T.C. KONYA . ASLİYE TİCARET MAHKEMESİEsas-Karar No: ... Esas - ...
T.C.
KONYA
.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:
BAŞKAN:
ÜYE:
ÜYE:
KATİP:
DAVACILAR : 1-
2-
3-
4-
VEKİLİ:
DAVALILAR: 1-
VEKİLİ:
2-
3-
VEKİLİ:
DAVA: Maddi ve Manevi Tazminat
DAVA TARİHİ:
KARAR TARİHİ:
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH:
Davacılar vekili tarafından davalılar aleyhine mahkememize açılmış bulunan "Maddi ve Manevi Tazminat" davasının yapılan açık yargılaması sonunda; Mahkememizce verilen 30.11.2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamıyla kaldırılarak dosya mahkememize iade edilmekle, davanın mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydının yapılarak yapılıp bitirilen açık yargılaması sonucunda;
HEYETİMİZCE GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 01.10.2019 tevzi tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalılardan ... ve ...'in gözetimi altındaki küçük ...'in 22.05.2019 tarihinde ... plakalı araç ile sürücü belgesi bulunmamasına rağmen trafiğe çıktığını, park halindeki ... plakalı araca ve yanında yaya olarak bulunan ...'ya çarptığını, kaza neticesinde müvekkillerinin desteği ...'nun vefat ettiğini, kaza tarihi itibariyle davalılardan ... adına kayıtlı olan ... plakalı aracın, davalı ... Sigorta A.Ş.tarafından ... poliçe numarası ile sigortalandığını, kaza neticesinde müteveffa ...'ya ait ... plakalı araçta oluşan ağır maddi hasarın karşılanması amacıyla ... Sigorta A.Ş.'ye başvuru yapıldığını ve sigorta şirketi tarafından açılan hasar dosyasında 46.214,52 TL maddi hasar tespit edildiğini, davalı sigorta şirketince, poliçe teminat limitleri kapsamında hasara ilişkin 36.000,00 TL ödeme yapıldığını, tazmin edilmeyen 10.214,52 TL hasarın diğer davalılardan tahsilinin gerektiğini, oluşan zararın ödenmesi için davalı sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulduğunu, davalı sigorta şirketi tarafından hiçbir ödeme yapılmadığını, soruşturma aşamasında düzenlenen trafik bilirkişi raporuyla ...'in tam kusurlu olduğu, müteveffa ...'nun ise kusursuz olduğunun tespit edildiğini, meydana gelen kaza sonrasında, müvekkilleri ... ve ...'nun oğullarının, ...'nun eşinin, ... ve ...'nun da babalarının desteğinden yoksun kaldıklarını ve büyük manevi yıkıma uğradıklarını, müvekkillerinin uğradığı zararlardan davalı ...'in ev başkanı sıfatıyla, davalı ...'in ise kazaya karışan aracın sahibi olması sebebiyle hem araç işleten hem de ev başkanı olarak sorumlu olduğundan bahisle; fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı olarak 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihinden, diğer davalılar bakımından kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tüm davalılardan sigorta şirketi bakımından teminat limiti ile sınırlı olarak müştereken ve müteselsilen tahsiline, poliçe teminat limiti kapsamı dışında kalan 10.214,52 TL hasar bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı olarak 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş.vekilinin UYAP sistemi üzerinden mahkememiz dosyasına sunmuş olduğu 31.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın müvekkili şirkete yapmış olduğu başvuruda eksik evrak ile başvuru yaptığından KTK.madde 97 uyarınca işbu davanın usulden reddine karar verilmesinin gerektiğini, kazaya karışan ... plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde 24.10.2018/2019 tarihlerini kapsayan zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı olduğunu, müvekkili şirketin sorumluluğunun poliçe teminatı ve sigortalı araç sürücülerinin kusuru oranı ile sınırlı olduğunu, bedeni zarar halinde maddi tazminat taleplerinin şahıs başına geçerli olan teminat limiti ile sınırlı olduğunu, müvekkili şirketin kazaya karışan aracın ZMMS poliçesini düzenleyen şirket olup, müvekkili şirketin sorumluluğunun poliçe limitleri dahilinde sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında olduğunu,... plakalı araçta meydana gelen hasar için 24.07.2019 tarihinde 36.000,00 TL ödeme yapıldığını, poliçe limiti kalmadığından araç hasarına ilişkin başkaca ödemenin yapılmasının mümkün olmadığından bahisle; Eksik evrak ile başvuru yapılmış olması sebebi ile davanın usulden reddine, itirazlarının kabulü ile davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalılar ... ve ... vekilinin UYAP sistemi üzerinden mahkememiz dosyasına sunmuş olduğu 01.11.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacılar tarafından açılan davanın haksız ve yasal dayanaktan yoksun olup davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini, kazayla ilgili olarak müvekkillerinin oğlunun sürücü belgesi olmadan trafiğe çıkmasının kurallara aykırı bir durum olsa da salt bu sebepten dolayı kişiye kusur yüklenemeyeceğini, kusur belirlenirken hangi eylem ve davranışın zararı doğurduğu üzerinde durulmasının gerektiğini sürücü belgesi olmaksızın trafiğe çıkmak kurallara aykırı olmakla birlikte, zararın bu eylemin sonucu olmadığını, bu eylemle zarar arasında nedensellik bağının oluşmadığını, ayrıca müvekkillerinin oğlunun söz konusu olayda normal hızda seyrettiğini, müteveffanın aracını park ettiği yerin park yasağı olan bir yer olup olmadığı hususunun belirlenmesinin gerektiğini, işbu kazanının meydana gelmesinde müvekkillerimizin oğluna atfedilebilecek bir kusurun bulunmadığını, davacılar tarafından kaza sebebiyle büyük manevi yıkıma uğradıklarından bahisle fahiş miktarda manevi tazminat talep edildiğini, davacı tarafın manevi tazminat taleplerinin günümüz şartlarına, olay tarihindeki paranın alım gücüne ve tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına uygun olmadığını, kabul etmemekle birlikte müvekkiline bir kusur izafesi halinde bile istenen tazminat miktarının fahiş ve sebepsiz zenginleşme niteliğinde olduğunu, manevi zararın tazmin ve telafisi hiçbir zaman haksız kazanca ve sebepsiz zenginleşmeye kaynak teşkil etmeyeceğinden bahisle; Haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmış, taraflara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek duruşma açılmıştır.
