ise de, bu miktarı ödemeyeceklerini söylediklerini, bu nedenle müvekkilinin zarara uğradığını, müvekkili firma işlerinin aksamaması için malları tekrar aynı firmadan satın almak durumunda kaldığını, dolar kuru sürekli değiştiği için önceki satın almış olduğu birim fiyat yerine bu sefer bir malın birim fiyatı 6.678,45-TL ve bir mal için 1.202,12-TL KDV olarak 5 adet malın fiyatını tekrar ödemek durumunda kaldığını, bu zararın kargo firması tarafından karşılanması gerektiğini, müvekkili kargo firmasının kusurlu bir şekilde ihmali davranışları nedeniyle malları kaybetmesi nedeniyle, aynı malları tekrar daha yüksek bir miktardan ödemek zorunda kaldığını, davalı firma gerekli özeni gösterseydi mallarının zayi olmayacağını ve bu nedenle müvekkili firmanın tekrar daha yüksek bir miktardan aynı malları satın almak zorunda kalmayacağını, müvekkilinin bu zararının tazmininin gerektiğini ve şimdilik 1.000,00-TL maddi tazminatın faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesini mahkememizden talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin taşıma işini üstlendiği emtia, yolculuk sırasında müvekkilinin kusuru olmaksızın zayi olduğunu, zayi olan emtia miktarı toplamının yaklaşık 12,50 kg olduğunu, ödenecek olan tazminatın üst haddinin Türk Ticaret Kanunu’nun 882. maddesi ve ülkemizin de taraf olduğu ... Konvansiyonu hükümlerince kg başına 8,33 SDR (Özel Çekme Hakkı) olarak düzenlendiğini, bahsi geçen hükümler uyarınca davacı hesabına tazminat üst haddinden ve defaten hesaplanacak tazminat miktarı kadar bedelin yatırılması teklif edildiğini fakat davacının hesap bilgisi vermekten imtina ettiğini, davacının her ne kadar menfi-müspet zararının tazminini talep etmiş ise de, TTK.'nunda bahsi geçen ... Konvansiyonu hükümlerince menfi-müspet zararının tamamını talep edemediğini bu nedenle müvekkilinin kusur sorumluluğunun araştırılması ile davanın reddini, dava harç ve masraflarının davacı üzerinde bırakılarak ücret-i vekaletin karşı yana tahmilini, davacının sunduğu fatura ve irsaliye içeriğindeki dava konusu malların bilirkişi marifetiyle tartılarak sorumluluk hukuku bakımından ağırlıklarının tespitini talep etmiştir.
Davacı vekilinin sunmuş olduğu ıslah dilekçesinde özetle; Mahkemece alınan kök ve ek bilirkişi raporlarında belirtildiği üzere, müvekkilinin zararına karşılık dava ile talep ettiği 900,00-TL maddi tazminatı 5.911,88-TL arttırarak 26.10.2020 tarihli fatura bedeli olan 6.811,88-TL olarak ıslah ettiğini, davasının ve ıslah dilekçesinin kabulü ile fazlaya ilişkin hak ve taleplerinin saklı tutularak, malların zayi olması nedeniyle bu zayi edilen mal bedeline karşılık 6.811,88-TL maddi tazminatın ve ayrıca malların zayi nedeniyle müvekkilinin bu sefer daha yüksek bir bedelle aynı malları satın almak zorunda kaldığı iki fatura farkı kadar ... bir zarara uğratıldığından bu zararına karşılık 100,00-TL'nin faizleri ile birlikte davalıdan tazmini ile müvekkiline verilmesi, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin de davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
(II) YARGILAMADA TOPLANAN DELİLLER:
Kayseri Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'ne yazılan müzekkere cevabında; ... vergi numaralı .... TİC. LTD. ŞTİ'ne ait belgelerin mahkememize gönderildiği görülmüştür.
... SAN. Ve TİC. A.Ş.'ne yazılan müzekkere cevabında; Davacı .... TİC. LTD. ŞTİ firmasına satışı yapılan ürünlere ilişkin detay, fatura ve irsaliyelerin mahkememize gönderildiği görülmüştür.
Karayolları Taşımacılığı konusunda Bilirkişi ...'nin 09/05/2022 tarihli raporunda özetle; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 4925 Karayolu Taşıma Kanunu, 6102 Türk Tİcaret Kanunu'na göre taşıyıcı firma davalı .... ve Tic. Ltd. Şti' nin malların taşıması sırasında zayi olan mallardan sorumlu olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Karayolları Taşımacılığı konusunda Bilirkişi ...'nin 19/09/2022 tarihli ek raporunda özetle; 6102 sayılı Türk Tİcaret Kanunun 875 ince maddesinde "Taşıyıcının sorumluluğu" başlığı altında "Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın ziyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur." hükmü düzenlendiğini, 13/10/1983 Tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 4925 Karayolu Taşıma Kanunu, 6102 Türk Ticaret Kanunu' na göre taşıyıcı firma davalı .... ve Tic. Ltd. Şti.' nin malların taşıma sırasında zayi olan mallardan sorumlu olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
(III) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
İşbu dava; Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; Davalı tarafından taşınan malların zayi olup olmadığı, olmuş ise aynı malların yeniden satın alınması sebebiyle fiyat farkının oluşup oluşmadığı ve fiyat farkı bedeli ile ilk alım bedelinin davalıdan tazmininin gerekip gerekmediği hususları olduğu görülmüştür.
Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Taşıma hukukunda, taşıyıcının tazminat sorumluluğu prensip olarak belirli bir tutar ile sınırlandırılmıştır. Ancak TTK m. 886’ya göre taşıyıcı; zarara, kasten veya pervasızca ve bir zararın muhtemelen meydana geleceği bilinciyle sebep olursa, sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz. Kasıt hem dolaylı hem de doğrudan kastı kapsar. Pervasızca ve bir zararın muhtemelen meydana geleceği bilinciyle davranış ise, olası kasıt ağırlığına ulaşmayan bir kusurdur ve yeni bir bilinçli ağır ihmal türüdür. ... m. 29’... ifadesini bulan kasta eş değer kusur derecesinin belirlenmesi bakımından ... TTK m. 886’... yer alan pervasızca davranış kusurunun esas alınması gerekir.
TTK Madde 886. maddesi X – Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı "Zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen taşıyıcı veya 879 uncu maddede belirtilen kişiler, bu Kısımda öngörülen sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz." hükmünü içermektedir.
TTK m. 886’... failde aranan bilincin ‘zararın meydana gelmesi ihtimali’ne ilişkin olacağı hükme bağlanmıştır. Bundan anlaşılması gereken, olayın şartlarına göre zarar doğması riskinin ‘muhtemel’ olmasıdır. Dolayısıyla burada fail, ‘bir zararın muhtemelen meydana geleceği bilinciyle’ pervasızca bir davranışta bulunmalıdır.
Sınırsız sorumluluğa yol açan bir başka durum ‘ağır organizasyon kusuru’ olarak nitelendirilen özellikle eşyanın kaybolduğu yere ve kayıp nedenine ilişkin hiçbir açıklama getirilemeyen hallerdir. Taşıyıcının işletmesini faaliyetlerine uygun olarak organize etmemesi ve kaybın nedenini açıklayamaması halinde prensip olarak pervasızca davranış kusurunun var olduğu kabul edilmelidir. Özellikle yükün depodan bir araca veya bir araçtan diğerine aktarılması sırasında gerekli kontrollerin uygun şekilde yapılmaması halinde prensip olarak taşıyıcının nitelikli kusurunun olduğu sonucuna varılır; çünkü aktarmalar yükün kayıp riskinin arttığı süreçlerdir; bu nedenle yükün kaybolmaması için alınması gereken temel tedbirlere uyulmamış olması bir yandan pervasızca davranış teşkil eder, diğer taraftan taşıyıcıda bir zarar bilincinin olduğunu gösterir. Yargıtay HD, 6762 sayılı TTK’nin meri olduğu dönemde ... m. 29 bakımından verdiği bir kararında taşıyıcının zarar nedeni hakkında hiçbir açıklama yapmamış olmasının, kendisinin sorumluluğunu sınırlama hakkını karine olarak kaybetmiş sayılmasına yol açacağı şeklinde içtihat etmiştir. ( Yargıtay HD, E ... K ... , 5.12.2006; Yargıtay HD, E ... K ... , 4.4.2005; Yargıtay HD, E ... K ... , 12.6.2000 )
Organizasyon kusuru bağlamında mahkemelerin önüne sıkça gelen olay grubu gönderinin kaybolmasıdır. Kararlara bakıldığında kargo taşımacılığında gönderinin tamamen kaybolması, kayba ilişkin bir açıklama getirilememesi sınırsız sorumluluk için yeterli kabul edilmiştir.
Yukarıda yapılan izahat çerçevesinde somut olayımıza bakıldığında, davalının mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde de belirtildiği üzere taşınan emtianın zayi olduğunun kabul edildiği ancak bu zayinin nasıl gerçekleştiğine dair hiç bir bilgi ve belge sunulamadığı gibi bu hususta herhangi bir beyanda ... bulunulamamıştır. Bu nedenle davalının ödenecek olan tazminatın üst haddinin Türk Ticaret Kanunu’nun 882. maddesi ve ülkemizin de taraf olduğu ... Konvansiyonu hükümlerince kg başına 8,33 SDR (Özel Çekme Hakkı) ye göre hesaplanması talebine itibar edilmeyerek Yargıtay kararları doğrultusunda TTK 886. Maddesinin uygulama alanı bulacağı mahkememizce kabul edildiğinden davacının davasının kabulü yönünde aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
IV) HÜKÜM SONUCU, YARGILAMA GİDERLERİ VE KANUN YOLU:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE,
a) Taşımaya konu malların zayi olması nedeniyle davacının uğradığı maddi zarar için 900.00 TL'sinin dava tarihinden 5.911,88 TL'sini ıslah tarihi olan 25/02/2023 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
b) Fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, davacının zayi olan malların yeniden alınması sebebiyle uğradığı fiyat farkı zararı için 100 TL 'nin dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faiz ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 472,15 TL karar harcından peşin olarak alınan 59,30 TL harç ile 101,00 TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye ‭311,85‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL başvurma harcı, 8,50 vekalet harcı, 59,30 TL peşin harç, 101,00 TL tamamlama harcı toplamı ‭228,10 TL' nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 600,00 TL bilirkişi ücreti, 278,50 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 878,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 6.011,88 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya iki saatten az süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları hâllerinde iki saatlik ücret tutarı tarifenin birinci kısmına göre Adalet Bakanlığı bütçesinden ödendiğinden ve bu ücret ve ayrıca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmış zaruri giderler de Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılandığından ve bu giderler de yargılama gideri sayıldığından buna göre 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına (harç tahsil müzekkeresi yazılmasına).
7-Davacı tarafından yatırılan ve dosyada bakiye kalan gider avansının HMK'nın 333. maddesi gereğince karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda miktar itibariyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.24/03/2023
Katip ...Hakim ...



Full & Egal Universal Law Academy