Tarafların bildirmiş oldukları deliller ilgili yerlerden celbedilmiş, Konya .Çocuk Mahkemesi'nin ... Esas ... Karar sayılı UYAP dosyası, kazaya karışan araçların trafik kayıtları, davacı tarafça bildirilen ilgili bankalardan banka kayıtları, SGK kayıtları, poliçe ve hasar dosyası, müteveffanın ...'nun kaza tarihi 22.05.2019 tarihi ve öncesi 3 yıla ait gelir vergisi beyannamesi ilgili kurumlardan, davacıların, müteveffa ...'nun ve davalı asillerin mali ve sosyal durum araştırması ilgili kollukça yaptırılmış, Makine ve Mühendisler Odasından müteveffa ...'nun üyelik kaydına ilişkin bilgi ve belgeler dosyamız içerisine celbedilmiş ve dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mahkememiz dosyasının Adli Tıp Kurumu Ankara Adli Tıp Grup Başkanlığı'na gönderilerek; Tarafların kusur oranlarına yönelik rapor düzenlenmesinin istenildiği, Adli Tıp Kurumu Ankara Adli Tıp Grup Başkanlığı'nın 26.03.2020 tarih ve ... ... .. sayılı adli tıp raporunda; Sürücü ...'in %100 (Yüzdeyüz) oranında kusurlu olduğu, yaya ...'nun kusursuz olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyasının konusunda uzman mahkememizce re'sen seçilen makine mühendisi ... tevdi edilerek; Davacı tarafın aracında hasar meydana gelip gelmediği, gelmiş ise davacının karşılanmayan zararının bulunup bulunmadığı ve miktarı konusunda rapor düzenlenmesinin istenildiği, Makine Mühendisi Ahmet Koyuncu tarafından düzenlenen 21.12.2020 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davaya konu araçta ve dava konusu trafik kazası sonucunda araçta meydana gelen hasar miktarının 46.214,52 TL olduğu, ATK kusur oranına göre davacının, davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen talep edebileceği tazminat miktarının 46.214,52 TL olduğu, davalı sigorta şirketi tarafından davacı tarafa sigorta poliçesindeki teminat miktarı olan 36.000,00 TL'nin ödendiği, hasar bedeli ile ilgili kalan miktarın 10.214,52 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Mahkememiz dosyasının konusunda uzman mahkememizce re'sen seçilen aktüerya bilirkişisi ... tevdi edilerek rapor düzenlenmesinin istenildiği; Aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından sunulan 14.01.2021 havale tarihli ön raporda; Müteveffa ...'nun, masraftan arındırılmış aylık veya yıllık net gelirinin tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılması yahut tazminat hesabına esas alınacak aylık ve yıllık net gelirinin bildirilmesi gerektiğinden dosya mahkememize iade edilmiştir.
Mahkememizce 19.01.2021 tarihinde ara karar düzenlenerek; Aktüerya bilirkişisi ön raporu doğrultusunda mahkememiz dosyanın inşaat malzemesi satışından anlayan konusunda uzman İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... tevdi edilerek; Müteveffa ...'nun masraftan arındırılmış aylık veya yıllık net gelirinin tespitine yönelik heyet raporu düzenlemesinin istenildiği, İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 20.05.2021 havale tarihli bilirkişi heyet raporunda; Müteveffa ...'nun sahibi olduğu işletmenin 2019 yılında piyasa koşullarına göre masraftan arındırılmış aylık net gelirinin 5.445,42 TL olduğu, müteveffa yerine aynı faydayı sağlayacak bu işleri yapmak üzere 1.5 brüt asgari ücret tutarı kadar bir bedel ile çalışanın istihdam edildiğinde 3.837,60 TL aylık 46.051,20 TL yıllık bedel olabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek sunulan 14.01.2021 havale tarihli ön rapor doğrultusunda mahkememizce aldırılan İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... ait 20.05.2021 havale tarihli bilirkişi heyet raporu ile mahkememiz dosyasının aktüerya bilirkişisine yeniden tevdi edilerek rapor düzenlenmesinin istenildiği, Aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 01.11.2021 havale tarihli bilirkişi raporunda; 23.05.2019 günü meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden destek ...'nun; Davalılar ... ile ...'in sorumluluğuna göre; Eşi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 550.808,73 TL, oğlu ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 66.435,57 TL, kızı ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 95.413,32 TL, babası ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 106.682,42 TL ve annesi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 186.422,96 TL, davalı ... Sigorta A.Ş.'nin ZMMS kişi başı poliçe ile sorumluluğuna göre ise; Eşi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 197.154,94 TL, oğlu ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 23.779,76 TL, kızı ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 34.151,98 TL, babası ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 38.185,61 TL ve annesi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 66.727,71 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Davacılar vekili tarafından UYAP sistemi üzerinden mahkememiz dosyasına sunmuş olduğu 04.11.2021 tarihli dilekçesi ile davayı ıslah etmiş ve aynı gün ıslah harcını mahkememiz veznesine yatırdığı görülmüştür.
Mahkememizce verilen 30.11.2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamıyla kaldırılarak dosya mahkememize iade edildiği görülmüştür.
Dosyanın aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tevdi edilerek; BAM kaldırma kararı doğrultusunda PMF yaşam tablosu ve 2010 TRH yaşam tablolarına uygun alternatif askari ücretteki değişiklikler de dikkate alınarak ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 14.03.2023 havale tarihli ek bilirkişi raporunda; 23.05.2019 günü meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden destek ...'nun; TRH-2010 Erkek ve Kadın Mortalite Tablosuna Göre Yapılan Hesaplamalara göre; Eşi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 1.372.997,99 TL, oğlu ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 119.858,97 TL, kızı ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının;190.551,55 TL, babası ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 218.043,12 TL, annesi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 420.685,82 TL olduğunun, PMF - 1931 Yaşama Tablasuna Göre Yapılan Hesaplamalara göre; Eşi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 1.236.661,51 TL, oğlu ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 119.858,97 TL, kızı ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 190.551,55 TL, babası ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 186.517,92 TL, annesi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 248.047,82 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Dava; Trafik kazası nedeniyle ve ev başkanının sorumluluğuna bağlı maddi ve manevi tazminat davasıdır.
Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; Davacıların, davalılardan ... ve ...'in gözetimi altındaki küçük ...'in 22.05.2019 tarihinde ... plakalı araç ile sürücü belgesi bulunmamasına rağmen trafiğe çıktığını, park halindeki ... plakalı araca ve yanında yaya olarak bulunan ...'ya çarptığını, kaza neticesinde davacıların desteği ...'nun vefat ettiğini, kaza tarihi itibariyle davalılardan ... adına kayıtlı olan ... plakalı aracın, davalı ... Sigorta A.Ş.tarafından ... poliçe numarası ile sigortalandığını, kaza neticesinde müteveffa ...'ya ait ... plakalı araçta oluşan ağır maddi hasarın karşılanması amacıyla ... Sigorta A.Ş.'ye başvuru yapıldığını ve sigorta şirketi tarafından açılan hasar dosyasında 46.214,52 TL maddi hasar tespit edildiğini, davalı sigorta şirketince, poliçe teminat limitleri kapsamında hasara ilişkin 36.000,00 TL ödeme yapıldığını, tazmin edilmeyen 10.214,52 TL hasarın diğer davalılardan tahsilinin gerektiğini, oluşan zararın ödenmesi için davalı sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunulduğunu, davalı sigorta şirketi tarafından hiçbir ödeme yapılmadığını, soruşturma aşamasında düzenlenen trafik bilirkişi raporuyla ...'in tam kusurlu olduğu, müteveffa ...'nun ise kusursuz olduğunun tespit edildiğini, meydana gelen kaza sonrasında, ... ve ...'nun oğullarının, ...'nun eşinin, ... ve ...'nun da babalarının desteğinden yoksun kaldıklarını ve büyük manevi yıkıma uğradıklarını, uğradıkları zararlardan davalı ...'in ev başkanı sıfatıyla, davalı ...'in ise kazaya karışan aracın sahibi olması sebebiyle hem araç işleten hem de ev başkanı olarak sorumlu olduğundan bahisle; fazlaya ilişkin her türlü talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı olarak 10.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihinden, diğer davalılar bakımından kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tüm davalılardan sigorta şirketi bakımından teminat limiti ile sınırlı olarak müştereken ve müteselsilen tahsiline, poliçe teminat limiti kapsamı dışında kalan 10.214,52 TL hasar bedelinin kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkillerinin her biri için ayrı ayrı olarak 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve beyan ettiği, davalı tarafın davanın reddine karar verilmesini talep ettikleri görülmüştür.
Mahkememizce verilen 30.11.2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı ile; Dava ve kaza tarihi itibariyle 2918 sayılı KTK'nunun da 6704 Sayılı Kanun ile yapılan değişikliklerin yürürlükte olduğu, bu nedenle yapılan yasal değişiklik hükümlerinin ulgulanması gerektiği, konunun 6098 sayılı TBK.nun 49.ve devam eden maddelerinde ve KTK.85. vd.eden maddelerinde düzenlendiği, TBK'nun 49/1.maddesinde;"Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür." şeklinde, TBK'nun 51/1. maddesinde;"Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler." şeklinde, TBK.nun 53.maddesinde;"Ölüm hâlinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:1. Cenaze giderleri.2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.3. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar." şeklinde, TBK.nun 55/1.maddesinde;"Destekten yoksun kalma zararları ile bedensel zararlar, bu Kanun hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez. Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz." şeklinde düzenlemelerin yapıldığı, 2918 sayılı KTK.nun 85/1.maddesinde;"Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." şeklinde, KTK.nun 86/1.maddesinde;"İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur." şeklinde, KTK.nun 91/1.maddesinde;"İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur." şeklinde, KTK.nun 92.maddesinde;" "Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadırlar.a) İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler, b) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler, c) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler, d) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler, e) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar, f) Manevi tazminata ilişkin talepler. g) (Ek bent: 14/04/2016-6704 S.K. 4. mad.) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri, h) (Ek bent: 14/04/2016-6704 S.K. 4. mad.) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri, i) (Ek bent: 14/04/2016-6704 S.K. 4. mad.) şeklinde, KTK'nun 97.maddesinde;"Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir." şeklinde, KTK'nun 99.maddesinde; "Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar." şeklinde düzenlemelerin yapıldığı görülmüştür.
Davalılardan ... ve ...'in gözetimi altındaki küçük ...'in 22.05.2019 tarihinde ... plakalı araç ile sürücü belgesi bulunmamasına rağmen trafiğe çıktığı, park halindeki ... plakalı araca ve yanında yaya olarak bulunan ...'ya çarptığı, kaza neticesinde davacıların desteği ...'nun vefat ettiği, kazaya karışan ... plakalı aracın davalı sigorta şirketine 24.10.2018 başlangıç - 24.10.2019 bitiş tarih ve ... numara ile Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik)Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğu, mahkememiz dosyasının Adli Tıp Kurumu Ankara Adli Tıp Grup Başkanlığı'na gönderilerek; Tarafların kusur oranlarına yönelik rapor düzenlenmesinin istenildiği, Adli Tıp Kurumu Ankara Adli Tıp Grup Başkanlığı'nın 26.03.2020 tarih ve ... ... sayılı adli tıp raporunda; Sürücü ...'in %100 (Yüzdeyüz) oranında kusurlu olduğu, yaya ...'nun kusursuz olduğunun bildirildiği, mahkememiz dosyasının konusunda uzman mahkememizce re'sen seçilen makine mühendisi ... tevdi edilerek; Davacı tarafın aracında hasar meydana gelip gelmediği, gelmiş ise davacının karşılanmayan zararının bulunup bulunmadığı ve miktarı konusunda rapor düzenlenmesinin istenildiği, Makine Mühendisi ... tarafından düzenlenen 21.12.2020 havale tarihli bilirkişi raporunda; Davaya konu araçta ve dava konusu trafik kazası sonucunda araçta meydana gelen hasar miktarının 46.214,52 TL olduğu, ATK kusur oranına göre davacının, davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen talep edebileceği tazminat miktarının 46.214,52 TL olduğu, davalı sigorta şirketi tarafından davacı tarafa sigorta poliçesindeki teminat miktarı olan 36.000,00 TL'nin ödendiği, hasar bedeli ile ilgili kalan miktarın 10.214,52 TL olduğunun bildirildiği, mahkememiz dosyasının konusunda uzman mahkememizce re'sen seçilen aktüerya bilirkişisi ... tevdi edilerek rapor düzenlenmesinin istenildiği; Aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından sunulan 14.01.2021 havale tarihli ön raporda; Müteveffa ...'nun, masraftan arındırılmış aylık veya yıllık net gelirinin tespiti için bilirkişi incelemesi yaptırılması yahut tazminat hesabına esas alınacak aylık ve yıllık net gelirinin bildirilmesi gerektiğinden dosya mahkememize iade edildiği, mahkememizce 19.01.2021 tarihinde ara karar düzenlenerek; Aktüerya bilirkişisi ön raporu doğrultusunda mahkememiz dosyanın inşaat malzemesi satışından anlayan konusunda uzman İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... tevdi edilerek; Müteveffa ...'nun masraftan arındırılmış aylık veya yıllık net gelirinin tespitine yönelik heyet raporu düzenlemesinin istenildiği, İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 20.05.2021 havale tarihli bilirkişi heyet raporunda; Müteveffa ...'nun sahibi olduğu işletmenin 2019 yılında piyasa koşullarına göre masraftan arındırılmış aylık net gelirinin 5.445,42 TL olduğu, müteveffa yerine aynı faydayı sağlayacak bu işleri yapmak üzere 1.5 brüt asgari ücret tutarı kadar bir bedel ile çalışanın istihdam edildiğinde 3.837,60 TL aylık 46.051,20 TL yıllık bedel olabileceğinin bildirildiği, aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek sunulan 14.01.2021 havale tarihli ön rapor doğrultusunda mahkememizce aldırılan İnşaat Mühendisi Gayrimenkul Değerlendirme Uzmanı ... ile Kamu Gözetim Kurumu Bağımsız Denetçi SMMM ... ait 20.05.2021 havale tarihli bilirkişi heyet raporu ile mahkememiz dosyasının aktüerya bilirkişisine yeniden tevdi edilerek rapor düzenlenmesinin istenildiği, Aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 01.11.2021 havale tarihli bilirkişi raporunda; 23.05.2019 günü meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden destek ...'nun; Davalılar ... ile ...'in sorumluluğuna göre; Eşi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 550.808,73 TL, oğlu ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 66.435,57 TL, kızı ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 95.413,32 TL, babası ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 106.682,42 TL ve annesi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 186.422,96 TL, davalı ... Sigorta A.Ş.'nin ZMMS kişi başı poliçe ile sorumluluğuna göre ise; Eşi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 197.154,94 TL, oğlu ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 23.779,76 TL, kızı ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 34.151,98 TL, babası ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 38.185,61 TL ve annesi ...'nun destekten yoksun kalma tazminatının 66.727,71 TL olduğunun bildirildiği,
Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin 23/06/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamında; "Dava, çift taraflı trafik kazasından kaynaklanan cismani zarara dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, müvekkilinin meydana gelen kazada yaralandığını açıklayıp geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı talebinde bulunmuş, tazminatın belirlenmesi amacı ile bilirkişiden rapor alınmış, alınan raporda davacının kaza tarihinden sonraki muhtemel yaşam süresi belirlenmesinde 1931 tarihli PMF yaşam tablosu dikkate alınarak hesaplama yapılmış, mahkemece bu rapor hükme esas alınmıştır. Gerçek zarar miktarı; hak sahibinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluşmaktadır. Hak sahiplerinin bakiye ömürleri daha önceki yıllarda Fransa’dan alınan 1931 tarihli “PMF” cetvelleri ile saptanmakta ise de; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, BNB Danışmanlık, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi’nin çalışmalarıyla “TRH 2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmış olup, gerçek zarar hesabı özü itibariyle varsayımlara dayalı bir hesap olup, gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır. Bu durumda diğer kurumlar ile Yargıtay Daireleri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından ve yine bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içermesi de göz önüne alındığında, Dairemizce de tazminat hesaplarında bakiye ömrün belirlenmesinde TRH 2010 tablosunun esas alınmasının güncellenen ülke gerçeklerine daha uygun olacağına karar verilmiştir. Buna göre davacının muhtemel bakiye yaşam süresinin TRH 2010 Yaşam Tablosu'na göre belirlenmesi suretiyle tazminat miktarının hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmek üzere kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir." şeklinde kabul edildiği ve yüksek mahkemenin bu kararının artık uygulama halini aldığı, Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin istikrar kazanan uygulamaları doğrultusunda Aktüerya bilirkişisi “TRH 2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” ile hazırlanan aktüerya raporu ve tüm raporların ayrıntılı ve denetimine açık olması nedeniyle hükme esas alınmıştır.
Dava açılmadan önce davacılardan ...'nun çocukları ... ve ... adına 10.06.2019 tarihli, diğer davacılar müteveffanın annesi ... ve babası ... adına 30.07.2019 tarihli başvuru dilekçesi ile davacılar vekili tarafından(30.07.2019 tarihinde mail yolu ile) 07.08.2019 tarihinde kargo yolu ile davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığı, KTK 97.Maddesi kapsamında başvuruya ilişkin dava şartının yerine getirildiği görülmüştür.
Ev başkanının sorumluluğuna ilişkin 4721 sayılı TMK.'nun 369.maddesinde; Ev başkanı, ev halkından olan küçüğün, kısıtlının, akıl hastalığı veya akıl zayıflığı bulunan kişinin verdiği zarardan, alışılmış şekilde durum ve koşulların gerektirdiği dikkatle onu gözetim altında bulundurduğunu veya bu dikkat ve özeni gösterseydi dahi zararın meydana gelmesini engelleyemeyeceğini ispat etmedikçe sorumludur. Ev başkanı, ev halkından akıl hastalığı veya akıl zayıflığı bulunanların kendilerini ya da başkalarını tehlikeye veya zarara düşürmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. Zorunluluk hâlinde gerekli önlemlerin alınmasını yetkili makamdan ister." şeklinde düzenleme yapıldığı, Ev başkanının objektif özen ödevinin ihlaline dayandığı, hukuki niteliği itibariyle ev başkanının sorumluluğu olağan sebep Sorumluluğu olup. TMK.nun 369/I maddesinde ev başkanına, bakmakla yükümlü olduğu kimseler üzerinde bir denetim ve gözetim ödevi yüklediği, Gözetime muhtaç aile üyesi bir zarar meydana getirdiği takdirde ev başkanı karine olarak kendisine yüklenen denetim ve gözetim ödevini ihlal etmiş sayılacağı, Ev başkanı gerekli gözetim ve denetim ödevini yerine getirdiğini ispatlayarak sorumluluktan kurtulabileceği, ev başkanının sorumluluğundan bahsedebilmek için öncelikli olarak gözetime muhtaç bir kişinin olması, oluşmuş bir zararın varlığı, uygun illiyet bağı ve hukuka aykırı bir eylemin olmasının yanında ev başkanının kendisine yüklenen denetim ve gözetim yükümlülüğünü yerine getirdiğini ispat edememesinin gerektiği, yine eski TMK'320.maddesinde yapılan düzenlemenin aksine anne ve babanın çocukları üzerinde birlikte eşit yetkilere sahip olduğu, dolayısıyla anne babanın birlikte ev başkanı oldukları ve müşterek sorumluluklarının bulunduğu, davalı tarafın ev başkanı olarak gerekli gözetim ve denetim görevini yerine getirdiğini ispat edemediği anlaşılmıştır.
Davalılardan ... ve ...'in gözetimi altındaki küçük ...'in ... doğumlu olduğu, 22.05.2019 kaza tarihinde 17 yaşında olduğu henüz reşit olmadığı, davalılardan ...'in kazaya karışan ... plakalı aracın sahibi olması nedeniyle, hem araç işleten hem de ev başkanı olarak, diğer davalı ...'in ise ev başkanı sıfatıyla dava konusu kaza nedeniyle maddi ve manevi tazminattan sorumlulukları bulunduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu ... plakalı no'lu araçta dava konusu trafik kazası sonucunda 46.214,52 TL miktarında hasar oluştuğu, davalı sigorta şirketi tarafından davacı tarafa sigorta poliçesindeki teminat miktarı olan 36.000,00 TL'nin ödendiği, hasar bedeli ile ilgili kalan miktarın 10.214,52 TL olduğu, davalı sigorta şirketinin hasar bedeline yönelik sorumluluğunun kalmadığı, davalılar davalılar ... ve ...'in bakiye kalan 10.214,52 TL hasar bedeli zararından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarından, bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar ..., oğlu ... ve diğer davacı ...'nun miras payları oranında verilmesinin gerektiği anlaşılmıştır.
Davalı sigorta şirketi vekili tarafından UYAP sistemi üzerinden sunulan 13.11.2021 tarihli dilekçesi ile; Sigorta şirketinin ZMMS kapsamında sorumlu olmakla poliçe limiti 360.000,00 TL olduğunu, müvekkili şirket tarafından sigortalı aracın kusuru oranın ve teminat limitleri dahilinde davacılar vekili hesabına 10.11.2021 tarihinde 360.000,00 TL asıl alacak ve 10.000,00 TL faiz olmak üzere toplam 370.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödemesinin, ayrıca davacılar vekili hesabına 33.650,00 TL vekalet ücreti nazarında KDV tevkifatı ve stopaj kesintileri sonrasında 25.380,08 TL ödeme yapıldığını, ... hasar dosya numarası üzerinden yapılan ödemelere ait dekontları dilekçesi ekinde sunduğunu, müvekkili şirket yönünden davanın konusuz kalmasına karar verilmesini ve müvekkili şirketi aleyhine yargılama giderine hükmedilmemesini talep ettiği görülmüştür.
Davacı ...'nun 550.808,73 TL, davacı ...'nun 66.435,57 TL, davacı ...'nun 95.413,32 TL, davacı ...'nun 106.682,42 TL, davacı ...'nun 186.422,96 TL destekten yoksun kalma zararlarına bağlı maddi tazminattan; davacılara davalı sigorta şirketi ... Sigorta A.Ş.tarafından dava sırasında kaza tarihinde geçerli olan ZMMS poliçe limiti kapsamında 10.11.2021 tarihinde ödenen 360.000,00 TL'lik asıl tazminat alacağı nın davalı sigorta şirketi tarafından karşılandığı, bunun diğer davalılara da sirayet edeceği, bu nedenle kaza tarihinde geçerli olan ZMMS poliçe limiti kapsamında 10.11.2021 tarihinde ödenen 360.000,00 TL'lik asıl tazminat alacağı kısmından davacıların tüm davalılar yönünden talebi konusuz kaldığı ancak davacılar vekilinin davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemeyi inkar etmediği, davalı tarafın bir kısım sorumluluktan kaçmak için böyle bir ödeme yaptığını ileri sürdüğü ve dava tarihindeki koşullara göre karar verilmesini talep ettiği, davacılar vekilinin beyanları değerlendirildiğinde taraflar arasında davalı sigorta şirketinin ödemesi konusunda herhangi bir mutabakatın olmadığı anlaşıldığından davacıların maddi zararlarından tüm davalılar açısından konusuz kalan kısım yönünden temerrüt tarihinden ödeme tarihine kadar işleyecek faiz sorumluluğunun ve haklılık durumuna göre vekalet ücreti sorumluluğunun devam ettiği, davalı sigorta şirketi tarafından yapılan faiz ve diğer ödemelerin infaz sırasında taraflarca mahsubunun yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacılara davalı sigorta şirketi ... Sigorta A.Ş.tarafından 10.11.2021 tarihinde yapılan ödeme dışında kalan davacılardan ... için 353.653,79 TL, davacı ... için 42.655,81 TL, davacı ... için 61.261,34 TL, davacı ... için 68.496,81 TL, davacı ... için 119.695,25 TL'nin kaza tarihi olan 22.05.2019 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar vermek gerektiği anlaşılmıştır.
Davacıların manevi tazminat talebi yönünden ise; davacı ...'nun muris ...'nun eşi, davacılar ... ve ...'nun ise muris ...'nun çocukları, diğer davacılar ...'nun muris ...'nun annesi, ... T.C.kimlik numaralı ...'nun ise muris ...'nun babası olduğu, desteklerinin vefatı nedeniyle, acı çektikleri ve sağlık bütünlüklerinin bozulduğu, bu nedenle manevi zarara uğradıkları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, haksız eylemin ağırlığı, hakkaniyet ilkesi ve diğer hususlar ile birlikte dikkate alınarak gerçekleşen kazada davacıların murisi ...'nun kusursuz olduğu, davalılardan ... ve ...'in gözetimi altındaki küçük ...'in %100 oranında kusurlu olduğu, davacılardan ... için 40.000,00 TL, davacı ... için 35.000,00 TL, davacı ... için 35.000,00 TL, davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ... için 30.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 22.05.2019 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce verilen 30.11.2021 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı kararı Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamıyla "AYM nin 09/10/2020 tarihli resmi gazetede yayınlanan 17/07/2020 tarihli ve ... esas ... sayılı kararına göre Karayolları Trafik Kanunu'nun zorunlu trafik sigortasına ilişkin 90 ve 92. maddelerinde yer alan, "Trafik Sigortası Genel Şartları" ifadelerini iptal ettiği,iptal kararı içerine göre sigorta şirketlerinin trafik kazalarından doğan tazminat sorumluluğunun öncelikle Karayolları Trafik Kanunu,Türk Borçlar Kanunu'nun haksız fiillere ilişkin hükümlerinin uygulanacağı, dolayısıyla trafik sigortası kapsamındaki tazminatların belirlenmesinde artık 'Genel Şartlar'ın kural olarak belirleyici olmayacağı, genel Şartlar"ın sadece Karayolları Trafik Kanunu ve Borçlar Kanunu'na aykırı olmayan hükümlerinin uygulanabileceği, dolayısıyla bu karardan sonra sigorta şirketlerinin tazminat sorumluluğunu azaltan 'Genel Şartlar'ın birçok hükmünün uygulanamaz hale geldiği görülmektedir. Bu kapsamda açılan davalarda TBK nın haksız fiile ilişkin hükümleri,KTK kanunu hükümleri ile genel şartların bunlara aykırı olmayan hükümleri ile bu doğrultuda yeni genel şartlarla çeliştiği durumda Yargıtay'ın genel şartların yürürlüğe girmesinden önceki yerleşmiş içtihatları doğrultusunda uygulama yapılması gerekecektir. Zorunlu mali sorumluluk sigortası sözleşmesinin konusu, karayolunda motorlu taşıt işletenin, motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilerin uğrayabileceği destekten yoksun kalma zararını, bedensel zararı ve/veya eşya zararını tazmin yükümlülüğünü teminat altına almaktır. Başka bir ifadeyle sigorta şirketinin bu sözleşme ile yüklendiği borç, işletenin motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilere zarar vermesi hâlinde doğacak tazminat borcunu sigorta teminat limiti dâhilinde ödeme borcudur. Sigorta şirketinin zorunlu mali sorumluluk sigortası sözleşmesinden doğan sorumluluğunun kapsamı düzenlenmemiş olup bu kapsamın idarenin düzenleyici nitelikte işlemi olan genel şartlar ile belirlenmesi öngörülmüştür. Böylece sigorta şirketinin zorunlu mali sorumluluk sigortası sözleşmesinden doğacak borcu, idare tarafından her zaman değiştirilebilir nitelikteki kurallar olan genel şartlara göre belirlenecektir. Borcun kapsamının tespiti hususunda temel çerçeve ve ilkelerin kanunda belirlenmediği, idareye geniş bir takdir yetkisinin tanındığı anlaşılmaktadır. Mali sorumluluk sigortası sözleşmesinin içeriğine ilişkin düzenleme öngören itiraz konusu kuralların, sözleşmenin tarafları olarak motorlu taşıt işleten ile sigorta şirketinin yanında motorlu taşıt işletilmesi sebebiyle zarara uğrama riskine maruz kalan üçüncü kişilerin menfaatleri arasındaki dengenin dikkate alınarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Motorlu taşıt işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilerin zarara uğraması hâlinde işletenin tazminat borcunun kapsamı 6098 sayılı Kanun’un gerçek zararın tazminini öngören kurallarına göre belirlenmektedir. Bu tazminat borcunun ödenmesini teminat altına almak amacıyla zorunlu kılınan mali sorumluluk sigortası uyarınca sigorta şirketinin borcunun kapsamı ise itiraz konusu kurallarda atıf yapılan genel şartlara göre belirlenmektedir. Bu da zarar gören üçüncü kişi ve işleten aleyhine buna karşılık sigorta şirketi lehine menfaat dengesinin bozulmasına yol açabileceği gibi aksi durum da söz konusu olabilecektir. İşleten sorumluluk sigortası yaptırmış olmasına rağmen sigorta şirketi tarafından ödenen tazminat ile gerçek zarara karşılık gelen tazminat arasındaki farktan zarar görene karşı sorumlu olmaya devam edecektir. Zarar görenin sigorta şirketi tarafından tazmin edilmeyen zararı ise ancak işletenin ekonomik durumunun bu zararın karşılanması için yeterli olması hâlinde tazmin edilebilecektir. Şeklinde tezahür eden AYM iptal gerkçesinde vurgulandığı üzere aynı kaza ile ilgili olmak üzere işleten ve fiili yapan kişiye yönelik açılan dava ile sigortanın davalı olması durumunda uygulanacak Yönetmelik ve hesaplama tablolarındaki farklılık sorumlular arasında eşitsizliğe ve idarenin tek taraflı olarak düzenleyici olan işlemlerin sonucunda sorumlu olacak tazminat miktarlarında farklılık oluşturacaktır. Düzenlenecek aktüerya raporlarına ilişkin olarak da genel şartlar ile getirilen TRH 2010 ve 1,8 teknik faizin ve bu genel şartlarla belirlenen vergilendirilmiş belgeli gelir, olmadığı takdirde asgari ücretin kazanç olarak nazara alınacağı düzenlemesinin uygulanma ihtimali kalmadığı gözetilerek; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun ... Esas,... K sayılı kararı ve Yargıtay . Hukuk ve Hukuk dairesinin yerleşik içtihatları gereği, Population Masculine Et – Feminine (PMF 1931) Tablosu esas alınarak davacının veya müteveffanın muhtemel yaşam süresinin belirlenmesi; davacının veya müteveffanın muhtemel gelirinin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek dönem tazminat hesabı yapılması , davacının veya müteveffanın asgari ücret üstünde kazancı olduğunun iddia edilmesi durumunda kaza tarihindeki gelirine dair delillerini ibrazının sağlanması, varsa; ilgili meslek odaları ve meslek kuruluşlarından,vergi dairesinden ,işyerinden kaza tarihindeki sürekli ve net kazanç durumunun sorulması, geriye doğru maaş bordrosu ve sosyal güvenlik kayıtlarının getirtilmesi, davacının veya müteveffanın kaza tarihinde fiili olarak çalışmadığının belirlenmesi halinde asgari ücretin gözönüne alınacağının düşünülmesi gerekmektedir. Bu halde mahkemece AYM iptal kararı doğrultusunda belirlenen esaslara göre daha önce rapor tanzim eden tazminat bilirkişisinden yukarıdaki esaslara uygun ek rapor tanziminin istenerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.2-Kusura ilişkin itirazın incelenmesinde: Olayla ilgili tutulan kaza tespit tutanağı,ceza dosyası ve idm tarafından Ankara trafik ihtisas dairesinden alınan raporların biribir ile uyulmu olduğu olaya ve oluşa uygun olduğu dava dışı sürücü ... 'nin %100 kusurlu olduğunun alaşılması karşısında itirazın reddi gerekmiştir.3-Faiz türüne ilişkin itirazın incelenmesinde:Davacı vekilince temerrüt faizi olarak avans faizi istenilmiş, mahkemece davalı sigorta yönünden avans faize hükmedilmiştir. Oysa zarara neden olan araç otomobil olup ticari faaliyet sırasında zarara neden olmamıştır.. Bu itibarla davada temerrüt faizi olarak ticari faiz niteliğindeki avans faizine hükmedilmesi yerinde değildir.4- Ödeme itirazının incelenmesinde:Davalı sigorta şirketinin kişi başı poliçe limitinin 360.000 Tl olduğu . Poliçe limitinin davacılara dava devam ederken ödendiği .Sigorta şirketi Yönünden davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verildiği anlaşılmakla itirazın reddi gerekmiştir.5- Müteveffanın gelir durumuna ilişkin itirazın incelenmesinde:Davaya konu kazada ölen desteğin geliri bakımından SGK ya da vergi dairesi gibi resmi kurumlardan araştırma yapıldığı bu hususta rapor alındığı raporda ;Müteveffa ...'nun sahibi olduğu işletmenin 2019 yılında piyasa koşullarına göre masraftan arındırılmış aylık net gelirinin 5.445,42 TL olduğu, müteveffa yerine aynı faydayı sağlayacak bu işleri yapmak üzere 1.5 brüt asgari ücret tutarı kadar bir bedel ile çalışanın istihdam edildiğinde 3.837,60 TL aylık 46.051,20 TL yıllık bedel olabileceğinin bildirildiği ,hesap raporunda da müteveffanın gelir hususunda müteveffa desteğin yerine ikame edilebilecek ,aynı faydayı sağlayacak 1,5 asgari ücret tutarının esas alındığı anlaşılmakla itirazın reddi gerekmiştir.Yukarıda açıklanan gerekçelerle davalılar ... ve ... vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin istinaf talebinin HMK.nın 353/1.a.6.maddesi gereğince kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılması için dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir." gerekçesiyle mahkememiz kararının kaldırılarak dosyanın mahkememize iade edildiği görülmüştür.
Dosyanın aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tevdi edilerek; BAM kaldırma kararı doğrultusunda PMF yaşam tablosu ve 2010 TRH yaşam tablolarına uygun alternatif askari ücretteki değişiklikler de dikkate alınarak ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, aktüerya bilirkişisi Av.Arb.... tarafından düzenlenerek mahkememiz dosyasına sunulan 14.03.2023 havale tarihli ek bilirkişi raporunda; 23.05.2019 günü meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden destek ...'nun; TRH-2010 Erkek ve Kadın Mortalite Tablosuna Göre Yapılan Hesaplamalara göre; Eşi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 1.372.997,99 TL, oğlu ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 119.858,97 TL, kızı ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının;190.551,55 TL, babası ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 218.043,12 TL, annesi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 420.685,82 TL olduğunun, PMF - 1931 Yaşama Tablasuna Göre Yapılan Hesaplamalara göre; Eşi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 1.236.661,51 TL, oğlu ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 119.858,97 TL, kızı ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 190.551,55 TL, babası ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 186.517,92 TL, annesi ...'nun Destekten Yoksun Kalma Tazminatının; 248.047,82 TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 02/12/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı içtihadında;" ....56. Yukarıda da açıklandığı üzere gerçek zarar hesabının özü itibariyle varsayımlara dayalı bir hesaplama olması nedeniyle gerçeğe en yakın verilerin kullanılması gerekliliği karşısında bakiye ömür süresinin belirlenmesinde ülkemize özgü ve güncel verileri içeren TRH 2010 yaşam tablosunun esas alınması yerindedir." şeklinde kabul edildiği ve Yargıtay . Hukuk Dairesi'nin 23/06/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı kararı ve uygulama halini alan kararlarında da maddi zarar hesabında TRH 2010 yaşam tablosuna göre hesap yapılması kabul edilmiş ve mahkememizce de 30/11/2021 tarih ve ... Esas ... sayılı karar sayılı ilamında TRH 2010 yaşam tablosu dikkate alınarak hüküm verilmiş ise de Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 10/11/2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamı gereğince PMF-1931 Yaşama Tablosuna göre davacıların maddi zararının belirlenmesi yoluna gidilmiş ve aktüerya bilirkişisinin 14/03/2023 tarihli ek raporunun ayrıntılı ve denetimine açık olması nedeniyle hükme esas alınmak suretiyle suretiyle daha önce mahkememizce karar verilen ve Bölge Adliye Mahkememsince değerlendirilen kusur oranları, ödeme itirazları, müteveffanın gelir durumuna ilişkin itirazlar ile davacının istinaf etmemesi ve davalıların istinaf sebepleri dışında kalıp kesinleşmesi sebebiyle taraflar lehine ve aleyhine müktesep hak oluşturan hususlarda dikkate alınarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı ...'nun 550.808,73 TL, davacı ...'nun 66.435,57 TL, davacı ...'nun 95.413,32 TL, davacı ...'nun 106.682,42 TL, davacı ...'nun 186.422,96 TL destekten yoksun kalma zararlarına bağlı maddi tazminattan;
a) Davacılara davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. tarafından dava sırasında kaza tarihinde geçerli olan ZMMS poliçe limiti kapsamında 10/11/2021 tarihinde ödenen 360.000,00 TL'lik asıl tazminat alacağı kısmından davacıların tüm davalılar yönünden talebi konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
b) Davacılara davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. tarafından dava sırasında kaza tarihinde geçerli olan ZMMS poliçe limiti kapsamında asıl tazminat alacağı kısmı yönünden 10/11/2021 tarihinde ödenen 360.000,00 TL'lik maddi tazminata davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş.'nin garameten sorumlu olduğu davacılardan ... için 197.154,94 TL, davacı ... için 23.779,76 TL, davacı ... için 34.151,98 TL'nin davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. yönünden temerrüt tarihi olan 25/06/2019 tarihinden itibaren ödeme tarihi olan 10/11/2021 tarihine kadar işletilecek YASAL faizinin, davalılardan ... ve davalı ... yönünden kaza tarihi olan 22/05/2019 tarihinden itibaren ödeme tarihi olan 10/11/2021 tarihine kadar işletilecek YASAL faizinin, davacılardan ... için 38.185,61 TL, davacı ... için 66.727,71 TL'nin davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. yönünden temerrüt tarihi olan 20/08/2019 tarihinden itibaren ödeme tarihi olan 10/11/2021 tarihine kadar işletilecek YASAL faizinin, davalılardan ... ve davalı ... yönünden kaza tarihi olan 22/05/2019 tarihinden itibaren ödeme tarihi olan 10/11/2021 tarihine kadar işletilecek YASAL faizinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE, davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. tarafından 10/11/2021 ödenen faiz miktarının infaz aşamasında taraflarca MAHSUP EDİLMESİNE,
c) Davacılara davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. tarafından 10/11/2021 tarihinde yapılan ödeme dışında kalan davacılardan ... için 353.653,79 TL, davacı ... için 42.655,81 TL, davacı ... için 61.261,34 TL, davacı ... için 68.496,81 TL, davacı ... için 119.695,25 TL,'nin kaza tarihi olan 22/05/2019 tarihinden itibaren işletilecek YASAL faizi ile birlikte davalılardan ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,
2-Davacıların Müteveffa ...'ya ait ... plakalı aracın sigorta şirketi tarafından karşılanmayan hasar bedeline bağlı maddi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
3-Davacıların manevi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4- a)Maddi tazminat yönünden; Konusuz kalan kısım haricinde kabul edilen miktar üzerinden Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 44.112,07 TL karar ve ilam harcı ile davacıların hasar bedeline bağlı maddi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden hasar bedeline bağlı maddi tazminat için alınması gereken 697,75 TL karar ve ilam harcı toplamı olan 44.809,82 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 205,66 TL(peşin alınan 1.059,54 TL'den manevi tazminat talebi için alınan peşin harcın mahsubundan sonra kalan), 3.264,41 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.470,07 TL harcın mahsubu ile bakiye 41.339,75 TL harcın davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irad KAYDINA,
b)Manevi tazminat yönünden; Davacıların manevi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 11.612,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 853,88 TL'nin (peşin alınan 1.059,54 TL'den maddi tazminat talebi için alınan peşin harcın mahsubundan sonra kalan) mahsubu ile bakiye 10.758,82 TL harcın davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irad KAYDINA,
5-6102 sayılı TTK'nun 5/A maddesi kapsamında arabuluculuğa başvurulduğundan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin 6235 sayılı Kanunu 18/A-13.maddesi gereğince davalılardan (davalı ... Sigorta A.Ş.'nin sorumluluğunun kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitiyle sınırlı olmak ve arabulucu ücretinin 375,36 TL'sinden sorumlu olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irad KAYDINA,
6-Davacılar tarafından sarfına mecbur kalınan toplam 1.183,44 TL ilk yargılama harcı ile 3.264,41 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.447,85 TL yargılama giderinin davalılardan (davalı ... Sigorta A.Ş.'nin sorumluluğunun kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitiyle sınırlı olmak ve yargılama giderinin 104,70 TL'si ile sınırlı olmak üzere)müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,
7-Davacılar tarafından sarfına mecbur kalınan istinaf öncesi 323,00 TL adli tıp ücreti, 2.500,00 TL bilirkişi ücreti ve 517,56 TL tebligat ve posta gideri ve istinaf sonrası 1.400,00 TL bilirkişi ücreti ile 25,04 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 4.765,60 TL toplam yargılama giderinden istinaf öncesi kabul red oranları ile istinaf sonrası kesinleşen kısımlar ve kazanılmış haklar dikkate alınarak 4.554,50 TL yargılama giderinin davalılardan (davalı ... Sigorta A.Ş.'nin sorumluluğunun kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitiyle sınırlı olmak ve yargılama giderinin 1.382,51 TL'si ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE, geri kalan yargılama giderlerinin davacılar üzerinde BIRAKILMASINA,
8-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde BIRAKILMASINA,
9-Davacılar kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden maddi tazminat (destekten yoksun kalma zararı) yönünden kabul edilen ve konusuz kalan miktar üzerinden AAÜT'ne göre hesaplanan davacı ... için 78.588,96 TL, davacı (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı) ... için 10.629,69 TL, davacı ... için 15.266,13 TL, davacı ... için 17.002,36 TL, davacı ... için 28.963,44 TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı ... Sigorta A.Ş.'nin sorumluluğunun kaza tarihinde geçerli olan poliçe limitiyle sınırlı olmak ve vekalet ücretinin ... için 30.573,24 TL, davacı (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı) ... için 9.200,00 TL, davacı ... için 9.200,00 TL, davacı ... için 9.200,00 TL, davacı ... için 10.676,43 TL'si ile sınırlı olmak üzere) müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,
10- Davalı sigorta şirketi ... Sigorta Aş. tarafından 10/11/2021 ödenen vekalet ücretinin infaz aşamasında taraflarca MAHSUP EDİLMESİNE,
11-Davacılardan ..., (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı) ..., ... kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden hasar bedeline bağlı maddi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden kabul edilen maddi tazminat (hasar bedeli zararı) yönünden AAÜT'ne göre hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılar ... ve ...'ten müştereken ve müteselsilen alınarak davacılardan ..., davacı (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı)..., davacı ...'ya miras payları oranında VERİLMESİNE,
12-Davacılar kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden davacıların manevi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden manevi tazminat yönünden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT'ne göre hesaplanan ... için 6.000,00 TL, davacı (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı) ... için 5.250,00 TL, davacı ... için 5.250,00 TL, davacı ... için 5.100,00 TL, davacı ... için 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan ... ve ...'den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara VERİLMESİNE,
13-Davalılar ... ve ... kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden davacıların manevi tazminata ilişkin talepleri hakkında Mahkememizin 30/11/2021 tarih ve ... Es. ... Kar. Sayılı ilamı ile verilen karar Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi'nin 10/11/2022 tarih ve ... Es.... Kar. Sayılı kaldırma ilamı kapsamı dışında kalarak kesinleştiğinden manevi tazminat yönünden reddedilen miktar üzerinden AAÜT'ne göre hesaplanan 5.100,00 TL'nin davacı ...'dan, 5.100,00 TL'nin davacı ...'dan, (Müteveffa ...'nun oğlu ... T.C.kimlik numaralı) ...'dan, 5.100,00 TL'nin davacı ...'dan, 5.100,00 TL'nin davacı ...'dan, 5.100,00 TL'nin davacı ...'dan alınarak davalılar ... ve ...'e VERİLMESİNE,
14-Davalı ... tarafından sarfına mecbur kalınan 14.326,34 TL istinaf karar harcının Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamı gereğince talep halinde davalı ...'e İADESİNE,
15-Davalı ... tarafından sarfına mecbur kalınan 80,70 TL istinaf karar harcının Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamı gereğince talep halinde davalı ...'e İADESİNE,
16-Davalı ... Sigorta A.Ş. tarafından sarfına mecbur kalınan 80,70 TL istinaf karar harcının Konya Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 09.11.2022 tarih ve ... Esas ... Karar sayılı ilamı gereğince talep halinde davalı ... Sigorta A.Ş.'ne İADESİNE,
17-Karar kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansı bulunması halinde ilgilisine İADESİNE,
Dair, davacılar vekilinin, davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin ve bir kısım davalılar ... ve ... vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/04/2023
Başkan Üye Üye Katip

* Bu evrak UYAP-DYS üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.


Full & Egal Universal Law Academy